stosowanie repelentu na skórę
Fotolia
Zdrowie w ciąży

Czy repelenty są bezpieczne dla dzieci i kobiet w ciąży?

Czy preparaty odstraszające komary, kleszcze, insekty są bezpieczne dla dzieci i kobiet w ciąży? Co stosować, żeby nie zaszkodzić dziecku? Czy oznaczenia na opakowaniach repelentów są zgodne z zaleceniami? Nasz ekspert odpowiada na wszystkie pytania związane z bezpieczeństwem stosowania tych chemicznych substancji.

Komary, kleszcze, meszki i tym podobne owady lub pajęczaki potrafią skutecznie zepsuć beztroskie chwile na łonie natury. Kiedy spodziewasz się dziecka lub twoje dzieci są małe zaczynasz się zastanawiać czy chemiczne środki odstraszające insekty są na pewno najbezpieczniejszym rozwiązaniem? I czy w ogóle powinno się je stosować bez żadnego zastanowienia? Czy mogą szkodzić zdrowiu? Zapytaliśmy Panią Ewę Kamińską, Kierownika Zakładu Farmakologii w Instytucie Matki i Dziecka w Warszawie jak prawidłowo stosować repelenty u dzieci i czy jest to bezpieczne dla zdrowia maluchów i kobiet w ciąży.

Czy preparaty odstraszające komary i kleszcze można bezpiecznie stosować u niemowląt i małych dzieci? Czy istnieje jakaś granica wieku?

Instytut Matki i Dziecka opiera swoje zalecenia na podstawie danych z piśmiennictwa medycznego i toksykologicznego, a te sugerują zachowanie ostrożności w odniesieniu do stosowania repelentów u małych dzieci. Rozsądnym wyborem jest używanie tych środków dopiero po ukończeniu przez dziecko 3 lat. U dzieci młodszych zaleca się stosowanie moskitier na łóżeczko i wózek, zakładanie siatek w oknach, unikanie spacerów w godzinach największej aktywności komarów i w okolicy zbiorników wodnych, unikanie kolorowych i jasnych ubranek wabiących komary itp.

Co w takim razie z sytuacjami, w których dzieci i kobiety w ciąży są narażone na liczne ukąszenia komarów lub poważne ryzyko zakażenia, np. chorobami odkleszczowymi?

Wyjątkiem dopuszczającym stosowanie repelentów u dzieci w wieku 3 mż – 3 lata jest pobyt na tzw. obszarach ryzyka, tj. terenach, na których występuje duże zagrożenie chorobami przenoszonymi przez komary (np. malaria, wirus Zika, denga, wirus Zachodniego Nilu). Amerykańskie Centrum Kontroli Zakażeń (CDC) zaleca w takim przypadku DEET (20-30%) jako repelent I rzutu. Na szczęście w Polsce takiego ryzyka nie ma, choć u małego dziecka ukąszenia komarów, a jeszcze bardziej meszek, mogą spowodować odczyn alergiczny i nadkażenie bakteryjne, jeśli ranka zostanie rozdrapana.  Rozsądek nakazuje jednak wybór mniejszego zła, czyli unikanie stosowania repelentów ze względu na ryzyko ich działania niepożądanego lub nawet toksycznego (np. DEET).

Czyli mimo wszystko bezpieczniejsze są jednak niechemiczne, tzw. domowe sposoby odstraszania insektów?

Stosowanie moskitiery na wózek jest dobrym wyborem, ale możliwym do realizacji praktycznie tylko do czasu, dopóki dziecko nie zacznie chodzić. Znacznie groźniejsze niż komary stają się wówczas kleszcze, tym bardziej że coraz więcej z nich przenosi boreliozę. Dopóki maluch nie skończy 3 lat należy zwracać szczególną uwagę na jego ubranie – pamiętać o czapeczce i zakrytych rączkach i nóżkach (spodnie dobrze jest wpuścić w skarpety). W Polsce brak jest oficjalnych zaleceń dotyczących zapobiegania boreliozie u kobiet w ciąży, natomiast amerykańskie CDC zaleca w tym celu wyłącznie DEET (20-50%). Większość źródeł naukowych nie zaleca jednak stosowania DEET w I trymestrze ciąży ze względu na brak badań. 

Dlaczego ten związek chemiczny DEET nie powinien być stosowany u dzieci i kobiet w ciąży?

DEET uważa się za najskuteczniejszy repelent, gdyż jego duże stężenia zapewniają najdłuższą ochronę. Związek ten ma jednak nieprzyjemny zapach i może działać neurotoksycznie, porażać mięśnie układu oddechowego, powodować drżenia mięśni i drgawki u dzieci, a także podrażnienia błon śluzowych, oczu i skóry, ból i zawroty głowy. Opisano przypadki encefalopatii, a nawet śmierci, także u dzieci. Badania dowodzą, że komary są w stanie dość szybko uodpornić się na DEET. Biorąc pod uwagę jego działania niepożądane, Komisja Europejska wydała Dyrektywę zakazującą  od 1.08.2012 r. stosowania DEET u dzieci poniżej 2 lat oraz ograniczenie jego stosowania u dzieci w wieku 2-12 lat (z wyjątkiem zagrożenia chorobami na obszarach ryzyka). Jak widać, zalecenia amerykańskiego CDC są bardziej liberalne.

Czy są jakieś inne substancje odstraszające komary, które można stosować u dzieci i kobiet w ciąży?

Ikarydyna (w USA nosi nazwę pikarydyny) jest stosunkowo nowym repelentem, który działa drażniąco na oczy i skórę, ale w mniejszym stopniu niż DEET, ma też przyjemny zapach, jednak jej skuteczność jest mniejsza. Zalecana do stosowania u dzieci po ukończeniu 3 lat.

Za najbezpieczniejszy u dzieci, ale i mniej skuteczny, uważa się repelent IR3535. Jeśli preparat jest w postaci kremu na skórę (a nie aerozolu z dużą zawartością alkoholu!), a podłoże kremu nie zawiera substancji niedozwolonych dla maluchów, może być  - moim zdaniem – stosowany już u dzieci po ukończeniu 12 mż. Nie prowadzono badań dotyczących jego bezpieczeństwa u kobiet w ciąży.

A co z modnymi ostatnio naturalnymi olejkami eterycznymi odstraszającymi insekty?

Szeroko rekomendowane w Polsce plasterki i opaski z olejkiem lawendowym, citronellowym lub olejkiem z eukaliptusa cytrynowego nie powinny być stosowane u dzieci poniżej 3 lat, nawet jeśli są tylko zawieszane w pobliżu dziecka lub przyklejane do ubranka. Są to związki wysoce alergogenne, a ponadto olejek z eukaliptusa cytrynowego działa silnie drażniąco na spojówki i oczy. Ponadto ich skuteczność, zwłaszcza citronelli,  jest dużo mniejsza niż wcześniej omówionych związków.  Zarówno olejek z eukaliptusa cytrynowego, jak i jego syntetyczny odpowiednik (PMD) nie powinny być stosowane u kobiet w ciąży. W zasadzie – ze względu na występującą w przebiegu ciąży nadwrażliwość na zapachy -  olejki zapachowe nie powinny być w ogóle stosowane w tym okresie.

W takim razie czy oznaczenia na opakowaniach produktów odstraszających insekty są dla nas wiarygodną wskazówką?

Niestety, większość tekstów etykiet wyrobów dostępnych w obrocie nie nadąża za aktualnymi zaleceniami odnoszącymi się do stosowania repelentów i wprowadza konsumentów w błąd. Należy też pamiętać, że najbardziej ryzykowną dla dzieci i kobiet w ciąży postacią wyrobu odstraszającego owady są aerozole z dużą zawartością rozpuszczalników organicznych, przeważnie alkoholu denaturowanego. Alkohol naniesiony na skórę małego dziecka powoduje nie tylko jej podrażnienie lub nawet martwicę, ale także może przenikać do krwi, a ponadto zwiększa wchłanianie repelentu. Nawet u starszego dziecka środek ten nie powinien być nanoszony bezpośrednio na skórę, tylko na ręce osoby dorosłej, która dopiero naniesie go ze swoich rąk na skórę dziecka.

Zobacz też:

18-24 KWIETNIA
szaleństwo zakupów
20% rabatu na kosmetyki Clarena
20% rabatu na kosmetyki Clarena
Rabat na cały asortyment dostę... więcej»
Kod rabatowy:SZALONE20
Zobacz
+
20% rabatu na kosmetyki Clarena
Online
Stacjonarnie

Rabat na cały asortyment dostępny w sklepach stacjonarnych i na e-clarena.eu. Promocja obowiązuje dla zamówień powyżej 100zł oraz obejmuje produkty nieprzecenione. Szczegóły u sprzedawcy i na stronie.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:SZALONE20
Zobacz
-20% na wybrane produkty
-20% na wybrane produkty
Rabat 20% na kolczyki oraz akc... więcej»
Kod rabatowy:SZALENSTWO24
Zobacz
+
-20% na wybrane produkty
Online
Stacjonarnie

Rabat 20% na kolczyki oraz akcesoria przy zakupach za min. 299 zł. Rabat 20% na zegarki do 8 000 zł. Szczegóły w salonach i na wkruk.pl

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:SZALENSTWO24
Zobacz
25% na wszystkie produkty
25% na wszystkie produkty
Aż 25% zniżki na wszystkie pro... więcej»
Kod rabatowy:ZAKUPY25
Zobacz
+
25% na wszystkie produkty
Online

Aż 25% zniżki na wszystkie produkty kosmetyczne cenionej marki RevitaLash oferującą m.in. najlepszą na rynku odżywkę do rzęs. Oferta i szczegóły dostępne na revitalash.pl. 

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:ZAKUPY25
Zobacz
Dodatkowe -20% na cały asortyment
Dodatkowe -20% na cały asortyment
Moda ORSAY oferuje każdej kobi... więcej»
Kod rabatowy:WIOSNA
Zobacz
+
Dodatkowe -20% na cały asortyment
Online
Stacjonarnie

Moda ORSAY oferuje każdej kobiecie możliwość poczucia się sobą niezależnie od sytuacji, nastroju czy rozmiaru ubrania. Skorzystaj z dodatkowej 20% zniżki na wszystko w sklepach stacjonarnych i na orsay.pl. Zniżka nie dotyczy bonów podarunkowych. Szczegóły u sprzedawcy i na stronie.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:WIOSNA
Zobacz
Dodatkowe -20% na kolekcję SS2024
Dodatkowe -20% na kolekcję SS2024
-20% dodatkowego rabatu na kol... więcej»
Kod rabatowy:WIOSNA2024
Zobacz
+
Dodatkowe -20% na kolekcję SS2024
Online
Stacjonarnie

-20% dodatkowego rabatu na kolekcję SS2024. Oferta dostępna w sklepie stacjonarnym i na www.l37.eu. Rabat dotyczy również przecenionych pozycji. Szczegóły dostępne u Partnera.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:WIOSNA2024
Zobacz
-20% na produkty marki
-20% na produkty marki
Rabat 20% na produkty marki Ri... więcej»
Kod rabatowy:Szalenstwo24
Zobacz
+
-20% na produkty marki
Online
Stacjonarnie

Rabat 20% na produkty marki Rituals przy zakupach za min. 100 zł. Kod promocyjny obowiązuje w sklepach Rituals, aplikacji oraz na naszej stronie internetowej rituals.com. Z rabatu wyłączone są inne promocje, edycje limitowane oraz kalendarze adwentowe. Szczegóły u Partnera.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:Szalenstwo24
Zobacz
REKLAMA
Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
Ile dać na Chrzest?
Święta i uroczystości
Ile dać na chrzest w 2024 roku? (ile od dziadków a ile od chrzestnej, chrzestnego i gości) 
Luiza Słuszniak
wierszyki o wiośnie
Gry i zabawy
Wiersze o wiośnie: piękne utwory znanych poetów i krótkie rymowanki dla dzieci
Ewa Janczak-Cwil
cytaty na komunię
Cytaty i przysłowia
Cytaty na komunię świętą: piękne i mądre, Jana Pawła ll, cytaty z Biblii
Joanna Biegaj
Rocznica Komunii Świętej – prezenty
Święta i uroczystości
Rocznica Komunii świętej – co z tortem i prezentami? I czy udział w rocznicy komunii jest obowiązkowy? 
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
5 dni opieki na dziecko
Prawo i finanse
5 dni opieki nad dzieckiem: od kiedy, ile płatne? Przepisy 2024
Joanna Biegaj
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
chłopiec, dziecko, krzyk, złość
Wychowanie
Agresywne dziecko w przedszkolu: co robić, gdzie zgłosić?
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
Szkoła w Chmurze: kto może z niej skorzystać?
Edukacja
Szkoła w Chmurze: na czym polega, czy jest legalna i kto może z niej skorzystać?
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
jak ubierać niemowlę na spacer wiosną
Pielęgnacja
Jak ubierać niemowlę wiosną: w kwietniu, w maju i przy 20 stopniach [LISTA UBRANEK]
Magdalena Drab
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak
Urlop ojcowski
Prawo i finanse
Urlop ojcowski 2024: ile dni i ile płatny? Dokumenty i wniosek o urlop dla ojca
Magdalena Drab
kiedy wkładać dziecku czapkę
Zdrowie
Kiedy wkładać dziecku czapkę? I czy przewianie uszu to mit? [PEDIATRA WYJAŚNIA]
Małgorzata Wódz

Strefa okazji i inspiracji

REKLAMA