Spektrum autyzmu, inaczej nazywane spektrum zaburzeń autystycznych, to pojęcie, które zawiera w sobie szereg różnych zaburzeń, powstających na skutek odmiennych czynników. Wszystkie wywołują podobne dysfunkcje rozwojowe u dzieci. Największym problemem dzieci dotkniętych zaburzeniami ze spektrum autyzmu są kłopoty z nawiązywaniem i utrzymywaniem relacji oraz z komunikacją.
Spis treści:
- Zaburzenia ze spektrum autyzmu
- Objawy spektrum autyzmu u dzieci
- Zachowania ze spektrum autyzmu
- Przyczyny zaburzeń ze spektrum autyzmu
- Terapia zaburzeń ze spektrum autyzmu
- Zabawki dla dzieci ze spektrum autyzmu
Zaburzenia ze spektrum autyzmu
Do tego szerokiego pojęcia wlicza się takie zaburzenia rozwoju, jak:
- autyzm dziecięcy,
- autyzm atypowy,
- zespół Aspergera,
- upośledzenie zdolności niewerbalnego uczenia się,
- całościowe zaburzenie rozwoju,
- autyzm wysoko funkcjonujący,
- zaburzenie semantyczno-pragmatyczne,
- zespół wielu złożonych zaburzeń rozwojowych,
- hiperleksja.
Diagnozowanie autyzmu jest dość trudne. Wynika to między innymi z faktu, że podobne objawy dają także innego rodzaju zaburzenia, np.: ADHD, schizofrenia dziecięca, zespół Retta, stereotypie ruchowe i inne.
Objawy spektrum autyzmu u dzieci
Można dostrzec trzy cechy, które wskazują na to, że dziecko może mieć zaburzenia ze spektrum autyzmu. Są to:
- trudności w kontaktach społecznych,
- znacznie zawężone zainteresowania,
- ponadprzeciętna powtarzalność zachowań.
Zachowania ze spektrum autyzmu
Wśród objawów zaburzeń spektrum autyzmu znajdują się też charakterystyczne zachowania, które pojawiają się już w wieku dziecięcym. Należą do nich:
- stereotypowe posługiwanie się przedmiotami,
- powtarzanie usłyszanych słów, fraz,
- silne przyzwyczajenie do rutyny,
- niepokój lub agresja pojawiające się, gdy następuje odstępstwo od rutyny,
- silne przywiązanie do nietypowych obiektów,
- nietypowa reakcja na dźwięki czy dotyk,
- intensywne wąchanie przedmiotów,
- fascynacja mrugającym światłem lub wirującymi przedmiotami.
Nie wszystkie wyżej wymienione zachowania występują u wszystkich dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu.
Przyczyny zaburzeń ze spektrum autyzmu
Naukowcy od lat badają kwestię tego, co powoduje pojawienie się zaburzeń autystycznych u dzieci. Uznaje się, że powodem zawsze jest jakiś defekt neurologiczny. Może on powstać na skutek różnych czynników, takich jak:
- wiek ojca powyżej 40 lat,
- zaburzenia metaboliczne, np. nietolerancja glutenu i kazeiny,
- zaburzenia flory bakteryjnej jelit,
- różne urazy okołoporodowe,
- uszkodzenia centralnego układu nerwowego,
- wrodzona toksoplazmoza,
- mózgowe porażenie dziecięce,
- poważne infekcje wymagające leczenia antybiotykami w okresie niemowlęcym,
- czynniki genetyczne.
Terapia zaburzeń ze spektrum autyzmu
Niestety jest to choroba nieuleczalna. Istnieją jednak różne formy terapii stymulujące rozwój dziecka ze spektrum autyzmu, np. terapia poznawczo-behawioralna, terapia integracji sensorycznej. Dzięki nim może ono o wiele lepiej radzić sobie w życiu codziennym.
Zabawki dla dzieci ze spektrum autyzmu
Choć w sklepach pojawiają się zabawki polecane dla dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu, przed zakupem warto zasięgnąć porady specjalisty. Każdy „autystyk’’ jest inny i może mieć deficyty w różnych obszarach. Rozmowa z terapeutą pozwoli dokonać najlepszego wyboru zabawek, które nie tylko mają szansę zainteresować dziecko, ale też stać się ważnym narzędziem terapeutycznym.
Najczęściej małym autystykom poleca się zabawki sensoryczne, ale w ich przypadku sprawdzają się też różnego rodzaju tablice manipulacyjne, klocki oraz gry planszowe, które mają tę zaletę, że w czasie zabawy dziecko ma kontakt z innymi domownikami i uczy się z nimi komunikować. Część dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu zainteresuje się także instrumentami muzycznymi.
Zobacz też:
- Jak dzieci z autyzmem słyszą świat
- Autyzm zaczyna się w życiu płodowym