Dziadkowie a wychowanie dzieci - wybawienie czy utrapienie?

Często w naszym wychowaniu niebagatelną rolę odgrywali dziadkowie – to oni opiekowali się nami, gdy rodzice byli w pracy, pielęgnowali podczas choroby, bawili się z nami i zabierali na wakacje. Dlatego wielu z nas wydaje się, że gdy na świecie pojawią się nasze własne dzieci, nasi rodzice z radością przejmą odwieczne obowiązki dziadków i bez reszty poświęcą się opiece nad wnukami. Coraz częściej jednak nasi rodzice mają własny pomysł na życie, a stereotyp dziadków, których jedynym sensem istnienia jest rozpieszczanie wnuków, powoli odchodzi do lamusa. Jeszcze nie tak dawno temu… Gdy młode małżeństwo oznajmiało swoim rodzicom, że spodziewają się dziecka , przyszli dziadkowie zazwyczaj pękali z dumy i nie mogli doczekać się wejścia w nową rolę. Babcia już planowała, jakie ubranka uszyje czy zrobi na drutach dla wnuka lub wnuczki, a dziadek – że nauczy jeździć na rowerze i sklejać modele samolotów. Pomoc dziadków przy nowo narodzonym maleństwie wydawała się oczywista – przecież wcześniej pomagali im ich rodzice, a jeszcze wcześniej – rodzice rodziców. Było to szczególnie łatwe dawniej, kiedy rodziny wielopokoleniowe żyły wspólnie pod jednym dachem, ale nawet jeśli młodzi mieli własne mieszkanie, babcia i dziadek zawsze byli w pogotowiu. Czasem nawet babcia przeprowadzała się na kilka tygodni do córki, by pomóc jej w opiece nad noworodkiem. Dziecko chore , a rodzice muszą iść do pracy? Nie ma problemu, wystarczy zadzwonić do dziadków. Trzeba posłać dziecko do przedszkola? Po co? Przecież jest babcia. Sylwester, wesele koleżanki czy wieczorne wyjście ze znajomymi? Babcia albo dziadek na pewno mogą zaopiekować się wnukiem. Szef nie chce dać urlopu? Trudno, maluch na wakacje pojedzie z dziadkami. Poza tym babcia zawsze potrafi stworzyć ciepłą, domową atmosferę, upiecze ciasto i ugotuje obiad, wysłucha skarg na kolegę z przedszkola i zaradzi coś na...

Halina nazywa siebie babcią z doskoku, przyjezdną. Pracuje w Warszawie, a tylko weekendy spędza w domu w Krakowie. Tam może spotkać się z wnuczką. Krótki pobyt w domu, wiele spraw do załatwienia. Wspólne chwile nie zawsze są możliwe, więc babcia Halina głównie tęskni. Za Zuzią i półrocznym Oskarem, dzieckiem drugiego syna, który mieszka jeszcze dalej – w Londynie. W innej sytuacji jest dziadek Marek. Często odbiera wnuczkę z przedszkola i zajmuje się jej siostrami, gdy rodzice pracują. Ma czas, bo od niedawna jest na emeryturze. Ale wcześniej też udawało mu się pomagać w opiece nad wnukami. Kiedy chłopcy byli mali, nasza trzecia bohaterka, babcia Wanda, mieszkała razem z nimi. Jeszcze wtedy pracowała, więc starała się przede wszystkim odciążać córkę w bieżących sprawach – zakupach, gotowaniu. Po przeprowadzce dzieci do nowego mieszkania, podobnie jak dziadek Marek, spędza z wnukami czas do powrotu rodziców z pracy. Blisko, ale nie zbyt... blisko – Nie chciałabym mieszkać z wnukami, choć takie rozwiązanie może mieć pozytywny wpływ na dzieci – uważa babcia Halina. – To uczy wnuki, że jest coś takiego jak rodzina, uczy szacunku dla starszych ludzi. A dziadkom może przynieść spełnienie, bo zwykle gdy przechodzą na emeryturę, czują się niepotrzebni – dodaje. Zalety bliskiego kontaktu podkreśla też Marek, dziadek pięciorga wnucząt, który sam mieszkał w jednym domu z rodzicami (oni na parterze, on z żoną i synami na piętrze). Jego starsze wnuki mieszkają na drugim końcu Warszawy, ale do trzech najmłodszych, którym poświęca teraz najwięcej czasu, ma zaledwie dziesięć minut szybkim marszem. Choć blisko znaczy wygodnie, lepiej jego zdaniem, gdy rodzice i dzieci nie prowadzą wspólnego gospodarstwa. – Musi być jakaś odrębność –  mówi. Babcia Wanda też przyznaje: – Dobrze, gdy wieczorem każdy może wrócić do siebie....

Naukowcy z University of Glasgow skupili się na tym, jaki wpływ mają dziadkowie na wnuków w ich pierwszych latach życia. Bo to wtedy z reguły w największym stopniu korzystamy z ich pomocy w opiece nad maleństwem. Przez żołądek do serca Badania potwierdziły powszechną opinię: dziadkowie przekarmiają wnuki, dając im do jedzenia głównie tłuste i słodkie posiłki . Ponadto, używają smakołyków jako elementu przekupstwa i sterowania emocjami dzieci. Ale to nie koniec. Okazało się, że zdarza im się palić papierosy przy wnukach, nawet mimo naszych protestów. Wnuki kopiują zachowanie naszych rodziców. Jeżeli babcia siedzi przed telewizorem, wnuczęta będą robić podobnie. Jeżeli dziadek jest typem kanapowca, wnuczek też nie będzie nalegał na wyjście na plac zabaw. Kaloryczna dieta w połączeniu z brakiem ruchu to gwarancja nadwagi . Niestety - i to też wynika z badań – jako rodzice mamy małe pole manewru. Wdzięczni za pomoc w opiece nad dzieckiem, niezręcznie czujemy się strofując dziadków. Naukowcy z University of Glasgow przeanalizowali 56 badań z 18 krajów (m.in. Chin, Japonii, USA i Wielkiej Brytanii). Z danych brytyjskiej organizacji Grandparents Plus wynika, że angielscy dziadkowie są głównym filarem pomocy swoim dzieciom w opiece nad maleństwami. Podobnie w Chinach. W Państwie Środka jest to podyktowane burzliwym rozwojem gospodarczym - młodzi ludzie wyjeżdżają do miast za pracą, a dziadkowie zostają z ich dziećmi na wsi. Kto rządzi w kuchni Kto jest szefem kuchni w domu - takie pytanie zadaje swoim pacjentom lekarz pediatra Paweł Matusik z Poradni Metabolicznej Górnośląskiego Centrum Zdrowia Dziecka . Kiedy pada odpowiedź, że babcia, doktor jest już bliższy diagnozy, gdzie leży przyczyna nadwagi dziecka. "Często zdarza się, że rodzice zapewniają, że dziecko nie dostaje żadnych słodyczy i je zdrowo, a potem okazuje się, że między...