
Witamina D jest odpowiedzialna nie tylko za właściwy rozwój dziecka, ale także za prawidłowy przebieg całej ciąży. Kobiety ciężarne i karmiące piersią stanowią grupę szczególnie zagrożoną niedoborem witaminy D3, ponieważ właśnie one są narażone na wzmożoną utratę wapnia z kości. Niestety nawet prawidłowo zbilansowana dieta może okazać się niewystarczająca dla pokrycia zapotrzebowania na witaminę D, dlatego lekarze często zalecają suplementację tej witaminy w ciąży.
Spis treści:
- Szczególne znaczenie witaminy D w okresie ciąży
- Witamina D3 dla kobiet w ciąży
- Jaka dawka witaminy D3 w ciąży?
- Poziom witaminy D3 w ciąży - niedobór
- Nadmiar witaminy D3 w ciąży
- Badanie witaminy D3 w ciąży
- Źródła witaminy D
Szczególne znaczenie witaminy D3 w ciąży
Witamina D3 ma istotny wpływ na prawidłowy przebieg ciąży, a także rozwój płodu i zdrowie nowo narodzonego dziecka. Kobiety z dużymi niedoborami witaminy D są narażone na wystąpienie:
- cukrzycy ciążowej,
- stanu przedrzucawkowego
- rzucawki
- bakteryjnego zapalenia pochwy
- konieczności przeprowadzenia cesarskiego cięcia
- komplikacje z rozwojem płodu.
Również samym noworodkom obciążonym niedoborem witaminy D grozi:
- hipokalcemia (niskie stężenie wapnia w surowicy krwi),
- niska masa urodzeniowa
- nieprawidłowy rozwój układu kostnego i budowy ciała
- nieprawidłowy rozwój mózgu
- krzywica
Witamina D3 dla kobiet w ciąży
Witamina D3 dla kobiet w ciąży może być pozyskiwana ze słońca i diety, ale to zwykle nie jest wystarczające. Bardzo ważna jest więc odpowiednia suplementacja witaminy D3 w ciąży. Najlepiej to robić już w okresie starania się o dziecko, przez całą ciążę i podczas laktacji. Najczęściej zestawy witamin dla ciężarnych mają w składzie także witaminę D.
Jaka dawka witaminy D3 w ciąży?
Odpowiednią dawkę witaminy D3 w ciąży ustala lekarz po wykonaniu badania stężenia 25 (OH)D we krwi. Dawka przeznaczona dla dorosłych to zazwyczaj 800-2000 IU/dobę (20,0‒50,0 μg/dobę). Pamiętaj jednak, że zależy ona od masy ciała, a także indywidualnego zapotrzebowania. W ciąży zaleca się suplementację witaminy D w dawce 1500-2000 IU/dobę (37,5‒50,0 μg/dobę). Powinno się zacząć ją zażywać najpóźniej do drugiego trymestru ciąży. W ciąży należy monitorować stężenia 25 (OH) D, by kobieta miała odpowiednio ustaloną optymalną dawkę witaminy D. W trakcie suplementacji należy pamiętać, że stężenie witaminy D u płodu jest o 20 proc. niższe niż u matki, dlatego jej niedobór przenosi się z mamy na dziecko wertykalnie.
Poziom witaminy D3 w ciąży - niedobór
Kobiety w ciąży narażone są na zwiększone ryzyko niedoboru witaminy D3. Jeżeli w organizmie kobiety w tym czasie poziom witaminy D3 jest zbyt niski, wpływa to również na dziecko – jego układ szkieletowy oraz inne narządy. U kobiety z kolei dochodzi do utraty wapnia z kości.
Poziom witaminy D3 w organizmie zależy od kilku czynników. Zaliczamy do nich:
- pora roku,
- zanieczyszczenia powietrza,
- zachmurzenie,
- miejsce, gdzie mieszkamy (ilość słońca),
- pigmentacja skóry
- dieta.
Nadmiar witaminy D3 w ciąży
Ryzyko wytworzenia się nadmiaru witaminy D3 w organizmie po zjedzeniu pokarmów, które ją zawierają lub ekspozycji na słońce jest niezwykle niskie. Możliwy jest jednak nadmiar witaminy D3 w organizmie kobiety w ciąży, spowodowany zbyt dużą ilością przyjmowanych suplementów. Musisz pamiętać o tym, że nadmiar tej witaminy jest tak samo szkodliwy, jak jej niedobór. Ważne jest więc, by regularnie kontrolować poziom witaminy D w organizmie.
Pozwoli to wyeliminować możliwość powstania hiperwitaminozy (przedawkowania witaminy), co objawia się np.:
- nudnościami
- wymiotami
- osłabieniem
- sennością brakiem apetytu spadkiem masy ciała
- bólem głowy.
Efekty uboczne nadmiaru witaminy D3 w organizmie zazwyczaj związane są z hiperkalcemią, czyli nadmiarem wapnia. Nadmiar witaminy D może powodować uszkodzenie nerek, bóle kości, zawał, odwodnienie, a także problemy z trzustką. Ryzyko nadmiaru witaminy D3 w ciąży dotyczy przede wszystkim kobiet, które odżywiają się prawidłowo, przyjmują pokarmy bogate w witaminę D i dodatkowo stosują suplementację lub w przypadku przyjmowania zbyt dużej ilości witaminy D3 w postaci suplementów.
Badanie witaminy D3 w ciąży
Badanie witaminy D3 w ciąży jest zalecane, by sprawdzić jej stężenie we krwi. Polega ono na pobraniu od pacjentki próbki krwi. Dzięki temu wiadomo, czy należy suplementować tę witaminę oraz w jakich ilościach. Jest to też ważne ze względu na możliwość wystąpienia nadmiaru witaminy D3. Jej suplementacja u kobiet w ciąży bezwzględnie musi odbywać się pod kontrolą lekarza. Do badania poziomu witaminy D3 nie musisz się w żaden szczególny sposób przygotowywać. Nie musisz być również na czczo.
Źródła witaminy D
Witamina D3 wytwarzana jest w skórze, pod wpływem promieniowania ultrafioletowego światła słonecznego. Występuje także w takich produktach, jak: tłuste ryby, jajka, mleko oraz tłuste sery.
80 proc. zapotrzebowania na witaminę D jest pokrywane ze słońca, przy odpowiedniej ekspozycji skóry na promienie słoneczne. Położenie geograficzne Polski ogranicza jednak okres aktywnej syntezy tej witaminy. Zachodzi ona od końca kwietnia do początku września tylko w słoneczne dni, w godzinach od 10:00 do 15:00. Pozyskanie więc jej odpowiedniej dawki potrzebnej do właściwego funkcjonowania, wymaga codziennego przebywania na słońcu przez około 15 – 20 minut z odsłoniętą powierzchnią ciała na poziomie co najmniej 18 proc.
Drugi ważny sposób pozyskiwania witaminy D to dieta. Jednak aby zapewnić organizmowi jej odpowiednie stężenie, musielibyśmy zjadać codziennie kilkadziesiąt jajek lub wypijać kilkanaście litrów mleka. Deficyty powinny więc być uzupełniane poprzez dodatkową suplementację w ciąży, odpowiednio dostosowaną do wieku oraz stanu, w jakim się znajduje organizm.
Zobacz także: