Współpraca Reklamowa

Inteligencja emocjonalna: co to jest i po co ją rozwijać?

Inteligencja emocjonalna to termin wymyślony przez psychologów, który określa zdolność do rozpoznawania różnych stanów emocjonalnych u siebie i u innych oraz umiejętność radzenia sobie z trudnymi emocjami. Dzięki inteligencji emocjonalnej dzieci są empatyczne i dobrze funkcjonują w grupie.

Inteligencja emocjonalna, EQ lub EI, to umiejętność rozpoznawania i kontrolowania emocji. Co to jest inteligencja emocjonalna? Termin inteligencja emocjonalna pojawił się w pracy dwojga psychologów: Johna Mayera z Uniwersytetu w New Hampshire i Petera Saloveya z Uniwersytetu w Yale, a w 1995 roku został spopularyzowany przez innego psychologa i dziennikarza "New York Times", Daniela Colemana, w książce zatytułowanej "Inteligencja Emocjonalna" (wyd. Media Rodzina, 1997).

Inteligencja emocjonalna pozwala dorosłym i dzieciom rozpoznawać emocje swoje i innych osób i mądrze je wykorzystywać. Dzięki EQ zauważamy, rozumiemy i odpowiednio reagujemy na doświadczane przez nas emocje, jak i stany emocjonalne osób z naszego otoczenia.

 

5 obszarów inteligencji emocjonalnej

Zdaniem Colemana, na inteligencję emocjonalną składa się 5 istotnych kompetencji:

  • samoświadomość – o świadomości emocjonalnej możemy mówić, kiedy potrafimy rozpoznać własne emocje i to, jaki mają wpływ na innych ludzi, na nasze decyzje i działania;
  • samoregulacja – zwana również samokontrolą: kontrolujemy swój stan emocjonalny, potrafimy radzić sobie z trudnymi emocjami i stresem, tak by nie powodowały problemów, nie reagujemy impulsywnie, gdyż jesteśmy świadomi konsekwencji takiego zachowania dla siebie i innych;
  • samomotywacja – to odpowiedzialne podejmowanie decyzji. Potrafimy znajdować rozwiązania problemów i jesteśmy świadomi ich konsekwencji, pomimo niesprzyjających warunków emocjonalnych, człowiek o prawidłowym EQ potrafi zaangażować się w osiągnięcie swoich celów;
  • empatia – inaczej świadomość społeczna. Inteligencja emocjonalna zakłada otwarcie na innych ludzi i rozumienie ich uczuć i potrzeb, wrażliwość na emocje innych ludzi i wspieranie ich w trudnych momentach;
  • kompetencje społeczne – w ramach tej umiejętności, człowiek inteligentny emocjonalnie rozumie relacje społeczne i potrafi je utrzymywać, tworzyć więź i współdziałać z innymi ludźmi.

Dlaczego dzieci potrzebują inteligencji emocjonalnej?

Przede wszystkim dlatego, że pomaga w układaniu relacji z innymi ludźmi, radzeniu sobie z trudnymi emocjami i w rozwiązywaniu problemów z nimi związanych. Te umiejętności są niezbędne w życiu, dlatego tak ważne jest, aby rozwijać inteligencję emocjonalną u dzieci. Dziecko o wysokim EQ będzie umiało odczytywać emocje z twarzy innych osób i odpowiednio modyfikować swoje zachowanie. Dzięki temu będzie też wiedzieć, że dorosły człowiek, który odczuwa silną złość, może być dla niego niebezpieczny, smutna koleżanka potrzebuje pocieszenia, a kolega, który jest szczęśliwy, najpewniej będzie chciał się bawić z innymi.

Kompetencje, które posiada człowiek o wysokim EQ, pozwalają mu z powodzeniem funkcjonować w społeczeństwie. Czyż nie tego właśnie chcemy dla naszych dzieci? Zanim nasze dziecko nauczy się rozpoznawać swoje emocje, będzie reagować impulsywnie w sytuacjach, w których doświadcza złości, radości czy smutku. Silne emocje dziecka są żywiołem, który może napawać małego człowieka lękiem, bo nie rozumie on jeszcze, co się z nim dzieje. Naszą rolą, jako rodziców, jest pomóc dziecku rozpoznawać i nazywać emocje, a także uczyć je samoregulacji, by w chwilach, kiedy doświadcza trudnych emocji, umiało sobie z nimi poradzić.

Te umiejętności pomogą dziecku także w rozwijaniu pozostałych kompetencji. Motywacja nie pozwoli rozczarowaniu z źle pokolorowanego obrazka przejąć kontroli nad dzieckiem, rzucić kredką i zalać się łzami, tylko sprawi, że dziecko sięgnie po kolejną kolorowankę i będzie próbować dalej, aż osiągnie satysfakcjonujący efekt. Empatia i kompetencje społeczne pozwolą mu nawiązywać i utrzymywać przyjaźnie w przedszkolu i szkole. Bez tych umiejętności dziecku będzie trudno odnaleźć się w grupie, co będzie powodowało więcej trudnych emocji.

Inteligencja emocjonalna u dziecka w praktyce

Wyobraź sobie taką sytuację: twój syn układa wieżę z klocków. Wieża ciągle się rozsypuje, a on odczuwa coraz silniejszą frustrację. Co robi? Jeśli jego inteligencja emocjonalna jest dobrze rozwinięta, prosi cię o pomoc, jeśli nie – rozwala całą konstrukcję i rzuca się z płaczem i krzykiem na podłogę.

Albo taką: mieliście pójść na plac zabaw, gdzie twoja córka miała spotkać się z przyjaciółką. Na miejscu okazuje się, że jej koleżanki nie ma, a po chwili dzwoni do ciebie jej mama i mówi, że niestety nie przyjdą, bo jej córka się rozchorowała. Inteligencja emocjonalna pozwoli twojemu dziecku zrozumieć, dlaczego przyjaciółka nie przyjdzie i współczuć jej, że źle się czuje.

Nie martw się, jeśli twoje dziecko zachowałoby się inaczej w tych sytuacjach! Nie oznacza to, że nie rozwinie swojej inteligencji emocjonalnej. Te umiejętności wymagają pracy i zaangażowania, a rolą dorosłych jest cierpliwe asystowanie dziecku w zdobywaniu wiedzy o emocjach i sposobach radzenia sobie z nimi. To my możemy wręczyć dzieciom odpowiednie narzędzia i nie możemy oczekiwać, że dziecko od razu zacznie panować nad złością, frustracją czy stresem. Potrzebuje do tego spokojnego i mądrego opiekuna.

Zobacz też:

  • Prawdy i mity na temat inteligencji emocjonalnej
  • Czy ludzie cię lubią, czyli jak silna jest twoja inteligencja emocjonalna? Psychotest
  • Nic nie mów: 6 zachowań przedszkolaka, które lepiej przemilczeć
 

Artykuł powstał z udziałem marki KINDER Niespodzianka