Kiedy i co widzi noworodek? Zobacz sama!

Niejeden rodzic, pochylając się nad nowo narodzonym dzieckiem, zadaje sobie pytanie: czy ono już coś widzi?, czy jest w stanie mnie zobaczyć?, co może mu się spodobać? Odpowiadamy na te i podobne pytania.

Kiedy noworodek widzi?
Co widzi kilkudniowy maluch?
Jak noworodek widzi rodziców?
Jakie kolory lubi noworodek?
Na co lubi patrzeć?
Jak sprawdzić, czy dziecko widzi?
Jak rozwija się wzrok niemowlaka?

Kiedy noworodek widzi?

Noworodek widzi – i to jest najważniejsza wiadomość. Widzi już od urodzenia, ale inaczej niż dorosły. Noworodek jest krótkowidzem. Jego oczy potrzebują długiego treningu, aby mogły widzieć tak jak dorosły. Nie wystarczy bowiem, by oko zarejestrowało obraz – mózg musi go jeszcze zinterpretować, a tego uczy się przez wiele miesięcy. Ostrość widzenia u noworodka będzie poprawiać się stopniowo. U tygodniowego dziecka jest ona aż 30 razy gorsza niż u dorosłego?

Jak i co widzi noworodek?

Noworodek potrafi skupić wzrok na przedmiotach znajdujących się 18-75 cm od niego, ale najlepiej widzi z odległości ok. 25-30 cm. Taka odległość jest między jego oczami a twarzą mamy, gdy karmi go piersią. Dziecko w 1. miesiącu życia lepiej widzi to, co znajduje się na obrzeżach pola widzenia (to tzw. widzenie peryferyjne) niż w centrum. Odwrotnie niż dorośli. Zmieni się to jednak w ciągu najbliższych tygodni. Jeśli pokażesz noworodkowi dwa przedmioty, odróżni je – pod warunkiem, że nie będą zbyt blisko siebie. W przeciwnym razie po prostu zleją mu się w jeden obraz.

Jak noworodek widzi rodziców?

Naukowcy z Uniwersytetów w Oslo i Uppsali, wykorzystując najnowsze technologie, ustalili, że 2 i 3-dniowy noworodek widzi i potrafi rozpoznać wyraz twarzy opiekuna z odległości ok. 30 cm, ale już dwa razy większy dystans (60 cm) sprawia, że obraz staje się dla niego rozmyty. Badaczom po raz pierwszy na świecie udało się zrekonstruować te obrazy. A wyglądają one mniej więcej tak:
  Wyniki badań pokazują, że noworodek nie tylko widzi twarz mamy podczas karmienia, ale również jest w stanie dostrzec jej  emocje – radość, smutek, złość, zaskoczenie. Ale widzieć nie znaczy... rozumieć – podkreśla prof. Svein Magnussen, współautor badań. Co z naszej mimiki potrafią zrozumieć noworodki – tego na razie naukowcy nie wyjaśnili.                             

Jakie kolory widzi noworodek?

Noworodek nie rozpoznaje wszystkich kolorów. Najlepiej widzi wyraziste zestawienia kolorów, np. biały-czarny, czerwono-niebieski. W 1. miesiącu życia dziecka najatrakcyjniejsze są zabawki w kontrastujących barwach, np. duże białe kostki z czarnymi kropkami albo koła i pasy namalowane na zwykłej kartce przyczepionej do łóżeczka. Pełną paletę kolorów dziecko rozpozna najpóźniej w 4. miesiącu życia. Wtedy też staje się wrażliwe na różne odcienie szarości, barwy pastelowe czy złamane.
   

Na co lubi patrzeć?

Noworodki, podobnie jak nowoczesne aparaty fotograficzne, mają system wykrywania twarzy, ze szczególną czułością nastawioną na twarz mamy. To w nią intensywnie się wpatrują zaraz po przyjściu na świat. Już po około 4 godzinach od narodzin są w stanie ją rozpoznać. Jeżeli założysz na usta i nos maseczkę ochronną, dziecko zauważy różnicę, będzie niespokojnie, nie zechce ssać piersi. Noworodki chętnie przyglądają się również przedmiotom, które przypominają ludzką twarz, np. misiom, lalkom.

Jak sprawdzić, że dziecko widzi?

Możesz wykorzystać trzy sposoby:

• Twarz – aby twoje dziecko zaczęło ci się przyglądać, weź je na ręce albo nachyl się nad nim, gdy leży. Z tej odległości będzie miało szansę rzeczywiście wyraźnie cię zobaczyć.
• Minka – wykorzystaj chwilę, gdy dziecko nie jest głodne lub zmęczone. Weź je na ręce i gdy zacznie ci się przyglądać, otwórz usta. Pamiętaj, że noworodek potrzebuje czasu, aby ci się przyjrzeć, i powtórzeń – nim zrobi to samo co ty. Badaczom obserwującym nowo narodzone dzieci udało się zachęcić je nawet do wystawienia języka.
• Czerwona piłka – weź czerwone jabłko albo piłkę i pokaż ją dziecku z tej samej odległości, co swoją twarz. Poczekaj, aż dziecko zacznie patrzeć na ten przedmiot. Potem wolno przesuń go w bok. Zobaczysz, jak noworodek będzie próbował go śledzić.  

Dlaczego noworodek ma tak krótki wzrok?

Wzrok noworodka jest dostosowany dokładnie do jego potrzeb. To mechanizm obronny stworzony przez naturę. Pozwala dziecku skupiać się na tym, co dla niego najważniejsze i uciec od nadmiaru wrażeń, które mogą wywołać zamęt w jego delikatnej psychice. Są jednak chwile, gdy dziecko chce patrzeć dalej. W stanie nazywanym aktywnym czuwaniem noworodek skupia uwagę na otoczeniu, próbuje zobaczyć jak najwięcej.

 

Co widzi dziecko w 1. roku życia – kalendarz

wiek niemowlaka	Co widzi dziecko?
1. miesiąc	Odwraca głowę w kierunku światła. Na krótko potrafi zatrzymać wzrok na twarzy mamy, przez chwilę śledzi poruszające się zabawki.
1,5 miesiąc	na chwilę zatrzymuje wzrok na jasnych obiektach lub źródłach jasnego światła. Nie lubi ostrego światła. Porusza głównie głową, a nie oczami
2-3 miesiąc	niemowlę podąża wzrokiem za poruszającymi się osobami lub przedmiotami
3. miesiąc	dziecko patrzy na twoją twarz, gdy do niego mówisz
3-4 miesiąc	zaczyna oglądać swoje dłonie, dostrzeże oczy misia czy korale mamy
4,5-6 miesiąc	niemowlę siedząc, patrzy na rączki, jedzenie czy butelkę
5-7 miesiąc	obserwuje bardziej odległe przedmioty, widzi szczegóły na zabawce
7-8 miesiąc	może zezować w kierunku nosa, oglądając zabawkę
7,5-9 miesiąc	uważnie przygląda się temu, co dzieje się w pobliżu, szuka wzrokiem zabawki, którą upuściło.
9,5-10 miesiąc	ogląda trzymaną w ręku zabawkę
10-11 miesiąc	podpełza do zabawki, gdy ją zobaczy