Jak nie wychować odludka

Jesteśmy rodzicami, którzy mają czas dla dziecka . Staramy się organizować swojemu dwuletniemu synkowi fajne zabawy, zawsze jesteśmy doinformowani na temat tego, co dzieje się w żłobku. Często siedzimy też razem z nim w piaskownicy, kiedy się bawi. Któregoś dnia usłyszeliśmy komentarz od jednej mamy, że jesteśmy „ rodzicami helikopterami ”. Co to właściwie znaczy rodzic helikopter?  Nie czujemy, żebyśmy robili coś złego – Aga i Tomek z Gniezna Odpowiadają: Prof. Anna Brzezińska, psycholog dziecięcy, kieruje Zakładem Psychologii Socjalizacji i Wspomagania Rozwoju w Instytucie Psychologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, pracuje też w Instytucie Badań Edukacyjnych w Warszawie. Dr Joanna Urbańska, psycholog społeczny, jest adiunktem w Instytucie Psychologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.   dr Joanna Urbańska: Pejoratywne określanie pewnego typu rodziców jako „ rodzic helikopter ” jest bardzo modne w amerykańskich mediach już od lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku, kiedy to w jednej z książek pojawiła się wypowiedź nastolatki: „matka krąży nade mną jak helikopter”. W Polsce dopiero od niedawna można spotkać się z tą nazwą. Jest szczególnie popularna w zagranicznych szkołach jako określenie rodzica, który bardzo często dzwoni do szkoły, jest natarczywy, przyjeżdża po dziecko za wcześnie i czeka pod drzwiami lub na przerwie przekazuje smakołyki, swoim postępowaniem przynosząc dziecku wstyd przed kolegami.   prof. Anna Brzezińska: Ważne jest, aby dobrze rozumieć, co tak naprawdę znaczy być "rodzicem helikopterem". Najkrócej rzecz ujmując, oznacza to fizyczną hiperobecność, czyli tak zwane ciągłe krążenie nad dzieckiem, ale – co ogromnie ważne! – przy psychicznej nieobecności. Jak to należy rozumieć  Otóż tak, że problemem nie jest w tym przypadku zbyt duża obecność rodzica , ale przede...

Nasz synek ledwo zaczął mówić, a już zaczął zadawać różne trudne pytania, np.: "Kupicie mi braciszka? Dlaczego się całujecie?". Wskazuje intymne części ciała i pyta: "A co to jest?". Próbujemy jakoś odpowiadać, ale właściwie nie wiemy, ile możemy mu powiedzieć i czy już właściwe można rozmawiać z dzieckiem o seksie ? -  Klaudia z Poznania   Odpowiadają:  Prof. Anna Brzezińska, psycholog dziecięcy, kieruje Zakładem Psychologii Socjalizacji i Wspomagania Rozwoju w Instytucie Psychologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, pracuje w Instytucie Badań Edukacyjnych w Warszawie. Dr Joanna Urbańska, psycholog społeczny, adiunkt w Instytucie Psychologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.     Prof. Anna Brzezińska: Powiem coś, co rodzicom może wydać się dziwne lub kontrowersyjne – wychowanie seksualne zaczyna się od narodzin dziecka. W każdej rodzinie temat seksualności jest obecny w naturalny sposób. Słowa dużo znaczą, więc lepiej mówić po prostu o wychowaniu dziecka także ku szeroko pojętej zdrowej seksualności, w której ważne miejsce zajmują świadomość siebie i ciała, intymność i odpowiedzialność.    Dr Joanna Urbańska: Tematem najczęściej i najszybciej poruszanym z małym dzieckiem jest ciało – nazywanie jego części i określanie ich funkcji. Początkowo mówimy, że penis jest do siusiania (dostosowując język do maluszka), z czasem – że także do tego, by w dorosłości mieć dzieci , którym okażemy czułość i bliskość (np. podczas karmienia). Każda rodzina nadaje różne nazwy częściom ciała w zależności od swojego "kodu językowego" – bardziej naukowe lub codzienne. Najważniejsze, żeby móc się porozumieć w ramach tego kodu, by był on zrozumiały dla dziecka, by mogło ono wyjaśnić, co je boli, a rodzic mógł nazwać dokładnie, co dziecko ma umyć. Warto zwracać uwagę, aby nie oceniać...

Często bywamy z dzieckiem u znajomych, odwiedzamy naszych rodziców. Niestety, w wielu domach telewizja jest włączona cały czas i ciągle słychać potworne wiadomości dotyczące wojen, terroryzmu, wypadków, powodzi, pożarów. Zaraz po usłyszeniu takiej informacji wszyscy zabierają się za komentowanie jej i dyskutowanie – opowiada Katarzyna, mama dwuletniej dziewczynki, która niepokoi się, że jej dziecko widzi takie obrazy. Czy słusznie? Czy rzeczywiście małe dziecko nie powinno oglądać podobnych doniesień w telewizji, bo nie jest na to gotowe? O wyjaśnienie problemu poprosiliśmy psycholożki z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu – prof. Annę Brzezińską i dr Joannę Urbańską. prof. Anna Brzezińska: Dziecko nie rozumie wielu informacji, które do niego docierają. Jednak obserwując zachowanie ludzi wokół siebie, ich miny i gesty, podniesiony ton i napięcie w głosie, intuicyjnie czuje, że coś złego się stało. To samo dotyczy wiadomości czy filmów oglądanych w telewizji. Kilkulatek szybko zauważa, że rodzice czy inni domownicy nie są spokojni, zainteresowani jego sprawami i uśmiechnięci, czyli tacy jak zwykle. A nie rozumiejąc powodów tej zmiany, zaczyna odczuwać lęk i inaczej się zachowuje. dr Joanna Urbańska: Część rodziców podpisałaby się jednak pod stwierdzeniem: „A moje dziecko może siedzieć w pokoju, nawet gdy w telewizji jest horror i się nie boi!" albo „Kiedy jest mowa o tragediach i innych złych wiadomościach, nie widać, by było poruszone, bo jest z tym oswojone". AB: Pomińmy kwestię tego, czy maluch do trzech lat powinien przebywać w miejscu, w którym stale jest włączony telewizor, ale pomyślmy, co to oswojenie oznacza. Jeśli dziecko siedzi i bawi się, może po prostu nie zwraca uwagi na obraz telewizyjny, co nie zmienia faktu, że telewizja w jakiś sposób i tak na nie oddziałuje.  JU: A jeśli jednak widać, że maluch zwraca uwagę, np....