kto przynosi prezenty
Święta i uroczystości

Kto przynosi prezenty pod choinkę w Polsce? – 6 postaci znanych w różnych regionach

Listę postaci, które przynoszą w Wigilię Polakom prezenty, otwierają Święty Mikołaj i Gwiazdor. A tuż za nimi plasują się Aniołek, Gwiazdka, Dzieciątko, a nawet Dziadek Mróz. Wyjaśniamy, jak ci darczyńcy podzielili Polskę między siebie.

O tym, kto przynosi prezenty pod choinkę, decydują lokalne oraz rodzinne tradycje, które mogą mieszać się w jednym domu. Zwykle jesteśmy wierni obyczajom poznanym w dzieciństwie, a to, jaki mają kształt, wiąże się z miejscem na mapie Polski, w którym się wychowywaliśmy. Sprawdzamy, jakie postaci obdarowują grzeczne dzieci w różnych regionach naszego kraju.

Święty Mikołaj – w centrum i na zachodzie

Znany w całej Polsce, ba – nawet na całym świecie. Choć gości niemal we wszystkich polskich domach 6 grudnia, w Wigilię zasięg jego działania znacznie się ogranicza. Przede wszystkim przynosi prezenty mieszkańcom Mazowsza i zachodniej Polski. W innych regionach również jest popularny, ale musi tam konkurować z miejscowymi tradycjami.

Popularne są jego dwa wcielenia – Święty Mikołaj, który wyglądem ściśle nawiązuje do swojego pierwowzoru, średniowiecznego biskupa Miry, słynącego z rozdzielenia majątku wśród biednych oraz Mikołaj w popkulturowej wersji świeckiej, przypominający dużego krasnala, zamieszkujący pod kołem podbiegunowym, stworzony na początku XX wieku na potrzeby reklamy Coca-Coli. 

Gwiazdor – w dawnym zaborze pruskim

Gwiazdor obdarowuje świątecznymi prezentami w Wielkopolsce, na Kaszubach, Kujawach i ziemi lubuskiej. Tereny, na których jest znany, to obszar dawnego zaboru pruskiego. Tradycyjny Gwiazdor pochodził z dawnej grupy kolędniczej, był postacią niosącą gwiazdę (stąd jego nazwa). Nosił kożuch, czapę z futra, miał umazaną sadzą twarz, w ręku dzwonek, a na plecach wór z prezentami i rózgę dla niegrzecznych dzieci. Uwspółcześniona postać Gwiazdora przypomina bardziej tradycyjnego Mikołaja.

Na południu – Aniołek, Dzieciątko lub Gwiazdka

Południowa Polska zna aż trzy postaci, które przynoszą prezenty pod choinkę. W różnych jej częściach mieszają się trzy tradycje. Zgodnie z nimi w wigilijny wieczór podarunki podrzuca:

  • Aniołek – obdarowuje prezentami na terenie Małopolski i Podkarpacia, a także na Śląsku Cieszyńskim. Wywodzi się od postaci Anioła Stróża.
  • Dzieciątko – które symbolizuje narodzonego Jezusa, zgodnie z tradycją przynosi prezenty mieszkańcom Górnego Śląska. Postać jest znana również u naszych południowych sąsiadów: w Czechach, na Słowacji, a także dalej od nas na południe – na Węgrzech, we Włoszech, Chorwacji oraz na zachodzie: w katolickiej części Niemiec i Luksemburgu. Źródłem tej tradycji jest otaczana kultem figurka Jezuska z czeskiej Pragi. Dzieciątkiem (ale pisanym przez małe „d” nazywa się również na Śląsku otrzymywany od Dzieciątka prezent).
  • Gwiazdka – przynosi prezenty na Dolnym Śląsku i na Opolszczyźnie. Podobnie jak Gwiazdor, wywodzi się grupy kolędniczej, która dawniej w trakcie świąt odwiedzała domy.

Dziadek Mróz – na wschodzie

Utożsamiany z komunistycznym odpowiednikiem Świętego Mikołaja, Dziadek Mróz jest jednak postacią o wiele starszą niż komunizm. Wywodzi się ze wschodniosławiańskiego folkloru. Właściwie to rówieśnik naszego Gwiazdora, który również znany był Słowianom. Na początku swej kariery Dziadek Mróz nie miał nic wspólnego z dobroduszną, obdarowującą prezentami postacią. W noszonym na plecach worku, zamiast darów, przetrzymywał porwane dzieci. Aby je odzyskać, rodzice musieli ofiarować prezent. Dopiero później tradycja uległa takim przeobrażeniom, że utrzymały się w niej prezenty, a zmieniło na korzyść oblicze Dziadka Mroza. Wyglądem postać przypomina Mikołaja – ma długi płaszcz (czerwony lub srebrny) oraz długą siwą brodę. Pojawia się zwykle w towarzystwie Śnieżynki, która jest jego wnuczką. W Polsce odwiedza przede wszystkim mieszkańców terenów wschodnich.

Zobacz także:

Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
Ile dać na Chrzest?
Święta i uroczystości
Ile dać na chrzest w 2024 roku? (ile od dziadków a ile od chrzestnej, chrzestnego i gości) 
Luiza Słuszniak
wierszyki o wiośnie
Gry i zabawy
Wiersze o wiośnie: piękne utwory znanych poetów i krótkie rymowanki dla dzieci
Ewa Janczak-Cwil
cytaty na komunię
Cytaty i przysłowia
Cytaty na komunię świętą: piękne i mądre, Jana Pawła ll, cytaty z Biblii
Joanna Biegaj
Rocznica Komunii Świętej – prezenty
Święta i uroczystości
Rocznica Komunii świętej – co z tortem i prezentami? I czy udział w rocznicy komunii jest obowiązkowy? 
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
5 dni opieki na dziecko
Prawo i finanse
5 dni opieki nad dzieckiem: od kiedy, ile płatne? Przepisy 2024
Joanna Biegaj
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
chłopiec, dziecko, krzyk, złość
Wychowanie
Agresywne dziecko w przedszkolu: co robić, gdzie zgłosić?
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
Szkoła w Chmurze: kto może z niej skorzystać?
Edukacja
Szkoła w Chmurze: na czym polega, czy jest legalna i kto może z niej skorzystać?
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
jak ubierać niemowlę na spacer wiosną
Pielęgnacja
Jak ubierać niemowlę wiosną: w kwietniu, w maju i przy 20 stopniach [LISTA UBRANEK]
Magdalena Drab
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak
Urlop ojcowski
Prawo i finanse
Urlop ojcowski 2024: ile dni i ile płatny? Dokumenty i wniosek o urlop dla ojca
Magdalena Drab
kiedy wkładać dziecku czapkę
Zdrowie
Kiedy wkładać dziecku czapkę? I czy przewianie uszu to mit? [PEDIATRA WYJAŚNIA]
Małgorzata Wódz

Strefa okazji i inspiracji

REKLAMA