W Polsce większość niań pracuje na czarno. Zatrudniając opiekunkę do dziecka legalnie, masz poczucie, że postępujesz zgodnie z prawem, zaś niania zarabia na emeryturę, ma np. prawo do urlopu, zwolnienia chorobowego, ma także ubezpieczenie zdrowotne. Ale przede wszystkim ma pewność pracy i zostanie z wami na dłużej. Legalne zatrudnienie niani to same korzyści.
Tyle teoria. A jak legalne zatrudnienie opiekunki do dziecka wygląda w praktyce?
Zatrudnienie niani na umowę uaktywniającą jest opłacalne, bo rodzice nie muszą pokrywać składek na ubezpieczenie społeczne czy zdrowotne z własnej kieszeni. Składki pokrywa ZUS z budżetu państwa, niania dodatkowo może opłacać sobie składkę chorobową (którą jej pracodawca odlicza od jej pensji). Także składka na ubezpieczenie zdrowotne pokrywana jest z budżetu państwa. Warunkiem takiego zatrudnienia niani jest to, aby oboje rodziców pracowało zawodowo, a dziecko nie miało więcej niż 3 lata (w przypadku braku miejsca w przedszkolu - 4).
W umowie, którą podpiszecie z nianią powinniście określić:
Zobacz, czy dziecko lepiej wychowuje się z nianią czy w żłobku?
Nianią nie może być jeden z rodziców, ale może nią być np. babcia lub ktoś z rodziny. Po podpisaniu umowy uaktywniającej z nianią, rodzic musi w ciągu 7 dni zgłosić ten fakt w ZUS-ie, jako płatnika składek (formularz ZUS ZFA) oraz opiekunkę jako osobę ubezpieczoną (druk ZUS ZUA - jeżeli niania będzie podlegała ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu).
Aby ZUS opłacał składki na nianię, rodzice muszą być zatrudnieni w oparciu o umowę o pracę, umowy cywilnoprawne (zlecenie i agencyjne) lub prowadzić pozarolniczą albo rolniczą działalność gospodarczą.
Najprościej – i najszybciej – znaleźć nianię przez wyspecjalizowaną agencję. Niania z agencji zwykle przechodzi badania zdrowotne, psychologiczne, testy lub szkolenia, dzięki temu jest bardziej kompetentna niż sąsiadka czy pani, która dorabia do emerytury. Agencje pobierają jednorazową prowizję, która zależy od pensji opiekunki i wynosi kilkaset złotych.
Jest kilka rozwiązań, które warto wziąć pod uwagę, poszukując idealnej niani.
• Agencja opiekunek – to pewny sposób, bo agencje sprawdzają przyszłe nianie. Z ofert możesz wybrać tylko te, które ci pasują. Nie unikniesz jednak spotkań z kilkoma kandydatkami.
• Ogłoszenie w prasie – najlepiej lokalnej. Ten sposób ma tę niedogodność, że będziesz musiała odbyć sporo rozmów z kandydatkami.
• Portal internetowy (np. www.niania.pl) – oprócz ofert niań szukających pracy są też fora, gdzie wymienisz się informacjami z innymi rodzicami.
• Poczta pantoflowa – to najlepsza metoda. Nianię poleca przecież osoba, którą znasz i jej ufasz, np. znajoma, krewny, sąsiad.
Konsultacja: mec. Michał Kozłowski, radca prawny z Kancelarii Krawczyk i Wspólnicy w Warszawie.
Zobacz też:
Przy zakupie min. 2 produktów, -50% na drugi tańszy produkt. Rabat obejmuje wybrany asortyment dostępny we wszystkich salonach Triumph, outletach, wybranych sklepach partnerskich i na pl.sloggi.com. Oferta nie łączy się z innymi promocjami. Szczegóły na stronie Partnera.
Rabat 30%* od 299 złotych i prezent** od 499 złotych w salonach Estēe Lauder oraz na www.esteelauder.pl. *Wykluczenia: linia AERIN, Luxury Collection, Re-Nutriv, zestawy, nowości, produkty mini i przecenione. Nie łączy się z innymi rabatami. **Oferta ważna do wyczerpania zapasów. Szczegóły u sprzedawcy i na stronie www.
Odbierz rabat -20% na naszyjniki złote oraz -20% na bransoletki srebrne. Rabat nie łączy się z innymi. Oferta i szczegóły promocji dostępne w salonach stacjonarnych i na jubilerschubert.pl.
20% zniżki na asortyment znajdujący się z w zakładce Szaleństwo Zakupów na www.sleeplessinwarsaw.com. Szczegóły na stronie.
Rabat 25% na zakupy za minimum 499 zł w sklepie internetowym www.karcher.pl. Oferta dotyczy produktów nieprzecenionych z kategorii Home&Garden i nie łączy się z innymi promocjami. Szczegóły na stronie www.
Rabat obowiązuje w salonach regularnych i na www.ochnik.com przy zakupie nieprzecenionych produktów z kolekcji Wiosna-Lato 2024 za min. 199 zł. Szczegóły dostępne w salonach i na stronie www.
Co jakiś czas media donoszą nam o przypadkach dzieci, które były pod niewłaściwą opieką niań . Ale informacja o śmierci 9-miesięcznego chłopca, który zmarł, bo niania nie potrafił udzielić mu odpowiedniej pomocy, wstrząsnęła mną osobiście, zwłaszcza, że sama zatrudniam opiekunkę dla swojego dziecka. Ta sytuacja, ale też i wiele innych powinna dać do myślenia rodzicom, czego powinni oczekiwać od osoby, w której ręce oddają swój największy skarb. Dlaczego w Polsce większość niań pracuje bez umowy? W Polsce podpisywanie umów z nianiami należy do rzadkości. Zgodnie z najnowszymi danymi, w naszym kraju w charakterze opiekunki pracuje około 350 tys. osób, z czego w ZUSie zarejestrowanych jest 8,5 tys. niań . Zdecydowana większość rodzin nie zatrudnia więc opiekunek do swoich dzieci legalnie, a przecież istnieje tzw. "umowa uaktywniająca", która pozwala na legalne zatrudnienie opiekunki . Część rodziców od 2011 r. dodatkowo może korzystać z przywileju ustawy o opiece nad dziećmi do lat 3, zgodnie z którą składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne , obliczone od kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę, finansuje budżet państwa . Dlaczego zatem rodzice zatrudniając nianię, nie podpisując z nią umowy? Powodów jest wiele. Jedni nie mogą skorzystać z ulg państwa, a sami nie chcą podjąć się zatrudnienia, inni po prostu nie zdają sobie sprawy, że brak umowy z nianią, tak jak nielegalne zatrudnienie każdego innego pracownika, jest przestępstwem. Zatrudniamy nianie bez kwalifikacji Niania w świadomości społeczeństwa wciąż funkcjonuje jako zajęcie, często dodatkowe, a nie pełnoprawny zawód, do którego wykonywania należy mieć odpowiednie kwalifikacje. Również prawo w Polsce nie określa profilu zawodowego tej grupy. Nie wymaga od opiekunek m.in. konkretnego wykształcenia pedagogicznego oraz kwalifikacji jak np. posiadania kursów udzielania pierwszej pomocy....
Dwa lata temu oficjalnie zatrudnionych opiekunek do dzieci było 13,4 tysiąca. W zeszłym roku liczba ta wyniosła 11,7 tysiąca . Oficjalne zatrudnienie oznacza, że niania została zgłoszona do ZUS, a ten opłacał za nią składki na ubezpieczenie (zdrowotne, rentowe, wypadkowe i emerytalne). Wysokość składek była naliczana maksymalnie od najniższego wynagrodzenia. Jeśli niania zarabiała więcej niż minimalne wynagrodzenie, od nadwyżki składki płacili rodzice. Kim jest opiekunka? Najczęściej są to kobiety w wieku 51-60 lat . Są też panie w wieku 41-50, 61-70 lat oraz poniżej 30. r. ż. Tych jest razem ciut więcej niż kobiet w wieku 51-60 lat. Zdecydowanie niewielką grupę opiekunek stanowią mężczyźni – tych było w zeszłym roku tylko 232. Osoby po 80. roku życia stanowiły najmniej liczną grupę – od początku roku do końca lipca zarejestrowano 16 takich osób. Tylko 267 osób to obcokrajowcy. Są wśród nich Ukraińcy (217), Filipińczycy (12), Rosjanie (10) i Białorusini (7). Kto zatrudnia opiekunki do dziecka? Najwięcej zarejestrowanych niań jest w woj. mazowieckim – ponad 1500 , małopolskim – 988 i wielkopolskim – 810. Najmniej opiekunek zgłoszono do ZUS w woj. świętokrzyskim – 99. Te dane pokazują, że tam, gdzie jest największe zatrudnienie, a rejon uznawany jest za "bogaty", tam niań jest najwięcej i odwrotnie. Liczba niań spada, bo... Socjologowie uważają, że jest skutek programu "Rodzina 500 plus" i tego, że więcej kobiet decyduje się na pozostanie w domu po urodzeniu dziecka. Zresztą opieka matki nad dzieckiem do 3. r. ż. jest ciągle mocno zakorzeniona w umysłach Polaków. Niezbyt często też młode mamy myślą o odległych skutkach pozostawania w domu – o przyszłych świadczeniach emerytalnych i skutkach długiego pozostawania poza rynkiem pracy. Poza tym nadal obowiązuje u nas model opieki międzypokoleniowej . Z tego względu młode matki często...
Już zdecydowałaś, że wracasz do pracy. Teraz pozostaje jeszcze decyzja, komu powierzysz swój największy skarb podczas twojej nieobecności. Zatrudnienie niani to twardy orzech do zgryzienia. Przed tobą trudny wybór opiekunki, która zaopiekuje się dzieckiem. Tylko jak znaleźć taką nianię, do której będziesz miała zaufanie? Istnieje kilka możliwości. Zobacz jakich. Zobacz, jak wychować szczęśliwe dziecko w duchu duńskiego hygge Cechy idealnej niani dla dziecka Musisz się zastanowić nad tym, jakiej osoby szukasz. • WIEK. Na początek, określ wiek idealnej kandydatki; czy ma to być osoba starsza czy młodsza, np. studentka pedagogiki lub innego pokrewnego kierunku. Pamiętaj jednak o tym, że wiek często idzie w parze z doświadczeniem (choć i metody wychowawcze z czasem się zmieniają). Jeśli zdecydujesz się na starszą, doświadczoną osobę, nie zawsze jej sposoby wychowania dziecka muszą odpowiadać tobie. Tutaj należy wziąć pod uwagę również kondycję fizyczną potencjalnej kandydatki, czy wystarczy jej sił na bieganie cały dzień za twoim ruchliwym szkrabem i wymyślanie nowych zabaw. W tej sytuacji osoby młodsze mają pewną przewagę (choć nie jest to regułą!). • OBOWIĄZKI. Musisz się zastanowić nad tym, co będzie należało do obowiązków niani. Czy będzie to tylko opieka nad dzieckiem, czy jeszcze dodatkowo sprzątanie, pranie, prasowanie czy gotowanie dla dziecka (a być może i całej rodziny?). Pamiętaj jednak, że jeśli w grę wchodzą dodatkowe obowiązki, siłą rzeczy taka osoba ma mniej czasu na to, by zająć się dzieckiem. • NAŁOGI. Kolejnym ważnym punktem przy wyborze niani jest to, czy kandydatka ubiegająca się o pracę posiada jakieś nałogi, np. palenie papierosów. Jeśli jest to osoba paląca (a u was w domu nikt nie pali) nie wierz temu, że podczas opieki nad dzieckiem zapomni o swoim nałogu. Nawet jeśli wyjdzie na chwilę na balkon na...
