Ból brzucha w ciąży: co oznacza i czy to normalne? Co robić, gdy boli brzuch w ciąży?

Ból brzucha w ciąży, a także ból podbrzusza w ciąży, odczuwany jest przez wiele przyszłych mam. Bardzo często towarzyszy im od samego początku zajścia w ciążę i trwa nawet do porodu. Ból przypominający ten przed miesiączką może pojawiać się w pierwszych tygodniach. W zależności od tego, na jakim etapie jest ciąża, ból brzucha może mieć inną przyczynę. Sprawdź, jak właściwie rozpoznawać różne rodzaje bólu brzucha w ciąży. 

Spis treści:

• Ból brzucha w ciąży – czy to normalne?
• Ból brzucha w pierwszych tygodniach ciąży
• Ból brzucha w drugim trymestrze ciąży
• Ból brzucha w ciąży a przedwczesny poród
• Ból brzucha w ciąży jak na okres: czy to poród?
• Nie rób tego, jeżeli boli cię brzuch w ciąży
• Inne najczęstsze przyczyny bólu brzucha w ciąży

Ból brzucha w ciąży – czy to normalne?

Ból brzucha i podbrzusza w ciąży może pojawić się w każdym trymestrze i jest to zjawisko dosyć częste. Przyczyny bólu, jego umiejscowienie i nasilenie mogą być jednak różne.

Najczęściej ból brzucha w ciąży związany jest z:

• powiększającą się macicą,
• rozwojem dziecka,
• ruchami dziecka,
• ze skurczami przepowiadającymi poród, które występują pod koniec ciąży.

Ból brzucha w pierwszych tygodniach ciąży

Wiele kobiet w 1. trymestrze ciąży odczuwa:

• napięcie w dole brzucha,
• ucisk na pęcherz moczowy,
• częstą potrzebę oddawania moczu,
• gazy i wzdęcia – działanie hormonów w pierwszych trzech miesiącach ciąży przyczynia się do zwolnienia pracy jelit,
• zaparcia,
• ból więzadeł – krótki i ostry lub długotrwały i tępy, boli po jednej stronie podbrzusza lub po obu stronach, jest jak uczucie „ciągnięcia”, szczególnie w pachwinach.

Takie dolegliwości w pierwszych tygodniach ciąży są częste, mają stały charakter i stanowią jeden z objawów ciąży. Przypominają ból brzucha przed okresem. Przyczyną bólu brzucha w pierwszych tygodniach ciąży jest rosnąca macica, która zaczyna się rozciągać i uciskać inne narządy znajdujące się w pobliżu, np. pęcherz moczowy. Ból brzucha w pierwszych tygodniach ciąży mija po pewnym czasie – często kończy się wraz z nadejściem drugiego trymestru ciąży.

Ból brzucha w ciąży – niepokojące objawy na początku ciąży:

• plamienie,
• krwawienie z dróg rodnych,
• wydzielina w kolorze czekoladowym (jest to krew, która uległa utlenieniu),

Takich dolegliwości w żadnym wypadku nie możesz lekceważyć, gdyż mogą one świadczyć o zagrożeniu poronieniem.

Sprawdź, co mówi lekarz o bólu brzucha w I trymestrze:

• Dr n. med. Marzena Jurczak-Czaplicka, ginekolog położnik z Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie o bólu brzucha na początku ciąży.

Ból brzucha w 2. trymestrze ciąży

W drugim trymestrze ciąży coraz mocniej rozciągająca się macica może nadal powodować bóle:

• podbrzusza,
• pleców,
• ból pojawiający się na prawo lub lewo od pępka.

Ból w okolicach pępka jest charakterystycznym dla tego okresu, może pojawić się ok. 24 tygodnia ciąży. Kobiety określają go jako nieprzyjemne kłucie, które nasila się, a potem ustępuje. Czasem zaczyna się od części lędźwiowej, czasem od środka brzucha i promieniuje do pachwin.

Zazwyczaj ból ten jest silniejszy w pozycji siedzącej. Wynika z ucisku macicy na moczowód, co powoduje zahamowanie przepływu moczu, który mięśnie moczowodu starają się przepchnąć do pęcherza. Ulgę przyniesie położenie się na przeciwległym boku niż kłucie. Tego typu bóle z biegiem czasu ustępują. Macica powiększa się i przesuwa ku górze, przestając uciskać na moczowody.

W drugiej połowie ciąży mogą pojawić się niegroźne bóle związane z ruchami dziecka, określane jako „wiercenie się” lub „bolesne kopnięcia”.

Ból brzucha w ciąży a przedwczesny poród

Im bliżej porodu, tym częściej kobieta odczuwa niebolesne skurcze macicy, tzw. skurcze Braxtona-Hicksa. Polegają one na tym, że macica na chwilę twardnieje, a potem szybko wraca do normy. To zupełnie naturalne zjawisko – macica „trenuje” skurcze przed zbliżającym się porodem.

Nie lekceważ jednak objawów w postaci:

• nasilających się, idących od krzyża bólów połączonych z twardnieniem macicy,
• krwawej wydzieliny z pochwy.

To mogą być sygnały zagrożenia porodem przedwczesnym. Nie wolno bagatelizować też samego krwawienia, które może świadczyć o łożysku przodującym. W obu przypadkach przyszła mama powinna szybko trafić do szpitala. Badanie ginekologiczne pokaże, czy szyjka macicy skraca się i rozwiera. Konieczne jest również wykonanie badania USG.

Silny ból podbrzusza w ciąży (niekiedy połączony z krwawieniem) pojawiający się nagle, powodujący bardzo złe samopoczucie, nawet omdlenie, może być objawem przedwczesnego oddzielenia się łożyska.

Ból brzucha w ciąży jak na okres: czy to poród?

U części kobiet poród zaczyna się od bólu brzucha jak na okres – ćmiący ból pojawia się w podbrzuszu, może pojawiać się falami. Ból ten do złudzenia przypomina bóle menstruacyjne. Dlatego jeśli zbliża się termin porodu i pojawią się tego typu dolegliwości, trzeba się obserwować. Jeżeli ból z czasem zacznie się nasilać i pojawiać w regularnych odstępach czasu, to może znaczyć, że zaczęły się skurcze porodowe. To moment, aby zacząć szykować się do szpitala.

Ból brzucha w ciąży – czego nie robić?

Kobieta w ciąży nie powinna stosować domowych sposobów na ból brzucha bez konsultacji z lekarzem. Dlatego:

• na własną rękę nie stosuj środków, które zwykle pomagają w likwidowaniu bólów brzucha,
• bez konsultacji z lekarzem nie przyjmuj dostępnych bez recepty leków przeciwbólowych i rozkurczowych,
• nie ogrzewaj brzucha termoforem,
• nie stosuj ciepłych kąpieli.

Ból brzuch w ciąży – inne przyczyny

Takie dolegliwości u przyszłej mamy nie zawsze muszą oznaczać komplikacje związane z samą ciążą. Ból może także zwiastować inne problemy ze zdrowiem, takie jak:
 

• kolka nerkowa – bardzo silny ból, który jest związany z obecnością kamieni w nerkach lub moczowodach; jeżeli kamień znajduje się w moczowodzie i utrudnia odpływ moczu, zakłada się do niego cienki cewnik, dzięki któremu mocz znów zaczyna spływać do pęcherza;
• infekcja dróg moczowych – bólowi brzucha może towarzyszyć dyskomfort lub pieczenie podczas oddawania moczu, częsta i niekontrolowana potrzeba oddania moczu, a także nieprzejrzysty mocz o nieprzyjemnym zapachu;
• kolka wątrobowa – bóle z prawej strony pod żebrami, nudności, wymioty mogą być spowodowane zapaleniem woreczka żółciowego lub obecnością w nim kamieni;
• ostre zapalenie wyrostka robaczkowego – bóle w dole brzucha (nie zawsze po prawej stronie), pojawia się stan podgorączkowy; konieczna bywa operacja;
• zatrucie pokarmowe;
• grypa żołądkowa;
• zapalenie trzustki;
• niedrożność jelit.

Zobacz też:

• Skąd biorą się problemy ze snem w ciąży i co z tym zrobić?
• Jak rozpoznać ruchy dziecka?
• Tycie w ciąży – co jest normą, a co nie?