Niektóre dzieci nie mogą jeść żadnych produktów, w których skład wchodzi mąka żytnia lub pszenna. To przede wszystkim bułki, chleb czy ciastka, ale nie tylko. Dolegliwości wywołują u nich wszelkie potrawy, które choćby w niewielkich ilościach zawierają gluten – białko występujące w zbożach takich jak pszenica, żyto, jęczmień.
Przyczyną zaburzeń może być albo wrodzona nietolerancja glutenu (inaczej celiakia), albo alergia na to białko. W obu przypadkach objawy są podobne. Jak rozpoznać, co właściwie dolega dziecku?
Alergia na gluten, podobnie jak alergia na mleko, dotyczy przede wszystkim małych dzieci i po dwóch, trzech latach większość maluchów z niej wyrasta. Z celiakią jest inaczej. Wymaga stosowania diety przez całe życie. Klasyczna celiakia – której najbardziej charakterystyczne objawy to uporczywe, obfite, tłuszczowate stolce, wymioty, nieprzybieranie na wadze, wzdęty brzuszek, krzywica, niedokrwistość – na szczęście prawie się już nie zdarza. Tym trudniej jednak chorobę rozpoznać.
Przez pierwsze półrocze życia dziecko otrzymuje zazwyczaj wyłącznie mleko mamy. Według schematu żywienia, opracowanego przez polskich dietetyków, mąkę pszenną wprowadza się do diety niemowląt dopiero w dziesiątym miesiącu życia.
Z podawaniem dzieciom bułki czy chleba naprawdę lepiej się nie śpieszyć. Gdy w diecie nie ma produktów zawierających gluten, nawet u maluchów usposobionych do nietolerancji lub alergii na gluten trawienie i wchłanianie pokarmów nie jest zakłócone. Dzięki temu w tym pierwszym, ważnym roku rozwijają się prawidłowo.
Co się dzieje, gdy dzieci z wrodzoną skłonnością do nietolerancji glutenu jedzą chleb, bułkę czy kaszę mannę? W ścianie jelita cienkiego zachodzą wtedy niekorzystne zmiany: kosmki jelitowe, czyli wypustki błony śluzowej, stopniowo zanikają, przez co powierzchnia chłonna jelit staje się coraz mniejsza. Skutek jest poważny: dziecko nie otrzymuje wystarczającej ilości substancji odżywczych.
Dlatego to tak ważne, by w diecie niemowląt gluten pojawił się dopiero pod koniec pierwszego roku. Gdyby bowiem objawy choroby miały wystąpić, im później to się stanie, tym mniej destrukcyjne będzie jej działanie.
Każde dziecko, u którego podejrzewa się celiakię, musi przejść badania przesiewowe. Lekarz powinien dać rodzicom takiego malucha skierowanie na badanie krwi w kierunku tzw. przeciwciał endomyzjalnych, a także zlecić inne testy. Ale uwaga: ich wykonywanie ma sens tylko wtedy, gdy dziecko dostaje już pokarmy z glutenem – inaczej wyniki będą fałszywe.
Znaczenie testów endomyzjalnych jest naprawdę ogromne. Dzięki nim wiadomo, które dzieci na pewno nie mają celiakii i nie muszą mieć dalszych, bardziej inwazyjnych badań, np. biopsji jelita cienkiego.
Konsekwentne wykluczenie z menu dziecka pokarmów zawierających gluten sprawia, że dolegliwości ustępują i odbudowuje się zniszczona błona śluzowa. Dziecko może prowadzić normalny tryb życia – jedynie na uroczystości rodzinne i dziecięce przyjęcia powinno chodzić z własnymi kanapkami i słodyczami. Wiele sklepów prowadzi sprzedaż produktów bezglutenowych (także przez Internet – adresy poniżej). Coraz więcej przedszkoli przyjmuje dzieci na takiej diecie.
Warto wiedzieć, że do częściowego zaniku kosmków jelita cienkiego może dojść również podczas biegunek wirusowych lub bakteryjnych, a także w wyniku zakażeń pasożytami, np. lambliami. Taki skutek może też mieć długotrwała terapia antybiotykami. Dochodzi wówczas do przejściowej nietolerancji niektórych pokarmów, np. białek mleka krowiego lub glutenu. Bez względu na przyczynę krótkotrwałe zastosowanie diety bezglutenowej przyśpiesza wtedy powrót do zdrowia.
Kiedy wprowadzić gluten do diety dziecka? Produkty z glutenem zaleca się wprowadzać od 6. miesiącu życia , tak jak wszystkie inne produkty uzupełniające dietę dziecka. Odchodzi się od zaleceń, aby "przyzwyczajać" organizm dziecka do trawienia glutenu między 4. a 6. miesiącem życia, jeszcze w trakcie karmienia piersią. To założenie wzięło się z badań przeprowadzonych po fali zachorowań na celiakię odnotowanej w Szwecji w latach 80. Przeprowadzone wtedy badania wykazały, że jeśli niemowlętom karmionym piersią podaje się produkty z glutenem już w 4–6. miesiącu, liczba chorych na celiakię maleje. Dziś wiemy, że to nieprawda. Tutaj przeczytaj o wynikach najnowszych badań dot. wprowadzania glutenu Kiedy ostrożnie z glutenem U niektórych dzieci posiłki zawierające pszenicę, żyto, jęczmień i w mniejszym stopniu owies powodują w jelitach niekorzystne zmiany. Prowadzą do zaburzeń trawienia i wchłaniania. Winny jest zawarty w tych produktach gluten. Wyzwala on w organizmie proces, w wyniku którego kosmki jelita cienkiego ulegają zniszczeniu i zanikają. Wtedy powierzchnia, przez którą wchłaniają się substancje odżywcze, znacznie się zmniejsza. Celiakia - symptomy choroby Gdy dziecko chore na celiakię dostaje do jedzenia produkty zawierające gluten, zaczyna mieć rozmaite dolegliwości: nie ma apetytu, mało waży, wolno rośnie, zdarzają się biegunki. Niektóre chore dzieci mają niedokrwistość lub są nadpobudliwe. Alergia na gluten objawia się u maluszków w sposób mniej nasilony i nieco inaczej. Uczulone dziecko może mieć kolki, wzdęcia, biegunkę, czasem dołączają się dolegliwości ze strony układu oddechowego. Wprowadzanie glutenu do diety dziecka Już od 6. miesiąca możesz podawać pokarmy ze zbóż glutenowych (żyta, pszenicy, owsa, jęczmienia) pojedynczo, co kilka dni. Zacznij od paru łyżeczek gotowej kaszki pszennej z mlekiem...
Celiakia to wrodzona (i utrzymująca się całe życie) nietolerancja glutenu, czyli białka zawartego w pszenicy, jęczmieniu, życie i owsie. Zwana jest także chorobą trzewną. Występuje znacznie częściej w rodzinach, w których ktoś już na nią chorował i częściej dotyka dziewczynek. Celiakia nie jest tym samym, co przejściowa nietolerancja glutenu, która zdarza się u niemowląt na etapie rozszerzania diety i z której dziecko wyrasta. Chory na celiakię nigdy nie będzie mógł spożywać produktów zawierających gluten. Spis treści: Na czym polega celiakia? Objawy celiakii u niemowląt i małych dzieci Celiakia - objawy skórne Jaki jest przebieg celiakii? Jak rozpoznać celiakię - badania krwi, przeciwciała Jak leczyć celiakię? Czy można zapobiec celiakii? Na czym polega celiakia? Chorujące na celiakię dzieci muszą unikać glutenu – jego spożywanie powoduje uszkodzenie kosmków jelitowych w jelicie cienkim. A to z kolei prowadzi do zmniejszenia powierzchni, przez którą wchłaniane są składniki odżywcze. U dziecka rozwija się tzw. zespół złego wchłaniania. Objawy celiakii u niemowląt i małych dzieci Pełny obraz choroby trzewnej spotykamy najczęściej do końca drugiego roku życia. Objawia się drażliwością, utratą łaknienia i przewlekłą biegunką z oddawaniem jasnych, brzydko pachnących kupek (jedna bardzo obfita) zawierających tłuszcz. Chory maluch ma mniejszą masę ciała , a później jest niskiego wzrostu. U małych dzieci można też zauważyć zmniejszone napięcie mięśni (duży wzdęty brzuszek). Na śluzówkach jamy ustnej mogą pojawiać się owrzodzenia. Celiakia - objawy skórne Celiakia może także przybierać formę objawów skórnych zwanych chorobą Duhringa. Schorzenie tego typu jednak daje o sobie znać później niż standardowa odmiana celiakii: choroba Duhringa występują najczęściej między...
Testy nad szczepionką dzięki, której chorzy na celiakię będą mogli bezpiecznie jeść gluten , wchodzą w decydującą fazę testowania - szczepionka, zwana Nexvax2, ma zatrzymywać stan zapalny organizmu, który zwykle występuje, gdy ludzie z celiakią spożywają gluten. Testy próbne z pozytywnym wynikiem Celiakia jest jedną z najczęstszych chorób przewodu pokarmowego w Europie. Szacuje się, że w Polsce choruje na nią 400 tys. ludzi. Choroba może wystąpić w każdym wieku, jednak najczęściej ujawnia się u małych dzieci. Amerykańscy naukowcy są w trakcie opracowywania szczepionki przeciw celiakii. Prace nad nią trwają od lat, w 2011 roku przeszły pierwsze testy, które uzyskały pozytywny wynik. Teraz czas na testy na chorych Firma ImmusanT, z siedzibą w amerykańskim stanie Massachusetts pracująca nad szczpionką Nexvax2, otrzymała dwa lata temu fundusze w wysokości 40 milionów dolarów , co umożliwiło kontynuowanie badań nad szczepionką. Druga runda testów rozpocznie się w australijskim szpitalu Royal Melbourne Hospital, a następnie w innych miastach tego kraju. W sumie ImmusanT liczy na przeprowadzenie badań na 150 pacjentach ze Stanów Zjednoczonych, Australii i Nowej Zelandii. To może być rewolucja w walce z celiakią "Udana terapia, która może przywrócić normalną tolerancję glutenu, zrewolucjonizuje postępowanie z celiakią "- powiedział szef badań nad celiakią i gastroenterolog w Royal Melbourne Hospital dr Jason Tye-Din. Podkreślił, że szczepionka została zaprojektowana z myślą o 90 procentach pacjentów z celiakią, z genetyczną postacią choroby HLA-DQ2. Zdaniem naukowców Nexvax2 nie pozwoli od razu osobom z celiakią ponownie jeść produkty zawierające gluten - szczepionka pozwoli budować odporność na gluten i usuwać negatywne skutki jego jedzenia. Tej choroby nie można bagatelizować...
