21 tydzień ciąży – co się dzieje u mamy i dziecka?

Spis treści:

• 21 tydzień ciąży – który to miesiąc?
• Brzuch w 21 tygodniu ciąży
• Dziecko w 21 tygodniu ciąży
• USG w 21 tygodniu ciąży
• Objawy i dolegliwości w 21 tygodniu ciąży
• 21 tydzień ciąży mnogiej

21 tydzień ciąży – który to miesiąc?

21 tydzień ciąży to środek piątego miesiąca ciąży i nadal drugi trymestr. Dokładnie teraz zaczyna się druga połowa ciąży. Już niebawem trzeba będzie zrobić obowiązkowe badanie moczu oraz badania w kierunku toksoplazmozy i HIV. 

Brzuch w 21 tygodniu ciąży

W połowie ciąży większość przyszłych mam narzeka, że brzucha nie widać albo że jest zbyt mały. Spokojnie, w najbliższych dniach nastąpi przełom – brzuch zacznie uwidaczniać się pośrodku i przez długi czas będzie uwypuklony wysoko. Wraz z unoszeniem się dna macicy zmienia się też położenie dziecka w brzuchu mamy − płód znajduje się coraz wyżej, choć jego ruchy można odczuwać w różnych miejscach brzucha.

W połowie ciąży często występują pierwsze skurcze przepowiadające, czyli skurcze Braxtona-Hicksa. Dla większości ciężarnych są bezbolesne i niezbyt silne. Czasem napięcie i twardnienie brzucha może być jednak również nieprzyjemne. Skurcze przepowiadające są nieregularne, nie nasilają się i ustępują przy zmianie pozycji ciała.

Waga matki w 21 tygodniu ciąży

W 21 tygodniu ciąży kobieta odczuwa już dodatkowe kilogramy. Wkrótce nastąpi gwałtowny przyrost wagi − między 20 a 30 tygodniem ciąży przybywa ok. 5 kg.

Na wagę w ciąży składa się kilka elementów, nie tylko tkanka tłuszczowa. Pod koniec ciąży waga będzie rozkładać się mniej więcej następująco:

• dziecko – 3,5 kg,
• łożysko – 0,7 kg,
• płyn owodniowy – 0,9 kg,
• macica – 1 kg,
• gruczoły piersiowe – 0,25 kg,
• objętość krwi – 2 kg,
• tkanka tłuszczowa – 3 kg.

Dziecko w 21 tygodniu ciąży

Dziecko w 21 tygodniu ciąży od czubka główki po pośladki mierzy ok. 18 cm (do nawet 25 cm), a jego waga wynosi ok. 315 g. Płód rozmiarami przypomina sporego banana.

Miękkie, delikatne chrząstki układu kostnego dziecka twardnieją i zamieniają się w kości. W 21 tygodniu życia płodowego rączki i nóżki dziecka mają już odpowiednie proporcje. Choć płód ma jeszcze przed sobą niemal 20 tygodni, wyglądem przypomina już noworodka.

Jak rozwija się dziecko w 21 tygodniu ciąży? 

• Płód zaczyna rozróżniać smaki. Smak wód płodowych zmienia się w zależności od tego, co kobieta je – np. słodkie owoce sprawiają, że wody płodowe robią się słodkawe. Dziecko w brzuchu coraz lepiej też słyszy.
• Do dziecka dociera coraz więcej dźwięków. Płód już zna odgłosy dobiegające z wnętrza ciała przyszłej mamy: te, które towarzyszą pracy żołądka i jelit, szum przepływającej krwi i bicie serca oraz głos, który rezonuje w całym ciele. Teraz zaczyna słyszeć też dźwięki ze świata zewnętrznego. Stopniowo uczy się je rozpoznawać i odróżnia przyjemne od nieprzyjemnych. Na te niemiłe reaguje szybszym biciem serca i drżeniem całego ciała, a przyjemne działają na nie uspokajająco i kojąco.
• Ruchy dziecka stają się coraz lepiej skoordynowane, na co wpływ ma rozwój układu nerwowego

USG w 21 tygodniu ciąży

W 21 tygodniu ciąży można zrobić bardzo ważne badanie prenatalne: USG połówkowe (robi się je między 20 a 21 tygodniem, i koniecznie przed upływem 22 tygodnia ciąży). To bardzo ważne badanie: w jego trakcie lekarz ogląda całe dziecko w różnych przekrojach – zaczynając od głowy, a kończąc na kończynach. Ocenia narządy, takie jak mózg, serce, żołądek czy nerki. Płód zostaje także zmierzony i sprawdzony, czy rośnie proporcjonalnie.

Jeśli tzw. biometria płodu wzbudzi wątpliwości lekarza, trzeba szukać przyczyn zaburzeń wzrastania. To mogą być zarówno choroby dziecka, jak i błąd w wyliczeniu terminu porodu.

Na tym etapie ciąży najprawdopodobniej uda się poznać płeć dziecka.

21 tydzień ciąży – zdjęcie USG

Objawy i dolegliwości w 21 tygodniu ciąży

Brzuch ciężarnej staje się coraz większy, ale nie tylko on się zmienia. Od 21 tygodnia ciąży zmian w ciele będzie więcej. Oto najczęstsze objawy i dolegliwości na tym etapie ciąży:

• buty robią się trochę ciasne. Stopy muszą dźwigać większy ciężar, więc mają prawo trochę spuchnąć. Poza tym hormony ciążowe zwykle nieco rozluźniają stawy, przez co stopy mogą się zrobić dłuższe i szersze.
• zaczerwienione dłonie. To także efekt działania hormonów ciążowych. Czerwone dłonie nie oznaczają żadnych problemów zdrowotnych.
• na brzuchu pojawia się ciemna linia biegnąca od spojenia łonowego do pępka. Ta brunatna linia to linea negra, charakterystyczny objaw ciąży. 
• na twarzy mogą pojawić się przebarwienia, które po porodzie powinny zniknąć. Na wszelki wypadek warto jednak unikać słońca. 
• pępek zaczyna wystawać – może wyglądać jak guzik od windy. 

Badania w 21 tygodniu ciąży

Położna lub lekarz podczas każdej wizyty kontrolnej mierzy ciśnienie krwi. Maksymalne prawidłowe ciśnienie tętnicze krwi u dorosłego człowieka wynosi 140/90, a podczas ciąży – 135/85. Każda wyższa wartość to nadciśnienie. U około 5-10 proc. kobiet ciśnienie rośnie ponad normę. Jeśli ciężarna nie miała wcześniej nadciśnienia, mówi się o nadciśnieniu indukowanym (wywoływanym) ciążą.

Kobieta z nadciśnieniem w ciąży musi być pod opieką lekarza, bo może ono prowadzić do groźnych powikłań u mamy i jej nienarodzonego dziecka, m.in. niedotlenienia i zahamowania wzrostu płodu. Nadciśnienie indukowane ciążą częściej pojawia się kobiet, które:

• spodziewają się dziecka po raz pierwszy,
• mają więcej niż 35 lat,
• otyłych,
• tych, które chorują na nerki lub cukrzycę.

Jeśli do nadciśnienia dołączy białkomocz, mówi się o stanie przedrzucawkowym. Jego najpoważniejszym powikłaniem może być rzucawka ciążowa – drgawki przypominające atak padaczki. To bardzo niebezpieczne i dla matki, i dla dziecka!

21 tydzień ciąży mnogiej

Jeśli kobieta spodziewa się więcej niż jednego dziecka, powinna dbać o siebie szczególnie, bo taka ciąża to duży wysiłek dla organizmu. Wskazane jest spowolnienie tempa życia i ograniczenie aktywności fizycznej do spacerów. Należy dużo odpoczywać i spać nawet 10 godzin na dobę. Drzemki w ciągu dnia też są dobrym pomysłem.

Niektórym kobietom w ciąży bliźniaczej już od połowy ciąży robi się ciężko. To sygnał, żeby być może już teraz zrezygnować z pracy zawodowej – warto o tym porozmawiać z lekarzem.

Zobacz także:

• Jestem w 21 tygodniu ciąży, a mój brzuch jest ciągle płaski. Czy dziecko źle się rozwija?
• Z moich piersi zaczął wyciekać jakiś żółtawy płyn. Nie za wcześnie na siarę?
• Wciąż jeszcze nie czuję ruchów dziecka. Co powinnam zrobić?
• Czy mogę nosić buty na wysokich obcasach?
• Jak długo mogę w ciąży prowadzić samochód?