FAS, czyli alkoholowy zespół płodowy – jak się objawia u dziecka?

FAS w Polsce diagnozuje się średnio w czterech przypadkach na 1000 urodzeń. Dziecko z FAS obarczone jest wieloma wadami fizycznymi i psychicznymi. Niektóre objawy alkoholowego zespołu płodowego są widoczne gołym okiem – dzieci z FAS mają zazwyczaj małe głowy, wąskie górne wargi, zadarte nosy i nisko osadzone uszy. Nie są to jednak jedyne skutki picia przez matkę alkoholu w ciąży, inne uwydatniają się dopiero z wiekiem dziecka. Niestety wciąż nie wszystkie przyszłe mamy mają świadomość tego, że spożywanie jakiejkolwiek, nawet najmniejszej ilości alkoholu w ciąży, nie jest obojętne dla zdrowia płodu.

Spis treści:

• Przyczyny zespołu FAS
• Odmiany FAS
• Objawy FAS
• Postępowanie w alkoholowym zespole płodowym

Przyczyny zespołu FAS

Alkohol spożyty przez matkę przedostaje się przez łożysko do płodu. Tam niekorzystnie wpływa na wzrost dziecka oraz na jego układ nerwowy, w tym zwłaszcza na mózg. Spożywany regularnie może nawet doprowadzić do śmierci płodu. Jeśli dziecko przeżyje, rodzi się obciążone wadami, które widać także gołym okiem.

Zobacz także: Co dzieje się z dzieckiem, gdy pijesz alkohol w ciąży? (Film)

Odmiany FAS

Pełnoobjawowy Alkoholowy Zespół Płodowy występuje jedynie u 10 proc. dzieci, u których diagnozuje się FAS. Pozostałe przypadki nieprawidłowości będących skutkiem picia alkoholu w ciąży zalicza się do następujących grup:
 

1. Częściowy Zespół Alkoholowy (PFAS)

Dziecko ma uszkodzony centralny układ nerwowy, w wyniku czego ma problemy z koncentracją, nauką, nadpobudliwością i agresją.
 

2. Alkoholowy Efekt Płodowy (FAE)

Zmiany w wyglądzie zewnętrznym nie występują, ale dziecko ma różne problemy rozwojowe.
 

3. Poalkoholowy Defekt Urodzeniowy (ARBD)

U dziecka występują fizjologiczne anomalie: wadliwa budowa serca, wady w budowie szkieletu i upośledzenie ruchowe.
 

4. Poalkoholowe Zaburzenia Układu Nerwowego (ARND)

Są to zaburzenia neurologiczne będące skutkiem uszkodzenia układu nerwowego.

Zobacz także: Jakie są skutki stosowania używek w ciąży? Sprawdź, czy wiesz!

Objawy FAS

Alkoholowy Zespół Płodowy objawia się zmianami w wyglądzie dziecka oraz symptomami świadczącymi o uszkodzeniu układu nerwowego.

Wygląd dziecka z FAS

U dzieci dotkniętych Alkoholowym Zespołem Płodowym obserwuje się szereg cech w wyglądzie fizycznym (zwłaszcza na twarzy), które pomagają zdiagnozować tę chorobę. Należą do nich:

• mała, wąska głowa,
• niska masa ciała,
• krótki zadarty nos,
• wąska górna warga,
• opadające powieki,
• krótka szyja,
• mała, cofnięta żuchwa,
• nisko osadzone uszy.

FAS a rozwój dziecka

W miarę upływu czasu u dzieci z FAS obserwuje się różne zmiany w zachowaniu i zaburzenia rozwoju związane z uszkodzeniem układu nerwowego. Nie wszystkie niżej wymienione zaburzenia występują równocześnie:

• zaburzenia koordynacji wzrokowo-ruchowej,
• zaburzenia równowagi,
• problemy z koncentracją i uczeniem się,
• niski poziom inteligencji,
• ADHD,
• zaburzenia pamięci,
• kłopoty z nawiązywaniem relacji z innymi,
• skłonność do przemocy,
• skłonność do uzależnień,
• depresje, stany lękowe, nerwice.

Zobacz także: Alkohol spożywany PRZED CIĄŻĄ może szkodzić dziecku w przyszłości

Postępowanie w Alkoholowym Zespole Płodowym

Zespół FAS jest nieuleczalny. Można jedynie łagodzić jego skutki, wdrażając jak najwcześniej troskliwą opiekę nad chorym. Dzieci z FAS często wymagają rehabilitacji oraz pracy z psychoterapeutą, psychologiem, a czasami również psychiatrą. Zdarza się, że niezbędna w leczeniu jest pomoc endokrynologa, gastrologa czy kardiologa.

Zobacz także:

• Dzieci z FAS płacą za błędy swoich mam
• Czy palenie w ciąży naprawdę szkodzi?
• Kieliszek wina w ciąży nie szkodzi? Opinia położnej