Szczęśliwy mały człowiek

Wyrywanie zabawek, awantury przy każdej próbie sprzeciwu, wymuszanie... Znasz to? Masz wrażenie, jakby Twój maluch myślał tylko o sobie? Niepokoisz się, co z niego wyrośnie? Niezależnie od wieku malucha, pamiętaj, że: - Nikt nie rodzi się egoistą – kimś bezwzględnie walczącym o swoje, myślącym wyłącznie o sobie. - Malec chce być troskliwy. Takie zachowanie jest bliskie naszej naturze, bo w ten sposób zapewniamy sobie opiekę. Trzeba tylko pokazać mu, jak to robić. - Dziecko uczy się od innych. Jeśli w Twoim odczuciu zachowuje się jak król, to dlatego, że musiało się przekonać, że taka postawa się opłaca (bo wtedy jest się w centrum uwagi). - Zdolny i zaborczy to nie to samo. Osoby inteligentne bywają niecierpliwe, skupione na sobie, roszczeniowe, ale naprawdę nie warto tego wzmacniać. - Współpraca rodzi się powoli. Aby się jej nauczyć, potrzeba wielu prób i popełniania błędów. Nim malec będzie umiał dogadywać się z innymi dziećmi, najpierw musi poznać sam siebie, rozumieć emocje, znać poczucie własności. Oto kolejne etapy na tej drodze. To moje i tamto też Niemal do końca pierwszego roku życia maluch powinien być pępkiem świata, czuć, że może liczyć na bliskie mu osoby, że świat jest przyjazny i przewidywalny. W ten sposób poczuje się bezpiecznie. To da mu odwagę, by zrobić następny krok. Powoli zacznie zdawać sobie sprawę z własnych możliwości: będzie sprawdzał, jaki skutek przyniosą różne działania, eksperymentował. Jednocześnie powoli odczuwa rozmaite ograniczenia i zakazy. Nie rozumie jeszcze, że rzeczy mają właścicieli. Chce dostać wszystko, co go zainteresuje, także dlatego, że lubi gromadzić przedmioty. W tym czasie dochodzi do pierwszych konfliktów, bo półtoraroczny maluch jest bardzo skupiony na sobie i nastawiony niemal całkowicie na branie. Wszystko musi mieć natychmiast, nie wie, co to znaczy dzielić się...

„Ona jest ode mnie szczuplejsza.” „Te dzieci zachowują się lepiej od moich.” Kto nie zna piekła porównywania z innymi? Dlaczego tak trudno jest uwolnić się od porównywania siebie do innych? Jeśli stale rozglądamy się wokół w poszukiwaniu kogoś, kto lepiej wie, jak się ubrać, zachować, co powiedzieć, jaką podjąć decyzję, wówczas niezauważalnie dla samych siebie oddajemy stery własnego życia w czyjeś ręce. A nasze dłonie zostają puste. Szkoła porównywania się Zaczyna się wcześnie i składa z wielu lekcji. Oto kilka z nich: – Zachowuj się tak jak inni, lepsi od Ciebie. Małe dzieci często słyszą od rodziców: „No zobacz, Beatka już gotowa, a ty jeszcze nie skończyłaś...”, „Ja nie byłam w twoim wieku taką bałaganiarą”. Nie chodzi o to, żeby dokuczyć dziecku czy sprawić mu przykrość. Porównywanie z innymi ma być sposobem skłonienia malucha, by się pospieszył, był staranniejszy, ostrożny, zdyscyplinowany, czyli bardziej dopasowany do naszych oczekiwań. Jest to metoda zadziwiająco skuteczna, ma jednak zasadniczy defekt – uczy tego, co w dorosłym życiu owocuje zagubieniem i brakiem pewności siebie. Uczy, że w życiu nie liczy się to, jak człowiek się czuje, co myśli. Ważne natomiast jest, co myślą i robią inni. – Twoja indywidualność jest czymś złym. Trudno zaakceptować indywidualność dziecka. Odczuwamy niepokój i wątpliwości: „A może ono jest nadpobudliwe, bo tak biega? Przecież inne dzieci...”, „To chyba nienormalne, żeby on tylko układał klocki. Inni chłopcy w tym wieku...”. Uczymy dziecko, że w życiu należy odnajdywać się poprzez porównanie z innymi: „Nie wiem, jaką mam podjąć decyzję, więc zrobię tak, jak inne grzeczne dziewczynki”, albo: „Na złość postąpię zupełnie na odwrót”. W obydwu przypadkach – uległości i buntu...

Chciałbyś, by Twój syn wyrósł na szczęśliwego człowieka. To jasne! Powinien być zatem twardy i odporny czy łagodny i wrażliwy? A może da się połączyć te cechy? Czego warto uczyć dziecko? Pewnie się do tego niechętnie przyznasz, ale możliwe, że – tak jak wielu z nas – boisz się trochę dzisiejszego świata, z jego terroryzmem, szybkością, blichtrem i wyścigiem szczurów. Wielu z nas myśli też, że jedyną receptą, żeby uchronić pociechy od tego wszechobecnego „zła”, jest wychowanie ich na twardzieli dążących do sukcesu za wszelką cenę. „Najlepszą obroną jest atak”, „Jeśli będzie zbyt miękki, będzie cierpieć” – mówimy czasem. I nawet nie czujemy, jak kusi nas, żeby zapomnieć o moralności, dobru, empatii i innych słowach, które kojarzą się (błędnie!) ze słabością. Tymczasem wychowanie naprawdę silnego człowieka, któremu kręgosłupa nie da się złamać i który ma największe szanse na bycie szczęśliwym, jest bez nich niemożliwe. Jesteś wzorem Zastanawiając się nad wychowaniem dziecka – a do tego chcę Cię teraz namówić – nie myśl przez chwilę o nim, tylko o sobie. Dlaczego? Bo Twój maluszek postrzega wszystko poprzez Ciebie, czy tego chcesz, czy nie. Jeśli więc sam będziesz kłamał, nauczysz tego syna. Pogawędka z sąsiadką, a potem komentarz: „Co za głupia kwoka”, są niedopuszczalne. Podobnie jak krytyka przeklinania, gdy samemu klnie się jak szewc, czy śmiecenia, gdy wyrzucasz niedopałki albo zużyte chusteczki higieniczne itd. Chcesz mieć dziecko przestrzegające zasad (o nich potem), przestrzegaj ich sam. Nie narzekaj Nawet jeśli jesteś zmęczony po pracy, miałeś tego dnia kilka trudnych spotkań albo kolega z biurka obok wpakował Cię w niezłą kabałę, postaraj się nie dzielić swoimi frustracjami z dzieckiem. Znajdź dorosłego słuchacza. Maluch, gdy zobaczy, że...