Nerwica natręctw u dzieci
Adobe Stock
Zdrowie

Nerwica natręctw u dzieci - przyczyny, objawy i leczenie zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych

Nerwica natręctw u dzieci, czyli zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne, charakteryzują się występowaniem i powracaniem natrętnych myśli lub czynności. Towarzyszy im lęk, który często jest przyczyną natręctw u dzieci. Powstrzymywanie się od wykonywania jakiejś czynności skutkuje napięciem i cierpieniem. Pomocy należy szukać u psychologa lub psychiatry dziecięcego.

Natręctwa u dzieci związane z nerwicą mogą występować już w wieku przedszkolnym. Wtedy jednak polegają zazwyczaj na natrętnych zachowaniach (kompulsje), a nie myślach lub wyobrażeniach (obsesje). Aż 40% dzieci, które cierpią na nerwicę natręctw w dzieciństwie, doświadcza jej nawrotu w życiu dorosłym. Natręctwa u dzieci mogą być jednym ze sposobów radzenia sobie z ciągłym napięciem. Nerwicę natręctw u dzieci leczy się za pomocą odpowiedniej terapii, bardzo rzadko wdraża się leczenie farmakologiczne. 

Spis treści: 

  1. Nerwica natręctw u dzieci - objawy
  2. Przyczyny nerwicy natręctw: myślowych i kompulsyjnych
  3. Nerwica natręctw u dzieci – leczenie
  4. Jak postępować z dzieckiem z nerwicą natręctw?

Nerwica natręctw u małych dzieci - objawy

Wiedza, w jaki sposób objawia się nerwica natręctw u dzieci, jest bardzo ważna. Nieumiejętne postępowanie rodziców w tej sytuacji może pogarszać problem. Specjaliści nie zauważyli znaczących różnic w objawach tego zaburzenia u różnych grup wiekowych. U mniejszych dzieci zazwyczaj nerwica natręctw polega na wielokrotnym powtarzaniu jakiejś czynności, w starszym wieku częściej dochodzą do tego natrętne myśli. 

Nerwica natręctw u dzieci - przykłady:

  • Próba uniknięcia zabrudzenia lub zakażenia, np. ciągłe mycie rąk przed jedzeniem, wielokrotne przebieranie się, częste kąpiele.
  • Układanie przedmiotów w odpowiednim porządku lub gromadzenie ich, np. takie samo ułożenie zabawek, przyborów na biurku.
  • Częste sprawdzanie, np. czy drzwi są zamknięte.
  • Wykonywanie czynności w ten sam sposób, np. mycie rąk najpierw ciepłą wodą, potem zimną. 


U dzieci natręctwa myślowe mogą przybrać formę np. częstego zadawania innym tych samych lub podobnych pytań. Objawy nerwicy w postaci natręctw myślowych występują u starszych dzieci. Jeżeli pojawiają się u młodszych  – nie są one ich jeszcze świadome.

WAŻNE! Czym innym niż nerwica natręctw są rytuały wczesnodziecięce. Pojawiają się one u dzieci do 3. roku życia i trwają do ok. 7. roku życia dziecka. Są to powtarzające się zachowania, które pomagają maluchowi uporządkować świat. Są to rytuały związane z jedzeniem, zasypianiem, kąpielą. Nie powinny budzić niepokoju rodziców dziecka.  

Przyczyny nerwicy natręctw: myślowych i kompulsyjnych

Nie istnieje jedna konkretna przyczyna nerwicy natręctw. Jest to zbiór wielu czynników: psychologicznych, biologicznych, społecznych:
 

  • przyczyny biologiczne

- specyficzna budowa oraz funkcjonalność struktur mózgowych (nieprawidłowe wydzielanie niektórych neuroprzekaźników)
- dziedziczenie – możliwe jest, że dziecko odziedziczyło po którymś członku rodziny zaburzone funkcjonowanie neuroprzekaźników w mózgu.
- angina – zaburzenie może być związane z przebyciem tej choroby, ponieważ przebyta w dzieciństwie infekcja wywołana przez paciorkowce sprzyja wystąpieniu nerwicy natręctw - bakteria może atakować m.in. mózg, czasami prowadząc do powstania zaburzenia obsesyjno-kompulsyjnego.
 

  • przyczyny psychologiczne

- zbyt surowy opiekun
- stawianie dziecku zbyt wysokich wymagań
- okazywanie mu zbyt mało czułości
- utrata poczucia bezpieczeństwa przez dziecko
- doświadczenia przemocowe
- traumatyczne przeżycia.
 

  • przyczyny społeczne

- zbyt szybkie tempo życia
- dostarczanie zbyt wielu bodźców, informacji  
- wysokie aspiracje.

Konieczne jest jak najszybsze rozpoznanie zaburzenia i rozpoczęcie leczenia. Nerwica natręctw może być także skutkiem fobii szkolnej u dziecka.

Nerwica natręctw u dzieci – leczenie

Jeśli zachowania dziecka dezorganizują jego życie, a także życie rodziny – rodzice powinni zastanowić się nad tym, czy dziecko nie potrzebuje pomocy. Natrętne myśli mogą powodować u dziecka lęk, niepokój, a to z kolei wpływa na jego codzienne funkcjonowanie, zarówno rodzinne, jak i społeczne. Jak pomóc dziecku z nerwicą? Metody leczenia tego typu zaburzeń to:
 

  • terapia poznawczo-behawioralna – działaniem celowym jest eksponowanie malucha na sytuacje, które budzą w nim lęk. Zadaniem dziecka jest powstrzymywanie się wtedy od kompulsywnych zachowań.
  • strategie poznawcze (stosuje się je u starszych dzieci i młodzieży) – celem jest nabycie przez pacjenta większej kontroli nad swoimi myślami i powstrzymywanie się od zachowań kompulsywnych, a także znalezienie innych sposobów na radzenie sobie z napięciem.
  • terapia rodzinna – system rodzinny odgrywa bardzo ważną rolę w życiu dziecka. Istotne jest też, by rodzice wiedzieli, w jaki sposób postępować z dzieckiem. 


W przypadku dzieci raczej nie stosuje się leków, a jedynie bazuje na pomocy psychologa. Jeśli terapia nie przynosi efektów, dopiero wtedy psychiatra dziecięcy może podjąć decyzję o włączeniu leczenia farmakologicznego. 

Jak postępować z dzieckiem z nerwicą natręctw?

Bardzo istotne jest to, żeby wspierać dziecko. Przede wszystkim rodzic powinien znaleźć „wyzwalacze” zachowań kompulsywnych u dziecka (jeśli takie są). Należy też je obserwować, być czujnym na jego zachowania. Dobrym sposobem, by pomóc dziecku, jest także rozmowa z nim – zrozumienie jego obaw, dodanie dziecku otuchy. Ważna jest troska o samopoczucie malucha, często to właśnie opiekunowie mają duży wpływ na jego poziom stresu. Warto zadbać też o to, by w życiu dziecka było mniej napięć, np. zrezygnować z części zajęć pozalekcyjnych, ustalić stały rytm dnia, itp.   

Zobacz także: 

Redakcja poleca

REKLAMA
Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
Ile dać na Chrzest?
Święta i uroczystości
Ile dać na chrzest w 2024 roku? (ile od dziadków a ile od chrzestnej, chrzestnego i gości) 
Luiza Słuszniak
wierszyki o wiośnie
Gry i zabawy
Wiersze o wiośnie: piękne utwory znanych poetów i krótkie rymowanki dla dzieci
Ewa Janczak-Cwil
cytaty na komunię
Cytaty i przysłowia
Cytaty na komunię świętą: piękne i mądre, Jana Pawła ll, cytaty z Biblii
Joanna Biegaj
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
chłopiec, dziecko, krzyk, złość
Wychowanie
Agresywne dziecko w przedszkolu: co robić, gdzie zgłosić?
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
Szkoła w Chmurze: kto może z niej skorzystać?
Edukacja
Szkoła w Chmurze: na czym polega, czy jest legalna i kto może z niej skorzystać?
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak
Urlop ojcowski
Prawo i finanse
Urlop ojcowski 2024: ile dni i ile płatny? Dokumenty i wniosek o urlop dla ojca
Magdalena Drab

Strefa okazji i inspiracji

REKLAMA