USG w ciąży
Badanie USG pozwala bardzo precyzyjnie ocenić, czy dziecko rozwija się prawidłowo. Informuje też o stanie zdrowia mamy.
Konsultacja: dr n. med. Bożena Kowalska, ginekolog położnik
Badanie USG wykonasz w ciąży kilka razy. Dzięki niemu nie będziesz martwić się stanem zdrowia dziecka, a także jeszcze przed narodzinami zdołasz zobaczyć maleństwo.
Gdy lekarz przesuwa czujnik aparatury USG, zwany głowicą, po posmarowanym żelem brzuchu, na ekranie ukazuje się obraz wnętrza macicy i dziecka. Głowica wysyła fale dźwiękowe o wysokiej częstotliwości, które odbijają się od narządów wewnętrznych i do niej wracają. System informatyczny przetwarza te informacje na obraz, który widzisz na ekranie. Badanie nie jest trudne, bolesne ani niebezpieczne.
Redakcja poleca: Jakie badania robić w ciąży - wideo
USG wykonuje się od trzech do pięciu razy w ciągu dziewięciu miesięcy. O tym, ile razy przejdziesz to badanie, zadecyduje ginekolog, który prowadzi ciążę.
Badanie można wykonać na aparaturze, która pozwala oglądać obraz w dwóch, trzech lub czterech wymiarach.
Wiarygodność wyników zależy od jakości sprzętu i – przede wszystkim – doświadczenia lekarza wykonującego USG. Wybierz się do sprawdzonego specjalisty. Jeśli go coś zaniepokoi podczas badania, nie panikuj. Zazwyczaj kolejne USG wypada prawidłowo. Na wszelki wypadek po konsultacji z lekarzem warto wykonać jeszcze jedno badanie na innym urządzeniu. Pewne trudności w ocenie płodu mogą pojawić się, np. gdy źle podałaś lekarzowi datę ostatniej miesiączki, gdy dziecko jest ułożone nietypowo albo gdy mama jest bardzo otyła.
• 6-8. tydzień – sprawdza się, czy zarodek znajduje się w macicy (zwykle można już zauważyć mały pulsujący punkcik – to serce). Badanie to potwierdza ciążę, pomaga określić, od kiedy trwa, oraz ustalić, czy urodzi się jedno, czy może więcej dzieci.
• 11-14. tydzień – podczas badania wykonuje się m.in. pomiar tzw. przezierności karku i ocenia kości nosowe – to pozwala sprawdzić, czy dziecku nie grożą nieprawidłowości genetyczne oraz wady serca. Mierzy się też długość dziecka, ogląda zarys główki, kończyny, paluszki, widać już m.in. żołądek i pęcherz moczowy.
• 18-23. tydzień – ocenia się budowę wszystkich narządów maluszka, ogląda się m.in. jego twarz, serce, płuca, żołądek, nerki. Dziecko jest też mierzone i sprawdzana jest jego płeć. Jeśli rodzice sobie nie życzą, nie muszą się dowiadywać, czy to chłopczyk, czy dziewczynka.
• 28-32. tydzień – mierzy się główkę, obwód brzuszka i długość kości – to pozwala wykryć wewnątrzmaciczne zahamowania wzrostu dziecka, ocenia się płyn owodniowy oraz stopień dojrzałości łożyska.
• 38-40. tydzień – szacuje się masę ciała maleństwa i objętość płynu owodniowego. Sprawdza się ułożenie dziecka i jego kondycję. Badanie pozwala ocenić, czy ciąży nie trzeba szybko zakończyć.
• Po 40. tygodniu (po terminie) – sprawdza się, czy dziecko jest w macicy bezpieczne. Mierzy się ilość płynu owodniowego, ocenia wygląd łożyska, mierzy przepływ krwi w naczyniach i określa stan dziecka (jest to tzw. test Manninga).
A właściwie – co widać w brzuchu mamy? Na początku niewiele, bo oczy pojawiają się w 6. tygodniu rozwoju płodowego, ale przez długi czas są zamknięte. W 12. tygodniu dziecko co prawda umie już poruszać gałkami ocznymi i robi to, ale nadal nie otwiera oczu, aż do około 22. tygodnia. Dopiero w okolicach 35. tygodnia za pośrednictwem USG można zobaczyć, że oczy maleństwa otwierają się i zamykają, rejestrując przez powłoki brzucha zmiany oświetlenia.
Jak wygląda badanie USG?
Gdy lekarz przesuwa czujnik aparatury USG, zwany głowicą, po posmarowanym żelem brzuchu, na ekranie ukazuje się obraz wnętrza macicy i dziecka. Głowica wysyła fale dźwiękowe o wysokiej częstotliwości, które odbijają się od narządów wewnętrznych i do niej wracają. System informatyczny przetwarza te informacje na obraz, który widzisz na ekranie. Badanie nie jest trudne, bolesne ani niebezpieczne.
Jakie badania są najważniejsze w ciąży? Posłuchaj rad ginekologa.
Kiedy się zgłosić na badanie ultrasonograficzne?
USG wykonuje się od trzech do pięciu razy w ciągu dziewięciu miesięcy. O tym, ile razy przejdziesz to badanie, zadecyduje ginekolog, który prowadzi ciążę.
W ilu wymiarach?
Badanie można wykonać na aparaturze, która pozwala oglądać obraz w dwóch, trzech lub czterech wymiarach.
- 2D – obraz jest czarno-biały, płaski i ruchomy. Aparatura pozwala ocenić budowę narządów i wykrywać nieprawidłowości.
- 3D – obraz jest trójwymiarowy, ale nieruchomy. Dokładnie można zobaczyć takie detale, jak buzia, brzuszek, rączki.
- 4D – obraz jest trójwymiarowy i ruchomy. Aby był dokładny, dziecko musi być dobrze ułożone.
- USG kolorowe (Doppler) – obraz jest płaski (nie widać, jak dokładnie wygląda dziecko), ale kolorem zaznaczony jest przepływ krwi w naczyniach krwionośnych i w sercu.
Czy USG jest wiarygodnym badaniem?
Wiarygodność wyników zależy od jakości sprzętu i – przede wszystkim – doświadczenia lekarza wykonującego USG. Wybierz się do sprawdzonego specjalisty. Jeśli go coś zaniepokoi podczas badania, nie panikuj. Zazwyczaj kolejne USG wypada prawidłowo. Na wszelki wypadek po konsultacji z lekarzem warto wykonać jeszcze jedno badanie na innym urządzeniu. Pewne trudności w ocenie płodu mogą pojawić się, np. gdy źle podałaś lekarzowi datę ostatniej miesiączki, gdy dziecko jest ułożone nietypowo albo gdy mama jest bardzo otyła.Kiedy robi się badanie USG i po co?
USG robi się na wyraźne zlecenie lekarza. Zbyt częste badanie może przyczynić się do zmniejszenia wagi urodzeniowej dziecka. Oto najważniejsze etapy ciąży, kiedy USG może być potrzebne:• 6-8. tydzień – sprawdza się, czy zarodek znajduje się w macicy (zwykle można już zauważyć mały pulsujący punkcik – to serce). Badanie to potwierdza ciążę, pomaga określić, od kiedy trwa, oraz ustalić, czy urodzi się jedno, czy może więcej dzieci.
• 11-14. tydzień – podczas badania wykonuje się m.in. pomiar tzw. przezierności karku i ocenia kości nosowe – to pozwala sprawdzić, czy dziecku nie grożą nieprawidłowości genetyczne oraz wady serca. Mierzy się też długość dziecka, ogląda zarys główki, kończyny, paluszki, widać już m.in. żołądek i pęcherz moczowy.
• 18-23. tydzień – ocenia się budowę wszystkich narządów maluszka, ogląda się m.in. jego twarz, serce, płuca, żołądek, nerki. Dziecko jest też mierzone i sprawdzana jest jego płeć. Jeśli rodzice sobie nie życzą, nie muszą się dowiadywać, czy to chłopczyk, czy dziewczynka.
• 28-32. tydzień – mierzy się główkę, obwód brzuszka i długość kości – to pozwala wykryć wewnątrzmaciczne zahamowania wzrostu dziecka, ocenia się płyn owodniowy oraz stopień dojrzałości łożyska.
• 38-40. tydzień – szacuje się masę ciała maleństwa i objętość płynu owodniowego. Sprawdza się ułożenie dziecka i jego kondycję. Badanie pozwala ocenić, czy ciąży nie trzeba szybko zakończyć.
• Po 40. tygodniu (po terminie) – sprawdza się, czy dziecko jest w macicy bezpieczne. Mierzy się ilość płynu owodniowego, ocenia wygląd łożyska, mierzy przepływ krwi w naczyniach i określa stan dziecka (jest to tzw. test Manninga).
Co widać w brzuchu mamy?
A właściwie – co widać w brzuchu mamy? Na początku niewiele, bo oczy pojawiają się w 6. tygodniu rozwoju płodowego, ale przez długi czas są zamknięte. W 12. tygodniu dziecko co prawda umie już poruszać gałkami ocznymi i robi to, ale nadal nie otwiera oczu, aż do około 22. tygodnia. Dopiero w okolicach 35. tygodnia za pośrednictwem USG można zobaczyć, że oczy maleństwa otwierają się i zamykają, rejestrując przez powłoki brzucha zmiany oświetlenia.
Konsultacja:
dr n. med. Bożena Kowalska, ginekolog położnik
Pracuje w Klinice Leczenia Niepłodności, Ginekologii i Położnictwa „Bocian”. Prowadzi ciąże i porody wysokiego ryzyka. Specjalizuje się także w ginekologii dziecięcej.
