Wysoka gorączka u dziecka - przyczyny, co zrobić, jak zbić wysoką gorączkę?

O wysokiej gorączce u dzieci mówimy w przypadku temperatury przekraczającej 39 st. C, gorączka u dziecka to temperatura ciała powyżej 38,5ºC. Temperatura między 37-38ºC to stan podgorączkowy, a kiedy wysoka gorączka u dziecka sięga aż 40ºC, należy niezwłocznie wezwać pogotowie!

Spis treści:

1. Wysoka gorączka bez innych objawów - częste przyczyny
2. Wysoka gorączka i ból brzucha bądź biegunka u dziecka
3. Jak mierzyć temperaturę u dziecka?
4. Kiedy obniżać gorączkę u dziecka?
5. Jaki lek na gorączkę u dziecka?
6. Jak podawać leki przeciw gorączce?
7. Czy można łączyć leki?
8. Inne metody obniżania gorączki u dziecka
9. Wysoka gorączka u dziecka - kiedy do szpitala?
10. Drgawki gorączkowe u dziecka

Wysoka gorączka bez innych objawów - częste przyczyny

Gorączka u dziecka nie zawsze świadczy o chorobie, zwłaszcza jeśli nie towarzyszą jej żadne inne objawy. Przyczyną gorączki mogą być:

• silne zmęczenie (np. po kinderbalu),
• przegrzanie (często zdarza się to niemowlętom)
• emocjonujące wydarzenia (np. dziecko zostało pierwszy raz z nianią).

Gorączka zdarza się też przy ząbkowaniu, ale nie jest to uważane za objaw wyrzynania się zębów i może świadczyć o rozwijającej się infekcji. 

Wysoka gorączka i ból brzucha lub biegunka u dziecka

Przyczyną wysokiej gorączki u dziecka połączonej z bólem brzuszka może być grypa żołądkowa lub zatrucie pokarmowe. Podobne objawy występują także przy zaparciach, niestrawności, a także w przypadku zapalenia wyrostka robaczkowego. 

Należy więc czujnie monitorować sytuację, kiedy wysokiej gorączce u dziecka towarzyszą bóle brzucha bądź biegunki. 

Jak mierzyć temperaturę u dziecka?

Odczytując wynik z termometru elektronicznego, powinnaś uwzględnić błąd pomiaru (od 0,1 do 0,3ºC), a od wyniku pomiaru w pupie trzeba odjąć pół stopnia. Temperaturę możesz zmierzyć:

• w ustach. U niemowlaka przyda się termometr w smoczku. Nie podawaj wcześniej dziecku ciepłych i zimnych napojów, bo mogą zafałszować wynik. Pomiar: 2-3 minuty;
• w uchu. Do uszka delikatnie wsuń końcówkę termometru elektronicznego. Używaj jednorazowej nakładki lub termometru do ucha. Pomiar: około 1 minuty;
• w pupie. Końcówkę termometru posmaruj wazeliną, włóż do pupy dziecka (nie głębiej niż 2 cm), unosząc lekko termometr. Pomiar: 1-2 min.
• bezdotykowo. Termometry na podczerwień są obecnie stosowane najczęściej, zwłaszcza jeśli mierzy się temperaturę u wielu osób naraz. Zapobiega to przenoszeniu się bakterii i wirusów. Jest to również najszybsza metoda mierzenia gorączki. Przed pomiarem upewnij się, że czoło dziecka nie jest mokre ani spocone, a następnie zbliż termometr do środka czoła dziecka na odległość ok. 5 cm. Pomiar: kilka sekund.

 

Kiedy obniżać gorączkę u dziecka?

Nie podawaj dziecku środków przeciwgorączkowych, kiedy tylko termometr wskaże temperaturę większą niż 36,6ºC. Obniż temperaturę dziecka dopiero wtedy, kiedy wyjątkowo silnie wpłynie na jego samopoczucie. To ważne jednak, by nie bagatelizować wysokiej gorączki, ponieważ może prowadzić do poważnych powikłań, m.in.:

• odwodnienia,
• drgawek gorączkowych,
• niewydolności układu krążenia,
• obciążenia nerek,
• zaburzeń pracy układu nerwowego,
• udaru cieplnego.

Jaki lek na gorączkę u dziecka?

Nie bój się podać dziecku leku przeciwgorączkowego. Na wszelki wypadek powinnaś mieć go zawsze w domowej apteczce. Możesz podać dziecku:

• paracetamol (np. Panadol, Apap, Paracetamol, Calpol) - jest bezpieczny już u najmłodszych dzieci, które nie skończyły 3. miesiąca życia
• ibuprofen (np. Ibufen, Ibum, Nurofen) - można go stosować u starszych dzieci (powyżej 3. miesiąca życia)

Wkrótce sama się przekonasz, na który preparat twoje dziecko szybciej reaguje obniżoną temperaturą. Czasami zdarza się, że dziecko wymiotuje po leku przeciwgorączkowym. Pamiętaj, że ważne jest jednorazowe dawkowanie leku i nieprzekraczanie dawek dobowych.

Jak podawać leki przeciw gorączce?

Dawkowanie leku przeciwgorączkowego zależy od rodzaju leku, który podajesz dziecku

• paracetamol można podawać co 4 godziny,
• ibuprofen jest też lekiem przeciwzapalnym i wymaga dłuższych odstępów między dawkami. Podawaj go co 7-8 godzin.

Nie czekaj, aż temperatura ciała dziecka znowu wzrośnie, tylko zachowuj odpowiednie odstępy czasu między kolejnymi dawkami. Zapobiegniesz w ten sposób nawrotom wysokiej gorączki, którą może być trudno obniżyć.

Czy można łączyć leki?

Gdy dziecko dostało najpierw paracetamol, a po dwóch godzinach nadal ma wysoką gorączkę, podaj preparat z ibuprofenem, np. czy Nurofen, oczywiście zachowując odpowiednie odstępy czasu między dawkami leków z tej samej grupy. Nie stosuj jednocześnie leków z tej samej grupy:

• ibuprofenu (np. Ibufenu z Nurofenem)
• paracetamolu (np. Apapu z Panadolem).

Inne metody obniżania gorączki u dziecka

Te metody obniżania gorączki wspomogą zbijanie bardzo wysokiej temperatury i przyniosą ulgę choremu dziecku:

• Chłodny kompres. Tetrową pieluszkę lub nieduży ręcznik zmocz w chłodnej wodzie i przyłóż dziecku do czoła albo owiń nim przedramiona lub łydki malucha.
• Krótka kąpiel. Zanurz dziecko w wodzie o stopień niższej niż temperatura jego ciała (gdy maluch ma 40ºC, termometr kąpielowy powinien wskazać 39ºC). Włóż malca do wanny i zacznij dolewać chłodniejszej wody. Kąpiel nie powinna trwać dłużej niż 5–7 minut. 
• Owijanie mokrym prześcieradłem. Pozostaw maluszka na 10–15 minut bez dodatkowego przykrycia.
• Herbatka z lipy z sokiem malinowym (najlepiej własnej roboty). Maliny działają lekko przeciwgorączkowo i napotnie, lipa działa napotnie. Herbatę z lipy możesz podawać dziecku, które skończyło rok.

Wysoka gorączka u dziecka - kiedy do szpitala?

Ile może trwać wysoka gorączka u dziecka?

Nie podawaj dziecku leków przeciwgorączkowych dłużej niż przez 3 dni bez konsultacji z lekarzem. Jeśli wysoka gorączka utrzymuje się dłużej niż 2-3 dni, może być objawem choroby i niezbędna będzie wizyta w przychodni lub w szpitalu.
 

Wezwij do dziecka z gorączką pogotowie lub zawieź je do szpitala, gdy:

• dziecko jest nienaturalnie senne, a do tego ma kłopoty z oddychaniem;
• gorączka trwa ponad 3 dni i mimo stosowania leków nie udaje się jej obniżyć;
• wysokiej temperaturze towarzyszą inne objawy, czyli wysypka, wymioty, biegunka;
• dziecko miało w przeszłości drgawki gorączkowe.

Drgawki gorączkowe u dziecka

Gdy temperatura szybko rośnie powyżej 39°C, u niektórych dzieci może dojść do drgawek gorączkowych. Ich przyczyna nie jest do końca wyjaśniona. Niektórzy ludzie reagują w ten sposób na gorączkę, czasem skłonność do drgawek bywa dziedziczna. Atak trwa do kilku minut. U większości dzieci nie zostawia żadnych następstw.

Co robić, kiedy dziecko ma drgawki?

Najlepsze, co możesz zrobić w przypadku drgawek gorączkowych u dziecka, to zachować spokój i zadbać o bezpieczeństwo dziecka:

• ułóż dziecko na boku;
• rozepnij mu ubranie;
• upewnij się, że w pobliżu nie ma niebezpiecznych przedmiotów;
• nie dawaj dziecku nic do picia i jedzenia (może się zakrztusić!);
• zadzwoń po pogotowie.
   

Zobacz też:

• Gorączka u niemowlaka może być niebezpieczna. Co robić?
• Prawdy i mity o gorączce
• 5 błędów przy obniżaniu gorączki