
Choroba Heinego-Medina (polio) najczęściej atakuje dzieci do 5. roku życia, ale to u starszych dzieci i u dorosłych daje najgroźniejsze powikłania. Zarażenie polio następuje przez kontakt z wirusem. Jeśli wirusy polio przedostaną się do układu nerwowego, mogą prowadzić do porażenia mięśni i paraliżu. Choroba Heinego-Medina może zakończyć się nawet zgonem (dzieje się tak u 5-10 proc. chorych z porażeniem).
Spis treści:
- Choroba Heinego-Medina - co to jest choroba polio?
- Przyczyny polio
- Polio - objawy
- Polio u dorosłych
- Choroba Heinego-Medina: skutki
- Choroba Heinego-Medina - leczenie
- Nagminne porażenie dziecięce - szczepienie
- Polio w Polsce i na świecie
Choroba Heinego-Medina (polio): co to za choroba?
W przeszłości polio, czyli choroba Heinego-Medina, powodowała tysiące zgonów rocznie, a jeszcze więcej przypadków trwałego kalectwa u dzieci. Dzięki szczepieniom przeciw polio udało się zmniejszyć tę liczbę o 99 proc. W Polsce najwięcej przypadków zachorowań i zgonów z powodu polio miało miejsce w latach pięćdziesiątych ubiegłego wieku. Chorobę tę wywołują enterowirusy z grupy poliowirusów.
Przyczyny polio
Istnieją trzy typy poliowirusów, należących do rodziny enterowirusów. Do zakażenia dochodzi przez kontakt ze skażonym przedmiotem, pokarmem lub zarażonym człowiekiem. Choroba Heinego Medina wylęga się od 9 do 12 dni. Najsilniej zaraża się na kilka dni przed wystąpieniem pierwszych objawów polio i jeszcze przez około miesiąc po ich wystąpieniu. Kiedy poliowirus dostanie się do organizmu człowieka, rozmnaża się w jego jelitach, a stamtąd przechodzi do węzłów chłonnych i krwiobiegu. U chorego może dojść do zaatakowania układu nerwowego, co prowadzi do niedowładu i porażenia mięśni.
Polio - objawy
Po mniej więcej tygodniu lub dwóch od zarażenia wirusem pojawiają się pierwsze objawy Heinego-Medina, które przypominają inne choroby wirusowe. Główne objawy polio to:
- bóle głowy,
- osłabienie,
- niewysoka gorączka (poniżej 39 stopni C),
- problemy żołądkowe (wymioty, biegunki),
- sztywność karku.
Polio może też mieć dużo poważniejszy przebieg i wywołać:
- zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,
- trwałe porażenie,
- niewydolność mięśni oddechowych.
Polio u dorosłych
Zakażenie polio często przebiega łagodnie, jednak czasami prowadzi do zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i porażenia, które zazwyczaj jest trwałe. To właśnie polio u dorosłych oraz dzieci w wieku szkolnym przebiega najostrzej i najczęściej występuje w postaci porażennej. Najciężej zarażenie wirusem polio znoszą dorośli, starsze dzieci i kobiety w ciąży.
Choroba Heinego Medina: skutki
Zaatakowanie układu nerwowego wirusem polio prowadzi do porażenia, szacuje się, że zdarza się to u 1 na 1000 chorych dzieci i u 1 na 75 dorosłych z polio. Około 10 proc. chorych z porażeniem nie może samodzielnie oddychać, co prowadzi do zgonu.W przeszłości powszechnie używano tzw. żelaznego płuca — maszynerii, która oddychała za chorego.
Choroba Heinego-Medina - leczenie
Nie istnieje możliwość całościowego wyleczenia choroby Heinego-Medina, leczenie przebiega wyłącznie objawowo, czyli polega głównie na zwalczaniu objawów poprzez podawanie leków przeciwgorączkowych i przeciwbólowych oraz takich, które odbudowują gospodarkę wodno-elektrolitową czy poprawiają komfort chorego.
Przy ciężkim przebiegu choroby Heinego-Medina, pacjentowi mogą pomóc zajęcia z fizjoterapeutą i rehabilitantem, którzy wspomogą mu poruszanie się i przeprowadzą edukację z zakresu prawidłowego oddychania.
Nagminne porażenie dziecięce - szczepienie
Szczepionka przeciw polio podawana jest w Polsce domięśniowo albo podskórnie. Jest to inaktywowana odmiana szczepionki (czyli taka, która zawiera zabite szczepy wirusa). Pełen cykl szczepień gwarantuje ochronę przed zachorowaniem praktycznie do końca życia.
Zgodnie z kalendarzem szczepień obowiązkowych 3 dawki szczepionki powinno się podać dziecku do 2. roku życia (pierwszą w 3-4. miesiącu życia, drugą w 5-6. miesiącu oraz ostatnią w okolicach 16-18. miesiąca), a także jedną dawkę przypominającą w 6. roku życia.
Choroba Heinego Medina (polio) w Polsce i na świecie
W Polsce ostatni przypadek Heinego-Medina odnotowano w 1984 roku. Wszystko dzięki szczepieniu przeciw polio, które jest w naszym kraju obowiązkowe i zgodnie z kalendarzem szczepień dzieci otrzymują 4 dawki szczepionki, dającej im odporność na całe życie. Dopóki polio nie zostanie całkowicie wyeliminowane w innych krajach, obowiązkowe szczepienia trzeba utrzymać.
Polio na świecie jest wciąż obecne m.in. w Pakistanie, Angoli, Afganistanie, Togo i na Filipinach. Są to jednak pojedyncze przypadki, powszechny program szczepień ochronnych przeciw polio pozwolił w dużej mierze wyeliminować zachorowalność na chorobę Heinego-Medina. Istnieje jednak obawa, że polio powróci z powodu większego przemieszczania się ludności i odmów szczepień.
Zobacz także: