
Ukrzyca to jedna z chorób autoimmunologicznych. Ponieważ zachorowalność na nią jest spora, chyba każdy o niej słyszał. Choroba ta dotyka nie tylko dorosłych, lecz także dzieci. Czy wiesz, jak rozpoznać, czy twoje dziecko cierpi na cukrzycę? Przeczytaj koniecznie, jakie objawy mogą na nią wskazywać i jak postępować w razie zachorowania.
Co to jest cukrzyca?
Cukrzyca to nie jedna choroba, a zespół chorób, których cechą charakterystyczną jest hiperglikemia, czyli podwyższony poziom glukozy we krwi. Hiperglikemia powstaje na skutek nieprawidłowego działania insuliny. Cukrzyca należy do grupy chorób autoimmunologicznych. Wyróżniamy cukrzycę typu 1, 2 i inne rzadziej występujące. Najczęściej chorzy cierpią na cukrzycę typu 2. Kobiety spodziewające się dziecka miewają niekiedy cukrzycę ciążową - jest ona związana ze zmianami hormonalnymi, jakie zachodzą w ciele ciężarnej.
Jak rozpoznać cukrzycę u dzieci?
W celu zbadania, czy dziecko cierpi na cukrzycę, należy udać się z nim do specjalisty – diabetologa. Lekarz zleci wykonanie testu na cukrzycę, czyli trzeba będzie zbadać, jak organizm toleruje glukozę. W tym celu pobiera się krew na czczo przed wypiciem glukozy, a następnie po 2 godzinach od jej wypicia. Wyniki badań jednoznacznie wskazują, czy w organizmie rozwinęła się cukrzyca, czy nie. Badanie ręcznym glukometrem nie jest tak dokładne, dlatego lepiej wykonać od razu test na obciążenie glukozą w przychodni.
Jaki jest prawidłowy poziom cukru we krwi?
Norma cukru we krwi mieści się w przedziale od 3,4 do 5,5 mmol/l. Badanie krwi na czczo powinno wskazać glukozę nie wyższą niż 99 mg/dl, najlepiej, by była w przedziale 70–99 mg/dl. Jeśli glikemia (czyli stężenie glukozy we krwi) na czczo przekracza 126 mg/dl, wówczas diagnozuje się u badanego cukrzycę. Z kolei po 120 minutach od wypicia roztworu glukozy (75 gramów) glikemia nie powinna przekraczać 140 mg/dl. Glikemia powyżej 200 mg/dl wskazuje na cukrzycę. O cukrzycy ciążowej mówimy natomiast, gdy glikemia na czczo przekracza 92 mg/dl. Normy glukozy we krwi dla kobiet w ciąży są inne, niż pozostałych osób.
Objawy cukrzycy u dzieci
Cukrzyca u dziecka może być chorobą dużo poważniejszą i bardziej gwałtowną, niż u dorosłego, dlatego nie powinno się zwlekać z jej leczeniem. Koniecznie zatem należy udać się do lekarza, jeśli zauważymy u dziecka:
- ciągłą senność, brak energii, apatię mimo normalnej ilości snu i odpoczynku;
- pogorszenie widzenia, mrużenie oczu w celu uzyskania lepszej ostrości;
- bladą cerę;
- uczucie rozdrażnienia;
- częstomocz;
- nieustanne uczucie pragnienia, które trudno zaspokoić nawet dużą ilością wody;
- brak apetytu lub ogromny apetyt;
- nagłą utratę wagi.
Ważne jest to, że choć objawy te są dość wyraźne i charakterystyczne właśnie dla cukrzycy, pojawiają się dość późno, kiedy trzustka jest już znacznie uszkodzona. By nie dopuścić do powstania poważnych chorób trzustki, należy jak najszybciej rozpocząć prawidłowe leczenie.
Cukrzyca typu 1
Cukrzyca typu 1 to tzw. cukrzyca insulinozależna. Najczęściej pierwsze objawy choroby pojawiają się już w wieku dziecięcym i są nagłe. Ten typ cukrzycy charakteryzuje się tym, że organizm prowadzi do samowyniszczenia i insulina przestaje być produkowana, dlatego konieczne jest podawanie insuliny dożylnie (stąd nazywana jest insulinozależną).
Cukrzyca typu 2
Cukrzyca typu 2 to tzw. cukrzyca insulinoniezależna. Ten typ choroby cukrzycowej może rozwijać się przez lata, dlatego najczęściej diagnozowany jest u 40-50 latków. Charakteryzuje się tym, że z jednej strony w organizmie rozwija się insulinooporność, a z drugiej powstaje niedobór insuliny. Trzustka co prawda produkuje insulinę, ale przez insulinooporność w organizmie jest jej zbyt mało, by pracował prawidłowo. W tym typie cukrzycy podawanie insuliny nie jest wymagane w początkowej fazie choroby, a jedynie dopiero w jej zaawansowanej postaci.
Dieta przy cukrzycy
Dieta cukrzycowa jest dość rygorystyczna. Chory musi przestrzegać nie tylko tego, by na talerzu znajdowały się odpowiednie składniki, ale też by jeść o stałych, regularnych porach, tak by nie powodować dodatkowych skoków cukru we krwi. Dieta cukrzyka powinna być rozpisana przez specjalistę i dostosowana do potrzeb pacjenta, jego trybu życia i masy ciała. Cukrzyk nie powinien odczuwać uczucia głodu. Każdego dnia powinien też jeść posiłki o zbliżonej kaloryczności.
Powikłania związane z cukrzycą
Podstawowe powikłania cukrzycy to hipoglikemia oraz hiperglikemia. Hipoglikemia to inaczej niedocukrzenie, czyli stan zbyt niskiego poziomu cukru we krwi (przeciwnie do hiperglikemii). W przypadku hipoglikemii, gdy poziom cukru we krwi będzie o wiele za niski, może dojść nawet do utraty przytomności.
Przewlekłym powikłaniem cukrzycowym jest natomiast mikroangiopatia. Może ona prowadzić do skrajnej niewydolności nerek i konieczności wykonania przeszczepu, utraty wzroku, zaburzeń czucia. Może się też pojawić tzw. stopa cukrzycowa, która w poważniejszych przypadkach skutkuje amputacją stopy. Powikłaniem związanym z cukrzycą jest także śpiączka cukrzycowa. Statystki mówią, że ponad połowa cukrzyków umiera na zawał serca. Nieleczona cukrzyca jest chorobą prowadzącą do śmierci.
Zobacz też: Celiakia, czyli nietolerancja glutenu. Jak ją rozpoznać?