Infekcje zimowe u dzieci. Objawy i sposoby zapobiegania

O tridemii możemy mówić wtedy, gdy obserwujemy wzrost zakażeń grypopodobnych wywołanych przez takie wirusy jak parainfluenza, metapneumowirusy, koronawirusy przeziębieniowe, RSV, wirusa grypy czy SARS-CoV-2. Zachorowalność w dużej mierze dotyczy niemowląt, dzieci uczęszczających do żłobka, ale też i tych z chorobami współistniejącymi. Jak przyznaje dr n. med. Ilona Małecka z Katedry i Zakładu Profilaktyki Zdrowotnej UM w Poznaniu, właśnie przez tridemię mamy aktualnie najtrudniejszy okres w pediatrii od czasu wybuchu pandemii COVID-19, czyli od marca 2020 roku.

Co to jest tridemia?

Tridemia to inaczej potrójna epidemia, a dokładniej kumulacja zachorowań na trzy jednostki chorobowe:
    •    COVID-19
    •    RSV
    •    Grypę
Łączy je między innymi fakt, że wszystkie dotyczą infekcji układu oddechowego.

Przyczyny rozwoju tridemii

Sezon jesienno-zimowy jest czasem zwiększonej zachorowalności. Obecnie liczba chorych jest jednak zdecydowanie większa niż w poprzednich latach, a wynika to nie tylko z panującej pory roku i związanych z nią warunków atmosferycznych. Oprócz tak prozaicznych kwestii, jak ciągła zmiana temperatury czy nieodpowiedni ubiór, są jeszcze inne czynniki. 

Należy pamiętać, że jeszcze przez cały 2021 roku przestrzegaliśmy obostrzeń - już samo noszenie maseczek zmniejszyło transfer wirusów. Liczne lockdowny wyhamowały czasowo infekcje, a obecnie mamy efekt kumulacji osób wrażliwych na zakażenia wirusami. 

Przedszkola i żłobki nie działają już w systemie pandemicznym. Starsze dzieci uczęszczają też regularnie na zajęcia w szkołach. - To sprzyja rozwojowi infekcji, ponieważ organizm najmłodszych jest przy okazji doskonałym nośnikiem wirusów, które z łatwością przekazywane są kolejnym osobom - podkreśla dr. n. med. Ilona Małecka.

Jak rozpoznać zimową infekcję?

Rozwój tridemii z pewnością wyostrzył czujność niejednego rodzica. Warto zwracać uwagę na wszystkie odstępstwa od normy i reagować możliwie szybko. Wśród najczęściej wymienianych objawów zimowych chorób są:

    •    ogólne osłabienie, 
    •    ból i zawroty głowy, 
    •    katar,
    •    kaszel, 
    •    ból mięśni czy gardła,
    •    wysoka temperatura, a czasami drgawki gorączkowe,
    •    brak apetytu,
    •    niechęć do picia,
    •    apatia i senność,
    •    nudności i wymioty.

Na podstawie samych objawów coraz trudniejsze bywa odróżnienie grypy od COVID-19 czy RSV, ponieważ te choroby upodabniają się do siebie. Występowanie wymienionych objawów w różnych konfiguracjach, może ułatwić diagnozę. Warto zatem rozważyć wizytę u lekarza, który zleci dodatkowe badania, aby wprowadzić stosowne leczenie.

Jak można zapobiegać zimowym infekcjom u dzieci?

1. Warto zadbać o odporność. Niezwykle ważna jest zbilansowana dieta, odpowiednia ilość snu i odpoczynku, regularne spacery na świeżym powietrzu, czy nieprzegrzewanie dziecka. Dodatkowo wizyta u lekarza, wykonanie badań kontrolnych, skonsultowanie wyników ze specjalistą, pomoże dobrać odpowiednią profilaktykę i uzupełnić niedobory w organizmie.
2. Pamiętaj o regularnym myciu rąk oraz dezynfekowaniu ich.
3. U szczególnie narażonych na infekcję dzieci (między innymi tych z chorobami współistniejącymi), można wprowadzić maseczki, które ograniczają transfer wirusów.
4. Gdy nie mamy pilnej potrzeby, warto unikać dużych skupisk ludzi (chociażby w galeriach handlowych).

Dodatkowym wsparciem w walce z ciężkim przebiegiem COVID-19 oraz grypy może być przyjęcie szczepienia ochronnego.

Profilaktyka szczepień u dzieci

Podanie szczepionki przeciw grypie oraz COVID-19 czy innym jednostkom chorobowym może uchronić dziecko przed daną chorobą, zminimalizować jej objawy oraz zbudować odporność populacyjną. Należy przy tym pamiętać, że to lekarz każdorazowo kwalifikuje dziecko do szczepienia. Ocena stanu zdrowia jest nieodłącznym elementem takiej wizyty.

Szczepienia przeciw COVID-19 u dzieci

Szczepionki na COVID-19 dostępne są już nie tylko dla dzieci i młodzieży. Od 12 grudnia 2022 mogą ją przyjąć także niemowlęta.

Schemat szczepień na grypę u dzieci

W przypadku szczepienia na grypę należy wiedzieć, że w Polsce są dostępne trzy rodzaje szczepionek, które zapobiegają zachorowaniu u około 40-70% dzieci i zapewniają wysoką ochronę przed powikłaniami pochorobowymi:
    •    Szczepionka inaktywowana zawierająca cząstki wirusa grupy (typu „split”).
    •    Szczepionka powierzchniowa białka wirusa grupy (typu „subunit”).
    •    Szczepionka żywa donosowa.  

Niezależnie jednak od tego, którą z nich przyjmie dziecko, zaleca się podanie szczepionki każdego roku począwszy od 6. miesiąca życia w okresie od września do października. Co ważne - nie ma jednak przeciwwskazań do wykonania szczepienia w dowolnym okresie epidemicznym. Jak dokładnie wygląda schemat szczepień przeciw grypie u dzieci? 

• Dzieci od 6. miesiąca do 9. urodzin szczepione przeciwko grypie po raz pierwszy powinny otrzymać dwie dawki szczepionki w odstępie co najmniej 4 tygodni. W kolejnych latach dziecko powinno otrzymać już tylko jedną dawkę szczepionki.
• Jeśli dziecko po raz pierwszy szczepione jest po ukończeniu 9 lat, wówczas powinno otrzymać tylko jedną dawkę szczepionki. 

Szczepienie na grypę jest rekomendowane:
    •    dzieciom w wieku 6-59 miesięcy, 
    •    dzieciom z przewlekłymi chorobami: układu oddechowego, sercowo-naczyniowego, nerek, wątroby, układu nerwowego, układu krwiotwórczego, metabolicznymi,
    •    dzieciom z upośledzeniem odporności,
    •    dzieciom i młodzieży leczonym przewlekle kwasem acetylosalicylowym,
    •    dzieciom przebywającym w placówkach opiekuńczo-wychowawczych.

Ważne: Jeśli obserwujesz u siebie lub dziecka objawy podobne do tych wymienionych wyżej, koniecznie umów wizytę do lekarza rodzinnego. Stawianie domowej diagnozy nie zastąpi profesjonalnej opinii specjalisty.

Źródło: https://szczepienia.pzh.gov.pl/faq/ile-dawek-szczepionki-przeciw-grypie-podajemy-dzieciom/

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Kampania edukacyjna „Szczepienia Przez Pokolenia” finansowana przez Pfizer.