Bunt na pokładzie

Jak zapanować nad dzieckiem, które ma napad złości? Na pewno nie siłą ani nerwami. Powinnaś być usposobieniem spokoju. Przyda się też stanowczość i konsekwencja. Mów do dziecka jasno i zwięźle: „Nie wolno, bo to boli”, „Nie krzycz, bo to przeszkadza innym” itd. Proste, jednoznaczne komunikaty są skuteczniejsze niż długie wywody. Zwracając się do malca, kucnij przy nim i patrz mu w oczy. Staraj się mówić pozytywnie. Zamiast: „Nie wyrywaj chłopcu zabawki”, powiedz: „Pozwól koledze się pobawić”, zamiast: „Nie krzycz”, poproś: „Mów ciszej”. Dając konkretne wskazówki, opisując, co widzisz i czego oczekujesz („Adasia zabolało, przeproś go i bawcie się ładnie”), nie skupiaj się na zachowaniach negatywnych, raczej zwracaj uwagę smyka na to, co się udało lub może udać. Jeśli czujesz, że za chwilę eksplodujesz... Rozwścieczony dwulatek byłby w stanie wyprowadzić z równowagi nawet Matkę Teresę z Kalkuty. Staraj się jednak trzymać nerwy na wodzy – Twój wybuch nic nie da, a może zaszkodzić! Weź głęboki oddech, policz do dziesięciu (albo stu) i pomyśl sobie, że dzięki niezależności i umiejętności mówienia NIE, Twój malec będzie potrafił w przyszłości posłać do diabła dilera narkotyków. Poza tym: 1. Nie bij. Nawet zwykły klaps jest przyzwoleniem na agresję. 2. Nie szantażuj odebraniem uczucia. Dziecko wierzy, gdy słyszy „Przestanę cię kochać, jeśli będziesz taki niegrzeczny”. 3. Nie etykietuj. Zamiast mówić „Jesteś niegrzeczny” (malec może w to uwierzyć i potwierdzać swoim zachowaniem tę etykietkę) powiedz „To było niegrzeczne”. 4. Nie strasz. Maluch może uwierzyć, że chcesz oddać go dziadowi itp.

Jakie dobrze wychowane dziecko! – dzisiaj coraz rzadziej można usłyszeć takie słowa. ostatnio trochę straciły na znaczeniu... nadal jednak warto o nich pamiętać! Dziś grzeczność nie oznacza już pokory i ślepego posłuszeństwa, potakiwania starszym. Są jednak pewne cechy i zachowania, których nadal warto uczyć. Pomóc dziecku wyrosnąć na człowieka asertywnego, pewnego siebie, ale i dobrze wychowanego, to nie lada wyzwanie. Ale jaka satysfakcja, gdy się uda! Co to właściwie znaczy? Podstawa grzeczności to uważne odnoszenie się do innych ludzi. Tylko z pozoru brzmi to prosto. Powinnaś nauczyć malucha umiejętności słuchania innych i okazywania im uwagi, uprzejmości: od „proszę” i „dziękuję”, przez oddawanie przysług tym, którzy ich potrzebują, po gotowość niesienia prawdziwej pomocy. Grzeczność to korzystanie ze swoich praw bez ograniczania praw innych – domaganie się różnych rzeczy w sposób uprzejmy (np. umiejętność dopilnowania swej kolejki na zjeżdżalni bez pchania się i bicia). Kulturalne zachowanie przy stole. Szanowanie dobra wspólnego – śmieci rzucamy do kosza, a nie na chodnik, a stare gazety i czasopisma oddajemy na makulaturę, by ocalić lasy. Każdy z nas obawia się, że dobrze wychowane dziecko nie poradzi sobie we współczesnej dżungli. „Jeśli nie nauczę brzdąca walczyć o swoje, inni odepchną go i nic nie wskóra!” Cóż, sztuką jest wychować malca tak, by potrafił osiągać cele bez przemocy. Grzeczny to nie znaczy pokorny! Raczej – szanujący innych i znający swą wartość, umiejący domagać się respektowania swoich praw. Czyli – zamiast walnąć kolegę wpychającego się przed niego w kolejkę do zjeżdżalni, malec powinien umieć nie dać się odepchnąć i wyrazić w sposób cywilizowany: „Nie zgadzam się na to”. Taka nauka, oczywiście, musi potrwać – trudno tego...

Zawsze cierpliwa i radosna – taką mamę pokazuje telewizja i popularne poradniki. I choć matki rzeczywiście mają w sobie mnóstwo czułości dla swoich dzieci, pojawiają się uczucia, o których wstydzą się mówić. Wiele z nich czasem krzyczy w myślach: „Mam już dość!”. Macierzyństwo miało być cudownym przeżyciem, najwspanialszym doświadczeniem, jakie Cię w życiu spotyka. I rzeczywiście czujesz się szczęśliwą mamą, a Twoje maleństwo sprawia Ci ogromną radość. Być może nigdy nie przypuszczałaś, że potrafisz kochać tak bardzo. Jesteś przekonana, że dla swojego dziecka mogłabyś zrobić dosłownie wszystko. Takie przeżycia towarzyszą niemal wszystkim matkom. Są jednak chwile, kiedy pojawiają się niepokojące myśli i uczucia dotyczące dziecka i macierzyństwa. Kobieta jest tym na ogół zdumiona, zawstydzona i przerażona, bo nikt jej nie uprzedził, że obok czułości i miłości, może przeżywać także żal, złość, urazę a nawet nienawiść. Wydaje jej się, że wszystkie inne mamy świetnie sobie radzą i tylko ona jedna nie może czasem wytrzymać ze swoim maluchem. Ale to nieprawda. „Żałowałam, że urodziłam dziecko” „Przez kilkanaście dni po porodzie wcale nie czułam się szczęśliwa. Wręcz przeciwnie. Ciągle płakałam i myślałam, że sobie nie radzę – ze sprzątaniem, praniem, prasowaniem, gotowaniem i w dodatku z opieką nad Olą. Nie wiedziałam, jak ją przewijać, jak karmić, jak nosić. Załamywało mnie to. Gdy patrzyłam, jak śpi, ogarniała mnie fala czułości, ale gdy budziła się z płaczem i nie mogłam jej uspokoić, szybko robiłam się na nią wściekła, a potem z bezsilności płakałam razem z nią. Chwilami żałowałam, że ją urodziłam.” Magda, mama 4-miesięcznej Oli. Już kilka dni po porodzie młode mamy stwierdzają: „Nie dam rady”. Takie gwałtowne załamanie następujące w tym czasie...