Kobieta w ciąży potrzebuje około 12-20 mg cynku dziennie. Podaż tego pierwiastka zapewnia odpowiednia dieta.
Cynk znajduje się każdej komórce organizmu. Jest składnikiem 200 enzymów, bierze więc udział w ważnych procesach metabolicznych oraz reakcjach enzymatycznych, w tym w biosyntezie białek, które są niezbędne do wzrostu i rozwoju młodego organizmu. Pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu błon komórkowych. Odgrywa również ważną rolę w procesie kostnienia i mineralizacji tkanki kostnej zarówno osoby dorosłej, jak i rozwijającego się płodu.
Współdziała z insuliną, hormonem wzrostu i hormonami płciowymi. Wspomaga układ odpornościowy organizmu (działa przeciwzapalnie i bakteriostatycznie, chroniąc przed infekcjami wirusowymi i bakteryjnymi), poprawia sprawność intelektualną, przyspiesza gojenie ran. Odgrywa ważną rolę w profilaktyce nowotworowej, chroni również przed działaniem wolnych rodników. Pomaga w usuwaniu metali ciężkich z organizmu (kadmu, ołowiu), dzięki czemu działa odtruwająco.
Polecamy: Co jest dozwolone, a co niedozwolone w ciąży?
Niedobór cynku (choć zdarza się rzadko) może prowadzić do wad rozwojowych u nienarodzonego dziecka (niski poziom cynku powoduje zaburzenia syntezy białek, niezbędnych do prawidłowego rozwoju płodu), niskiej masy urodzeniowej dziecka, zaburzeń umysłowych. Może przyczyniać się również do zwiększenia ryzyka przedwczesnego porodu, odklejenia się łożyska, a nawet stanu przedrzucawkowego.
U noworodków z niedoborem cynku obserwuje się nieprawidłowy rozwój umysłowy oraz zaburzenia wzrostu. Takie dzieci częściej mają problemy ze strony układu pokarmowego (mogą występować biegunki) i układu oddechowego.
Niedobór cynku wpływa też na opóźnienie rozwoju płciowego, tempa wzrostu, zmniejszenie apetytu, osłabienia układu odpornościowego. Może przyczyniać się również do bezpłodności, impotencji, utraty smaku i węchu, zmian skórnych (trądziku), nadmiernego pocenia się, rozregulowania cyklu miesięcznego.
Przeczytaj: Cynk pomocny w walce z problemami skóry twarzy
Przedawkowanie cynku zdarza się bardzo rzadko. Zbyt wysokie stężenie tego pierwiastka może prowadzić do anemii, osłabienia odporności organizmu, podwyższenia cholesterolu.
Głównym źródłem cynku są produkty pochodzenia zwierzęcego: mięso, jaja, wątroba, ryby, ale sporo jest ich również w produktach pochodzenia roślinnego: nasionach dyni, słonecznika, ziarnach sezamu, otrębach pszennych, kiełkach pszenicy, a także cebuli i czosnku. Cynk znajdziesz również w arbuzie, gorzkiej czekoladzie czy orzeszkach ziemnych.
Ważne! W żywności bogatej w błonnik obecny jest kwas fitynowy, który utrudnia wchłanianie cynku. Przyswajanie tego pierwiastka utrudnia też żelazo. W takich sytuacjach warto produkty bogate z cynk spożywać godzinę przed lub po spożyciu jedzenia bogatego w błonnik i/lub żelazo.
Polcamy: Sprawdź, czy prawidłowo przybierasz na wadze w ciąży
Wróć do talerza
Warto wiedzieć, czego potrzebuje rosnące w twoim brzuchu dziecko i jaki wpływ na jego rozwój mają konkretne składniki? 1. Kwas foliowy - układ nerwowy Od kwasu foliowego, czyli witaminy B9 wszystko się zaczyna. Przyjmowanie go jest niezbędne zwłaszcza w pierwszym trymestrze ciąży. Jest, bowiem zabezpieczeniem przed wystąpieniem wad rozwojowych płodu, w szczególności wad układu nerwowego. Kwas foliowy zawarty jest w warzywach zielonych, strączkowych i owocach cytrusowych. Jednak spożywanie tych produktów nie jest w stanie pokryć całkowitego zapotrzebowania kobiety w ciąży na tę witaminę, które wynosi 400 mikrogramów dziennie. Niezbędne jest więc dodatkowa suplementacja (po konsultacji z lekarzem) Sprawdź: Jaką rolę w ciąży odgrywa witamina B6? 2. Żelazo - dotlenienie Żelazem tak jak i innymi witaminami mama w ciąży musi podzielić się z maluszkiem. Ponieważ niewiele kobiet posiada zapasy żelaza w organizmie powstałe w wyniku spożywania dużej ilości czerwonego mięsa, drobiu czy ryb, a wchłanianie żelaza uzależnione jest, od jakości spożywanych produktów i indywidualnych cech organizmu, zalecana jest rutynowa suplementacja żelaza u kobiet ciężarnych. Niedobór żelaza prowadzi bowiem do niedokrwistości , a w konsekwencji do niedotlenienia dziecka. Odmiennie jednak niż w przypadku kwasu foliowego, którego przedawkowanie nie niesie za sobą żadnych konsekwencji dla zdrowia mamy i dziecka, nadmiar żelaza może powodować dolegliwości przewodu pokarmowego oraz „zagęszczenie” krwi. 3. Jod – inteligencja Każda mama chcąca urodzić małego geniusza nie powinna zapominać o jodzie w swojej diecie. Jod nie tylko reguluje przemianę materii i hormonów tarczycy, ale odpowiada za rozwój umysłowy dziecka. Zdolność kojarzenia, zapamiętywania, uczenia się to właśnie zasługa tego pierwiastka dostarczanego w odpowiednich ilościach w okresie ciąży....
Ile jodu potrzebuje kobieta w ciąży? Podczas ciąży zapotrzebowanie na jod (głównie w pierwszym trymestrze) wzrasta do około 200 mikrogramów na dobę. Polskie Towarzystwo Ginekologiczne rekomenduje przyjmowanie przez kobiety w ciąży 150-200 mikrogramów jodu na dobę, najlepiej w postaci preparatów jodku potasu (w ilości 150 mikrogramów na dobę). Resztę zapotrzebowania należy pokryć spożywając pokarmy z dodatkiem jodowanej soli lub jodowanej wody. Co ważne, u kobiet w ciąży cierpiących na obrzęki nóg (zwłaszcza w III trymestrze ciąży) odradza się solenie potraw. Kobiety planujące ciążę również powinny zadbać o odpowiednią podaż jodu ‒ przed zajściem w ciążę zaleca się przyjmowanie jodu w ilości 50 mikrogramów na dobę. Jod ‒ jaką pełni funkcję w organizmie? Jod bierze udział w produkcji hormonów tarczycy (tyroksyny, trojjodotyroniny), które mają ogromny wpływ na prawidłowy rozwój układu nerwowego i funkcjonowanie mózgu. Hormony te regulują także metabolizm, wzrost, dojrzewanie, pracę układu mięśniowego i układu krążenia (zmniejsza się ryzyko rozwoju anemii i choroby wieńcowej). Jod podaje się również w leczeniu niektórych chorób wirusowych oraz układu nerwowego, endometriozy , zapalenia stawów czy chorób włosów. Pierwiastek ten nasila popęd płciowy, usprawnia myślenie, wpływa na witalność, prawidłową czynność serca, poprawia wygląd skóry , włosów i paznokci. Przeczytaj koniecznie: Nowe zalecenia ekspertów: w ciąży trzeba zbadać tarczycę! Jakie są skutki niedoboru jodu? Niedobór jodu u kobiet w ciąży może być przyczyną wielu schorzeń dziecka, takich jak wady wrodzone czy zaburzenia rozwoju psychomotorycznego. Mały i umiarkowany niedobór jodu prowadzi do zaburzeń rozwoju psychomotorycznego oraz do zespołu nadaktywności ruchowej (ADHD) z zaburzeniami uwagi. Niedoczynność tarczycy na tle niedoboru jodu...
Mangan – dzienne zapotrzebowanie Kobiety w ciąży powinny przyjmować 2,0 mg manganu dziennie, natomiast kobiety karmiące piersią – 2,6 mg. Ten pierwiastek najistotniejszy jest w I trymestrze ciąży , gdy rozwija się słuch oraz organy wewnętrzne dziecka. Ważne! Wchłanianie manganu zmniejszają: żelazo, wapń, cynk, potas i magnez , witamina C, witamina B1 i B6, błonnik oraz fityniany. Natomiast nadmiar manganu utrudnia wchłanianie żelaza . Warto przeczytać: Jaką rolę w organizmie odgrywa błonnik? Jaką rolę w organizmie pełni mangan? Mangan jest niezbędny do wytworzenia estrogenu, czyli żeńskiego hormonu płciowego . Hormon ten odpowiada za regulację cyklu miesiączkowego , popęd płciowy kobiet oraz za rozwój cech płciowych. Pierwiastek ten jest również składnikiem enzymów niezbędnych do syntezy białek, dopaminy (neuroprzekaźnika wpływającego na nastrój i wzmacniającego popęd płciowy ), kwasów tłuszczowych, czerwonych krwinek. Uczestniczy w przemianach cholesterolu, metabolizmie węglowodanów. Jest niezbędnym elementem budowy kości , wpływa na pracę układu nerwowego oraz rozrodczego. Z czym się wiąże niedobór manganu? Niedobór manganu może przyczyniać się zmniejszenia płodności, a także do zaburzeń metabolizmu. Z powodu braku tego pierwiastka dochodzi do nieprawidłowej mineralizacji kości , podniesienia stężenia cholesterolu we krwi , zmian skórnych (sucha i popękana skóra), opóźnień wzrostu, pogorszenia słuchu. Niedobór magnezu może też prowadzić do zaburzeń funkcjonowania układów: rozrodczego, nerwowego, krążenia, oddychania. Może również pojawić się niedokrwistość . Z czym się wiąże nadmiar manganu? Nadmiar manganu występuje bardzo rzadko i nie można go przedawkować z pożywienia. Jeśli jednak się pojawi, może prowadzić do zaburzeń psychicznych, neurologicznych. Może również zaburzać...
