Nowe lektury szkolne Czarnek
Adobe Stock, Instagram/przemyslaw czarnek
Aktualności

Nowe lektury szkolne – jakie zmiany w kanonie lektur wprowadził minister Czarnek?

13 sierpnia Przemysław Czarnek podpisał rozporządzenie dotyczące nowych dzieł w wykazie lektur. Co będą czytać uczniowie w nadchodzącym roku szkolnym? Przedstawiamy listę nowych lektur szkolnych!
Jak zmienił się wykaz lektur po ostatniej modyfikacji? Zmiana nastąpiła głównie w obszarze lektur uzupełniających, a w minimalnym zakresie dotyczy lektur obowiązkowych. W kanonie znalazło się więcej treści patriotycznych, chrześcijańskich i niepodległościowych. Uczniowie będą czytać między innymi dzieła Zofii Kossak-Szczuckiej i Jana Pawła II. Z wykazu lektur zniknęły też niektóre pozycje.

Lista nowych lektur szkolnych

Przedstawiamy zestawienie zmian w liście lektur szkolnych, które obowiązuje od 1 września 2021 roku, czyli od początku tego roku szkolnego.

Szkoła podstawowa: klasy 1-3

Lektury usunięte:
  • Alina Centkiewiczowa i Czesław Centkiewicz, Zaczarowana zagroda;
  • Mira Jaworczakowa, Oto jest Kasia;
  • Leszek Kołakowski, Kto z was chciałby rozweselić pechowego nosorożca?;
  • Marcin Pałasz, Sposób na Elfa.

Nowe pozycje na liście lektur:
  • Dorota Gellner, Wścibscy;
  • Julita Grodek, Mania, dziewczyna inna niż wszystkie. Opowieść o Marii Skłodowskiej-Curie;
  • Tom Justyniarski, Psie troski, czyli o wielkiej przyjaźni na cztery łapy i dwa serca;
  • Piotr Kordyasz, Lolek. Opowiadania o dzieciństwie Karola Wojtyły (fragmenty);
  • Zofia Kossak-Szczucka, Kłopoty Kacperka góreckiego skrzata;
  • Åsa Lind, Piaskowy Wilk;
  • Aleksandra i Daniel Mizielińscy, Którędy do Yellowstone? Dzika podróż po parkach narodowych.

Szkoła podstawowa: klasy 4-6

Lektury usunięte (lektury uzupełniające):
  • Karol May, Winnetou

Lektury dodane (lektury uzupełniające):
  • Carlo Collodi, Pinokio;
  • John Flanagan, Zwiadowcy. Księga 1. Ruiny Gorlanu;
  • Emilia Kiereś, Rzeka;
  • Zofia Kossak-Szczucka, Topsy i Lupus;
  • Bolesław Leśmian, Klechdy sezamowe;
  • Alan Aleksander Milne, Kubuś Puchatek;
  • Longin Jan Okoń, Tecumseh;
  • Ferdynand Antoni Ossendowski, Słoń Birara;
  • Jacek Podsiadło, Czerwona kartka dla Sprężyny;
  • Louis de Wohl, Posłaniec króla.

Szkoła podstawowa: klasy 7-8

Lektury usunięte (lektury uzupełniające):
  • Nancy H. Kleinbaum, Stowarzyszenie Umarłych Poetów. 

Lektury dodane:
  • Lloyd Cassel Douglas, Wielki Rybak;
  • Zofia Kossak-Szczucka, Bursztyny (wybrane opowiadanie);
  • André Frossard, Nie lękajcie się! Rozmowy z Janem Pawłem II;
  • Bolesław Prus, Placówka, Zemsta;
  • Henryk Sienkiewicz, Sąd Ozyrysa;
  • Nicolas Sparks, Jesienna miłość.

Szkoła branżowa szkoła l stopnia

Lektury usunięte:
  • wybrane wiersze poety Marcina Świetlickiego

Brak lektur dodanych

Liceum ogólnokształcące/ technikum/ branżowa szkoła ll stopnia

Lektury usunięte (zakres podstawowy):
wybrane wiersze Marcina Świetlickiego

Lektury usunięte (zakres rozszerzony):
  • Jan Parandowski, Mitologia, część II Rzym;
  • François Villon, Wielki testament (fragmenty);
  • Piotr Skarga, Żywoty świętych (fragmenty).

Usunięte zalecane dzieła teatralne i filmowe:
  • Apocalypsis cum figuris, reż. Jerzy Grotowski;
  • Zezowate szczęście, reż. Andrzej Munk.

Usunięte teksty polecane do samokształcenia:
  • Ewelina Nurczyńska-Fidelska, Barbara Parniewska, Ewa Popiel-Popiołek, Halina Ulińska, Film w szkolnej edukacji humanistycznej.

Dodane lektury uzupełniające w zakresie podstawowym:
  • Kronika Książąt Polskich, oprac. Jerzy Wojtczak-Szyszkowski;
  • Juliusz Słowacki, Listy do Matki (fragmenty);
  • Henryk Sienkiewicz, Listy z podróży do Ameryki (fragmenty);
  • Stefan Żeromski, Ludzie bezdomni;
  • Ryszard Krynicki, Adam Zagajewski, wybór wierszy;
  • Witold Pilecki,  Raport Witolda;
  • Wiesław Kielar, Anus mundi;
  • Zofia Kossak-Szczucka, Pożoga. Wspomnienia z Wołynia 1917–1919;
  • Jarosław Iwaszkiewicz, wybrane opowiadanie;
  • John Ronald Reuel Tolkien, Władca pierścieni. Drużyna pierścienia.

Dodane lektury uzupełniające w zakresie rozszerzonym:
  • Zofia Kossak-Szczucka, Błogosławiona wina;
  • Ferdynand Antoni Ossendowski, Mocni ludzie; Ludzie, zwierzęta, bogowie;
  • Krystyna Lubieniecka-Baraniak, Gdy brat staje się katem;
  • Jan Paweł II, Przekroczyć próg nadziei (fragmenty); Tryptyk rzymski; Pamięć i tożsamość (fragmenty), Fides et ratio (fragmenty);
  • Karol Wojtyła, Przed sklepem jubilera;
  • Stefan Wyszyński, Zapiski więzienne;
  • Paweł Zuchniewicz, Ojciec wolnych ludzi. Opowieść o Prymasie Wyszyńskim.

Dodane zalecane dzieła filmowe i teatralne:
  • Przerwanie działań wojennych, reż. Juliusz Machulski

Dodane teksty polecane do samokształcenia:
  • Jan Błoński, Język właściwie użyty. Szkice o poezji polskiej drugiej połowy XX wieku;
  • Grażyna Borkowska, Pozytywiści i inni;
  • Włodzimierz Dłubacz, O kulturę filozofii;
  • Keith Houston, Książka. Najpotężniejszy przedmiot naszych czasów zbadany od deski do deski;
  • Czesław Jaroszyński i Piotr Jaroszyński, Kultura słowa. Podstawy retoryki klasycznej;
  • Piotr Jaroszyński, Człowiek i nauka. Studium z filozofii kultury;
  • Karl Jaspers, Idea uniwersytetu;
  • Teresa Kowalik, Przemysław Słowiński, Królewski dar. Co Polska i Polacy dali światu;
  • Jakub Z. Lichański, Retoryka. Historia – Teoria – Praktyka, t. I i II;
  • O polską kulturę humanistyczną. Z Mieczysławem A. Krąpcem OP rozmawia Piotr S. Mazur;
  • Ryszard Przybylski, Klasycyzm, czyli prawdziwy koniec Królestwa Polskiego.

Więcej o powyższych zmianach można przeczytać w komunikacie MEiN

Minister Czarnek o nowych lekturach

W wywiadzie dla portalu wpolityce.pl minister Przemysław Czarnek wypowiedział się na temat zmian w kanonie lektur szkolnych. Szef MEiN wyjaśniał, kto zajmował się doborem nowych lektur, a także jakich dzieł, jego zdaniem, brakowało na tej liście do tej pory.
„Tego nie robi minister edukacji, tylko zespół ekspertów specjalnie do tego powołanych” – wyjaśnił Czarnek. „Natomiast to, że na liście lektur brakowało do tej pory lektur tak wspaniałej pisarki, jak Zofia Kossak-Szczucka, to był błąd, który naprawiamy.”
 
Przemysław Czarnek odniósł się także do atakowania przez niektóre media wyboru tytułów, które znalazły się w nowym kanonie lektur. Zdaniem Czarnka rząd poprzez zmianę dzieł, które mają poznawać uczniowie, zamierza się przeciwstawić dekonstrukcji języka polskiego.

„Powiem dalej – (dekonstrukcję – przyp. red.) nie tylko języka polskiego, ale polskości w ogóle i temu się będziemy przeciwstawiać. Temu również służy uzupełnienie kanonu lektur po to, żeby nadrobić te dwie dekady straconego czasu, w którym karmieni byliśmy pedagogiką wstydu, zamiast dumy, która powinna nas charakteryzować” – wyjaśniał.

Ciekawe jak do przygotowywanych zmian podejdą sami uczniowie? Kanon lektur szkolnych od dawna jest krytykowany. Znajdujące się na nim pozycje, zdaniem uczniów i części nauczycieli, nie są atrakcyjne dla współczesnej młodzieży, nie zachęcają do czytania i nie rozbudzają miłości do książek, o czym świadczą choćby badania czytelnictwa prowadzone przez Bibliotekę Narodową. Kierunek obrany przez ministra Czarnka raczej wskazuje, że niewiele w tym trendzie się zmieni.


Zobacz także: 

Redakcja poleca

REKLAMA
Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
Ile dać na Chrzest?
Święta i uroczystości
Ile dać na chrzest w 2024 roku? (ile od dziadków a ile od chrzestnej, chrzestnego i gości) 
Luiza Słuszniak
wierszyki o wiośnie
Gry i zabawy
Wiersze o wiośnie: piękne utwory znanych poetów i krótkie rymowanki dla dzieci
Ewa Janczak-Cwil
cytaty na komunię
Cytaty i przysłowia
Cytaty na komunię świętą: piękne i mądre, Jana Pawła ll, cytaty z Biblii
Joanna Biegaj
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
chłopiec, dziecko, krzyk, złość
Wychowanie
Agresywne dziecko w przedszkolu: co robić, gdzie zgłosić?
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
Szkoła w Chmurze: kto może z niej skorzystać?
Edukacja
Szkoła w Chmurze: na czym polega, czy jest legalna i kto może z niej skorzystać?
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak
Urlop ojcowski
Prawo i finanse
Urlop ojcowski 2024: ile dni i ile płatny? Dokumenty i wniosek o urlop dla ojca
Magdalena Drab

Strefa okazji i inspiracji

REKLAMA