Niemowlę
Fotolia
Zdrowie

Niemowlę choruje inaczej. To jak rozpoznać, że jest chore? [WYWIAD]

Banalny katar może skończyć się zapaleniem płuc, a dziecko nawet nie będzie mieć gorączki! Jak w takim razie rozpoznać, że jest chore, i to poważnie - wyjaśnia dr Wojciech Trzeciakowski, pediatra i neonatolog.

Dlaczego u niemowlęcia zwykły katar może szybko zmienić się w zapalenie ucha, oskrzeli, płuc?

Niemowlę ma węższe drogi oddechowe niż starsze dziecko, dlatego szybciej się one zatykają wydzieliną. Dziecko nie potrafi samo się jej pozbyć, odkrztusić, zresztą nie ma też jeszcze wykształconego odruchu kaszlu.
U małych dzieci nie są rozwinięte zatoki oboczne nosa. Dlatego wydzielina z nosa może dostać się do ucha, które jest połączone z jamą nosowo-gardłową, i po 2-3 dniach kataru może pojawić się u dziecka zapalenie ucha.
Wydzielina zalega, pojawiają się nadkażenia bakteryjne, bo w drogach nosowych jest ciepło i wilgotno: to świetne warunki dla rozwoju bakterii. Dziecko może łykać wydzielinę, ale to jeszcze pół biedy. Gorzej, gdy spływa ona do dolnych dróg oddechowych.

To dlatego tak łatwo niemowlę po zwykłym katarze może mieć zapalenie płuc?

Tak. Bardziej prawdopodobne są zapalenia uszu, ale jest też możliwe zapalenie płuc.

Zdarza się, że niemowlę ma ciężką infekcję, ale przy tym żadnej gorączki. To normalne, że dziecko choruje bez gorączki?

Im młodsze dziecko, tym objawy choroby są mniej typowe. Właśnie z powodu gorszej odpowiedzi układu odpornościowego. Często widzę wcześniaki bardzo ciężko chore, wymagające nawet podawania kilku antybiotyków, które w ogóle nie mają gorączki!

Skoro niemowlę może nie mieć gorączki w czasie choroby, to jak poznać, że jest chore?

Przede wszystkim nie zachowuje się tak, jak zwykle. Zdrowe niemowlę ma swój rytm: śpi, budzi się, je, robi kupę, siusiu, jest aktywne. Chore dziecko zachowuje się inaczej: może być niespokojne, pobudzone – albo odwrotnie: jest nadmiernie spokojne, śpi, nie budzi się na karmienie, nie chce jeść, męczy się przy jedzeniu.

Dziecko może być bardzo spokojne lub bardzo pobudzone? Skąd takie różnice w zachowaniu chorych niemowląt?

Zapaleniu płuc może towarzyszyć duszność. To nieprzyjemny objaw, na które każde dziecko może reagować inaczej. Jedno dziecko będzie niespokojne, przyspieszy oddech, będzie wykonywało niespokojne ruchy. Rośnie wtedy zapotrzebowanie na tlen, więc dziecku jest coraz bardziej duszno.
Inne dziecko będzie w takich sytuacji apatyczne, nadmiernie spokojne: w ten sposób zmniejsza swoje zapotrzebowanie na tlen. Będzie chciało przetrwać ten czas w spokoju, ograniczając swoją aktywność.

Czyli każde chore niemowlę może zachowywać się inaczej?

Z kolei przy zapaleniu ucha jedynymi objawami może być niechęć do jedzenia, płacz, niepokój. Niektóre dzieci łapią się za ucho — choć nie zawsze musi to być objaw choroby. Ból ucha może się pojawić także przy ząbkowaniu

Czyli trzeba po prostu wnikliwie obserwować dziecko?

Tak. Nie zawsze jednak inne zachowanie dziecka oznacza chorobę. Niemowlęta często mają sapkę, gdyż ich drogi oddechowe są węższe, śluzówki bywają rozpulchnione. Dziecko ma zatkany nos, może chrapać — to rodziców bardzo niepokoi, ale po badaniu okazuje się, że to tylko sapka, a nie zapalenie płuc. Często rodzice za bardzo się martwią, ale to dobrze. Lepiej niepotrzebnie zbadać miesięczne dziecko i dowiedzieć się, że jest wszystko w porządku, niż coś przeoczyć. 

Dlaczego choroby u niemowlęcia mają cięższy przebieg?

Układ immunologiczny do 5. roku życia jest mniej dojrzały. Małe dzieci są bardziej podatne na niektóre zakażenia, szczególnie takimi bakteriami jak pneumokoki, meningokoki i Heamophilus influenzae typu B (HiB). Są to  bakterie otoczkowe, które nie dość, że mogą  przetrwać nawet w warunkach dla nich niekorzystnych, to jeszcze dodatkowo osłabiają działanie układu odpornościowego.
To bakterie mogą powodować ciężkie, zagrażające życiu infekcje (zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych albo sepsę, czyli zakażenie całego organizmu).

Czytaj też: Dr Wojciech Trzeciakowski - jak ustrzec dziecko przed sepsą

Niemowlęta łatwiej zarażają się niż starsze dzieci?

Tak, właśnie dlatego, że ich układ odpornościowy jest mniej sprawny niż starszego dziecka, które zetknęło się większą liczbą bakterii i wirusów w swoim życiu, a więc na pewne infekcje wytworzyło już odporność. 

Dr Wojciech Trzeciakowski jest pediatrą i neonatologiem, pracował m.in. w Instytucie Matki i Dziecka i Centrum Zdrowia Dziecka. Obecnie pracuje w Wojewódzkim Szpitalu Bródnowskim w Warszawie.

Czytaj też: Jak wzmocnić odporność niemowlęcia: ważne rady pediatry

    

Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
Ile dać na Chrzest?
Święta i uroczystości
Ile dać na chrzest w 2024 roku? (ile od dziadków a ile od chrzestnej, chrzestnego i gości) 
Luiza Słuszniak
wierszyki o wiośnie
Gry i zabawy
Wiersze o wiośnie: piękne utwory znanych poetów i krótkie rymowanki dla dzieci
Ewa Janczak-Cwil
cytaty na komunię
Cytaty i przysłowia
Cytaty na komunię świętą: piękne i mądre, Jana Pawła ll, cytaty z Biblii
Joanna Biegaj
Rocznica Komunii Świętej – prezenty
Święta i uroczystości
Rocznica Komunii świętej – co z tortem i prezentami? I czy udział w rocznicy komunii jest obowiązkowy? 
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
5 dni opieki na dziecko
Prawo i finanse
5 dni opieki nad dzieckiem: od kiedy, ile płatne? Przepisy 2024
Joanna Biegaj
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
chłopiec, dziecko, krzyk, złość
Wychowanie
Agresywne dziecko w przedszkolu: co robić, gdzie zgłosić?
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
Szkoła w Chmurze: kto może z niej skorzystać?
Edukacja
Szkoła w Chmurze: na czym polega, czy jest legalna i kto może z niej skorzystać?
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
jak ubierać niemowlę na spacer wiosną
Pielęgnacja
Jak ubierać niemowlę wiosną: w kwietniu, w maju i przy 20 stopniach [LISTA UBRANEK]
Magdalena Drab
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak
Urlop ojcowski
Prawo i finanse
Urlop ojcowski 2024: ile dni i ile płatny? Dokumenty i wniosek o urlop dla ojca
Magdalena Drab
kiedy wkładać dziecku czapkę
Zdrowie
Kiedy wkładać dziecku czapkę? I czy przewianie uszu to mit? [PEDIATRA WYJAŚNIA]
Małgorzata Wódz

Strefa okazji i inspiracji

REKLAMA