Integracja sensoryczna to zdolność dziecka do odczuwania i reagowania na informacje dostarczane z otoczenia i własnego ciała. Gdy wszystko działa dobrze, dziecko sprawnie porusza się, odbiera bodźce z zewnątrz i zachowuje się odpowiednio do sytuacji. U większości dzieci integracja sensoryczna rozwija się w sposób naturalny, między innymi dzięki rozwijającym zabawom. Jeśli jednak tak się nie dzieje - konieczna jest diagnoza i terapia zaburzeń integracji sensorycznej.
Spis treści:
Terapia integracji sensorycznej jest potrzebna, aby wszystkie rozwijające się zmysły dziecka zaczęły ze sobą współpracować. Terapia sensoryczna to zajęcia, dzięki którym kilkulatek lepiej będzie sobie radził na co dzień, a w przyszłości będzie miał mniej problemów w szkole i dorosłym życiu. Terapia sensoryczna i ćwiczenia, które dziecko wykonuje pomogą też w trudnościach z czytaniem i różnych problemach z mową. Im wcześniej dziecko je zacznie, tym lepiej.
Terapia sensoryczna jest adresowana przede wszystkim do dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, borykającymi się z zaburzeniami odbioru bodźców. Bywa, że terapię sensoryczną stosuje się także u niemowląt, które mogą mieć problemy z przyjmowaniem pokarmów. Warto wiedzieć, że terapia sensoryczna powinna być dla dziecka przede wszystkim zabawą. To pozwoli mu oswoić się z różnorodnością świata. Czy zaburzenia integracji sensorycznej można wyleczyć? Terapia przynosi bardzo dobre efekty. Dzięki niej maluch będzie mógł lepiej funkcjonować w otoczeniu, nie zmieni jednak dziecka, które jest w „ciągłym biegu” na dziecko „wyciszone”.
Efekty terapii sensorycznej są bardzo korzystne dla dzieci:
W niektórych przedszkolach, zazwyczaj specjalnych lub integracyjnych, prowadzi się terapię integracji sensorycznej. Terapia integracji sensorycznej i odpowiednie ćwiczenia mogą odbywać się w przedszkolu, jeśli pracuje tam wykwalifikowany terapeuta SI, a placówka wyposażona jest w odpowiedni sprzęt. Zajęcia trwają zazwyczaj od 30 do 60 minut, w zależności od wieku dziecka, jego możliwości i potrzeb. Ćwiczenia dostosowane są do zaleceń zawartych w diagnozie integracji sensorycznej oraz potrzeb dziecka.
Kiedy terapia sensoryczna jest konieczna? Kiedy iść do specjalisty? Jeśli kłopoty dziecka wpływają na jego:
Jeśli czterolatek dobrze funkcjonuje na co dzień, a jedynie nie chce włożyć ręki do piaskownicy, bo nie lubi dotyku piasku, to nie jest to duży problem. Prawdopodobnie z tego wyrośnie lub nie będzie mu to przeszkadzało w dorosłym życiu. Natomiast jeśli dziecko nie tylko nie chce bawić się w piasku, ale do tego:
może to być sygnał, żeby poszukać pomocy specjalisty. Oceni on stopień zaburzeń integracji sensorycznej i w razie potrzeby spróbuje pomóc dziecku. Najpierw specjalista stawia diagnozę, opierając się na obserwacji dziecka podczas zabawy. Ważna jest również rozmowa z rodzicami. Gdy problemy dziecka potwierdzą się w diagnozie integracji sensorycznej, terapeuta opracowuje program zajęć i ćwiczeń. Będą one potem modyfikowane w zależności od potrzeb i postępów dziecka.
Terapia sensoryczna odbywa się poprzez ruch i zabawę. Nie polega natomiast na trenowaniu tych czynności, które na co dzień sprawiają dziecku trudność.
Aby dziecko zaczęło sprawnie pedałować na rowerku, nie każe mu się więcej na nim jeździć. Terapeuta proponuje za to takie zajęcia terapii sensorycznej, dzięki którym dziecko nie będzie się już bało oderwać nóżek od ziemi i łatwiej będzie mu na przemian poruszać nimi podczas pedałowania. Czyli – poprzez odpowiednie zabawy stara się usprawnić te zmysły, dzięki którym jeżdżenie na rowerku nie sprawia trudności. W rezultacie dziecko będzie to robiło chętniej i lepiej.
Do terapii integracji sensorycznej wykorzystuje się różne zabawki:
Szczotkę sensoryczną stosuje się jako wspomagającą formę terapii integracji sensorycznej. Masaż polega na odpowiednim uciskaniu oraz szczotkowaniu całego ciała. Ma on na celu normalizację w obrębie układu dotykowego. Masaż szczotką sensoryczną wpływa na funkcjonowanie układu nerwowego – w efekcie zmniejsza on obronność dotykową i przeciążenie sensoryczne, a co za tym idzie – ułatwia codzienne życie osobie z zaburzeniami integracji sensorycznej.
Integracja sensoryczna może u niektórych dzieci nie przebiegać właściwie. Jak pokazują badania, kłopoty z integracją zmysłów może mieć nawet 15–45% dzieci. Jak je poznać? Dziecko może się bać wchodzić na drabinki, często się potykać i wciąż przewracać przedmioty, po które sięga. W dodatku może nie lubić rysować i kąpać się w ciepłej wodzie. W przypadku niektórych dzieci powodem takich problemów jest właśnie nieprawidłowe przetwarzanie wrażeń zmysłowych. Bo to właśnie one mają wpływ na to, jak dziecko radzi sobie na co dzień.
Jest siódma. Pawełek budzi się. Jest mu zimno, bo w nocy zdjął bluzę od piżamy, gdyż uwierała go metka (nadwrażliwość na dotyk). Wstaje i idzie do łazienki. Po drodze zderza się z futryną (problem z oceną odległości). Korzysta z toalety, ale nie chce spuścić wody, bo denerwuje go ten dźwięk (nadwrażliwość słuchowa). Z trudem odkręca kurek (problem ze sprawną rączką), myje się w zimnej wodzie (problem z dotykiem) i zapomina wytrzeć ręce w ręcznik, bo nie czuje wilgoci.
Następnie Pawełek idzie na śniadanie. Po drodze potyka się o krzesło (problem z równowagą i wyczuciem własnego ciała). Na śniadanie nie chce jeść płatków, bo nie znosi chrupiącego jedzenia (nadwrażliwość na dotyk i bodźce słuchowe). Przed wyjściem mama daje mu kurtkę, ale on protestuje, mówiąc, że nie jest mu zimno i nie lubi szelestu kurtki (problemy z dotykiem, bodźcami słuchowymi, odczuwaniem zimna). W końcu Pawełek wkłada polar.
W drodze do przedszkola trochę się denerwuje, bo w są tam zwykle zajęcia plastyczne, np.:
za którymi nie przepada (trudności z dotykiem i sprawną rączką). Obawia się też zajęć ruchowych, na których słabo sobie radzi (kłopoty z równowagą i wyczuciem ciała).
Człowiek (od chwili narodzin, a nawet jeszcze w łonie mamy) odbiera świat nie tylko pięcioma podstawowymi zmysłami, takimi jak:
Ważne są też informacje płynące z innych źródeł – wpływ na nas mają także ruch, siła grawitacji i pozycja ciała.
W teorii integracji sensorycznej mówi się o trzech układach:
• dotykowym – pozwala na odczuwanie zimna, ciepła, bólu, właściwości i rodzajów przedmiotów, dzięki niemu np. po ciemku jesteśmy w stanie znaleźć przedmiot, którego szukamy,
• przedsionkowym – koordynuje ruchy oczu, głowy oraz całego ciała, pozwala balansować bez spadania na równoważni, bujać się na huśtawkach, w miarę sprawnie łapać równowagę, kiedy na przykład się potkniemy,
• proprioceptywnym – odbiera informacje z naszych mięśni i stawów, żeby informować mózg o pozycji naszego ciała. Dzięki niemu umiemy dobrze posługiwać się ołówkiem lub odbijać piłkę o ziemię.
Te wszystkie systemy zmysłowe powinny nie tylko bardzo dobrze funkcjonować, ale również ściśle ze sobą współdziałać.
Obserwuj dziecko i patrz, czy:
Z powodu różnych trudności dziecko źle się czuje. Nie jest w stanie samo dobrze radzić sobie na co dzień z działaniami i zabawami, z którymi inne dzieci nie mają kłopotów. Jego zachowanie najczęściej jest również powodem negatywnych reakcji otoczenia – wszyscy się skarżą, że dziecko jest niegrzeczne, co jeszcze mocniej obniża jego samoocenę.
Zobacz także:
Rabat 25% na zakupy za minimum 499 zł w sklepie internetowym www.karcher.pl. Oferta dotyczy produktów nieprzecenionych z kategorii Home&Garden i nie łączy się z innymi promocjami. Szczegóły na stronie www.
Skorzystaj z kodu WIOSNA40 i otrzymaj 40% zniżki na produkty nieprzecenione, oznaczone tym kodem na eveline.pl/skorzystaj-z-promocji przy zakupach za min. 50 zł. Oferta ważna tylko na eveline.pl w dniach 18-24.04.2024. Kody rabatowe nie łączą się. Szczegóły na stronie.
Rabat do -40% przy zakupie min. 2 sztuk na cały asortyment marki answear.LAB. Oferta dostępna na www.answear.com. Szczegóły na stronie.
Rabat na cały asortyment dostępny w sklepach stacjonarnych i na e-clarena.eu. Promocja obowiązuje dla zamówień powyżej 100zł oraz obejmuje produkty nieprzecenione. Szczegóły u sprzedawcy i na stronie.
Rabat 20% dla wszystkich klientów przy zakupach za min. 499 zł. Oferta obowiązuje w sklepach stacjonarnych oraz na www.falconeri.com, nie łączy się z innymi promocjami. Szczegóły w sklepach i na stronie.
Rabat 30% przy zakupie min. 2 sztuk (z wyłączeniem kolekcji Pure Vibrance). Oferta dostępna w salonach stacjonarnych i na eolsen.pl. Szczegóły u Partnera.
