Niemowlę je warzywa
Fotolia
Dieta

Genetyka w kuchni, czyli po co dziecku warzywa

W swojej praktyce zauważyłem kolosalny wpływ czegoś, co nazywam "genetyką kuchni" – nawyki i tradycje pokarmowe na całe życie wynosimy z domu. Dlatego tak ważne jest urozmaicanie diety dziecka - mówi Sławomir Kula, dietetyk.

Wolisz warzywa czy schabowego? Gdy masz zły humor, sięgasz po ciastko z kremem? Nawyki żywieniowe kształtują się w dzieciństwie. Teraz kształtujesz nawyki żywieniowe swojego dziecka na całe życie, dlatego warto, żeby były jak najlepsze – przekonuje Sławomir Kula, dietetyk*.

Warzywa są najważniejsze w nowej piramidzie zdrowia, ale nie jemy ich zbyt wiele. Czy przyczyną jest "genetyka kuchni"?

Tak. Dziecko musi mieć styczność z różnymi smakami, dlatego tak ważny jest okres urozmaicenia diety. Powinniśmy dbać zwłaszcza o wprowadzanie warzyw. Większość nastolatków niejedzących warzyw nie dostawało ich zbyt dużo w okresie dzieciństwa. Tolerują tylko niektóre, i jak się okazuje – te, które jadły jako dzieci. To zgodne z "genetyką kuchni".
Jedzenie małej ilości warzyw ma konsekwencje – dużo większe prawdopodobieństwo chorób dietozależnych w dorosłości: nadwagi, otyłości, cukrzycy typu 2, chorób serca czy nowotworów przewodu pokarmowego.

Kiedy zacząć rozszerzanie diety niemowlęcia?

Dobrze wiemy, że niemowlę powinno być karmione wyłącznie piersią do 6. miesiąca życia. A kiedy powinniśmy zacząć podawać pokarm uzupełniający? Zgodnie z zaleceniami ESPGHAN oraz EFSA – po ukończeniu przez dziecko 17. tygodnia życia i nie później niż w 26. tygodniu życia. W tym okresie dziecko nabywa umiejętność siedzenia z podparciem, osiąga dojrzałość nerwowo-mięśniową pozwalającą na kontrolowanie ruchów głowy i szyi oraz na jedzenie z łyżeczki. Wtedy zanika także, charakterystyczny dla okresu noworodkowego i wczesnoniemowlęcego odruch usuwania z buzi ciał obcych.

Jak często podawać nowe produkty przy rozszerzaniu diety?

Wg WHO, dziecko karmione piersią powinno otrzymywać 2-3 posiłki uzupełniające w 6.-8. miesiącu życia, a pomiędzy 9. 24. miesiącem życia – 3-4 posiłki uzupełniające i 1-2 przekąski (może to być np. cząstka warzywa).  Pokarmy uzupełniające, poza uczeniem nowych smaków, są potrzebne dla zaspokojenia coraz większych potrzeb żywieniowych dziecka, ponieważ uzupełniają dietę w energię, białko, węglowodany, tłuszcze, witaminy i składniki mineralne.

Dlaczego tak ważne są warzywa w diecie niemowlęcia?

Pierwsze 2 lata są kluczowe dla tolerancji nowych smaków. To w tym okresie powinniśmy włączać warzywa do diety dziecka. Rozwijanie akceptacji smaku warzyw jest dużo trudniejsze niż w przypadku owoców, dlatego to właśnie warzywa powinny być pierwszym pokarmem uzupełniającym, a owoce powinny pojawić się dopiero po 2 tygodniach (oczywiście nadal podajemy warzywa). Będzie to wymagało od rodzica pewnego wysiłku i cierpliwości, ale warto to zrobić.
Zobacz też: Warzywa, owoce, kaszki: co po kolei w diecie niemowlęcia

Podawać dziecku jedno nowe warzywo dziennie czy więcej?

Badania pokazują, że najlepszy efekt uzyskuje się podając 3 różne nowe warzywa w ciągu dnia, jednak mając na uwadze możliwość reakcji alergicznych, ESPGHAN i EFSA zalecają wprowadzanie nowych pokarmów pojedynczo.
Początkowo ilość pokarmów uzupełniających, w tym warzyw, powinna być niewielka – 3-4 łyżeczki. Trzeba obserwować, jak dziecko reaguje na nowość i czy ją toleruje.
Objętość z czasem powinna się zwiększać.

Jaka powinna być konsystencja podawanych warzyw?

Podanie warzywa w całości za wcześnie, gdy dziecko nie będzie w stanie go pogryźć, sprawi, że taki pokarm będzie odrzucony i  źle zapamiętany. Choć nie ma jednoznacznych zaleceń co do kolejności włączania pokarmów o danej konsystencji, WHO podaje, że w 6.-8. miesiącu życia powinny to być produkty dokładnie rozdrobnione; w 9.-11. miesiącu – drobno posiekane lub rozdrobnione pokarmy oraz miękkie podawane do rączki; a w 12.-23. miesiącu – siekane i rozdrabniane w razie potrzeby.
Dziecko szybko rozwija umiejętność gryzienia i żucia w 1. roku życia. Sama umiejętność gryzienia kształtuje się do 24. miesiąca życia, jednak największe możliwości nabywania tych kompetencji występują między 6. a 10. miesiącem życia, dlatego też mówi się aby pokarmy stałe wprowadzać stopniowo właśnie w tym okresie.
Choć uczenie dziecka nowych smaków zajmie rodzicom trochę czasu i wymaga cierpliwości, jest to wielkie dobrodziejstwo dla dziecka. Nauczenie go konsumpcji warzyw i tolerowania ich smaku będzie miało wpływ na ich spożywanie w przyszłości i oddalanie od dziecka chorób dietozależnych.

* Sławomir Kula, dietetyk kliniczny (www.swiatodzywiania.pl), prywatnie fan sportów zespołowych, uwielbia spędzać czas w kuchni, eksperymentując z nowymi potrawami.

Podpisz petycję do Ministerstwa Zdrowia o to, by każda kobieta w ciąży i rodzice dzieci do lat 3 mogli uzyskać bezpłatną poradę u dietetyka.

Czytaj też: Nasze dzieci nie muszą mieć nadwagi i chorób serca

Redakcja poleca

REKLAMA
Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
Ile dać na Chrzest?
Święta i uroczystości
Ile dać na chrzest w 2024 roku? (ile od dziadków a ile od chrzestnej, chrzestnego i gości) 
Luiza Słuszniak
wierszyki o wiośnie
Gry i zabawy
Wiersze o wiośnie: piękne utwory znanych poetów i krótkie rymowanki dla dzieci
Ewa Janczak-Cwil
cytaty na komunię
Cytaty i przysłowia
Cytaty na komunię świętą: piękne i mądre, Jana Pawła ll, cytaty z Biblii
Joanna Biegaj
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
chłopiec, dziecko, krzyk, złość
Wychowanie
Agresywne dziecko w przedszkolu: co robić, gdzie zgłosić?
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
Szkoła w Chmurze: kto może z niej skorzystać?
Edukacja
Szkoła w Chmurze: na czym polega, czy jest legalna i kto może z niej skorzystać?
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak
Urlop ojcowski
Prawo i finanse
Urlop ojcowski 2024: ile dni i ile płatny? Dokumenty i wniosek o urlop dla ojca
Magdalena Drab

Strefa okazji i inspiracji

REKLAMA