Co twój maluch odziedziczy w wyglądzie po tobie, a co po tacie?

Do kogo będzie podobne twoje dziecko? Jakie będzie miało oczy – twoje czy taty? Czy dzięki genom odziedziczy twój talent plastyczny czy słuch absolutny dziadka Janka? Zapytaliśmy o to genetyka, profesor Ewę Bartnik z Instytutu Genetyki i Biotechnologii Uniwersytetu Warszawskiego, oraz psychologa, profesora Włodzimierza Oniszczenko z Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego.  Do kogo będzie podobne dziecko? Pobawmy się w zgadywanie. Ona jest drobną, ciemnooką brunetką o kręconych włosach. On – postawnym blondynem o niebieskich oczach i czuprynie sztywnej jak szczotka ryżowa. Jakie będą ich dzieci? – Prof. n. med. Ewa Bartnik: Możliwości jest mnóstwo. Dzieci tej pary mogą być jasno- albo ciemnowłose, niebiesko- lub brązowookie. Mogą mieć loki, ale mogą ich nie mieć. Mogą być postawne jak ojciec, filigranowe jak matka albo mieć jeszcze inną sylwetkę. W dodatku każde kolejne dziecko może być zupełnie inne: pierwsze podobne do mamy, drugie do taty (albo odwrotnie) i tak dalej. Mogą również być niepodobne do żadnego z rodziców (a na przykład do dziadka) lub niepodobne do nikogo. Dziedziczenie koloru oczu Podobno gen brązowych oczu jest dominujący, więc chociaż oczy powinny mieć po mamie... – To prawda, że gen brązowych oczu jest silniejszy niż gen oczu niebieskich, ale to nie jest takie proste. Jest jeszcze inny, który powoduje, że oczy stają się zielone. Nie wiemy, skąd się biorą szare. O tym, jak dziedziczy się kolor oczu tak naprawdę w ogóle niewiele wiadomo. Wiemy jedynie, że gdzieś na chromosomie piętnastym, na którym jest gen sprawiający, że tęczówki stają się brązowe, jest również ten od ciemnych włosów, stąd ludzie ciemnoocy mają na ogół ciemne włosy. Jedyne geny, które znamy dobrze, które mamy w ręku, to te, którym zawdzięczamy rude włosy. Większość rudowłosych osób ma w jednym z genów dwie mutacje, które...

Do oznaczania grup krwi używa się liter: A, B oraz cyfry 0. Znakiem + lub – oznacza się obecność lub brak czynnika Rh. Odkrycia grup krwi dokonał w 1901 roku Austriak Karl Landsteiner. Odkrył on obecność we krwi, na powierzchni czerwonych krwinek, antygeny, które oznaczył literami A oraz B. Dzięki temu był wstanie wyodrębnić trzy grupy krwi: A, B oraz 0. Czwarta grupa krwi – AB oraz oznaczanie czynnika Rh pojawiły się w wyniku prac Polaka – Ludwika Hirszfelda. Od 1928 roku na całym świecie oznacza się cztery grupy krwi. Spis treści: Grupy krwi Dziedziczenie grup krwi Grupa krwi a ojcostwo Czynnik Rh Przetaczanie krwi Grupy krwi w Polsce Grupy krwi Grupa krwi zależy od tego, jakie białka, zwane antygenami, znajdują się na powierzchni czerwonych krwinek. Mogą to być białka oznaczone jako A, B, oraz D – zwane czynnikiem Rh. W związku z tym wyróżnia się następujące grupy krwi: grupa A – na powierzchni erytrocytów znajdują się antygenty A, grupa B – na powierzchni czerwonych krwinek znajdują się antygenty B, grupa AB – na powierzchni erytrocytów znajdują się dwa rodzaje antygenów: A i B, grupa 0 – na powierzchni czerwonych krwinek nie ma antygenów. Dziedziczenie grup krwi To, jaką grupę krwi będzie miało dziecko, zależy nie tylko od grupy krwi rodziców, ale też od tego, w wyniku jakiej kombinacji genów (dziedziczone po jednym od matki i po jednym od ojca) mają grupy krwi. I tak: grupę krwi A tworzą geny A i 0 oraz A i A. grupę krwi B tworzą geny B i 0 oraz B i B. grupę krwi AB tworzą geny A i B, grupę krwi 0 tworzą geny 0 i 0. Jeśli weźmie się pod uwagę także czynnik Rh, wyróżnia się następujące grupy krwi: A Rh+, A Rh–, B Rh+, B Rh–, AB Rh+, AB Rh–, 0 Rh+ oraz 0 Rh–. Grupę krwi dziecka oznacza się z krwi pępowinowej . Jeśli jednak ma być...

Grupa krwi dziecka jest kombinacją genów decydujących o grupie krwi matki i ojca. Każde z nich może mieć jedną z czterech grup krwi: A, B, AB lub 0. Także od tego, jaki czynnik Rh mają rodzice – plus czy minus – zależy czynnik Rh krwi dziecka. Od czego zależy grupa krwi Każdy z nas odziedziczył po swoich rodzicach dwa allele, czyli różne rodzaje genów, determinujących grupę krwi – jeden od matki i jeden od ojca. Dlatego grupa krwi dziecka zależy od tego, jaką kombinację alleli otrzymało . Żeby przewidzieć grupę krwi dziecka, trzeba znać grupy krwi rodziców. Przekazywanie genów grup krwi dziecku Każdą grupę krwi tworzą dwa allele. Te dwa geny mogą występować w następujących kombinacjach: grupa krwi A – mogą ją tworzyć dwie kombinacje alleli: A i A oraz A i 0 . grupa krwi B – mogą ją tworzyć dwie kombinacje alleli: B i B oraz B i 0 . grupa krwi AB – tworzy ją kombinacja alleli: A i B grupa krwi 0 – tworzy ją kombinacja alleli 0 i 0 . Dlaczego grupa A i B może być utworzona z dwóch kombinacji W genetyce wyróżnia się allele dominujące i recesywne. Allele dominujące są "silniejsze" od recesywnych. Jeśli chodzi o geny determinujące grupę krwi, dominujące są allele A i B , a recesywny jest allel 0. Dlatego, jeśli spotkają się allele A (dominujący) i 0 (recesywny) lub B (dominujący) i 0 (recesywny), powstają grupy krwi A i B, a nie zero. Grupa krwi AB oznacza zatem, że jej właściciel ma dwa allele dominujące: A i B, a posiadacz grypy krwi 0 musi mieć dwa allele recesywne 0. Choć matka i ojciec mają dwa allele dominujące grupę krwi, to ich komórki rozrodcze – plemniki i komórki jajowe – zawierają tylko jeden allel . Jeśli matka: ma grupę krwi A, może przekazać dziecku allel A lub 0, ma grupę B – przekaże dziecku allel: B lub 0, ma grupę AB – dziecko dostanie od niej allel A lub...