Dziedziczenie, czyli do kogo podobne jest dziecko

Ani dla dziecka, ani dla matki nie jest obojętne, czy karmi dziecko piersią, czy podaje mleko modyfikowane . Jedną z największych i niepodważalnych korzyści karmienia piersią jest zmniejszenie ryzyka raka piersi. Potwierdza to prof. Jan Lubiński , kierownik Międzynarodowego Centrum Nowotworów Dziedzicznych, współodkrywca jednego z genów predysponujących do raka piersi. Czytaj też: Kobiety karmiące piersią lepiej zwalczają raka Każda kobieta powinna sprawdzić gen BRCA1 Rak piersi jest najczęstszym nowotworem kobiet. Zachorowania na raka piersi w Polsce, podobnie jak w całym cywilizowanym świecie, rosną i będą rosnąć: jest to głównie spowodowane zmianami cywilizacyjnymi. Przeciętnie u każdej Polki ryzyko zachorowania na raka piersi wynosi 6 proc. W ok. 5-30 proc. przyczyną nowotworów piersi są czynniki genetyczne. Część z nich jest już znana: to geny BRCA1 ,  BRCA2, PALB2, niedawno odkryty przez zespół prof. Lubińskiego gen RECQL . U kobiet, które mają mutację genu BRCA1 (tę samą, jaką miała Angelina Jolie, która poddała się profilaktycznej mastektomii), ryzyko zachorowania na raka piersi rośnie aż 10 razy. - W Polsce jest ok. 100 tys. nosicielek genu BRCA1, jednak tylko ok. 10 proc. o tym wie - mówi prof. Jan Lubiński. Dlatego każda kobieta, w której rodzinie matka, babcia, siostra, ciotka chorowała na nowotwór piersi, powinna sprawdzić, czy nie jest nosicielką mutacji BRCA1 lub BRCA2. Badania wykonuje się bezpłatnie, sieć poradni genetycznych jest w całej Polsce, konieczne jest jedynie skierowanie od lekarza pierwszego kontaktu. - Optymalnie byłoby, gdyby każda kobieta przebadała się pod tym kątem. Ryzyko zachorowania wynosi 60-70 proc., dlatego może się zdarzyć, że ani matka, ani babcia nie zachorowały, mimo że były nosicielkami. Kobieta może też odziedziczyć mutację genu BRCA1 po ojcu, i wtedy również wcześniej w rodzinie może nie być zachorowań...

Bielactwo u dzieci najczęściej przybiera postać odbarwionych plam na skórze twarzy, dłoniach, kolanach, łokciach i narządach płciowych. Choroba nie boli, nie jest zaraźliwa, jednak może być ze względów estetycznych sporym obciążeniem psychicznym . Trudno także przewidzieć jej przebieg – białych plam może szybko przybywać, ale równie dobrze mogą się nie powiększać i nie powstaną kolejne. Bielactwo u dzieci: charakterystyka choroby objawy przyczyny diagnoza leczenie albinizm Na czym polega bielactwo u dzieci Bielactwo (z łac. vitiligo ) to choroba wynikająca z braku melaniny, czyli pigmentu odpowiadającego za barwę m.in. skóry, włosów oraz tęczówki oka. Im jest jej więcej, tym jest ich ciemniejszy odcień. Melanina jest produkowana przez melanocyty – komórki barwnikowe skóry. Kiedy w organizmie zaczyna ich brakować, dochodzi do bielactwa. Wyróżniamy bielactwo: nabyte (większość przypadków) i wrodzone (albinizm, występujący od urodzenia, bardzo rzadki). Początki bielactwa nabytego u dzieci objawiają się zazwyczaj po 10. roku życia albo i później. Częściej występuje ono u dziewczynek. Choroba objawia się w postaci odbarwionych, bladych plam. Jest kilka form bielactwa: ogniskowe – kilka jasnych miejsc na skórze, uogólnione – zmiany występują na większym obszarze skóry, symetryczne – skóra jest odbarwiona symetrycznie, często na palcach, nadgarstkach, dłoniach, w okolicy ust i oczu, co powoduje wrażenie odbicia lustrzanego zmian. Objawy bielactwa u dzieci Zmiany mogą pojawić się na różnych częściach ciała. Najbardziej prawdopodobne jest, że powstaną na twarzy, rękach, w pachwinach, w okolicy łokci i kolan, a także wokół skóry naokoło otworów – oczu, pępka, w okolicy narządów płciowych. Choroba rozwija się stopniowo: najpierw skóra jest bardzo jasna, różowa, następnie...

Do kogo będzie podobne twoje dziecko? Jakie będzie miało oczy – twoje czy taty? Czy dzięki genom odziedziczy twój talent plastyczny czy słuch absolutny dziadka Janka? Zapytaliśmy o to genetyka, profesor Ewę Bartnik z Instytutu Genetyki i Biotechnologii Uniwersytetu Warszawskiego, oraz psychologa, profesora Włodzimierza Oniszczenko z Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego.  Do kogo będzie podobne dziecko? Pobawmy się w zgadywanie. Ona jest drobną, ciemnooką brunetką o kręconych włosach. On – postawnym blondynem o niebieskich oczach i czuprynie sztywnej jak szczotka ryżowa. Jakie będą ich dzieci? – Prof. n. med. Ewa Bartnik: Możliwości jest mnóstwo. Dzieci tej pary mogą być jasno- albo ciemnowłose, niebiesko- lub brązowookie. Mogą mieć loki, ale mogą ich nie mieć. Mogą być postawne jak ojciec, filigranowe jak matka albo mieć jeszcze inną sylwetkę. W dodatku każde kolejne dziecko może być zupełnie inne: pierwsze podobne do mamy, drugie do taty (albo odwrotnie) i tak dalej. Mogą również być niepodobne do żadnego z rodziców (a na przykład do dziadka) lub niepodobne do nikogo. Dziedziczenie koloru oczu Podobno gen brązowych oczu jest dominujący, więc chociaż oczy powinny mieć po mamie... – To prawda, że gen brązowych oczu jest silniejszy niż gen oczu niebieskich, ale to nie jest takie proste. Jest jeszcze inny, który powoduje, że oczy stają się zielone. Nie wiemy, skąd się biorą szare. O tym, jak dziedziczy się kolor oczu tak naprawdę w ogóle niewiele wiadomo. Wiemy jedynie, że gdzieś na chromosomie piętnastym, na którym jest gen sprawiający, że tęczówki stają się brązowe, jest również ten od ciemnych włosów, stąd ludzie ciemnoocy mają na ogół ciemne włosy. Jedyne geny, które znamy dobrze, które mamy w ręku, to te, którym zawdzięczamy rude włosy. Większość rudowłosych osób ma w jednym z genów dwie mutacje, które...