Dzień Świstaka: co to za święto?
Adobe Stock
Aktualności

Dzień Świstaka – co to za święto, jaką ma historię? 

Co warto wiedzieć o Dniu Świstaka (zwanym również Dniem Świszcza)? Kiedy i gdzie jest obchodzony? I właściwie na czym polega to święto?

Chyba każdy, kto oglądał „Dzień Świstaka” z Billem Murrayem i Andie MacDowell, wie, że to wyjątkowe święto dla Amerykanów. Sprawdź, co słynny świstak może mieć wspólnego z europejskim jeżem lub borsukiem i... świętem Matki Boskiej Gromnicznej. 

Kiedy jest Dzień Świstaka?

Dzień Świstaka, to święto obchodzone przez Amerykanów i Kanadyjczyków od XIX wieku. Dokładnie od 2 lutego 1887 roku ludzie gromadzą się, by obserwować, czy wywabiony z norki świstak będzie rzucał cień.

Jeśli tak się stanie – ponieważ właśnie świeci słońce – należy spodziewać się szybkiego końca zimy. Jeśli nie – na wiosnę czekać trzeba będzie jeszcze 6 tygodni. Prognoza ta sprawdza się w 50 procentach – dlatego równie dobrze można się na niej opierać, jak i kompletnie jej nie wierzyć.

Co ciekawe, od 2 lutego 1887 roku, świstak-pogodynek zdecydowanie częściej ma okazję zobaczyć swój cień, niż go nie ujrzeć. Udało mu się to 114 razy (po raz ostatni w ubiegłym roku), a nie udało się – jedynie 20 razy (po raz ostatni w 2020 roku).

Jak ma na imię najsłynniejszy świstak?

Centralne obchody Dnia Świstaka mają miejsce w Punxsutawney (miasteczko w stanie Pensylwania). Ich bohaterem jest świstak – lub jak kto woli świszcz – o imieniu Phil. 

Nie przypadkiem takie samo imię nosi bohater „Dnia Świstaka”, filmu z 1994 roku, w którą to postać wcielił się Bill Murray. Grany przez niego Phil Connors jest prezenterem pogody, który przyjeżdża do Punxsutawney, celem zrelacjonowania dorocznego Dnia Świstaka. Kiedy dzień się kończy, Phil stwierdza, że był to najgorszy dzień w jego życiu. Po czym okazuje się, że musi przeżyć ów dzień kilka razy z rzędu. Aż do chwili, gdy nie naprawi popełnianych błędów.

Nawiasem mówiąc, w innych miejscowościach Ameryki i Kanady, imiona świstaków przepowiadających pogodę są bardzo różne, np. Woody, Chattanooga Chuck, Grady the Groundhog. 

Dzień Świstaka – amerykański czy nie?

Choć Dzień Świstaka zwykło kojarzyć ze świętem na wskroś amerykańskim, znawcy tematu uważają, że do Ameryki Północnej przybyło ono prosto z... Europy. To w Europie bowiem, jeszcze w czasach pogańskich, wierzono w moc przepowiadania pogody przez zwierzęta, między innymi przez niedźwiedzie, które w okolicach 2 lutego zwykły opuszczać swe gawry i w zależności od pogody – wracały, by kontynuować zimowy sen lub pozostawały aktywne.

Towarzyszące obserwacjom niedźwiedzi obrzędy (pełne okrucieństwa i erotyzmu) nie podobały się duchownym, m.in. dlatego możni Kościoła ustanowili 2 lutego święto Matki Boski Gromnicznej. Choć europejscy chrześcijanie przestali obserwować niedźwiedzie, to zaczęli przyglądać się zachowaniu jeży lub borsuków.

Tak było nie tylko w Wielkiej Brytanii czy Niemczech, ale i w Polsce. Dowodem tego jest wzmianka w dawnym podręczniku do prognozowania pogody pt. „Zarys meteorologii praktycznej” autorstwa Rodryga Zakrzewskiego. Czytamy tam: „Gdy około Matki Boskiej Gromnicznej (2.II) borsuk jeszcze siedzi w norze, mrozy długo jeszcze trwać będą". 


Bibliografia:
J. Derda, J. Halena, B. Woźniak: Dzień Świszcza po polsku, czyli Dzień Borsuka, "Weranda Country", 2013, nr 2
R. Zakrzewski: Zarys meteorologii praktycznej, Łódź 1928


Zobacz także:

Redakcja poleca

REKLAMA
Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
Ile dać na Chrzest?
Święta i uroczystości
Ile dać na chrzest w 2024 roku? (ile od dziadków a ile od chrzestnej, chrzestnego i gości) 
Luiza Słuszniak
wierszyki o wiośnie
Gry i zabawy
Wiersze o wiośnie: piękne utwory znanych poetów i krótkie rymowanki dla dzieci
Ewa Janczak-Cwil
cytaty na komunię
Cytaty i przysłowia
Cytaty na komunię świętą: piękne i mądre, Jana Pawła ll, cytaty z Biblii
Joanna Biegaj
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
chłopiec, dziecko, krzyk, złość
Wychowanie
Agresywne dziecko w przedszkolu: co robić, gdzie zgłosić?
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
Szkoła w Chmurze: kto może z niej skorzystać?
Edukacja
Szkoła w Chmurze: na czym polega, czy jest legalna i kto może z niej skorzystać?
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak
Urlop ojcowski
Prawo i finanse
Urlop ojcowski 2024: ile dni i ile płatny? Dokumenty i wniosek o urlop dla ojca
Magdalena Drab

Strefa okazji i inspiracji

REKLAMA