zapalenie ucha środkowego
Adobe Stock
Zdrowie

Zapalenie ucha środkowego – jakie są objawy u dziecka, skąd się bierze i jak je leczyć?

Zapalenie ucha środkowego polega na przedostaniu się bakterii i wirusów do jego wnętrza i wywołaniu w nim bolesnego stanu zapalnego. Wymaga szybkiej interwencji lekarza, gdyż grozi powikłaniami.

Zapalenie ucha środkowego to bardzo częsta choroba niemowląt i małych dzieci, objawiająca się ostrym pulsującym bólem ucha. Przyczyną jej powstawania jest przede wszystkim budowa uszu dzieci, sprzyjająca łapaniu infekcji. Zapalenie ucha środkowego objawia się m.in. gorączką, niepokojem, brakiem apetytu i wymaga wizyty u lekarza, żeby nie doszło do poważnych powikłań, z niedosłuchem włącznie. Najważniejsze kwestie dotyczące zapalenia ucha środkowego wyjaśniamy wspólnie z pediatrą, dr Katarzyną Mudel, ekspertką portalu Znany Lekarz.

Spis treści:

Na czym polega zapalenie ucha środkowego?

Zapalenie ucha (z łac. otitis media) powodują drobnoustroje (przede wszystkim wirusy), które dostają się do jego wnętrza wskutek infekcji górnych dróg oddechowych (nosa lub gardła). Powodują one wysięk we wnętrzu ucha i obrzęk błony śluzowej, przez co zmniejsza się drożność trąbki słuchowej. Następuje zaburzenie ciśnienia wewnątrz ucha (skutkuje to bólem) i zwiększone wydzielanie śluzu.

Z powodu zwężenia trąbki słuchowej śluz nie ma ujścia i zaczyna gromadzić się, doprowadzając do pęknięcia błony bębenkowej. W efekcie z ucha zaczyna wypływać wydzielina, na początku wodnista, później ropna i gęsta. Po wystąpieniu wycieku dolegliwości bólowe na ogół ustępują, ale to nie oznacza końca choroby.

Wyróżniamy:

  • ostre zapalenie ucha środkowego,
  • przewlekłe zapalenie ucha środkowego,
  • wysiękowe zapalenie ucha środkowego,
  • perlakowe zapalenie ucha.

Objawy ostrego zapalenia ucha środkowego

To bardzo bolesna choroba uszu objawiająca się w postaci:

  • gorączki (może dochodzić do 40 stopni Celsjusza), występuje u ok. 1/4 pacjentów,
  • bardzo silnego i ciągłego bólu ucha (ale u 20 proc. dzieci choroba może przebiegać bez bólu, głównie dotyczy to wysiękowego zapalenia ucha środkowego),
  • niechęci do jedzenia u starszych dzieci, u niemowląt ssanie piersi przerywane płaczem,
  • wymiotów,
  • biegunki (rzadziej),
  • rozdrażnienia i niepokoju, przez co dziecko ma problem ze snem,
  • u dzieci starszych może pojawić się szum w uszach i niedosłuch.
Jeżeli niemowlę płacze, klepie się po uchu lub je ciągnie, jest duże prawdopodobieństwo, że dokucza mu zapalenie ucha.

Przyczyny zapalenia ucha środkowego

Do powstawania zapalenia ucha w największym stopniu przyczynia się budowa uszu dzieci. Mają one krótką trąbkę słuchową z ujściem otwartym na gardło. W ten sposób bakterie i wirusy łatwo mogą przedostać się z nosa lub gardła do wnętrza ucha.

Przyczynami powstawania zapalenia ucha są:

Diagnozowanie zapalenia ucha środkowego

Jeżeli zauważysz u dziecka objawy wskazujące na zapalenie ucha, koniecznie trzeba udać się z nim do lekarza. Aby ustalić przyczynę bólu ucha, trzeba je zbadać otoskopem. Dzięki temu lekarz może ocenić stan przewodu słuchowego i błony bębenkowej i czy doszło do stanu zapalnego.

Jak leczyć zapalenie ucha środkowego?

Sposób leczenia zależy od stopnia zaawansowania choroby. W przypadku niemowląt poniżej 6. miesiąca życia i dzieci do 2. roku życia, mających ostry stan zapalny, któremu towarzyszą wysoka gorączka i wyciek z ucha, należy podać antybiotyk. O tym oczywiście zdecyduje lekarz po zbadaniu dziecka.

W łagodniejszym przebiegu choroby można dziecku podać leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe i obserwować je przez najbliższe 24-48 godzin. Jeżeli w tym czasie objawy nie osłabną lub nasilą się, konieczne jest wezwanie lekarza lub udanie się z wizytą do niego.

Lekarz może zdecydować o przepisaniu kropli do uszu, które zmniejszą obrzęk przewodu słuchowego i ból (mogą je stosować dzieci powyżej 1. roku życia) oraz kropli do nosa, jeżeli zapaleniu ucha towarzyszy nieżyt nosa.

W wyjątkowych przypadkach, kiedy nie pomaga leczenie antybiotykami, trzeba wykonać zabieg paracentezy, czyli nacięcia błony bębenkowej, tak aby wydzielina z ucha mogła wypłynąć.

Leczenie trwa około jednego tygodnia. Po tym czasie dziecko powinno być skontrolowane przez lekarza, aby ten ocenił, czy nie doszło do powikłań.

Jeżeli niemowlę mocno płacze z powodu bólu ucha, nie można bez konsultacji z lekarzem podawać mu żadnych leków przeciwbólowych lub kropli do uszu.

Domowe sposoby na zapalenie ucha środkowego

Na łagodzenie bólu i stanu zapalnego ucha pomagają:

  • ciepłe i suche okłady przykładane do ucha,
  • wypoczynek – dziecko powinno zostać w domu,
  • olejek kamforowy – można stosować tylko na zewnątrz, wokół ucha; olejek powoduje rozgrzanie i poszerzenie naczyń krwionośnych, dzięki temu może zmniejszyć ból; olejkiem nie można smarować środka ucha, bo można poparzyć przewód słuchowy,
  • aspirator z filtrem – zapaleniu ucha często towarzyszy katar, dlatego każdej mamie przyda się aspirator z filtrem, który ułatwi dziecku oddychanie; warto pamiętać, aby zbyt często nie odciągać wydzieliny z nosa, gdyż sprzyja to zwiększonej produkcji śluzu (róbmy to maksymalnie 3-5 razy dziennie).

Powikłania zapalenia ucha środkowego

Do powikłań może dojść w przypadku ostrego stanu zapalnego. Są to:

  • niedosłuch,
  • zapalenia wyrostka sutkowego,
  • zapalenie opon mózgowych,
  • niedowład lub porażenie nerwu twarzowego,
  • zapalenie ucha wewnętrznego,
  • wysiękowe zapalenie ucha,
  • przewlekłe zapalenie ucha,
  • trwała głuchota (końcowy efekt większości powikłań).

Profilaktyka nawrotów zapalenia ucha środkowego

Aby nie dochodziło do ponownych infekcji uszu, należy:

  • niemowlę karmić wyłącznie piersią w pierwszym półroczu życia,
  • zrezygnować z posyłania starszego dziecka do żłobka czy przedszkola; w ten sposób ograniczymy ryzyko infekcji górnych dróg oddechowych, a tym samym zmniejszymy zagrożenie infekcjami uszu,
  • nie narażać dziecka na dym tytoniowy – bierne palenie obniża odporność dziecka,
  • u dzieci po 2. roku życia zaleca się szczepienie przeciwko grypie – wykazano ponad 30 proc. skuteczność w zapobieganiu zachorowaniom na OZUŚ podczas sezonu grypowego,
  • szczepić przeciw pneumokokom – te bakterie odpowiadają za znaczną część zakażeń ucha; szczepienie przeciwko pneumokokom do niedawna było zalecane, ale od 2017 roku wprowadzono powszechne populacyjne szczepienia przeciw tym bakteriom u dzieci urodzonych po 31.12.2016 roku. 


Konsultacja: lek. med. Katarzyna Mudel, pediatra, specjalista medycyny rodzinnej i medycyny estetycznej, członkini prestiżowego stowarzyszenia naukowego – Polskiego Towarzystwa Medycyny Estetycznej i Anti-Aging, ekspertka portalu Znany Lekarz

Zobacz także:

18-24 KWIETNIA
szaleństwo zakupów
-40% przy zakupach za min. 50 zł
-40% przy zakupach za min. 50 zł
Skorzystaj z kodu WIOSNA40 i o... więcej»
Kod rabatowy:WIOSNA40
Zobacz
+
-40% przy zakupach za min. 50 zł
Online

Skorzystaj z kodu WIOSNA40 i otrzymaj 40% zniżki na produkty nieprzecenione, oznaczone tym kodem na eveline.pl/skorzystaj-z-promocji przy zakupach za min. 50 zł. Oferta ważna tylko na eveline.pl w dniach 18-24.04.2024. Kody rabatowe nie łączą się. Szczegóły na stronie.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:WIOSNA40
Zobacz
-40% na co 2 sztukę
-40% na co 2 sztukę
Rabat nalicza się automatyczni... więcej»
Zobacz
+
-40% na co 2 sztukę
Online

Rabat nalicza się automatycznie w koszyku. Oferta dostępna na aniakruk.pl. Promocja obowiązuje na prawie całą ofertę, z wyjątkiem produktów przecenionych, kart podarunkowych i zestawów. Szczegóły na stronie.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Zobacz
Do -40% na najlepsze marki sportowe!
Do -40% na najlepsze marki sportowe!
Rabat do 40% na sprzęt, odzież... więcej»
Kod rabatowy:SPORT
Zobacz
+
Do -40% na najlepsze marki sportowe!
Online
Stacjonarnie

Rabat do 40% na sprzęt, odzież i akcesoria sportowe dostępny w sklepie stacjonarnym i na Sportano.pl. Szczegóły w sklepie i na stronie.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:SPORT
Zobacz
-30% przy zakupie min. 2 sztuk
-30% przy zakupie min. 2 sztuk
Rabat 30% przy zakupie min. 2... więcej»
Kod rabatowy:SZALENSTWO24
Zobacz
+
-30% przy zakupie min. 2 sztuk
Online
Stacjonarnie

Rabat 30% przy zakupie min. 2 sztuk (z wyłączeniem kolekcji Pure Vibrance). Oferta dostępna w salonach stacjonarnych i na eolsen.pl. Szczegóły u Partnera.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:SZALENSTWO24
Zobacz
-20% na całą kolekcję Doctor Nap
-20% na całą kolekcję Doctor Nap
Rabat dotyczy całej kolekcji d... więcej»
Zobacz
+
-20% na całą kolekcję Doctor Nap
Online

Rabat dotyczy całej kolekcji dostępnej na www.doctornap.com i łączy się z innymi promocjami. Szczegóły na stronie www.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Zobacz
Do -70% na wybraną ofertę
Do -70% na wybraną ofertę
Rabat do 70% na wybraną ofertę... więcej»
Kod rabatowy:SZZ2024
Zobacz
+
Do -70% na wybraną ofertę
Online

Rabat do 70% na wybraną ofertę bielizny i dodatków dostępną na intymna.pl. Szczegóły na stronie. 

Najniższa cena produktu ze zdjęcia z 30 dni przed obniżką - 149,99 zł.  

Cena produktu po zastosowaniu rabatu – 89,99 zł

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:SZZ2024
Zobacz
REKLAMA
Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
Ile dać na Chrzest?
Święta i uroczystości
Ile dać na chrzest w 2024 roku? (ile od dziadków a ile od chrzestnej, chrzestnego i gości) 
Luiza Słuszniak
wierszyki o wiośnie
Gry i zabawy
Wiersze o wiośnie: piękne utwory znanych poetów i krótkie rymowanki dla dzieci
Ewa Janczak-Cwil
cytaty na komunię
Cytaty i przysłowia
Cytaty na komunię świętą: piękne i mądre, Jana Pawła ll, cytaty z Biblii
Joanna Biegaj
Rocznica Komunii Świętej – prezenty
Święta i uroczystości
Rocznica Komunii świętej – co z tortem i prezentami? I czy udział w rocznicy komunii jest obowiązkowy? 
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
5 dni opieki na dziecko
Prawo i finanse
5 dni opieki nad dzieckiem: od kiedy, ile płatne? Przepisy 2024
Joanna Biegaj
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
chłopiec, dziecko, krzyk, złość
Wychowanie
Agresywne dziecko w przedszkolu: co robić, gdzie zgłosić?
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
Szkoła w Chmurze: kto może z niej skorzystać?
Edukacja
Szkoła w Chmurze: na czym polega, czy jest legalna i kto może z niej skorzystać?
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
jak ubierać niemowlę na spacer wiosną
Pielęgnacja
Jak ubierać niemowlę wiosną: w kwietniu, w maju i przy 20 stopniach [LISTA UBRANEK]
Magdalena Drab
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak
Urlop ojcowski
Prawo i finanse
Urlop ojcowski 2024: ile dni i ile płatny? Dokumenty i wniosek o urlop dla ojca
Magdalena Drab
kiedy wkładać dziecku czapkę
Zdrowie
Kiedy wkładać dziecku czapkę? I czy przewianie uszu to mit? [PEDIATRA WYJAŚNIA]
Małgorzata Wódz

Strefa okazji i inspiracji

REKLAMA