Wyniki
Wyniki
Laureaci
Wyniki
Wyniki
Wyniki
ziajka krr
Wyniki
Nivea Klub Rodzica Recenzenta
Wyniki
nivea baby 2w1 krr
Wyniki
Pampers KRR
Wyniki
Wyniki
Wyniki
Wyniki
Co to jest zaimek? To proste!
Adobe Stock
Aktualności

Zaimek: co to, podział zaimków, odmiana, przykłady

Co to jest zaimek? Jaki jest podział zaimków? Co warto wiedzieć o ich odmianie? Przekonaj się, że dzięki licznym przykładom – definicja oraz najważniejsze informacje na temat zaimków okażą się naprawdę proste do zapamiętania.

Zaimek może wydawać się dość skomplikowaną częścią mowy. W rzeczywistości wystarczy jednak poznać funkcję, jaką pełni, aby jego rodzaje i odmiana stały się zrozumiałe i proste.

Spis treści:

119 rzeczy do zrobienia w wakacje 2023: lista szalonych i kreatywnych pomysłów

Zaimek – co to?

Zaimek jest sprytną częścią mowy. Może bowiem z powodzeniem zastępować takie inne części mowy jak: rzeczownik, przymiotnik, przysłówek czy liczebnik. Dlatego, kiedy ktoś zapyta: na jakie pytania odpowiada każdy zaimek – nie ma jednej dobrej odpowiedzi. Wszystko zależy od tego, jaką część mowy zastępuje konkretny zaimek:
 

  • Zaimek rzeczowny – czyli taki, który zastępuje rzeczownik – odpowiada na pytania rzeczownika (kto? co?), np. ty, ona, ktoś;
  • Zaimek przymiotny – czyli taki, który zastępuje przymiotnik – odpowiada na pytania przymiotnika (jaki? jaka? jakie?), np. ten, tamta, twoje;
  • Zaimek przysłowny – czyli taki, który zastępuje przysłówek – odpowiada na pytania przysłówka (jak? gdzie? kiedy?), np. ile, tyle;
  • Zaimek liczebny – czyli taki, który może zastąpić liczebnik – odpowiada na pytania liczebnika (ile?).


Gdyby zaimki nie istniały nasze wypowiedzi brzmiałyby… dziwnie. Nie moglibyśmy na przykład używać słowa ja ani my. Wyznając komuś miłość musielibyśmy mówić (pisać) tylko kocham, ponieważ cię, to już zaimek. W naszych wypowiedziach nie byłoby takich słów jak: mój, moja, moje.

Jedno jest pewne: zaimki są (dosłownie) częścią (naszej) mowy i nic nie wskazuje na to, byśmy przestali ich używać. Nie tylko na lekcjach gramatyki, ale i w codziennych rozmowach.

Rodzaje zaimków ze względu na funkcje (przykłady)

Istnieje kilka rodzajów zaimków. Podział ten ma związek z funkcją, jaką pełnią poszczególne zaimki. 

Wyróżniamy:

  • Zaimki osobowe (dotyczące osób), np. ja, ty, on, ona, ono, my, przykłady w zdaniach:

Ja to wiem i ty to wiesz.
On doskonale sobie radzi.

 

  • Zaimki zwrotne: się, sobie, siebie, przykłady w zdaniach:

Przyjrzyj się temu zdaniu.
Popraw sobie krawat.
Dla siebie wybrałam sukienkę w kwiatki. 
 

  • Zaimki dzierżawcze (wskazujące na to czyją coś jest własnością), np. mój, jego, ich, twoje, przykłady w zdaniach:

Mój pies jest najpiękniejszy na świecie.
Wasze konfitury truskawkowe są wyśmienite.
Twoja sprawa, zrobisz jak uważasz.
 

  • Zaimki pytające (pojawiające się w pytaniach), np. kto? co? który? ​przykłady w zdaniach:

Kiedy wrócicie z wycieczki?
Który pierwszy przybiegnie?
Co myślisz o tej nowej cukierni? 
 

  • Zaimki wskazujące, np. to, ten, tamta, przykłady w zdaniach:

To zależy wyłącznie od uczniów.
Tamtym piórem pisało mi się lepiej.
Ten człowiek chyba oszalał.
 

  • Zaimki nieokreślone, np. jakaś, któryś, gdzieś, przykłady w zdaniach:

Tę parasolkę musiała zostawić któraś z dziewczyn.
Jakoś to będzie.
Marta gdzieś wyszła.
 

  • Zaimki przeczące: żaden, nigdy, nigdzie, przykłady w zdaniach:

Jeszcze żaden zapach perfum nie podobał mi się tak bardzo.
W czwartek wieczorem nigdzie się nie wybieram
Nigdy nie mów nigdy… 
 

  • Zaimki względne (łączą zdanie podrzędne z nadrzędnym), np. który, co, to, jaka, przykłady w zdaniach:

Nie znam piosenki, którą mogłabym teraz zacytować.
Co się stało, to się nie odstanie.
Póty dzban wodę nosi, póki się ucho nie urwie.
 

  • Zaimki uogólniające, np. wszystko, każdy, zawsze, przykłady w zdaniach:

Wszystko teraz zależy od Kasi. 
Każda pliszka swój ogonek chwali.
Zawsze możesz spróbować jeszcze raz. 

 

Odmiana zaimków 

Zaimki odmieniają się dokładnie tak samo, jak część mowy, którą zastępują.

  • Zaimki rzeczowne, przymiotne i liczebne odmieniają się przez przypadki, liczby i rodzaje
  • Zaimki przysłowne należą do grupy zaimków nieodmiennych.

 
Aby przekonać się, że odmiana zaimków rzeczownych, przymiotnych i liczebnych towarzyszy nam w codziennych wypowiedziach i nie jest niczym skomplikowanym, spójrz na poniższe przykłady.
 
JA (zaimek rzeczowny) 

odmienia się przez przypadki:

Mianownik kto, co? – ja,
Dopełniacz kogo, czego? – mnie,
Celownik komu, czemu? – mnie/mi,
Biernik kogo, co? – mnie,
Narzędnik z kim, z czym? – mną,
Miejscownik o kim, o czym – mnie,
Wołacz o – ja!

Zaimek JA odmienia się również przez rodzaje:
„ja” może być zarówno rodzaju męskiego, żeńskiego jak i nijakiego (zależy czy nadawcą wypowiedzi jest chłopiec/mężczyzna, kobieta/dziewczyna czy dziecko).

A także przez liczby:
forma ja ma liczbę pojedynczą, od której można utworzyć liczbę mnogą my.
 
Ten (zaimek przymiotny): odmienia się przez przypadki (M. ten, D. tego, C. temu, B. tego, Ms. tym, N. tym, W. o ten!) a także rodzaje (ten długopis, ta temperówka, to pióro) i liczby (ten długopis/pies/ogród i te długopisy/psy/ogrody).
 
Tyle (zaimek liczebny): odmienia się przez przypadki (M. tyle pieniędzy, D. tylu pieniędzy, C. tylu pieniądzom, B. tyle pieniędzy, Ms. tylu pieniądzach, N. tyloma pieniędzmi, W. o tyle pieniędzy!), a także rodzaje (tyle tulipanów – r. męskoosobowy, tyle róż – r. niemęskoosobowy).

Przykładami nieodmiennych zaimków przysłownych mogą być natomiast: wtedy, gdzieś, tam. Choćbyśmy nie wiem jak chcieli – ich odmiana przez przypadki, liczby czy rodzaje jest po prostu niemożliwa.

Ciekawe których zaimków używasz najczęściej na co dzień. Jeśli nadal uważasz, że doskonale można się bez nich obyć - spróbuj nie używać żadnego zaimka. Może się okazać, że przykładów na to, że zaimki bywają niezastąpione - dostarczą ci już najbliższe godziny.

Zobacz także:

Streszczenie Mit o Syzyfie
Pixabay/fot. Schäferle
Język polski
Mit o Syzyfie – streszczenie, plan wydarzeń, charakterystyka bohatera
Mit o Syzyfie to jeden z przykładów ponadczasowej wartości starożytnej literatury greckiej. Przejmujący tragizm postaci był i jest inspiracją dla pisarzy i innych twórców. Streszczenie mitu o Syzyfie pozwoli ci przypomnieć sobie i uporządkować najważniejsze informacje na temat dziejów jednego z największych nieszczęśników w historii świata.

Mit o Syzyfie był między innymi inspiracją do powstania związku frazeologicznego „ syzyfowa praca ”, oznaczającego ciężkie starania, wysiłki, nieprzynoszące żadnych efektów. Mitologiczny motyw Syzyfa znajduje zastosowanie także w dziedzinie psychologii. Tak zwany syndrom Syzyfa pojawia się między innymi u sportowców, którzy mimo wciąż podejmowanych wysiłków nie osiągają lepszego wyniku w klasyfikacjach (choć teoretycznie powinni być coraz lepsi).  Spis treści:   Mit o Syzyfie – plan wydarzeń   Mit o Syzyfie – streszczenie   Interpretacja mitu o Syzyfie   Motyw kary w micie o Syzyfie   Charakterystyka Syzyfa  Mit o Syzyfie – plan wydarzeń Syzyf władcą Koryntu.  Udział Syzyfa w uczcie na Olimpie.  Plotkowanie Syzyfa i gniew bogów. Podstęp Syzyfa: uwięzienie Tanatosa, boga śmierci. Wieczne życie na ziemi.  Uwolnienie Tanatosa. Syzyfowa praca.  Mit o Syzyfie – streszczenie Syzyf był człowiekiem popularnym i lubianym. Cieszył się również szacunkiem bogów. Często zapraszano go na uczty i uroczystości, które odbywały się na Olimpie, siedzibie bogów. Syzyf jadał tam pokarmy, które pozwalały mu utrzymać wiecznie młody wygląd. Miał jednak pewną słabość, którą była skłonność do plotkowania. Bogom niezbyt się to podobało, ale nie gniewali się na Syzyfa do czasu, gdy ten wyjawił tajemnicę Zeusa.  Zagniewany Zeus postanowił ukarać Zeusa śmiercią. Przebiegły Syzyf nakazał żonie, by nie urządzała mu pogrzebu. W ten sposób chciał mieć powód, by wrócić na ziemię i dopilnować spraw związanych ze swym pochówkiem. Opuściwszy Hades, krainę zmarłych, Syzyf wcale nie zamierzał tam wracać. Ukrył się, a gdy Zeus posłał...

nauka mowy, rozwój mowy
Adobe Stock
Wychowanie
Kiedy dziecko zaczyna mówić? – pierwsze słowa, pierwsze zdania [NORMY]
Dziecko zaczyna mówić, gdy jest do tego gotowe, czyli gdy sporo rozumie i chce zacząć się komunikować. Pierwsze słowa dziecko może wypowiedzieć już około 1. urodzin, ale na pierwsze zdania trzeba poczekać dłużej. Tempo rozwoju mowy zależy od wielu czynników, także od wsparcia otoczenia. Dowiedz się, kiedy dziecko mówi „mama”, kiedy wypowie pierwsze zdania i jak wspierać je w nauce mówienia.

Nie ma jednego ściśle określonego terminu, kiedy dziecko zaczyna mówić, ale są szerokie normy, w których powinno to nastąpić. Warto wiedzieć, czego nie należy przegapić i jak wspierać dziecko w rozwoju mowy. Rozwój mowy rozpoczyna się już od pierwszych tygodni życia, a dziecko osłuchuje się z językiem jeszcze w okresie życia płodowego! To właśnie wtedy kształtują się też narządy mowy. Rozwój mowy dziecka zależy zarówno od czynników biologicznych, jak i od czynników społecznych. To znaczy, że istotny wpływ na to, kiedy dziecko zaczyna mówić, mają rodzice i inne osoby znajdujące się w jego otoczeniu. Powinni oni mówić do dziecka dużo i często, używając różnorodnych słów. Wsparcie nauki mowy jest ważne, ale mimo treningu mówienia na pierwsze słowa malucha trzeba cierpliwie poczekać. Sprawdź, kiedy dzieci zaczynają mówić. Poznaj normy dotyczące etapów rozwoju mowy. Upewnij się, czy nie czekasz na pierwsze słowa zbyt długo. Z naszego tekstu dowiesz się też, kiedy warto poprosić o pomoc specjalistę. Spis treści: Kiedy dziecko zaczyna mówić? – etapy rozwoju mowy Opóźnienia w rozwoju mowy – jak rozpoznać? Pierwsze próby mówienia okres melodii Dziecko mówi pierwsze słowa   – okres wyrazu Dziecko zaczyna mówić pełnymi zdaniami – okres zdania Kiedy dziecko zaczyna mówić mama lub tata Kiedy dziecko zaczyna mówić – etapy rozwoju mowy Rozwój mowy przebiega w kilku etapach, które noszą nazwy: okres melodii – do końca 1. roku życia  okres wyrazu – do końca 2. roku życia okres zdania – do końca 3. roku życia U normalnie rozwijającego się dziecka etapy te mogą ulegać przesunięciu nawet o około pół roku. I jest to traktowane jako norma . Pierwsze słowa dziecko zwykle wypowiada między 10 a 18 miesiącem życia...

wysypka u niemowlaka
Adobe Stock
Zdrowie
Wysypka u dziecka: swędząca, na nogach, plecach, brzuchu i na twarzy [RODZAJE]
Wysypka u dziecka może mieć postać plam i plamek, często zdarza się także wysypka grudkowo-plamista oraz pokrzywka. Najbardziej dokuczliwa jest swędząca wysypka, zwłaszcza jeśli pokrywa całe ciało albo wrażliwe miejsca, jak brzuch czy twarz. Wysypkę u dzieci mogą wywoływać m.in. wirusy, bakterie i alergeny, pojawia się w przebiegu ospy, różyczki, bostonki, a także przy zachorowaniu na COVID. Krostki to też objaw alergii lub gorączki trzydniowej.

Wysypka u dziecka może mieć różną postać: od drobnych plamek po duże, swędzące zmiany rumieniowe. Najczęściej u dzieci pojawia się wysypka plamista i grudkowata, a rodzice obserwują zmiany na nogach, plecach, brzuchu i na twarzy, a czasem nawet na całym ciele. Warto znać rodzaje wysypki, które występują u dzieci, by łatwiej je rozpoznać i znaleźć przyczynę. Wysypkę u dziecka powodują zwykle  wirusy, bakterie lub pasożyty, zdarza się też wysypka alergiczna . Wysypka u dziecka: Rodzaje wysypki u dziecka: tabela porównawcza Wysypka alergiczna Wysypka plamista Wysypka grudkowa Wysypka plamisto-pęcherzykowo-grudkowa Wysypka bakteryjna Pokrzywka u dziecka Wysypka covidowa Wysypka u dziecka: najczęstsze pytania rodziców i odpowiedzi dermatologa Rodzaje wysypki u dziecka Wygląd wysypki u dziecka zależy od jej przyczyny. U dzieci wysypka pojawia się zazwyczaj z powodu popularnych chorób wieku dziecięcego, jak: trzydniówka u dzieci : wysypka plamista w bladoróżowym kolorze występuje na nogach, brzuchu, twarzy i klatce piersiowej różyczka : drobna wysypka plamista pokrywa najpierw twarz, a potem tułów, ręce i nogi bostonka : wysypka plamista z czasem zmienia się w pęcherzyki na dłoniach, stopach i w buzi szkarlatyna : wysypka grudkowata pojawia się na przedramionach, w pachwinach i na szyi, a później na całym ciele ospa wietrzna : wysypka obejmuje całe ciało, ma postać czerwonych plamek i pęcherzyków Z kolei wysypka alergiczna może wyglądać jak czerwone wypryski, plamy lub swędząca pokrzywka i pokrywać całe ciało, ale najczęściej występuje w zgięciach łokciowych i kolanowych, za uszami, na twarzy. Wysypka u dziecka: tabela W poniższej tabeli znajdziesz różne rodzaje wysypki u dzieci oraz choroby, którym towarzyszą:  ...

Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
1000 zł na wakacje
Prawo i finanse
Bon 1000 zł na wakacje: od kiedy bon turystyczny 2023? Nowe informacje
Magdalena Drab
świadectwo z paskiem
Wychowanie
Czerwony pasek na świadectwie — od jakiej średniej? Wymagania i kryteria 2023
Joanna Biegaj
początek roku szkolnego 2023
Newsy
Będą dłuższe wakacje: początek roku szkolnego 2023/2024 został przesunięty
Magdalena Drab
5 dni opieki na dziecko
Prawo i finanse
5 dni opieki nad dzieckiem – czy urlop opiekuńczy 2023 jest płatny?
Joanna Biegaj
Życzenia na Dzień Ojca
Święta i uroczystości
Życzenia na Dzień Ojca 2023: od małego i dorosłego dziecka (krótkie, wzruszające, śmieszne)
Joanna Biegaj
ile dać na komunię
Święta i uroczystości
Ile dać na komunię w 2023: ile do koperty od gościa, dziadków, chrzestnej i chrzestnego?
Maria Nielsen
wniosek u urlop rodzicielski
Prawo i finanse
Wniosek o urlop rodzicielski 2023 – wzór do druku
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
gdzie nad morze z dzieckiem
Czas wolny
Gdzie nad morze z dzieckiem? TOP 10 sprawdzonych miejsc dla rodzin z maluchami
Ewa Janczak-Cwil
jak ubierać niemowlę na spacer wiosną
Pielęgnacja
Jak ubierać niemowlę wiosną: w kwietniu, w maju i przy 20 stopniach [LISTA UBRANEK]
Magdalena Drab
Szkarlatyna - co to oznacza
Zdrowie
Szkarlatyna u dzieci: co to za choroba? Przyczyny, objawy i leczenie płonicy
Beata Turska
larwy kleszczy
Edukacja
Larwy kleszczy – jak wygląda larwa kleszcza i czy jest niebezpieczna? [ZDJĘCIA]
Joanna Biegaj
czy można przykrywać wózek pieluchą
Pielęgnacja
Zakrywanie wózka pieluchą to nie sprytna ochrona przed słońcem. Dziecku grozi szpital!
Magdalena Drab
gęsty katar u dziecka
Zdrowie
Gęsty katar u dziecka – jak szybko się go pozbyć?
Ewa Janczak-Cwil
pas poporodowy
Połóg
Pas poporodowy: kiedy i ile godzin nosić pas brzuszny? [EFEKTY I OPINIE]
Agnieszka Majchrzak
latające kleszcze
Święta i uroczystości
Latające kleszcze – czy strzyżak sarni jest niebezpieczny?
Magdalena Drab
angielskie imiona
Imiona
Angielskie imiona żeńskie i męskie: popularne i ładne (+ ich polskie odpowiedniki)
Joanna Biegaj
uczulenie na słońce
Pielęgnacja
Uczulenie na słońce u dziecka: jak wygląda wysypka od słońca u dziecka? Leczenie, zapobieganie
Małgorzata Wódz