Czy znasz wszystkie metody obliczania dni płodnych i niepłodnych?

1. kalkulator dni płodnych w internecie
2. obliczanie dni płodnych z kalendarzem
3. aplikacja na telefon
4. komputer cyklu
5. test owulacyjny
6. rozpoznawanie płodnego śluzu w pochwie
7. metoda termiczna
8. obserwacja zmian szyjki macicy
9. monitoring cyklu
10. rozpoznawanie bólu owulacyjnego
11. kalendarz kosmobiologiczny

Każda kobieta powinna wiedzieć, jak obliczyć dni płodne i niepłodne. Znajomość własnego cyklu miesiączkowego przydaje się podczas starania o dziecko, ale także wtedy, gdy kobieta nie chce zajść w ciążę. Trzeba jednak pamiętać, że opisane poniżej metody obliczania dni płodnych i niepłodnych nie są tak skuteczne jak antykoncepcja. Tym bardziej, że każda kobieta ma nieco inny cykl miesiączkowy, czasem trwa on 26 dni, a innym razem 31 dni. Najważniejsze, byś ustaliła, kiedy są dni płodne w twoim cyklu, bo właśnie wtedy masz największe szanse na zapłodnienie. Dzięki temu możesz nawet spróbować zaplanować płeć dziecka.

Jeśli chcesz zajść w ciążę, zobacz, jakie metody obliczania dni płodnych masz do wyboru. Poprosiliśmy, by skuteczność (w skali 1-10, gdzie 10 to najwyższa skuteczność) każdej z nich skomentował dr Tomasz Leonowicz – ginekolog.

Kalkulator dni płodnych w internecie

Możesz obliczyć dni płodne przy pomocy kalkulatora dostępnego w internecie. Ta metoda sprawdzi się, gdy cykle są regularne i wiesz, ile dni mniej więcej trwają. Wystarczy zaznaczyć, kiedy był pierwszy dzień cyklu, a narzędzie samo wskaże, kiedy są dni płodne i niepłodne, kiedy są największe szanse na zapłodnienie.
Zobacz także: Kalendarz dni płodnych na MamoToJa

Opinia ginekologa: To wygodna metoda, którą można się wspomagać przy planowaniu ciąży. Sprawdzi się u zdrowej kobiety, która ma regularne cykle miesiączkowe. Ocena jest statystyczna.
Skuteczność metody: 5

Obliczanie dni płodnych z kalendarzem

Szczyt płodności jest wtedy, gry komórka jajowa zostaje uwolniona z jajnika (owulacja) i przez około 24 godziny może zostać zapłodniona. Trudno precyzyjnie ustalić ten czas, dlatego przyjmuje się, że owulacja następuje 14 dni przed kolejnym cyklem. Jeśli twoje miesiączki mają 28 dni – szczyt płodności będzie dokładnie w połowie, czyli w 14 dniu cyklu. Jeśli natomiast twój cykl ma średnio 31 dni – owulacja teoretycznie wystąpi dopiero w 17 dniu cyklu.
Dni płodne wyznacza się z lekkim zaokrągleniem, ponieważ plemniki mogą już czekać na komórkę jajową (i to nawet 3 dni!). Musisz przyjąć, że w każdym cyklu masz około 11 dni płodnych. 6 dni przed owulacją i 4 dni po niej.

Oto przydatna ściągawka:





Opinia ginekologa: Ta metoda sprawdzi się u zdrowej kobiety, która ma regularne cykle miesiączkowe. Szczególnie, gdy mają 28-32 dni, to idealna długość cyklu miesiączkowego kobiety.
Skuteczność metody: 5

Aplikacja na telefon

Aplikacja nie tylko pomoże obliczyć dni płodne i niepłodne. Dzięki niej możesz mieć zebrane w jednym miejscu: daty minionych cykli, stosunki płciowe, leki, które przyjmowałaś, wyniki testów owulacyjnych itp. Używając aplikacji do obliczania dni płodnych i niepłodnych możesz przed wizytą u ginekologa wygenerować dla niego specjalny raport.
Najpopularniejsze aplikacje do obliczania dni płodnych i niepłodnych to:

• Mój kalendarzyk
• Period diary
• Clue
• OvuView
• WomanLog

Opinia ginekologa: Ocena, podobnie jak dwie poprzednie jest statystyczna. Archiwizuje  jednak dodatkowe istotne informacje dotyczące np. przyjmowanych leków, czy współżycia, co może być istotne w trakcie wizyty u lekarza.
Skuteczność metody: 6

Komputer cyklu

Urządzenia tego typu działają na zasadzie wprowadzania informacji o temperaturze, występowaniu miesiączki, obserwacji śluzu (opcjonalnie), oraz w przypadku niektórych modeli posiadają wbudowaną bazę danych, wykorzystywaną do analiz zmian występujących w cyklach. Są też komputery cyklu określające dni płodne i niepłodne na podstawie zawartości elektrolitów (potasu i sodu) w śluzie lub ślinie kobiety. Ten ostatni rodzaj komputerów cyklu nie jest dostępny w Polsce.
Komputer cyklu kosztuje od 600 do 2500 zł. Przykładowe modele to np. Lady-Comp, Pearly, Persona, Cyklotest, DuoFertility














Opinia ginekologa: Jeśli ktoś decyduje się na zakup komputera cyklu, warto zainwestować w droższy model - często ich skuteczność sięga 99%. Urządzenie sprawdzi się u zdrowych kobiet, które nie mają zaburzeń hormonalnych.
Skuteczność metody: 8

Test owulacyjny

Test owulacyjny (z moczu) bada poziom hormonu luteinizującego, który wzrasta tuż przed najbardziej płodnym dniem cyklu. Dodatni wynik testu oznacza, że w ciągu najbliższych 24-36 godzin dojdzie do owulacji (jajeczkowania) i w tym czasie zajście w ciążę jest najbardziej prawdopodobne.
Badanie testem owulacyjnym najlepiej powtarzać o tej samej porze dnia (ale nie z pierwszego porannego moczu). Warto notować na bieżąco daty, godziny i wyniki badań. Pierwszy dzień korzystania z testu owulacyjnego najłatwiej wyznaczyć na podstawie tabeli, która znajduje się w opakowaniu z testem owulacyjnym. Cena testu - ok. 20 zł (opakowanie zawiera 5 szt.)

Na rynku są też dostępne testy owulacyjne (ze śliny), tzw. mikroskop owulacyjny – do wielokrotnego użytku. Kiedy wzrasta poziom hormonów (estrogenów) w organizmie kobiety w okresie okołoowulacyjnym, struktura śliny i śluzu szyjkowego zmienia swoją krystalizację. Zmiana ta utrzymuje się od dwóch dni przed owulacją, do dwóch dni po jej zakończeniu.
Mikroskop owulacyjny kosztuje 80–150 zł.

Opinia ginekologa: Przydatny test określający obiektywnie poziom hormonu LH. Jednak wiarygodność niższa niż przy laboratoryjnym badaniu próbki krwi.
Skuteczność metody: 9

Zobacz także: Fazy cyklu miesiączkowego

Rozpoznawanie płodnego śluzu w pochwie

Kiedy masz dni płodne, zmienia się śluz w pochwie.
Po skończonej miesiączce szyjka macicy jest zakorkowana gęstym czopem śluzu.
W czasie dojrzewania komórki jajowej w pęcherzyku, zwiększa się stężenie estrogenu we krwi, a to powoduje wytwarzanie śluzu.
W tej fazie cyklu można zaobserwować gęsty i lepki śluz, który z czasem będzie bardziej przejrzysty i rozciągliwy. Śluzu będzie coraz więcej i coraz bardziej przypominał będzie białko kurzego jajka. Taki śluz to sygnał, że masz dni płodne. W tej fazie cyklu możesz czasem mieć poczucie, że twoja bielizna jest mokra.
Proces zmieniania się śluzu od chwili jego pojawienia aż do konsystencji „płodny” trwa około 6 dni.
Pod koniec fazy występowania śluzu rozciągliwo-przejrzystego następuje jajeczkowanie, czyli owulacja. Po niej macica nie wytwarza już płodnego śluzu, ponownie zostaje zamknięta czopem gęstego śluzu.

Opinia ginekologa: Metoda wydaje się prosta, ale wymaga długiego procesu uczenia się. Nie sprawdza się przy stosowanie niektórych leków, oraz w trakcie infekcji.
Skuteczność metody: 5

Metoda termiczna

By rozpoznać dni płodne, powinnaś mierzyć temperaturę spoczynkową, czyli po co najmniej trzygodzinnym odpoczynku, bez wcześniejszego wstawania z łóżka, zawsze o tej samej porze. Sama wybierz miejsce pomiaru: usta, pochwa lub odbyt. Ważne jest, aby nie zmieniać miejsca pomiaru w danym cyklu miesiączkowym.
Na podstawową temperaturę ciała ma wpływ poziom progesteronu we krwi. W fazie przedowulacyjnej (zanim zaczną się dni płodne) poziom progesteronu jest niski dlatego, też temperatura ciała jest niska.
Poziom progesteronu zaczyna się zwiększać kilka dni przed jajeczkowaniem, wtedy też obserwujemy wyższy poziom temperatury ciała – o minimum 0.2 stopnie Celsjusza – dwie kreski na termometrze.
Podwyższona temperatura utrzymuje się przez czas trwania fazy ciałka żółtego opada ponownie pod koniec cyklu przy rozpoczynającej się następnej menstruacji. 

Opinia ginekologa: Metoda sprawdza się pod warunkiem, że nie występuje w tym czasie żadna infekcja, nie ma zaburzeń funkcjonowania tarczycy, nie występuje stres i badanie jest wykonywane  przed wstaniem z łóżka. Wskazane jest używanie do pomiaru temperatury dokładnego termometru owulacyjnego.
Skuteczność metody: 7

Obserwacja zmian szyjki macicy

Niektóre kobiety są w stanie nauczyć się obserwować szyjkę macicy i na tej podstawie stwierdzić, czy mają dni płodne. Wiedza ta jest bardzo przydatna zwłaszcza dla kobiet mających trudności z poczęciem dziecka. O czym nam mówi szyjka macicy?
W fazie niepłodności szyjka macicy jest sucha, twarda, zamknięta oraz obniżona w pochwie.
Zaś w płodne dni szyjka macicy jest miękka, mokra - można zaobserwować obecność śluzu, ujście jest otwarte, szyjka znajduje się wyżej niż w fazie niepłodnej.

Opinia ginekologa: Proces uczenia się tej metody jest długi, błędne wnioski wyciągane są niestety często.
Skuteczność metody: 3

Monitoring cyklu

Monitorowanie owulacji pozwala na określenie dni płodnych i wskazanie dnia, w którym dojrzała komórka jajowa jest uwalniana przez jajnik. Monitorowanie owulacji przeprowadza się aparatem USG dopochwowo, zawsze na początku cyklu. W trakcie kolejnych wizyt w ustalonych terminach, lekarz obserwuje m.in wzrastanie pęcherzyka Graafa. Na monitorowanie owulacji składają się zwykle 3-4 badania, które wykonuje się w wciągu całego cyklu. Jednak u kobiet, których cykle są nieregularne, liczba ta może wzrosnąć do 8-10.

Opinia ginekologa: Badanie USG pozwala precyzyjnie śledzić wzrastanie pęcherzyka dominującego, ocenę jego wielkości i stwierdzenie owulacji. Na jakość oceny nie wpływa długość cyklu, przyjmowane przez pacjentkę leki, czy towarzyszące zaburzenia hormonalne.
Skuteczność metody: 10

Przeczytaj również: Owulacja monitorowana

Rozpoznawanie bólu owulacyjnego

Ból owulacyjny występuje u niektórych kobiet, chociaż też nie w każdym cyklu. Zazwyczaj jest zlokalizowany po prawej lub lewej stronie podbrzusza (najczęściej bolą okolice jajnika, z którego następuje owulacja). Może mu towarzyszyć ból lędźwi. Co ważne, czas, w jakim kobieta odczuwa ból owulacyjny, nie musi ściśle pokrywać się z momentem owulacji - jajeczkowanie najczęściej występuje 1-2 dni po dolegliwościach bólowych.

Opinia ginekologa: Metoda często zawodzi, ból innego pochodzenia może przypominać ten związany z owulacją. Kolejne cykle nie muszą być do siebie podobne.
Skuteczność metody: 4

Kalendarz kosmobiologiczny

Nazywany kalendarzem Jonasa lub cyklem Jonasa. Dr EugenJonas, czeski lekarz i naukowiec od 1956 roku dokonał ponad 30 tys. obliczeń związanych z cyklem miesiączkowym kobiety. Astrologicznie można wyznaczyć w miesiącu cztery dni płodne cyklu kosmobiologicznego. Podobno da się nawet określić płeć dziecka, które zostanie poczęte. Potrzebne są do tego:
- data urodzenia kobiety starającej się o dziecko
- godzina narodzin przyszłej matki (co do minuty)
- miejsce urodzenia kobiety
- kalendarz menstruacyjny kobiety z minionych 3 miesięcy

Opinia ginekologa: Podejrzewam, że daty 3 minionych miesiączek są tym, na czym głównie bazuje osoba wyznaczająca taki astrologiczny kalendarz.
Skuteczność metody: głównie skutecznie rozśmiesza. Ewentualne obliczenia wynikające z oceny tylko 3 cykli nie zapewniają żadnej skutecznej pomocy w wyznaczaniu dni płodnych.
Skuteczność metody: 1

Podsumowanie ginekologa
Jedynym dodatnim testem płodności u kobiety jest ciąża.
Trzeba pamiętać, że żaden z testów nie daje gwarancji zajścia w ciążę w danym cyklu, nawet wskazując na istnienie dni płodnych. Traktowanie współżycia jako zadania, może doprowadzać do dużych stresów i frustracji doprowadzając do: problemów w związku, zaburzeń cyklu, zaburzeń seksualnych u obojga partnerów i zmniejszenia szans na szybkie uzyskanie ciąży.

Zobacz także:

• Jak szybko i łatwo zajść w ciążę? Garść porad
• Starasz się o dziecko? Nie pij tego jednego napoju!
• 6 sposobów na to, żeby począć chłopca [WIDEO]