Efekt Pigmaliona dowodzi, że nasze przekonania mogą mieć moc sprawczą. Zjawisko to znajduje potwierdzenie zarówno w szkole, rodzinie, jak i grupie rówieśniczej.
Efekt Pigmaliona, czyli samospełniające się proroctwo, jest terminem psychologicznym, polegającym na urzeczywistnianiu się oczekiwań jednych osób wobec innych. Dotyczy zarówno pojedynczych osób, jak i grup oraz zdarzeń.
Ludzie często zachowują się w taki sposób, w jaki się od nich oczekuje. Jeżeli ktoś oczekuje od dziecka sukcesu – wkłada ono więcej energii w jego osiągnięcie. Gdy ktoś uważa swoje dziecko za zdolne, ono wierzy, że sobie ze wszystkim poradzi. Proces ten zachodzi zazwyczaj nieświadomie.
Nazwa zjawiska odwołuje się do postaci z antycznej Grecji, króla Cypru Pigmaliona, który pewnego dnia wyrzeźbił posąg pięknej kobiety i nazwał go Galateą. Rzeźbiarz zakochał się w kobiecej figurze i modlił się do Afrodyty (bogini miłości), by ożywiła posąg. Afrodyta spełniła jego prośby, a zakochany Pigmalion mógł ożenić się z Galateą.
Efekt Pigmaliona został zidentyfikowany po raz pierwszy przez socjologa Roberta Mertona pod koniec lat 40. ubiegłego stulecia. Naukowiec zaprezentował zjawisko samospełniającego się proroctwa w sferach takich jak ekonomia i przemysł.
Za sprawą amerykańskiego psychologa niemieckiego pochodzenia Roberta Rosenthala zjawisko zaczęto odnosić również do relacji międzyludzkich. Stało się tak, gdy Rosenthal opisał je w swojej książce „Pigmalion w klasie: Oczekiwania nauczyciela i rozwój intelektualny ucznia”. Z tego względu efekt Pigmaliona znany jest także jako efekt Rosenthala.
W latach 60. XX wieku Robert Rosenthal wraz z Lenore Jacobson przeprowadził słynny eksperyment, który dotyczył wpływu przekonań innych osób na nasze zachowanie. Badacz wykonał szereg testów na inteligencję wśród uczniów, którzy rozpoczynali naukę w szkole podstawowej w West Coast. Po zakończeniu testów wskazał nauczycielom uczniów, którzy uzyskali największą liczbę punktów. Pozwalało to przypuszczać, że to właśnie te osoby najlepiej poradzą sobie z nauką w zbliżającym się roku szkolny. Potwierdziły to testy powtórzone rok później. W porównaniu z innymi, wskazana grupa uczniów najbardziej poprawiła wyniki testów na IQ.
W opisanej sytuacji nie byłoby nic dziwnego, gdyby nie fakt, że badacz wprowadził nauczycieli w błąd. Po zakończeniu pierwszej serii testów Rosenthal wskazał nauczycielom losowo wybranych uczniów, jako tych, którzy mieli najwyższe wyniki. Efekt był taki, że nauczyciele zaczęli poświęcać im więcej czasu i uwagi. Uczniowie z kolei nie chcieli zawieść oczekiwań nauczycieli i przykładali się do nauki bardziej niż ich koledzy.
Celem badania było wykazanie, jak wielki wpływ na zachowanie człowieka mają oczekiwania społeczne. Rosenthal po przeprowadzonym badaniu wysnuł wniosek, że nastawienie nauczycieli do uczniów ma bardzo duży wpływ na ich potencjał. Badacz nazwał ten proces „efektem Pigmaliona”. Eksperyment został opublikowany w 1968 roku.
Badania Rosenthala wykazały, że przekonania nauczycieli na temat uczniów działają jak samospełniające się proroctwo. To samo dotyczy rodziców. Dzieci chłoną opinie bliskich na swój temat jak gąbka. Zatem dorośli wychowując dzieci, mogą dodać im skrzydeł lub te skrzydła podciąć.
Warto wiedzieć i rozumieć, jak z pozoru nieistotne rzeczy mogą wpływać na kształtowanie się młodych ludzi. Jeżeli swoje dziecko uważamy za sumiennego i zdolnego ucznia – zapewne lepiej będzie radziło sobie z obowiązkami szkolnymi. To samo dotyczy zachowania – jeżeli uważamy, że nasze dziecko zachowuje się odpowiednio i dajemy mu to odczuć – będzie ono starało się sprostać tym wyobrażeniom. Pozytywne etykietowanie motywuje dzieci do dalszych działań. Wpływa także korzystnie na samoocenę dziecka.
Zobacz także:
– Zmysł dotyku pozwala nam uczyć się, rozpoznawać siebie w przestrzeni i lepiej rozumieć świat – mówiła Zawadzka. I jak wyjaśniła, jest niestety troszkę niedoceniany, a szalenie ważny dla rozwoju dziecka. Czucie powierzchniowe i czucie głębokie Odczuwanie tego, czego dotykamy, to czucie powierzchniowe. To również sytuacja, w której my jesteśmy dotykani. Ale zmysł dotyku to też jest czucie głębokie, czyli orientowanie się, ile zajmujemy miejsca w przestrzeni i jak się ruszają nasze kończyny. – Czucie głębokie to jest również kołysanie, podrzucanie, góra-dół, na boki, w różnym tempie – tłumaczyła ekspertka. – To też stymuluje nasz błędnik, który się przydaje potem w życiu, żeby radził sobie z przemieszczaniem naszego ciała. Ćwiczmy go od samego początku, im wcześniej, tym lepiej – dodała. Spotkania w Miasteczku Zmysłów Dziennikarka Mamo, To Ja rozmawiała z Dorotą Zawadzką również o przytulaniu, głaskaniu, smyraniu, łaskotaniu i wielu innych doznaniach dotykowych. Posłuchajcie koniecznie i dowiedzcie się, jak poprzez zabawę stymulować zmysł dotyku w domu. Pomysł na dodatkową zabawę i ćwiczenia dotykowe w formacie PDF możecie pobrać także stąd: Artykuł powstał z udziałem marki KINDER Niespodzianka
Małe dziecko przeklina z wielu powodów. Jeśli widzi, że brzydkie słowo robi duże wrażenie na rodzicach, oburza ich, dziwią się – używa go, ponieważ chce zwrócić na siebie uwagę. Bywa, że maluch jest zupełnie nieświadomy, że dane słowo jest niewłaściwe. Wytłumacz dziecku, że nie należy przeklinać. Porozmawiaj z nim również o jego emocjach, które powodują, że mówi brzydkie wyrazy. Sprawdź, co w tej kwestii radzi psycholog Beata Chrzanowska-Pietraszuk. Spis treści : Dlaczego dziecko przeklina? Jak nie reagować, gdy dziecko przeklina? Co zrobić, jak dziecko przeklina? Inny rodzaj przekleństw dzieci Dlaczego dziecko przeklina? Zdaniem psycholog Beaty Chrzanowskiej-Pietraszuk, jeżeli dziecko w wieku przedszkolnym albo nawet dwulatek przeklina, może wiązać się to z kilkoma sytuacjami: Dziecko słyszy podobne słowa w domu lub na podwórku i powtarza. Jeśli w środowisku najbliższym jest tak, że te wyrazy są często obecne w języku dorosłych, to dziecko używa ich tak, jak używa każdego innego wyrazu, absolutnie nie zdając sobie sprawy z tego, że to jest wyraz niewłaściwy. Dziecko nie słyszy często brzydkich wyrazów, jednak słyszy te wyrazy w sytuacjach dosyć emocjonujących. Dziecko nie zna znaczenia takiego wyrazu, po prostu go usłyszało. Z jakiegoś powodu mu się ten wyraz spodobał , bo np. ładnie, nietypowo lub dziwnie brzmi. Dziecko już wie, że ten wyraz jest wyrazem brzydkim i testuje dorosłych . Sprawdza: jakie to wrażenie zrobi na babci, kiedy powiem jakieś słowo, o którym rodzice wczoraj mi mówili, że ono jest brzydkie. Jak nie reagować, gdy dziecko przeklina? - Im bardziej się oburzamy, gdy słyszymy przeklinające dziecko, im bardziej robimy zdziwioną minę, im bardziej mówimy, że tak nie wolno i że to brzydkie (i jeszcze w dodatku za karę wysyłamy do swojego pokoju),...
Zastanawiacie się czasem, jak się bawić z dzieckiem, by był to czas wspólnej radości, ale też nauki, w tym nauki... życia? Bo wiadomo, że nawet najlepsze studia szczęścia nie dają, jeśli nie mamy wokół bliskich ludzi, ciekawych pasji czy wiary w siebie, prawda? Zdaniem naszej ekspertki, psycholog Dominiki Słomińskiej, właśnie pozytywne doświadczenia z dzieciństwa uzbrajają nas we wszystkie siły na całe życie. Co jeszcze jest ważne jej zdaniem, by maluch był dobrze „wyposażony” na przyszłość? Jak łączyć edukację z dobrą zabawą? Przeczytajcie koniecznie ten wywiad! Gwarantujemy, że warto! Czym jest plastyczność mózgu i kiedy dziecko najszybciej się uczy? Plastyczność mózgu to naukowe pojęcie określające zdolność tkanki nerwowej do tworzenia nowych połączeń. Największa wydolność rozwojowa mózgu jest u małych dzieci, choćby z tego powodu, że organ ten w momencie porodu jest najbardziej niedojrzałą strukturą i w zależności od stymulacji, w odpowiedni sposób kształtuje się i modeluje. Istotne jest, żeby dorośli, którzy towarzyszą dziecku, mieli świadomość, jak bardzo ważna jest to cecha mózgu i jak ogromny wpływ mamy my, dorośli, na to, żeby dziecko rozwijało się jak najlepiej. Wszem wobec wiadomo, że dziecko najlepiej i najszybciej uczy się przez zabawę . Treści przekazywane w niej nie są obarczone przymusem, stresem i zwykle maluch jest na nich bardzo skoncentrowany. Przez zabawę można również kształtować wszechstronność dziecka bez etykietowania na wstępnym etapie jego talentów i predyspozycji. p.p1 {margin: 0.0px 0.0px 0.0px 0.0px; font: 13.0px Geneva; color: #272829; -webkit-text-stroke: #272829} span.s1 {font-kerning: none} Zabawa może być więc doskonałym sposobem na przyswojenie wiedzy. Jakie kryteria muszą zostać spełnione, aby faktycznie tak było? Zabawa jest najlepszą formą nauki. To nie frazes, to fakt. O co trzeba...
