Ciemiączka budzą niepokój rodziców. Szczególnie dotyczy to ciemiączka przedniego, które jest umiejscowione z przodu główki i na dodatek widać, że pulsuje. Nic dziwnego, że rodzi wiele pytań: czym jest, kiedy zarasta, jak się z nim obchodzić.
Spis treści:
Ciemiączko to otwór w czaszce na styku kości, który z upływem czasu zarasta. Pokryty jest bardzo mocną błoną łącznotkankową, która chroni opony mózgowe i mózg.
Ciemiączka pełnią ważną rolę. Pomagają w narodzinach dziecka. Pozwalają na dopasowanie się główki dziecka do dróg rodnych. Podczas porodu, aby ułatwić dziecku przejście przez kanał rodny, kości ciemieniowe przemieszczają się, a czaszka może się zwężać lub rozszerzać.
Ciemiączka nie tylko ułatwiają przeciśnięcie się główki dziecka przez kanał rodny, ale tworzą też przestrzeń dla szybko rosnącego mózgu.
Noworodek ma dwa ciemiączka – większe nad czołem i mniejsze z tyłu głowy. W życiu płodowym obserwowane są jeszcze dwa boczne ciemiączka, które zarastają przed porodem.
Umiejscowienie obu ciemiączek noworodka możesz zobaczyć na rysunku poniżej (czaszka noworodka widziana z góry):
Ciemiączka nie zarastają od razu po narodzinach dziecka. Dzięki nim możliwy jest swobodny wzrost mózgu. Obecność ciemiączek lekarze wykorzystują do oceny stanu zdrowia niemowlaka. Przez ciemiączko przednie, wykonuje się bardzo ważne badanie – USG mózgu (nazywane też usg przezciemiączkowym). Z tego względu ciemiączko przednie jest też nazywane oknem ultrasonograficznym,
Zanim ciemiączka zaczną zarastać, w pierwszych tygodniach życia dziecka się powiększają. Zarastanie następuje powoli, aby mózg dziecka miał miejsce do wzrostu.
Ciemiączka można dotykać podczas pielęgnacji. Choć w tym miejscu na głowie dziecka nie ma kości, warstwa tkanki włóknistej, która pokrywa ciemiączko, jest bardzo mocna. Bez obaw możesz myć głowę dziecka, głaskać ją, czesać włosy i zakładać czapkę.
Prawidłowe ciemiączko powinno być płaskie (albo nawet nieznacznie zapadnięte). Warto wiedzieć, że miejsce to zwykle lekko pulsuje, np. gdy dziecko płacze, ciemiączko może się uwypuklić i mocno pulsować.
Aby ocenić ciemiączko, obserwuj dziecko, trzymając je na rękach – koniecznie w pozycji pionowej.
Niemowlę potrzebuje suplementacji witaminy D. Niedobór lub przedawkowanie witaminy D może mieć wpływ na zarastanie ciemiączek. Podawaj witaminę D dziecku zgodnie z zaleceniami lekarza.
Bez względu na sposób karmienia powinnaś podawać dziecku 400 j.m. witaminy D3 od urodzenia do 6 miesiąca życia (wcześniakom 400-800 j.m.).
Niemowlęta między 6 a 12 miesiącem powinny otrzymywać 400-600 j.m. witaminy D3 (w zależności od dawki, jaką dziecko przyjmuje wraz z pożywieniem, lekarz pomaga ustalić dawkowanie witaminy D na wizycie kontrolnej).
Zobacz także:
Krzywica, zwana też dawniej chorobą angielską, polega na niewłaściwej mineralizacji kości. Wynika z zaburzeń w gospodarce wapniowo-fosforanowej w organizmie. Powoduje zaburzenia we wzroście kości , a w konsekwencji ich zniekształcenia. Krzywica najczęściej występuje u dzieci między 3. a 24. miesiącem życia. Skąd się bierze krzywica? Bezpośrednią przyczyną krzywicy jest niedobór witaminy D 3 , która reguluje w organizmie przyswajanie fosforu i wapnia. Wapń i fosfor są konieczne do prawidłowej budowy kości. Gdy ich brakuje, kości miękną i szkielet dziecka ulega deformacji. Krzywica zagraża przede wszystkim: niemowlętom otyłym i szybko rosnącym – którym dostarczono wszystkich składników pokarmowych za wyjątkiem witaminy D. wcześniakom i bliźniętom – co wynika z małych zapasów witaminy D z okresu życia płodowego. dzieciom urodzonym z małą masą ciała – często bardzo szybko przybierają one na wadze i jeśli nie otrzymają odpowiedniej ilości witaminy, objawy krzywicy mogą wystąpić już przed 3. miesiącem życia. dzieciom z niedoborami odporności – częste infekcje, biegunki, zakażenia, sprzyjają niedoborowi witaminy D. Krzywica może pojawić się też przy prawidłowej suplementacji witaminy D 3 . W takim przypadku może wynikać z: niewłaściwej diety (za dużo fosforanów, za mało wapnia) problemów metabolicznych. Jakie są jej objawy u dzieci? Pierwsze symptomy krzywicy to: drażliwość i niepokój u dziecka mniejsza odporność nadmierne pocenie się główki w trakcie snu i karmienia rozmiękanie i spłaszczenie kości z tyłu główki (potylicy) deformacja klatki piersiowej (pogrubione połączenie żeber z przodu) duży, „rozlany” brzuszek odstające żebra guzy czołowe (dwie wypukłości na czole ) - u dziecka, które skończyło roczek nóżki w kształcie litery O lub...
USG przezciemiączkowe jest wykonywane tylko u noworodków i niemowląt, ponieważ właśnie u najmłodszych ciemiączko przednie nie zdążyło jeszcze skostnieć. Dzięki temu też fale ultradźwiękowe mogą przez nie przepłynąć. USG przezciemiączkowe, czyli ultrasonograficzne badanie głowy, wykonuje się w sytuacjach, kiedy podejrzewa się u niemowlęcia różnego rodzaju problemy neurologiczne . Jest to USG głowy szczególnie często wykonywane wcześniakom, u których organizmy są jeszcze niedojrzałe i nieprzystosowane do samodzielnego funkcjonowania. USG przezciemiączkowe bardzo często wykonuje się też profilaktycznie, po to, aby wykluczyć zagrożenia zdrowia i życia dziecka. USG przezciemiączkowe: co wykrywa? USG przezciemiączkowe pozwala wykryć wodogłowie , guzy mózgu, wszelkie powikłania po zapaleniu opon mózgowych u noworodka, a także krwawienia wewnątrz mózgu. USG główki niemowlaka pozwala także ocenić ciśnienie wewnątrzczaszkowe oraz funkcjonowanie naczyń wewnątrz mózgu dziecka. USG przezciemiączkowe: do kiedy? Pamiętaj, że USG przezciemiączkowe wykonuje się, dopóki kości czaszki dziecka całkowicie nie zesztywnieją. Ciemiączko przednie zarasta między 10 a 19 miesiącem życia dziecka. Jeśli kości będą twarde, jest to znak, że na przezciemiączkowe USG główki niemowlaka jest już zbyt późno. Czy porażenie mózgowe można wykryć na USG? USG przezciemiączkowe pozwala wykryć porażenie mózgowe , niemniej jednak jest traktowane przez specjalistów jako badanie dodatkowe — podobnie jak rezonans magnetyczny czy tomografia komputerowa . Porażenie mózgowe wykrywa się przede wszystkim na podstawie wywiadu i danych z okresu ciąży, porodu, okresu okołoporodowego, pierwszych miesięcy życia oraz obserwacji rozwoju dziecka . Aby rozpoznać porażenie mózgowe, potrzebne jest także badanie neurologiczne. Ustalenie rozpoznania należy do lekarza neurologa oraz innych,...
Witamina D odgrywa bardzo ważną rolę w utrzymaniu w zdrowiu organizmu człowieka. Z tego powodu jest podawana małym dzieciom już od chwili narodzin. Wyjaśniamy, czym dokładnie jest witamina D i jak należy dbać o jej odpowiedni poziom. Sprawdzamy też, jakie ma znaczenie w ochronie organizmu przed infekcjami – także przed zakażeniem koronawirusem. Wątpliwości rozwiewa dr n. o zdrowiu Hanna Stolińska, dietetyk kliniczny , Czym jest witamina D? Witamina D jest witaminą rozpuszczalną w tłuszczach. Jako że jest w organizmie bardzo aktywna biologicznie, nazywana jest także prohormonem. W żywności występuje w dwóch formach chemicznych: jako witamina D2 – ergokalcyferol, pochodzenia roślinnego i D3 – cholekalcyferol, pochodzenia zwierzęcego. Cholekalcyferol powstaje także w skórze człowieka pod wpływem promieniowania słonecznego UVB. Dlaczego witamina D jest tak ważna w kontekście zdrowia dzieci i dorosłych? Witamina D reguluje przede wszystkim gospodarkę wapniowo-fosforanową. Jednak wysycenie organizmu witaminą D może mieć wpływ także na inne ważne funkcje, co jest aktualnie przedmiotem wielu badań naukowych. Wiemy natomiast, że niedobór witaminy D powoduje krzywicę u dzieci oraz przyspiesza i zaostrza osteopenię i osteoporozę u dorosłych – wylicza dr Hanna Stolińska. We wszystkich grupach wiekowych niedobór witaminy D może także wywoływać bóle kostne o różnym stopniu nasilenia i różnej lokalizacji (najczęściej podudzia i stóp) oraz zwiększać predyspozycję do występowania złamań kości. Niedobór witaminy D wiąże się także ze zwiększonym ryzykiem rozwoju typowych nowotworów, chorób autoimmunologicznych, nadciśnienia i chorób zakaźnych. Jakie są źródła witaminy D? Organizm człowieka czerpie witaminę D z trzech źródeł: syntezy skórnej, diety i preparatów, których znaczenie w pokryciu zapotrzebowania uzależnione jest od pory roku. Witamina D w...
