Rozwój

SIDS, czyli zespół nagłej śmierci łóżeczkowej. Co to jest i do kiedy występuje?

SIDS, czyli zespół nagłej śmierci łóżeczkowej, który dotyka niemowląt, wzbudza strach u większości rodziców. Tymczasem zdarza się naprawdę rzadko i możesz wiele zrobić, by zminimalizować ryzyko. Dowiedz się, czy znane są przyczyny SIDS i kiedy jest największe ryzyko śmierci łóżeczkowej.

Każdy rodzic powinien wiedzieć, czym jest SIDS. Choć wciąż nie znamy przyczyny występowania śmierci łóżeczkowej, jest wiele rzeczy, które możemy zrobić, aby zminimalizować ryzyko jej wystąpienia. Sprawdź, czy SIDS to choroba, i które dzieci są szczególnie zagrożone.

Co to jest SIDS?

SIDS (z ang. Sudden Infant Death Syndrome) nazywany także „cichą śmiercią” lub „śmiercią bez patologii”, to zespół nagłej śmierci łóżeczkowej niemowląt. SIDS nie jest chorobą. Jest diagnozą, którą lekarze stawiają w szczególnych okolicznościach nagłej, nieoczekiwanej śmierci dziecka poniżej pierwszego roku życia, które uważane było przez rodziców i lekarzy za zdrowe. Trzeba jednak pamiętać, że SIDS zdarza się wyjątkowo rzadko. Szacuje się, że w Polsce śmierć łóżeczkowa dotyka około 60 niemowląt rocznie. 

Nie myl SIDS z SUDI (ang. Sudden Unexpected Death in Infancy). To drugie pojęcie oznacza wszystkie przypadki niespodziewanej śmierci w trakcie snu dziecka poniżej 1. roku życia. 44% przypadków SUDI stanowi nagła śmierć łóżeczkowa (SIDS). 

SIDS: do kiedy występuje?

Śmierć łóżeczkowa występuje u niemowląt do 12. miesiąca życia, najczęściej między 2. a 6. miesiącem życia (zdarza się wtedy 80-90  proc. przypadków SIDS), później jest coraz rzadsze, a po pierwszym roku życia ryzyko praktycznie zanika. Zwykle zdarza się w nocy i wczesnym rankiem, sporadycznie we śnie w ciągu dnia. Jest częstsza u chłopców niż u dziewczynek.

W skali światowej częstotliwość występowania SIDS waha się od 0,1 do 6 na 1000 żywych urodzeń. Najwyższy współczynnik występowania SIDS zaobserwowano w Australii i Nowej Zelandii. 

Czy wiadomo, jakie są przyczyny śmierci łóżeczkowej?

Nie wiadomo, jakie są przyczyny występowania SIDS, a sama diagnoza zespołu nagłej śmierci łóżeczkowej niemowląt jest dokonywana wyłącznie w przypadku wykluczenia wszystkich innych przyczyn możliwych do zdiagnozowania takich jak: choroba dziecka, uszkodzenie mechaniczne, z zabójstwem włącznie. Dlatego też w przypadku SIDS mówi się o czynnikach zwiększających ryzyko, a nie bezpośrednich przyczynach. Z najnowszych badań wynika jedynie, że śmierć łóżeczkowa jest najprawdopodobniej powiązana ze zmianami patofizjologicznymi związanych z niedorozwojem układu nerwowego.

Inną, najczęstszą i bezpośrednią przyczyną SIDS jest nieprawidłowa pozycja podczas snu – ułożenie dziecka na brzuchu. Gdy dziecko znajdzie się w pozycji głową w dół, czyli twarzą na miękkiej pościeli nie jest w stanie samodzielnie odwrócić główki.  Zablokowanie dostępu do powietrza powoduje, że dziecko ponownie wdycha wydalone powietrze (ang. rebreathing). W konsekwencji wzrostu stężenia dwutlenku węgla w organizmie  dochodzi do kwasicy metabolicznej i ostatecznie do zatrzymania oddechu. Ponadto, w przypadku noworodków i niemowląt sen na brzuchu osłabia odruchu połykania. W przypadku cofnięcia się treści pokarmowej, czyli tzw. ulewania dochodzi do przedłużającego się odruchowego bezdechu i śmierci.

Kiedy jest największe ryzyko SIDS?

Na SIDS bardziej narażone są dzieci, których poród miał niewłaściwy przebieg, wcześniaki, noworodki o niskiej masie urodzeniowej, z małą liczbą punktów w skali Apgar i z zaburzeniami oddychania po urodzeniu, a także dzieci pochodzące z ciąży mnogiej. 

Bardziej narażone na nagłą śmierć łóżeczkową są także dzieci:

  • młodych mam (poniżej 20 lat),
  • mam, które w ciąży piły alkohol, paliły papierosy lub brały narkotyki,
  • kobiet, które miały niewłaściwą opiekę przedporodową (lub jej brak),
  • kobiet, które miały krótkie okresy przerw między kolejnymi ciążami.

Inne czynniki wpływające na ryzyko wystąpienia śmierci łóżeczkowej to:

  • SIDS u rodzeństwa,
  • wady wrodzone,
  • zakażenie okołoporodowe,
  • spanie w jednym łóżku z dorosłymi lub innymi dziećmi,
  • spanie w osobnym pokoju,
  • wyłączne lub przeważające karmienie sztuczne,
  • oziębienie lub przegrzanie dziecka,
  • przebyta niedawno infekcja dróg oddechowych,
  • podawanie dziecku leków uspokajająco-nasennych.

Jak zapobiegać śmierci łóżeczkowej u niemowląt?

Nie ma w 100 proc. skutecznego sposobu na zapobieganie SIDS. Można jednak próbować zmniejszyć ryzyko nagłej śmierci łóżeczkowej niemowląt. Warto wiedzieć, że zalecenia dotyczące bezpiecznego snu niemowląt, wprowadzone w USA, pozwoliły na zmniejszenie liczby przypadków nagłej śmierci łóżeczkowej o 60 proc. Tak obniżysz ryzyko zespołu nagłej śmierci łóżeczkowej:

  • nie kładź dziecka spać na brzuchu – niemowlę powinno spać na plecach. Nie kładź go też na boku – może przewrócić się na brzuch. Nalegaj, by inni pamiętali o tym, że dziecko powinno spać na plecach. Możesz kłaść dziecko na brzuszku w dzień, kiedy czuwasz obok; 
  • wyjmij z łóżeczka pluszaki i ochraniacze – w łóżeczku małego dziecka nie powinno być żadnych zabawek. Przytulanki grożą uduszeniem;
  • nie pal przy dziecku – dym papierosowy zwiększa ryzyko nagłej śmierci łóżeczkowej – zarówno w ciąży, jak i po porodzie;
  • śpij blisko – w tym samym pokoju, ale najlepiej nie w tym samym łóżku. Nigdy nie kładź się z dzieckiem, ani nie pozwalaj na to partnerowi, kiedy któreś z was jest bardzo zmęczone, pod wpływem leków lub alkoholu. Wiele przypadków SIDS ma miejsce, kiedy śpiący mocno rodzic zasłania twarz dziecka, uniemożliwiając mu tym samym oddychanie; 
  • karm piersią jak najdłużej – naturalne karmienie pozwala zmniejszyć ryzyko śmierci niemowlęcia podczas snu o 50 proc.;
  • możesz dać dziecku smoczek, ale zaczekaj do czasu, kiedy będzie już sprawnie ssać pierś, żeby nie zaburzyć techniki ssania;
  • pamiętaj o szczepieniach! Z danych AAP (Amerykańskiej Akademii Pediatrii) wynika, że przypadki SIDS są o połowę rzadsze wśród zaszczepionych dzieci;
  • unikaj miękkich materacy – w łóżeczku powinien być twardy materac, nie przykrywaj dziecka miękkimi kołdrami i kocami. Tkaniny mogą utrudnić oddychanie, uważaj więc, żeby w łóżeczku nie było niczego, co może zakryć głowę niemowlęcia;
  • nie wierz obietnicom bez pokrycia – nie ma dowodów na to, że elektroniczne gadżety rzeczywiście chronią przed SIDS;
  • nie przegrzewaj – utrzymuj odpowiednią temperaturę w sypialni dziecka, nie ubieraj grubo do snu, rozważ zakup śpiworka do spania.


Monitor oddechu polecany jest głównie wcześniakom, niemowlętom, u których doszło do zatrzymania oddychania po narodzinach, a także dzieciom, u których rodzeństwa wystąpił SIDS. Urządzenie przyda się też w przypadku ryzyka bezdechu u dziecka.
 

Źródło: 

Zobacz też:

Redakcja poleca

REKLAMA
Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
Ile dać na Chrzest?
Święta i uroczystości
Ile dać na chrzest w 2024 roku? (ile od dziadków a ile od chrzestnej, chrzestnego i gości) 
Luiza Słuszniak
wierszyki o wiośnie
Gry i zabawy
Wiersze o wiośnie: piękne utwory znanych poetów i krótkie rymowanki dla dzieci
Ewa Janczak-Cwil
cytaty na komunię
Cytaty i przysłowia
Cytaty na komunię świętą: piękne i mądre, Jana Pawła ll, cytaty z Biblii
Joanna Biegaj
Rocznica Komunii Świętej – prezenty
Święta i uroczystości
Rocznica Komunii świętej – co z tortem i prezentami? I czy udział w rocznicy komunii jest obowiązkowy? 
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
5 dni opieki na dziecko
Prawo i finanse
5 dni opieki nad dzieckiem: od kiedy, ile płatne? Przepisy 2024
Joanna Biegaj
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
chłopiec, dziecko, krzyk, złość
Wychowanie
Agresywne dziecko w przedszkolu: co robić, gdzie zgłosić?
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
Szkoła w Chmurze: kto może z niej skorzystać?
Edukacja
Szkoła w Chmurze: na czym polega, czy jest legalna i kto może z niej skorzystać?
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
jak ubierać niemowlę na spacer wiosną
Pielęgnacja
Jak ubierać niemowlę wiosną: w kwietniu, w maju i przy 20 stopniach [LISTA UBRANEK]
Magdalena Drab
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak
Urlop ojcowski
Prawo i finanse
Urlop ojcowski 2024: ile dni i ile płatny? Dokumenty i wniosek o urlop dla ojca
Magdalena Drab
kiedy wkładać dziecku czapkę
Zdrowie
Kiedy wkładać dziecku czapkę? I czy przewianie uszu to mit? [PEDIATRA WYJAŚNIA]
Małgorzata Wódz

Strefa okazji i inspiracji

REKLAMA