Zapracowani rodzice, wyścig szczurów już od przedszkola, brak wsparcia dziadków, nieumiejętność stawiania dziecku granic – można wymieniać wiele przyczyn, dlaczego problemy z psychiką ma coraz więcej dzieci. W dodatku w coraz młodszym wieku.
Zaburzenia zachowania, nadpobudliwość ruchowa, depresja, niechęć do jedzenia, anoreksja – takie problemy zdarzają się dzieciom, nawet kilkuletnim. Co 5. nastolatek ma depresję, a poważne ciężkie zaburzenia psychiatryczne zdarzają się już u dzieci w wieku 12-13 lat – mówi prof. Małgorzata Janas-Kozik, psychiatra dziecięcy.
W większości przypadków problemy u dzieci nie są nawet zdiagnozowane. Brakuje też specjalistycznej pomocy psychologiczno-psychiatrycznej. W Polsce jest tylko 400 psychiatrów dziecięcych, podczas gdy powinno ich być dwa razy więcej. Są województwa, w których jest tylko kilku psychiatrów dziecięcych. Na wizytę w ramach NFZ czeka się kilka miesięcy, a do niektórych poradni – nawet dwa lata. Do oddziałów szpitalnych często są przyjmowane tylko dzieci i młodzież, które zagrażają innym lub są po próbie samobójczej.
O fatalnym stanie psychiatrii dzieci i młodzieży alarmowali od lat specjaliści. Ostatnio interweniował też Rzecznik Praw Dziecka i Rzecznik Praw Obywatelskich. W odpowiedzi na to w Ministerstwie Zdrowia został utworzony specjalny zespół, który ma się zająć poprawą sytuacji w psychiatrii dzieci i młodzieży.
Zespół ma przygotować rekomendacje dotyczące poprawy opieki nad dziećmi i młodzieżą w lecznictwie psychiatrycznym i zająć się leczeniem uzależnień.
Zobacz także: Nie cukier i złe zachowanie. ADHD ma inne przyczyny
Jeszcze niedawno o depresji mówiło się tylko w odniesieniu do dorosłych. Dziś już wiadomo, że zachowania depresyjne ma ok. 20 proc. nastolatków . Problemy pojawiają się u coraz młodszych dzieci, nawet u kilkulatków. Większość przypadków nie jest nawet diagnozowanych – w Polsce dramatycznie brakuje psychiatrów dziecięcych i kompleksowej opieki psychologicznej nad dziećmi: mówi prof. Małgorzata Janas-Kozik, psychiatra i psychiatra dziecięcy. Pani profesor, czy to prawda, że obniża się wiek, w którym dzieci zaczynają mieć problemy z psychiką? Coraz młodsze dzieci trafiają po pomoc do psychiatry. Te porady obejmują nie tylko samo dziecko, ale i rodzinę. Z jednej strony rośnie świadomość społeczna: rodzice, których niepokoi zachowanie dziecka , mogą się skonsultować na portalach społecznościowych albo poszukać informacji u dr. Google. Z drugiej strony zmieniło się tempo życia, pewne wymagania stawiane dzieciom i młodzieży, sposób komunikowania się. Zmienił się też model rodziny – z rodziny wielopokoleniowej na rodzinę „nuklearną” , która zwykle ogranicza się do rodzica i dziecka. Ani dziecko, ani rodzic nie mają wsparcia wielopokoleniowej rodziny. Dlatego szuka się pomocy u profesjonalistów. Gdy 20 lat temu zaczynałam pracę jako psychiatra dziecięcy, to głównymi moimi pacjentami były nastolatki . Obecnie pierwsze epizody ciężkich zaburzeń psychiatrycznych zdarzają się już w wieku 12, 13 lat. Ciężkie zaburzenia odżywiania zdarzają się u 11-latków. Rodzice mają trudności wychowawcze , nie radzą sobie z frustracją dziecka, z odmawianiem mu czegokolwiek. To widać już u kilkulatków. Jakie frustracje może mieć tak małe dziecko? Np. to, że rodzice czegokolwiek mu odmawiają, nie chcą mu czegoś kupić w sklepie. Rodzice nie stwarzają dziecku sytuacji frustrujących i nie uczą oczekiwania na nagrodę. Trzeba czasem powiedzieć: „Teraz nie mam...
Zima, jesień, deszcz i brak światła to nie jedyne powody, które mogą sprawiać, że brakuje nam radości życia i chęci do opuszczania domu. Nawet wiosną możemy czuć się parszywie, a letnie dni, niosące obietnicę zwolnienia tempa i błogiego lenistwa, mogą okazać się skąpane w smutku. Depresja jest bardzo poważną chorobą, która wymaga leczenia. Szacuje się, że w Polsce cierpi na nią od 1,2 -1,5 miliona osób . Nie można tego bagatelizować, przygnębienie to nie zawsze tylko spadek nastroju, który można skwitować stwierdzeniem: "Trzeba wziąć się w garść". Depresja czy smutek? Każdy z nas miewa gorsze dni, bywa przygnębiony czy smutny, ale depresja jest inna: przygnębienie nie mija, odbiera chęć i siły do działania, cierpiący na nią nie może zmusić się do wykonania nawet najprostszych czynności, takich jak wstanie z łóżka. Jeśli od jakiegoś czasu czujesz, że jesteś w dołku i ten stan przeszkadza ci normalnie funkcjonować, pracować, zajmować się dziećmi, idź do lekarza. Już dwa tygodnie takiego stanu powinny cię zaniepokoić! Depresja może być wywołana przez wiele czynników, od sytuacji życiowych po skłonności genetyczne. Przyczyny nie są do końca jasne. Może ją wywołać trudne doświadczenie, takie jak śmierć kogoś bliskiego, inna choroba, zażywane leki. Częstą przyczyną wystąpienia depresji są też zaburzenia hormonalne, takie jak te u kobiet po porodzie, u których diagnozuje się depresję poporodową . Są też inne, mniej oczywiste, powody, które mogą działać jak katalizator. 5 czynników sprzyjających wystąpieniu depresji: 1. Pora roku Przywykliśmy do mówienia, że jesień jest przygnębiająca porą roku. Nie wszyscy jednak wiedzą, że nie jest to tylko powiedzenie! Od 4-6 proc. ludzi jest bardzo podatnych na ciężkie sezonowe zaburzenia nastroju (SAD) wywołane przez zimno, ciemne, krótkie dni itd. Kolejne 10-20 proc. cierpi na lekką...
