Cykl miesiączkowy trwa zwykle 28 dni, ale może też być krótszy (21 dni) lub dłuższy (do 35 dni) – wszystko zależy od organizmu kobiety. Znajomość swojego cyklu miesiączkowego jest ważna, kiedy planujesz ciążę i... kiedy nie chcesz mieć już więcej dzieci. Co powinnaś o nim wiedzieć?
Spis treści:
Cykl miesiączkowy, zwany inaczej cyklem menstruacyjnym, to po prostu kilka następujących po sobie faz, w których zmienia się poziom niektórych hormonów w organizmie kobiety. Zmiany te następują po sobie cyklicznie i mają związek z okresem płodności, kiedy jest największa szansa na zajście w ciążę.
Znajomość faz cyklu miesiączkowego jest ważna dla kobiet, które nie planują już dzieci, a także tych, które starają się o dziecko i chcą szybko zajść w ciążę. Jeśli je znasz, z większym prawdopodobieństwem możesz wyznaczyć dni płodne. Możesz to zrobić także na podstawie miesięcznego wykresu, na którym będziesz zaznaczała temperaturę ciała codziennie po przebudzeniu oraz obserwowała śluz, szczególnie przed okresem. Przed i w dni płodne śluz jest śliski, wodnisty i ciągnący – przypomina nieco białko jaja kurzego. Innym sposobem na wyznaczenie dni płodnych jest test owulacyjny, który wyznaczy dni płodne na podstawie poziomu hormonu LH. Dni płodne i niepłodne możesz też wyznaczyć za pomocą internetowych narzędzi czy aplikacji w telefonie albo użyć komputera cyklu czy kalendarza kosmobiologicznego.
Pierwszy dzień cyklu miesiączkowego to pierwszy dzień miesiączki. Krwawienie miesiączkowe trwa średnio 5-7 dni. W połowie cyklu, najczęściej między 13. a 15. dniem przed wystąpieniem kolejnego krwawienia (zależy od długości cyklu), następuje owulacja. W tych dniach (1-2 dni) temperatura ciała wzrasta o pół stopnia. W drugiej połowie cyklu temperatura ciała spada o pół stopnia Celsjusza. Ostatniego dnia cyklu miesiączkowego (zwykle 28–31 dzień lub później, w zależności od długości cyklu) błona śluzowa jest gotowa do złuszczania i pojawia się krwawienie – pierwszy dzień krwawienia to także pierwszy dzień nowego cyklu. Dokładnie wtedy kobieta wkracza w kolejny cykl miesiączkowy.
W przypadku nieregularnego cyklu dokładne wyliczenie dni płodnych może być trudne, a nawet niemożliwe. Teoretycznie można obliczyć dni płodne, biorąc pod uwagę najdłuższy i najkrótszy cykl w ostatnim półroczu. Określenie dni płodnych polega na odjęciu 18 dni od czasu trwania najkrótszego cyklu, a ich koniec to odjęcie 11 dni od czasu trwania najdłuższego cyklu.
By mieć pewność, lepiej skorzystać z testów owulacyjnych dostępnych w aptece bez recepty. W niektórych przypadkach ginekolog może zalecić dokładniejszą obserwację cyklu za pomocą badania dopochwowego USG. W określonych dniach lekarz wykonuje USG dopochwowe, zazwyczaj 3-4 razy w trakcie jednego cyklu.
W czasie przyjmowania tabletek cykl trwa modelowe 28 dni, a ostatni dzień 7-dniowej przerwy jest zarazem ostatnim dniem cyklu w danym miesiącu. W trakcie stosowania antykoncepcji hormonalnej nie można mówić o „prawdziwym” cyklu menstruacyjnym, gdyż komórka jajowa nie jest uwalniana.
U każdej kobiety cykl miesiączkowy ma inną długość i jest ona zależna od wielu czynników. Wpływa na nią przede wszystkim układ hormonalny. Umownie mówi się o 28 dniach cyklu, ale w zakresie normy jest nawet cykl, który ma 35 dni. Cały cykl dzieli się na 4 fazy, z których każda ma inną długość. To kolejno:
Czyli okres lub miesiączka. Podczas tej fazy cyklu występuje krwawienie z dróg rodnych – organizm pozbywa się łuszczącego się nabłonka, który wyścielał macicę, ponieważ nie doszło do zapłodnienia w czasie dni płodnych. Czas menstruacji jest zależny od wielu czynników i każda kobieta ma inną długość krwawienia, średnio jest to jednak około 5 dni (od 3 do 8). W tej fazie cyklu można zauważyć zmiany w gruczołach piersiowych, spadek temperatury ciała, uspokojenie (wcześniej podczas napięcia przedmiesiączkowego, tzw. PMS, następuje wzrost drażliwości i huśtawka nastrojów). Menstruacji mogą towarzyszyć bóle w podbrzuszu albo w dolnej części pleców. Podczas tej fazy kobieta nie jest płodna, ale nie oznacza to, że w czasie okresu w ogóle nie ma szansy na poczęcie!
Po krwawieniu następuje faza wzrostu, zwana też folikularną. Podczas niej odbudowuje się błona śluzowa macicy, która została złuszczona i wydalona wcześniej z organizmu. Wzrasta poziom FSH (hormon folikulotropowy) oraz estrogenów, które wpływają na pracę jajników, doprowadzając do dojrzewania pęcherzyki Graafa. Jeden z nich po osiągnięciu dojrzałości pęka i uwalnia dojrzałą komórkę jajową – wtedy następuje owulacja. W czasie fazy folikularnej można zaobserwować przejrzysty, wodnisty i rozciągliwy śluz – oznacza on, że zbliżają się dni płodne.
Faza kluczowa, jeśli staracie się o dziecko. W tym czasie następuje wzrost poziomu estrogenu, który odpowiada za pęknięcie pęcherzyka Graafa i uwolnienie komórki jajowej. Następnie wzrasta poziom hormonu LH (hormon luteinizujący), dzięki któremu komórka dojrzewa i jest gotowa do zapłodnienia. Uwolnienie komórki z pęcherzyka do jajowodu to tzw. jajeczkowanie, czyli owulacja. Po niej następuje kluczowa doba, czyli najbardziej płodny dzień w cyklu. Jeśli w czasie dni płodnych w jajowodzie z komórką jajową znajdą się plemniki, szansa na zajście w ciążę jest bardzo duża.
By wyznaczyć, kiedy następuje owulacja u ciebie, polecamy wykorzystać kalendarz owulacji. Możesz też skorzystać z testów owulacyjnych, które pozwolą zaplanować poczęcie, jeśli staracie się o ciążę. Tego typu testy są dostępne w aptekach i mierzą poziom hormonu LH (wydziela się pod koniec fazy folikularnej i zapowiada zbliżającą się owulację). Dzięki testowi owulacyjnemu wyznaczysz szczyt dni płodnych.
Po zakończeniu owulacji, jeśli nie dojdzie do zapłodnienia, komórka jajowa obumiera, a pęcherzyk Graafa pod wpływem hormonów FSH i LH przekształca się w ciałko żółte. Następuje wzrost poziomu progesteronu, który jest odpowiedzialny m.in. za wzrost temperatury ciała (to istotne, jeśli wyznaczasz dni płodne na podstawie temperatury ciała). Jeśli nie dojdzie do zapłodnienia, poziom hormonu LH zmniejsza się, a ciałko żółte zanika. Spada poziom progesteronu, dochodzi do złuszczania nabłonka w macicy i do... kolejnej menstruacji.
Jeśli jednak doszło do zapłodnienia, zygota, która powstaje po połączeniu się komórki jajowej z plemnikiem, zaczyna produkować hormon hCG (gonadotropina kosmówkowa). Jest on odpowiedzialny za podtrzymywanie życia ciałka żółtego, brak okresu, a także sprawia, że na teście ciążowym pojawiają się dwie kreski (testy ciążowe reagują właśnie na poziom hCG).
Zobacz na filmie cykl miesiączkowy w 2 minuty:
Żeby prawidłowo obliczyć długość cyklu, warto zaznaczać w kalendarzu pierwszy dzień miesiączki. Natomiast karta obserwacji cyklu miesiączkowego (zamieszczamy ją poniżej) pomoże ci kontrolować, kiedy wypadają dni płodne. W obliczaniu dnia cyklu pomoże ci również nasz kalendarz dni płodnych.
Są trzy metody obserwacji cyklu miesiączkowego (kartę do jednej z nich zamieściliśmy poniżej). Sprawdź, jak prowadzić kalendarzyk miesiączkowy:
Metoda podwójnego sprawdzania (zwaną też wieloobjawową) polega na rozpoznaniu początku i końca fazy płodności w danym cyklu. Wymaga obserwacji 3 objawów płodności: temperatury, śluzu i szyjki macicy. Obserwacji zapisuje się na karcie obserwacji cyklu. Do prawidłowego odczytania dni płodnych potrzebne są przynajmniej 2 wskaźniki. Im więcej wskaźników zaznaczysz, tym odczyt będzie dokładniejszy.
Metoda termiczna poszerzona, tak jak metoda termiczna ścisła, opiera się na obserwacji podstawowej temperatury ciała. Określa się dodatkowo okres niepłodności przedowulacyjnej wyznaczanej na podstawie czasu trwania cyklu – aby to określić, potrzeba co najmniej 6-12 poprzednich cykli lub fazy niskiej temperatury.
Metody objawowo-termiczne opierają się na wyznaczaniu fazy płodności oraz jej końca na podstawie wszystkich znanych objawów płodności: podstawowej temperatury ciała, zmiany struktury śluzu szyjkowego i położenia szyjki macicy. Najbardziej znane metody objawowo termiczne to: austriacka dr. J. Rotzera, amerykańska S.J. Kippleyów oraz polska dr T. Kramarek.
Karta obserwacji cyklu:
Zobacz także:
Rabat rosnący wraz z ilością produktów w Twoim koszyku! -20% za zakup min. 2 produktów. -25% za zakup min. 3 produktów. -30% za zakup min. 4 produktów. Rabat obowiązuje na wybrane produkty. Promocja dostępna w sklepie internetowym. Kody rabatowe nie łączą się. Szczegóły na stronie.
Rabat 20% dla wszystkich klientów przy zakupach za min. 250zł. Oferta obowiązuje w sklepach stacjonarnych oraz na www.intimissimi.com, nie łączy się z innymi promocjami. Szczegóły w sklepach i na stronie.
Rabat do 40% na sprzęt, odzież i akcesoria sportowe dostępny w sklepie stacjonarnym i na Sportano.pl. Szczegóły w sklepie i na stronie.
Moda ORSAY oferuje każdej kobiecie możliwość poczucia się sobą niezależnie od sytuacji, nastroju czy rozmiaru ubrania. Skorzystaj z dodatkowej 20% zniżki na wszystko w sklepach stacjonarnych i na orsay.pl. Zniżka nie dotyczy bonów podarunkowych. Szczegóły u sprzedawcy i na stronie.
Oferta dostępna na sephora.pl i w aplikacji. Nie łączy się z innymi przecenami i kodami rabatowymi. Nie obejmuje kosztów przesyłki, zakupu kalendarzy adwentowych, kart upominkowych oraz produktów marek znajdujących się pod linkiem: sephora.pl/wykluczenia. Dotyczy wszystkich form dostawy, w tym Click&Collect. Szczegóły na stronie.
Skorzystaj z kodu WIOSNA40 i otrzymaj 40% zniżki na produkty nieprzecenione, oznaczone tym kodem na eveline.pl/skorzystaj-z-promocji przy zakupach za min. 50 zł. Oferta ważna tylko na eveline.pl w dniach 18-24.04.2024. Kody rabatowe nie łączą się. Szczegóły na stronie.
Cykl miesięczny kobiety trwa 28–31 dni , ale nie jest to regułą. Cykl może być znacznie krótszy (24 dni), bądź dłuższy (do 36 dni) w zależności od kobiety. Początek cyklu miesiączkowego Pierwszy dzień krwawienia to pierwszy dzień cyklu miesiączkowego. Krwawienie zwykle ustaje po 5-7 dniach. W tym czasie zwiększa się wydzielanie żeńskiego hormonu estrogenu . W jajniku (w tzw. pęcherzyku Graafa) dojrzewa komórka jajowa . Od początku cyklu rośnie grubość błony śluzowej macicy, która przygotowuje się na przyjęcie zapłodnionej komórki jajowej. Połowa cyklu miesiączkowego W połowie cyklu, czyli ok. 14 dnia , zapłodniona komórka jajowa jest uwalniania i następuje owulacja , czyli dni płodne (sprawdź, jakie są objawy dni płodnych ). Temperatura ciała wzrasta o pół stopnia Celsjusza. W miejscu uwolnionej komórki jajowej powstaje tzw. ciałko żółte. Wytwarza ono kolejny żeński hormon, progesteron , potrzebny do utrzymania ciąży. Po 1–2 dobach od owulacji niezapłodniona komórka jajowa obumiera. Koniec cyklu miesiączkowego W drugiej połowie cyklu temperatura ciała spada o pół stopnia Celsjusza. Ostatniego dnia cyklu (28–31 dzień) błona śluzowa jest gotowa do złuszczania. Pojawia się krwawienie, a wraz z nim wkraczasz w kolejny cykl miesiączkowy – pierwszy dzień krwawienia to pierwszy dzień cyklu. Jeśli chcesz mieć stuprocentową pewność, kiedy wypadają ci dni płodne, rób notatki. Karta obserwacji cyklu miesiączkowego pozwoli ci kontrolować płodność (do druku). Polecamy: Jak obliczyć długość cyklu miesiączkowego? Kalendarz dni płodnych - dni płodne i niepłodne Fazy cyklu miesiączkowego - które dni są płodne?
Cykl miesiączkowy można kontrolować – tzn. ustalić, kiedy masz dni płodne , a kiedy niepłodne – metodami jednoobjawowymi i wieloobjawowymi (i jedna, i druga metoda wymaga cierpliwości, koncentracji oraz uwagi): Metody jednoobjawowe określania dni płodnych Metoda termiczna ścisła określania dni płodnych i niepłodnych – polega na obserwacji podstawowej temperatury ciała. Dzięki niej można określić koniec fazy płodności, kiedy są dni płodne . Za początek fazy płodności w tej metodzie uznaje się pierwszy dzień cyklu miesiączkowego. Faza niepłodności (dni niepłodnych) rozpoczyna się po trzech dniach temperatury wyższej, czyli czwartego dnia. Podstawowa temperatura ciała powinna być wyższa o 0,2 stopnia Celsjusza od najwyższej temperatury z sześciu temperatur poprzedzających skok. Pamiętaj! Mierzymy temperaturę spoczynkową, czyli po co najmniej trzygodzinnym spoczynku, bez wcześniejszego wstawania z łóżka zawsze o tej samej porze. Na miejsce pomiaru wybieramy: usta, pochwę lub odbyt. Ważne jest, aby nie zmieniać miejsca pomiaru w danym cyklu. Temperatury zapisujemy na kartach każdego dnia po dokonanym pomiarze (pomiar temperatury możesz zapisywać na wykresie). Metoda owulacji (Billingsa) pomocna w określaniu dni płodnych i niepłodnych polega na obserwacji zmian zachodzących w strukturze śluzu szyjkowego. Za początek fazy płodności uznaje się pierwszy dzień wystąpienia śluzu. Za koniec fazy płodności uznaje się czwarty dzień po szczycie objawu śluzu. Pamiętaj! Najbardziej płodny śluz jest rozciągliwy, bezbarwny, strukturą podobny do surowego białka jaja kurzego. Odczucia towarzyszące takiemu śluzowi to wilgotno i mokro. ZOBACZ TEŻ: co warto wiedzieć o komputerze cyklu Metody wieloobjawowe określania dni płodnych Metoda termiczna poszerzona określania dni płodnych i niepłodnych tak jak metoda termiczna ścisła opiera...
Faza lutealna to czwarta faza cyklu miesiączkowego i zarazem ostatnia. Następuje po owulacji, czyli po uwolnieniu z jajnika pęcherzyka i trwa aż do pierwszego dnia nowej miesiączki. Cały cykl miesiączkowy składa się z 4 faz, z których każda następuje po sobie: menstruacja, faza folikularna, owulacja oraz faza lutealna. Faza lutealna a dni płodne i wydzielanie hormonu LH Faza lutealna została tak nazwana, bo wiąże się bezpośrednio z ciałkiem żółtym – luteina to barwnik znajdujący się w komórkach warstwy ziarnistej jajnika. Pęcherzyk jajnikowy w jajniku przemienia się w ciałko żółte i proces ten nazywany jest luteinizacją, w trakcie którego wytwarza się progesteron. Wytwarzanie progesteronu jest skorelowane z wytwarzaniem hormonu LH , czyli hormonu luteinizującego. Dzięki obserwacji swojego organizmu, i objawom, które towarzyszą wytwarzaniu tych hormonów, kobieta może oszacować czas owulacji i zaplanować poczęcie, jeśli stara się o dziecko. Obserwacja pozwala również ustalić, jak wygląda kalendarz dni płodnych . Faza lutealna to czas najniższej płodności – kiedy w organizmie wzrasta poziom luteiny, szansa na zapłodnienie staje się minimalna. Inaczej fazę lutealną nazywa się fazą niepłodności poowulacyjnej. Faza lutealna - ile trwa? Faza lutealna może mieć różny czas trwania, bo zależy od długości cyklu miesiączkowego kobiety. Może być również zaburzona np. przez czynniki zewnętrzne, które mogą zmieniać długość cyklu z miesiąca na miesiąc. Nie są to jednak duże wahania, raczej mówi się o kilku dniach różnicy. Faza lutealna - normy U przeciętnej kobiety, u której cykl trwa 28 dni, faza lutealna rozpoczyna się między 10. a 16. dniem cyklu i trwa 14 dni. Zmiany, które zachodzą w liczbie dni tej fazy, powinny wzbudzić u kobiety czujność. Należy umówić wizytę u lekarza – przedłużająca się faza lutealna oznacza uwolnienie...
