Po czym poznać, że dziecko jest krótkowidzem lub dalekowidzem?

Oko u zdrowego dziecka widzi dobrze zarówno z bliska, jak i z daleka. Obraz jest ostry, kontury wyraźne, a to wszystko dzięki zdolności do akomodacji. Jedynie gdy coś jest bardzo daleko lub zbyt blisko (na mniej niż 10 m od oka), nie da się tego wyraźnie zobaczyć. U krótkowidza jest inaczej, im coś jest bliżej od oka, tym lepiej. Osoby z dużą krótkowzrocznością niemal wtykają nos w kartkę, żeby coś przeczytać, bo dopiero wtedy ich wzrok pozwala na ostre widzenie. U dalekowidzów z kolei zauważamy, że oddalają od siebie przedmiot, aby go wyraźniej zobaczyć czy odczytać, co jest na nim napisane. Po czym poznać, że dziecko jest krótko lub dalekowidzem i jak mu pomóc, żeby wada nie postępowała?

Krótkowzroczność i dalekowzroczność u dzieci

Krótkowzroczność i dalekowzroczność to dwie bardzo powszechne wady wzroku u dzieci. Po czym poznać, że twoje dziecko cierpi na którąś z nich i w jakim wieku najlepiej rozpocząć leczenie? Podpowiadamy!

Krótkowzroczność u dzieci

Krótkowzroczność jest to wada wzroku, która utrudnia funkcjonowanie dzieciom np. w szkole, kiedy to nie widzą tego, co ktoś napisał na tablicy lub podczas zabawy, bo obraz, który jest dalej, jest rozmazany. Krótkowidz bardzo dobrze widzi z bliska i nie ma problemu z rozczytaniem nawet drobnego druczku, ale im coś jest dalej, tym ostrość widzenia znacznie spada.

Przyczyny

Wśród przyczyn krótkowzroczności niebagatelną rolę odgrywają geny. Jest to wada wzroku, którą dziedziczymy po naszych przodkach. I uwaga! Jeśli ty lub twoi rodzice jesteście krótkowidzami, ryzyko, że twoje dzieci również będą miały tę dolegliwość wzrasta aż 6-krotnie.
Obecnie jednak krótkowzroczność bardzo często powstaje na skutek nieodpowiedniego trybu życia. Do powstawania tej wady wzroku przyczyniają się:

• długie siedzenie przed ekranem (telewizor, laptop, tablet);
• brak odpowiedniej dawki ruchu na świeżym powietrzu;
• ciągłe przebywanie w zamkniętych pomieszczeniach i patrzenie na rzeczy, które są blisko (oko odpoczywa, gdy jesteśmy na zewnątrz i patrzymy w dal).

Objawy

Po czym poznać, że dziecko jest krótkowidzem? W młodszym wieku bez badań trudno jest to stwierdzić, natomiast gdy dziecko wkracza w wiek szkolny, może wykonywać pewne czynności, które świadczą o tym, że dużo ostrzej widzi z bliska, niż z daleka. Są to:

• zbyt mocne pochylanie się na zeszytem/książką;
• zbyt bliskie przysuwanie ekranu komputera;
• częste mruganie oczu;
• częste pocieranie oczu;
• częste bóle pleców i głowy;
• mrużenie oczu w momencie patrzenia w dal.

Leczenie

Pierwszym etapem leczenia krótkowzroczności u dziecka jest zbadanie jego ostrości widzenia u okulisty. Należy wykonać badanie na każde oko osobno, ponieważ wada wzroku może być różna w obu oczach. Po zdiagnozowaniu stopnia krótkowzroczności, lekarz dobiera odpowiednie soczewki korygujące (obustronnie wklęsłe). Następnie należy wybrać dziecku stosowne okulary lub soczewki kontaktowe (wybór między jednymi a drugimi uzależniony jest nie tylko od komfortu i wieku dziecka, lecz także od wilgotności oka i tego, czy dziecko nie choruje np. na cukrzycę lub nie ma alergii, bo te choroby wykluczają możliwość noszenia soczewek kontaktowych).

Dalekowzroczność u dziecka

Dalekowzroczność nazywana jest inaczej nadwzrocznością, co oznacza, że dziecko doskonale widzi nawet z dużych odległości, ale ma problem z ostrym widzeniem przedmiotów, które są położone blisko jego oczu. Dzieci do 3. roku życia bardzo często są dalekowidzami, ale nie jest to powodem do obawy. 8 na 10 noworodków ma fizjologiczną nadwzroczność, która z wiekiem zanika. Jeśli natomiast kilkulatek na nią cierpi, wówczas należy zgłosić się do specjalisty na badanie.

Przyczyny

Dalekowzroczność może mieć różne przyczyny. Ze względu na nie wymieniamy dalekowzroczność:

• prostą – wada powstaje bez szczególnej przyczyny;
• patologiczną – wada powstaje na skutek urazu, nieprawidłowego rozwoju lub choroby;
• funkcjonalną - wada powstaje, ponieważ oko nie ma prawidłowej zdolności do akomodacji.

Objawy

W początkowej fazie choroby dalekowzroczność objawia się tym, że obraz widziany z bliska jest zamazany, ale jeśli go oddalamy, staje się wyraźny. Natomiast jeśli wada postępuje z biegiem lat, wówczas obraz staje się nieostry zarówno wtedy, gdy patrzymy na niego z bliska, jak i z daleka. Oprócz tego możesz przypuszczać, że dziecko jest dalekowidzem, jeśli:

• uskarża się na częste bóle głowy;
• uskarża się na ból oczu;
• bywa, że widzi podwójnie;
• zezuje (jest to tzw. leniwe oko);
• nie chce rysować, ani wykonywać podobnych czynności, które wymagają skupienia oka na małych odległościach.

Leczenie

Podobnie jak w przypadku krótkowzroczności najpierw należy zbadać dziecku jego ostrość widzenia podczas patrzenia w dal. Następnie dobiera się odpowiednie soczewki (w tym przypadku wypukłe skupiające). W leczeniu nadwzroczności przez lata najbardziej powszechne były okulary korygujące, obecnie, jeśli pacjent sobie życzy i jest taka możliwość, można również stosować soczewki kontaktowe.

U dzieci nie stosuje się zabiegów operacyjnych korekty wzroku, zarówno przy dalekowzroczności, jak i krótkowzroczności ze względu na to, że ich wzrok jeszcze się kształtuje. Takie zabiegi można wykonywać jedynie u osób dorosłych.

Zobacz też:

• Co wiesz o rozwoju wzroku u dziecka? Sprawdź się!
• Zobacz, jak rozwija się zmysł wzroku u niemowlaka
• Lekarze alarmują: badajmy wzrok u niemowląt