
Udaje, że nie słyszy, gdy po raz dziesiąty prosisz, by sprzątnęło zabawki. Głuchnie na dźwięk słowa „obiad”, choć przed chwilą świetnie słyszało, co szeptałaś na ucho jego tacie. Chowa się, gdy każesz mu myć zęby. Nie rozumie słowa „nie!”, choć samo używa go dużo częściej, niż jesteś w stanie znieść… Dlaczego to robi? Ma wiele powodów. Oto te najważniejsze:
Dziecko nie słucha, bo chce decydować o sobie
Każdy pragnie mieć wpływ na własne życie, małe dziecko też. „Głuchnięcie” jest jedną z metod walki o niezależność („A właśnie, że nie założę zielonych sztruksów/namaluję słoneczko na ścianie”) – dzięki temu choć przez chwilę może się czuć panem swego losu. Najbardziej przekorne bywają dzieci, które rzadko decydują o swoich sprawach. Te, które ciągle coś muszą i którym wciąż czegoś nie wolno.
Polecamy także: Co robić, by dzieci nas słuchały?
Dziecko nie słucha, bo sądzi, że wszystko mu wolno
Dzieci, którym w ogóle nie wyznacza się granic, próbują zaprowadzić własne porządki.
Dziecko nie słucha, bo mówi „Sprawdzam!”
Nie ma co się czarować: my, rodzice, bywamy niekonsekwentni: raz każemy dziecku sprzątać zabawki, zanim pójdzie spać, innym razem sprzątamy za nie (bo będzie szybciej) albo jesteśmy zbyt zmęczeni, żeby w ogóle zawracać sobie tym głowę. Ignorując nasze polecenia, malec sprawdza, czy zakaz lub nakaz jest nadal aktualny.
Dziecko nie słucha, bo mówi „Halo, tu jestem!”
Dziecko woli, gdy się na nie złościsz, niż gdy w ogóle nie zwracasz nań uwagi. Czasem robi na przekór, bo chce być zauważone. Bywa, że robi coś, czego nie powinno (np. gasi światło w łazience, w której kąpie się tata), żeby sprowokować nas do zabawy („Jeśli tata wyjdzie z wanny i zacznie mnie gonić, będzie fajnie”.)
Dziecko nie słucha, bo nie wie, o co nam chodzi
Zdania w rodzaju: „Masz być grzeczny” , „Nie rozrabiaj u babci” czy „Posprzątaj pokój” tylko dla nas, dorosłych, są oczywiste. Dla małego dziecka niekoniecznie („Przecież ja jestem grzeczny, tylko sprawdzam, jaki dźwięk powstanie, gdy uderzę wieszakiem w kaloryfer!”).
Czasem dziecko nie rozumie dlatego, że zamiast powiedzieć konkretnie, o co ci chodzi („Pozbieraj klocki do pudełka”), zalewasz je potokiem słów albo denerwujesz się.
Polecamy: Grzeczne czy przebojowe? Wywiad z Dorotą Zawadzką.
Dziecko nie słucha, bo jest czymś pochłonięte
Zajęty zabawą malec może cię nie dosłyszeć. Jest tak pochłonięty lepieniem płaszczki z plasteliny albo karmieniem pluszowej foki, że nic do niego nie dociera. „Zawiesić się” może także wówczas, gdy jest zamyślony albo czemuś się przygląda. Dorosłym przecież także to się zdarza.
Dziecko nie słucha, bo potrzebuje czasu
My, rodzice, uważamy często, że każde nasze polecenie powinno zostać wykonane już, teraz, natychmiast. A małe dziecko potrzebuje nieraz dłuższej chwili, żeby „zaskoczyć” i odpowiednio zareagować.
Dziecko nie słucha, bo nie jest w stanie wykonać naszego polecenia
Niektóre zadania po prostu przekraczają możliwości małego dziecka. Gdy się ma mnóstwo energii i ciekawości świata, naprawdę nie da się przez dłuższy czas usiedzieć grzecznie w miejscu ani wrócić ze spaceru w idealnie czystym ubranku!
Dziecko nie słucha, bo ... nie słyszy
Czasem problem jest natury medycznej. Jeśli smyk chorował na zapalenie ucha, ma powtarzające się katary, śpi z otwartą buzią, siada blisko telewizora, trzeba koniecznie zabrać go do laryngologa.
Beata Turska
Konsultacja: Beata Płażewska, psycholog dziecięcy
Przeczytaj także: 12 tricków, które ułatwiają życie rodzicom