Wyniki
Wyniki
Laureaci
Wyniki
Wyniki
Wyniki
ziajka krr
Wyniki
Nivea Klub Rodzica Recenzenta
Wyniki
nivea baby 2w1 krr
Wyniki
Pampers KRR
Wyniki
Wyniki
Wyniki
Wyniki
astygmatyzm u dzieci
Adobe Stock
Zdrowie

Astygmatyzm u dzieci – przyczyny, rodzaje, leczenie

Astygmatyzm u dzieci można wykryć już w niemowlęctwie. Nieleczony może się nasilać i powodować kłopoty w nauce oraz liczne dolegliwości zdrowotne. Sprawdź, jak objawia się astygmatyzm i jak go leczyć.
Prof. dr hab. n. med. Mirosława Grałek
prof. dr hab. n. med. Mirosława Grałek
Konsultacja merytoryczna

Astygmatyzm (niezborność) u dzieci to jedna z powszechniej występujących dolegliwości związanych z oczami w tej grupie wiekowej. Choć nie da się go całkowicie wyleczyć w dzieciństwie, szybka diagnoza ma bardzo duże znaczenie. 

Spis treści:

Cytaty o tacie – 17 wzruszających, mądrych i śmiesznych złotych myśli na Dzień Ojca [WIDEO]

Czym jest astygmatyzm?

Astygmatyzmem nazywamy wadę refrakcji, która powoduje nieprawidłowe widzenie, niezależnie od tego, czy oglądany przedmiot znajduje się blisko czy daleko od oczu. Dosyć często astygmatyzm występuje razem z krótkowzrocznością u dziecka, może również współwystępować z dalekowzrocznością.

U astygmatyków rogówka oka nie ma kształtu odciętego fragmentu kuli, co jest prawidłowe, ale jest spłaszczona, jak elipsa, czy piłka do rugby. To powoduje, że wiązka światła rozprasza się na rogówce i oglądany obraz jest zniekształcony, zamazany, a jego kontury nieostre. Znacznie rzadziej zdarza się, że astygmatyzm u dzieci wynika z wady soczewki oka.

Poniższy rysunek przedstawia oko z astygmatyzmem krótkowzrocznym. 

astygmatyzm u dzieci schemat
Adobe Stock

Przyczyny astygmatyzmu u dzieci

Najczęściej astygmatyzm pojawia się jako wada wrodzona. Niestety nie wiadomo, jaki proces odpowiada za nieprawidłowe formowanie się kształtu rogówki, ale pewne już jest, że astygmatyzm może być dziedziczony. Jeśli jeden z rodziców ma astygmatyzm, warto zbadać wzrok dziecka już w niemowlęctwie. W razie zdiagnozowania u dziecka astygmatyzmu, należy podjąć leczenie, nie czekając na wystąpienie pierwszych objawów.

Astygmatyzm u dzieci może być także nabyty, np. na skutek:

  • operacji chirurgicznej oka
  • urazu oka i zmiany kształtu rogówki
  • chorób rogówki, np. stożek rogówki
  • dysfunkcji mięśni okoruchowych
  • nieprawidłowej budowy powiek.


Badanie wzroku w niemowlęctwie i uzyskanie prawidłowego wyniku nie gwarantuje, że u dziecka nie rozwinie się astygmatyzm. Dlatego ważne jest, aby regularnie badać dziecku wzrok, zwłaszcza po urazach i chorobach oczu.

Astygmatyzm u dzieci – rodzaje

W zależności od kryterium, wyróżnia się różne rodzaje astygmatyzmu u dzieci. Ze względu na regularność załamania światła astygmatyzm dzieli się na:

  • astygmatyzm regularny – oko ma dwie ogniskowe,
  • astygmatyzm nieregularny – oko ma większą liczbę ogniskowych; wada pojawia się przy nierównej powierzchni rogówki.


Astygmatyzm regularny dzieli się na typy ze względu na stosunek mocy głównych płaszczyzn:

  • astygmatyzm prosty – płaszczyzna pionowa silniej łamie światło niż pozioma,
  • astygmatyzm odwrotny – płaszczyzna pozioma silniej łamie światło niż pionowa,
  • astygmatyzm skośny – główne osie płaszczyzn nie tworzą względem siebie kąta 90-180 stopni.


Ze względu na wartości refrakcji głównych płaszczyzn (ostrość widzenia w płaszczyznach) wyróżnia się:

  • astygmatyzm niezłożony – oko jest miarowe w jednej z głównych płaszczyzn. W niemiarowej płaszczyźnie może być astygmatyzm krótkowzroczny lub astygmatyzm nadwzroczny,
  • astygmatyzm złożony – oko w obu płaszczyznach jest niemiarowe – nadwzroczne lub krótkowzroczne,
  • astygmatyzm mieszany – w jednej płaszczyźnie występuje krótkowzroczność, a w drugiej nadwzroczność.


W literaturze medycznej znaleźć można także pojęcia: astygmatyzm rogówkowy, soczewkowy i mieszany:

  • astygmatyzm rogówkowy – nieprawidłowym kształcie rogówki, stanowi ok. 98% wszystkich przypadków.
  • astygmatyzm soczewkowy – wynika z nieprawidłowości soczewki oka, występuje dość rzadko.
  • astygmatyzm rogówkowo-soczewkowy (mieszany) – jednocześnie występują obie wymienione powyżej wady.

Jak objawia się astygmatyzm u dzieci?

Dziecko, które cierpi na astygmatyzm, może mieć szereg trudności w życiu codziennym. Kiedy możesz przypuszczać, że ten problem dotyczy twojego dziecka?

Dziecko cierpiące na astygmatyzm:

  • ma problemy z nauką
  • ma trudności z czytaniem
  • na rysunkach przedstawia ludzi do góry nogami
  • uskarża się na bóle głowy
  • jest rozdrażnione
  • często mruga oczami
  • często pociera oczy
  • jest wrażliwe na światło słoneczne
  • ma trudności z dostrzeżeniem szczegółów na przedmiotach.

Leczenie astygmatyzmu u dzieci

W leczeniu astygmatyzmu istotną rolę odgrywa szybka diagnoza. Jeśli jest to wada wrodzona, wówczas można wykryć ją w pierwszych miesiącach życia (dlatego lekarze apelują, by badać wzrok już u niemowlaków).

Leczenie astygmatyzmu nie zawsze jest konieczne. W przypadku lekkiego astygmatyzmu wystarczy regularnie badać wzrok, by w razie pogorszenia, móc szybko zadziałać. Leczenia (czyli wyrównania wady refrakcji) nie wymaga astygmatyzm spowodowany budową rogówki i jej kontaktem z powiekami (tzw. astygmatyzm fizjologiczny, który nie przekracza 0,5 dioptrii cylindrycznej (Dcyl). Niezborność przekraczająca tę wartość kwalifikuje się do wyrównania wady refrakcji. Trzeba też pamiętać, że wada refrakcji, jaką jest niezborność, nie pogłębia się z wiekiem dziecka, więc wymaga tylko skorygowania po stwierdzeniu wady.

Astygmatyzm, jak i inne wady refrakcji (nadwzroczność i krótkowzroczność) leczy się u dzieci za pomocą stosowania korekcji optycznej (szkła korekcyjne lub soczewki kontaktowe) wyrównującej posiadaną wadę refrakcji. Jeśli zatem wada wymaga noszenia soczewek korekcyjnych, powinny to być specjalne soczewki cylindryczne. Choć osoba z astygmatyzmem może nosić zarówno okulary, jak i soczewki kontaktowe, u dzieci poniżej 12. roku życia zaleca się wybór okularów. Należy pilnować, by dziecko nie zdejmowało ich za często z oczu – w przypadku astygmatyzmu takie zakładanie i zdejmowanie soczewek korygujących znacznie pogarsza wzrok.

Natomiast leczenie operacyjne astygmatyzmu, zmieniające optykę oka poprzez działanie chirurgiczne (nieodwracalne), jest zarezerwowane dla dorosłych, u których procesy kształtowania się widzenia i rozwoju wady refrakcji są zakończone (po 21. roku życia).

rysunek: Adobe Stock

Zobacz także:

Miasteczko Zmysłów wzrok
Adobe Stock
Czas wolny
Dorota Zawadzka inspiruje: 3 pomysły na zabawy wzrokowe, które podbiją serca dzieciaków!
Mądre i świadome wspieranie zmysłu wzroku jest niezwykle ważne dla wszechstronnego rozwoju dziecka. Można go ćwiczyć już z maluszkami, pokazując im kontrastowe książeczki czy zabawki. Jak jednak bawić się ze starszakami, by nie tylko spędzić fajnie czas, ale również trenować oczy?

Wzrok jest tym zmysłem, który pozwala nam oglądać i poznawać świat. Patrząc, zapamiętujemy układ przedmiotów, kolory, kształty, a to jest niezwykle ważne nie tylko w rozwoju, ale i w rozumieniu świata jako całości. Spostrzeganie świata, a co za tym idzie poznawanie go, pomaga w funkcjonowaniu, nie tylko poznawczym, ale przede wszystkim społecznym i emocjonalnym. Dzięki takim zabawom wspieramy wszechstronny rozwój dziecka. wyjaśnia Dorota Zawadzka, psycholożka, ekspertka akcji „Miasteczko Zmysłów”. Dlatego, jak podkreśla Zawadzka, w zabawy wykorzystujące zmysł wzroku – najważniejszy zmysł w poprawnym funkcjonowaniu – warto bawić się regularnie. Jak rozwijać zmysł wzroku? Podstawą będą zabawy stanowiące jednocześnie trening zmysłu wzroku. 1: Wyszukiwanie Może być to wyszukiwanie literek lub – jeśli dziecko potrafi już czytać – wyrazów… wszędzie. W tabelce z literami, w gazetach, na ulicach. Dobrą zabawą będzie też rysowanie, lepienie lub układanie liter – pisanych i drukowanych. Możecie wykorzystać choćby literki z gry Scrabble. radzi ekspertka. Po tę zabawę można śmiało sięgnąć z młodszą pociechą. Wystarczy jedynie ją nieco zmodyfikować. Jeśli maluch jeszcze nie  czyta, pobawcie się w wyszukiwanie elementów na obrazkach w książeczkach. Może być to na przykład takie polecenie: znajdź 5 niebieskich owoców lub dwa czerwone auta. Możecie także „znajdować” interesujące rzeczy w swoim otoczeniu. 2: Odtwarzanie Nie ma chyba wśród nas nikogo, kto nie znałby i sam w dzieciństwie nie rysował szlaczków. To doskonały trening motoryki małej i wprawka przed nauką pisania literek, cyferek i nie tylko… Odtwarzanie wzorów, w tym najprostsze szlaczki, stanowić będą świetny wstęp do nauki kodowania w przyszłości. twierdzi psycholożka. Szlaczki można...

Miasteczko Zmysłów dziewczynka patrzy
Adobe Stock
Czas wolny
Zabawa ćwicząca zmysł wzroku: Ile widzisz zwierząt na obrazku?
Czy wiesz, że dzięki zmysłowi wzroku w dorosłym życiu odbieramy aż 80% bodźców? To właśnie on zajmuje 1. miejsce w rankingu zmysłów. Wiesz, jak go rozwijać? Rozwiąż naszą zagadkę przygotowaną dla najmłodszych i sprawdź, czy twój maluch ma sokoli wzrok!

Gdy rodzi się dziecko, nie widzi wyraźnie, przedmioty zlewają mu się w całość i rozróżnia tylko niektóre kolory, dostrzegając kontrastowe połączenia np. czarnego z białym. Z czasem jednak zaczyna ono skupiać wzrok, a do 5. miesiąca życia opanowuje widzenie trójwymiarowe. I tak z miesiąca na miesiąc maluch widzi coraz więcej, aż wreszcie wzrok staje się jego zmysłem dominującym. By widział jak najlepiej, od najmłodszych lat należy stymulować jego wzrok.   Jak rozwijać wzrok dziecka? Widzenie należy ćwiczyć, dlatego sprawdzą się zabawy takie jak np. obrazki, w których dziecko szuka różnic pomiędzy nimi. Świetne będą także ilustracje, na których będą różne figury geometryczne, które trzeba zidentyfikować i policzyć. Niezastąpione w rozwijaniu wzroku są także książeczki, których warto czytać i przeglądać jak najwięcej. Jeśli nie masz pomysłów na zabawy stymulujące wzrok, przygotowaliśmy jedną z nich. Sprawdź, jak maluch poradzi sobie z tą zagadką! Zapraszamy do zabawy! Materiał powstał z udziałem KINDER Niespodzianki

Rodzina
Adobe Stock
Zakupy
Wpływ światła na wzrok dziecka
Układ wzrokowy rozwija się w trakcie całego naszego życia. Warto zadbać, by miał do tego jak najlepsze warunki! Podpowiadamy, jak oświetlać pokój małego dziecka.

Czy wiesz, że... ...każdy zdrowy noworodek powinien mieć oko nadwzroczne? ...do 2050 roku krótkowzroczność dotknie 5996 mln osób, czyli ponad 52% populacji? ...co raz więcej dzieci już w wieku 6./7. lat jest krótkowzrocznych? Układ wzrokowy rozwija się w trakcie całego naszego życia. Tym samym noworodki odbierają bodźce wzrokowe inaczej niż osoby dorosłe . Początkowo potrafią one jedynie rozróżniać światło od ciemności – ich ostrość wzroku pozostaje bardzo niska. Wraz z rozwojem fizycznym oraz rozwojem procesów fizjologicznych, dzieci zaczynają dostrzegać świat takim, jakim go widzą dorośli. Powoli uczą się rozróżniać kontury oraz skupiać na nich wzrok. Oko noworodka jest krótsze od oka osoby dorosłej, a przez to nadwzroczne – czyli ma wadę wzroku oznaczoną znakiem „plus”. Wraz z rozwojem dziecka gałka oczna ulega wydłużeniu – wady o znaku plus, ulegają przesunięciu w stronę „0” – czyli bez wady. Krótkowzroczność z kolei to wada wzroku, która w języku potocznym oznaczona jest znakiem „minus”. Polega ona na nieostrym widzeniu przedmiotów w oddali, natomiast wyraźnym widzeniem przedmiotów znajdujących się blisko. Jest to jedna z najczęstszych przyczyn upośledzenia widzenia. Według prognoz Światowej Organizacji Zdrowia do 2050 roku krótkowzroczność dotknie 5996 mln osób, co stanowić będzie ponad 52% populacji. Będziemy mieć do czynienia nie tylko z epidemią, ale z pandemią. Krótkowzroczność jest nie tylko wadą wzroku! Wraz z jej rozwojem wzrasta ryzyko wystąpienia groźnych dla oka ludzkiego powikłań, w tym wystąpień odwarstwień siatkówki, neowaskularyzacji naczyniówkowej, jaskry czy zaćmy. Przyrost procentowy grupy dzieci krótkowzrocznych rozpoczyna się po 6./7. roku życia. Jednym z najgroźniejszych jej powikłań jest zwyrodnienie plamki związane z krótkowzrocznością (z ang. myopic macular...

Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
1000 zł na wakacje
Prawo i finanse
Bon 1000 zł na wakacje: od kiedy bon turystyczny 2023? Nowe informacje
Magdalena Drab
świadectwo z paskiem
Wychowanie
Czerwony pasek na świadectwie — od jakiej średniej? Wymagania i kryteria 2023
Joanna Biegaj
początek roku szkolnego 2023
Newsy
Będą dłuższe wakacje: początek roku szkolnego 2023/2024 został przesunięty
Magdalena Drab
5 dni opieki na dziecko
Prawo i finanse
5 dni opieki nad dzieckiem – czy urlop opiekuńczy 2023 jest płatny?
Joanna Biegaj
Życzenia na Dzień Ojca
Święta i uroczystości
Życzenia na Dzień Ojca 2023: od małego i dorosłego dziecka (krótkie, wzruszające, śmieszne)
Joanna Biegaj
ile dać na komunię
Święta i uroczystości
Ile dać na komunię w 2023: ile do koperty od gościa, dziadków, chrzestnej i chrzestnego?
Maria Nielsen
wniosek u urlop rodzicielski
Prawo i finanse
Wniosek o urlop rodzicielski 2023 – wzór do druku
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
gdzie nad morze z dzieckiem
Czas wolny
Gdzie nad morze z dzieckiem? TOP 10 sprawdzonych miejsc dla rodzin z maluchami
Ewa Janczak-Cwil
jak ubierać niemowlę na spacer wiosną
Pielęgnacja
Jak ubierać niemowlę wiosną: w kwietniu, w maju i przy 20 stopniach [LISTA UBRANEK]
Magdalena Drab
Szkarlatyna - co to oznacza
Zdrowie
Szkarlatyna u dzieci: co to za choroba? Przyczyny, objawy i leczenie płonicy
Beata Turska
larwy kleszczy
Edukacja
Larwy kleszczy – jak wygląda larwa kleszcza i czy jest niebezpieczna? [ZDJĘCIA]
Joanna Biegaj
czy można przykrywać wózek pieluchą
Pielęgnacja
Zakrywanie wózka pieluchą to nie sprytna ochrona przed słońcem. Dziecku grozi szpital!
Magdalena Drab
gęsty katar u dziecka
Zdrowie
Gęsty katar u dziecka – jak szybko się go pozbyć?
Ewa Janczak-Cwil
pas poporodowy
Połóg
Pas poporodowy: kiedy i ile godzin nosić pas brzuszny? [EFEKTY I OPINIE]
Agnieszka Majchrzak
latające kleszcze
Święta i uroczystości
Latające kleszcze – czy strzyżak sarni jest niebezpieczny?
Magdalena Drab
angielskie imiona
Imiona
Angielskie imiona żeńskie i męskie: popularne i ładne (+ ich polskie odpowiedniki)
Joanna Biegaj
uczulenie na słońce
Pielęgnacja
Uczulenie na słońce u dziecka: jak wygląda wysypka od słońca u dziecka? Leczenie, zapobieganie
Małgorzata Wódz