Objawami depresji może już być ciągłe zmęczenie i apatia, niechęć do jedzenia i chęć pobycia samemu. Mimo że każdy z nas przeżywa chwile smutku, przygnębienia, to pierwsze oznaki depresji są łatwe do zauważenia. Czasem mamy konkretny powód do smutku: śmierć kogoś bliskiego (poronienie), utratę pracy, niepowodzenia w życiu prywatnym. Gdy po pewnym czasie przygnębienie nadal jest tak samo intensywne, należy się zastanowić nad swoim satnem. Depresyjny smutek częściej też dopada nas zimą, ale to akurat związane jest z brakiem światła i przy sezonowej depresji z reguły nie doskwiera brak apetytu, jest wręcz odwrotnie.
Przeczytaj, jakie są najczęstsze objawy depresji i w jaki sposób dopada ona młode mamy.
Prawie dwa razy więcej kobiet niż mężczyzn cierpi na stany depresyjne. Ryzyko zapadnięcia na tę chorobę w ciągu całego życia dotyczy 20-25% wszystkich kobiet i 7-12% mężczyzn. Zaburzenia te najczęściej występują po 30-35. roku życia. Ta różnica związana z płcią występuje w większości krajów.
Oto lista najbardziej charakterystycznych objawów depresji:
Objawy depresji u kobiet są częściej dostrzegalne i silniejsze. Jaka jest tego przyczyna? Składają się na to czynniki biologiczne, psychologiczne i społeczne. Biologicznymi czynnikami są zmiany poziomu hormonów, np. depresja poporodowa, burza hormonalna przed okresem (syndrom napięcia przedmiesiączkowego), menopauza i okres poprzedzający ją. Dlatego też kobiety częściej są nerwowe, rozdrażnione, dopada je apatia, melancholia i płacz.
Psychologiczny aspekt, to charakterystyczna dla naszej płci reakcja na napięcie i stres. Kobiety mają tendencję do roztrząsania problemów, analizowania ich. Tego typu zachowania mogą podtrzymać, a nawet zaostrzać depresję. Kobiety mają też nieco inną, genetycznie zaprogramowaną, reakcję na stres – organizm produkuje duże dawki hormonów (m.in. progesteronu wydzielanego przez jajniki), który uniemożliwia redukcję hormonów stresu.
U mężczyzn napięcie bardzo szybko rośnie i szybko opada. Kobiety natomiast długo rozpamiętują przykre wydarzenia, a napięcie schodzi stopniowo.
Zrób test: Jak reagujesz na stres?
Mimo iż badania rzeczywiście jednoznacznie wykazują 2 razy wyższą zachorowalność na depresję u kobiet, to wskaźniki samobójstw pokazują, że 2 razy częściej z powodu depresji poddają się i odbierają sobie życie mężczyźni. Być może wynika to z większej łatwości przyznawania się do gorszego samopoczucia i szukania pomocy przez kobiety niż przez mężczyzn. Zwłaszcza mężczyznom o tradycyjnych poglądach (typowym macho) trudniej pójść do lekarza i powiedzieć, że jest im smutno i źle. Szacuje się, że osoby, które z powodu smutku, przygnębienia, utraty energii i radości życia zgłaszają się do lekarza, stanowią zaledwie 20-30% wszystkich chorych na depresję. Pozostali cierpią, lecz nie szukają pomocy.
Przeczytaj: Polacy nie potrafią odpoczywać, a zwłaszcza młodzi rodzice
Depresja jest chorobą cykliczną, co oznacza, że ma tendencję do okresowego nawracania. U 12% osób dotkniętych depresją nawroty następują po upływie około czterech tygodni od ustąpienia objawów, w 25% przypadków musi minąć 12 tygodni, natomiast u 40% chorych depresja wraca po 40 tygodniach.
Nieleczona depresja ciągnie się miesiącami, a im dłużej trwa, tym trudniej z niej wyjść. Z depresją można walczyć na kilka sposobów. Najważniejsze jest odpowiednie zdiagnozowanie stanu zaawansowania i genezy choroby. Wielu ludzi boi się skorzystać z profesjonalnej pomocy w obawie przed napiętnowaniem środowiska lub też zakładając, że zostaną im zapisane silne leki, które zmienią ich osobowość. Nic bardziej mylnego.
W łagodniejszych przebiegach czy początkowych stadiach depresji popularne i bardzo skuteczne są różnego rodzaju psychoterapie przeprowadzane pod okiem i kontrolą profesjonalnego psychologa czy psychiatry. Wspierane są one często metodami niekonwencjonalnymi, takimi jak fototerapia czy medytacja. Popularne jest również stosowanie suplementów diety (np. z szafranem, witaminami z grupy B) czy środków ziołowych. Z depresją można wygrać, ale trzeba najpierw przyznać, że się ją ma.
Odpowiada: Monika Siedlak-Pęczek, psycholog, psychoterapeutka
„Reklama, telewizja i kino przedstawiają wizerunek uśmiechniętej, radosnej matki. Jednak początki macierzyństwa nie zawsze tak wyglądają. Bywa, że kobietę ogarnia baby blues. Jego objawy to:
Zobacz też: Baby blues a depresja poporodowa
Baby blues występuje u 50–80% matek i jest naturalną reakcją po porodzie.
Jeśli jednak obniżenie nastroju nie mija przez kilka tygodni, poszukaj wsparcia u psychoterapeuty. Sygnałem alarmowym, który może świadczyć o depresji albo innej poważnej chorobie, która wymaga specjalistycznej konsultacji, jest to, że np. twoje zachowanie znacznie odbiega od tego, jakie było wcześniej, lękasz się bez powodu, nie panujesz nad swoimi reakcjami, jesteś wybuchowa, masz poczucie winy, myślisz o śmierci (swojej lub dziecka), towarzyszą temu dolegliwości, których wcześniej nie miałaś (np. skoki ciśnienia, duszności, drżenie rąk).”
Zgodnie z przewidywaniami WHO do 2020 roku depresja ma być najpowszechniej występującym zaburzeniem psychicznym i jednocześnie najpoważniejszą chorobą na świecie, zaraz po chorobach układu krążenia (teraz jest na czwartym miejscu).
Zobacz też:
Depresja poporodowa u kobiet to temat wielu badań i poświęca się mu wiele uwagi, napisano na ten temat wiele książek i artykułów, tymczasem badania pokazują, że nawet co 10. tata może cierpieć na podobny zespół obniżonego nastroju. Ciąża to okres, który ma przygotować partnerów do nowej sytuacji. Często jednak narodziny dziecka i nowe obowiązki przytłaczają młodych rodziców. Objawy depresji poporodowej u mężczyzn Objawy depresji poporodowej są podobne, jak u kobiet. Chwilowe obniżenie nastroju jeszcze o niczym nie świadczy, jeśli jednak przygnębienie nie mija, co więcej, pojawiają się problemy z zasypianiem i apetytem, apatia, niechęć do kontaktów społecznych a nawet myśli, że nie radzisz sobie z obowiązkami i lepiej byłoby odejść - to zdecydowanie powód do niepokoju. Jak często depresja poporodowa zdarza się ojcom? Różne badania wskazują na od 4 do 10%. Zespół naukowców z Uniwersytetu w Oxfordzie po przebadaniu kilku tysięcy osób stwierdziło, że na depresję po pojawieniu się dziecka cierpi ponad 4% mężczyzn. Naukowcy z Uniwersytetu w Michigan badali amerykańskich ojców z 20 różnych miejsc w kraju i oznaki depresji wykazywało 7% z nich. Badania wykazały też, że ojcowie cierpiący na depresję, są bardziej skłonni do wymierzania kar cielesnych dzieciom. Przeczytaj też: dziecko odbiera tacie ochotę na seks Z badań przeprowadzonych w Eastern Virginia Medical School w Norfolk wynika, że jeśli depresja dotknęła kobietę, to prawdopodobieństwo wystąpienia jej u partnera jest większe. Depresja poporodowa matki o 50% zwiększa zagrożenie, że tata będzie cierpiał na podobną przypadłość. Co robić, jeśli przygnębienie nie mija? Najpierw porozmawiaj o swoim problemie z najbliższymi. Może jeśli opowiesz o swoich niepokojach i rozterkach, łatwiej będzie wam wspólnie znaleźć rozwiązanie. Może się okazać, że nie tylko ty czujesz, że...
Celem kampanii społecznej " Silence sucks " ("Cisza ssie") jest zachęcenie młodych mam do mówienia o depresji poporodowej. Na plakatach promujących kampanię widzimy zapłakane kobiety ze smoczkami w ustach. Czy taki obraz matki walczącej z depresją poporodową jest trafny? Mam co do tego wątpliwości. Choroba, o której się nie mówi Według danych znajdujących się na stronie kampanii, w Stanach Zjednoczonych depresja poporodowa dotyka od 10 do 20% młodych mam. To najczęstsze "powikłanie" związane z porodem. "Depresja poporodowa utrudnia budowanie więzi z dzieckiem. Jeśli twoja relacja z dzieckiem nie jest silna, fizyczny, psychiczny i emocjonalny rozwój twojego dziecka może być trudniejszy" – czytamy na stronie kampanii. Czy jej twórcy rzeczywiście chcą pomóc mamom chorującym na depresję? Kobiety cierpiące z powodu depresji poporodowej potrzebują wsparcia i poczucia, że nie są same ze swoim problemem. Doskonale zdają sobie sprawę, że ich stan ma wpływ na dziecko – uświadamianie, że przez depresję ich dzieci mogą się gorzej rozwijać, nie pomaga w walce z chorobą. Żadna matka nie chce wiedzieć, że krzywdzi swoje dziecko – niezależenie od tego, czy choruje na depresję poporodową, czy nie. Milczenie na temat depresji poporodowej "ssie". Młode mamy nie są otoczone opieką psychologa po porodzie . Lekarze prowadzący ciążę czy położne nie pytają o ich stan psychiczny, o ich samopoczucie i ich lęki. Kampanie o depresji powinny zachęcić mamy do szukania pomocy, do otwarcia się na innych. Kampania " Silence sucks ", zamiast dodać mamom odwagi, zamyka im usta kolorowym smoczkiem. Jakiej kampanii potrzebujemy? Być może potrzebujemy kampanii, która pomoże w rozpoznawaniu objawów depresji poporodowej i będzie skierowana nie tylko do młodych mam, ale także do ich rodzin i przyjaciół. Poczucie winy, wstyd, strach przed osądzeniem i niezrozumieniem paraliżują i nie pozwalają...
Depresja poporodowa jest diagnozowana u kobiet w pierwszych 12 miesiącach życia dziecka. Okazuje się jednak, że objawy depresji poporodowej mogą występować także u mężczyzn. Doświadcza ich 1 na 4 świeżo upieczonych ojców. Najczęstszymi objawami depresji są: przygnębienie, brak zainteresowania codziennymi aktywnościami, brak skupienia, poczucie bezsilności , brak energii. Jane Iles, Pauline Slade, i Helen Spiby z Uniwersytetu Sheffield w Wielkiej Brytanii, przeprowadzili badanie poziomu stresu i objawów depresji poporodowej u par 7 dni, 6 tygodni i 3 miesiące po urodzeniu dziecka . Okazało się, że symptomy depresji były podobne niezależnie od płci badanych. Tym, co może je potęgować, jest brak wsparcia i niezainteresowanie ze strony partnera. Kobiety częściej mówią o emocjach, choć depresja poporodowa i baby blues wciąż są tematami tabu. U młodych mam depresja może objawiać się smutkiem i przygnębieniem, młodzi ojcowie reagują inaczej – mogą zachowywać się agresywnie, uciekają od obowiązków domowych lub popadają w nałogi. Kobiety boją się mówić o depresji poporodowej. Myślą, że są złymi matkami . O depresji poporodowej wśród mężczyzn w ogóle się nie mówi, młodzi ojcowie są jeszcze bardziej stygmatyzowani, a lekarze ignorują ich uczucia, skupiając się wyłącznie na młodych mamach. Badacze apelują do lekarzy, by dostrzegli problem wśród młodych ojców i przestali go ignorować. Młodym mamom radzą, by nakłoniły partnera do rozmowy, jeśli widzą niepokojące objawy. Zauważyłyście u swoich partnerów objawy depresji? A może same jej doświadczyłyście? Czytaj także: Gwiazdy mówią o depresji poporodowej źródło: psychologytoday.com
