
Salmonella co roku wywołuje około 10 tysięcy przypadków salmonellozy i liczba ta z roku na rok rośnie. Większość zachorowań przebiega dość łagodnie, jednak część chorych ląduje w szpitalu. Najczęstszym źródłem zakażenia są jaja i produkty z nich przygotowywane oraz mięso drobiowe. Większość bakterii z rodzaju salmonella jest antybiotykooporna.
Spis treści:
- Co to jest salmonella?
- Objawy salmonelli
- Czy salmonella jest śmiertelna?
- Diagnozowanie zatrucia salmonellą
- Zapobieganie salmonelli
Co to jest salmonella?
Salmonella to bakterie gram-ujemne, które wywołują choroby przewodu pokarmowego u ludzi. Do rodzaju salmonella należą:
- Salmonella typhi – wywołuje dur brzuszny
- Salmonella paratyphi – wywołuje rzekomy dur brzuszny
- Salmonella bongori – wywołuje zakażenie niedurowe
- Salmonella enterica – wywołuje zakażenie niedurowe
- Salmonella enteriditis, Salmonella typhimurium, Salmonella Virchov, Salmonella hadar, – wywołują zakażenie niedurowe, powodują najwięcej zakażeń w Polsce.
Do zakażenia dochodzi drogą pokarmową – bardzo często poprzez spożycie skażonych jaj, nieprzegotowanej wody lub niedogotowanego mięsa drobiowego, a także przez skażone salmonellą pokarmy – sosy, zanieczyszczone warzywa, owoce morza, ciasta ze śmietaną, lody.
Salmonelle durowe powodują zakażenia ogólnoustrojowe, natomiast niedurowe – ostry nieżyt żołądkowo-jelitowy. Zakażenie bakterią Salmonella nosi nazwę salmonellozy.
Objawy salmonelli
Czas jaki upływa od zakażenia salmonellą do wystąpienia pierwszych objawów wynosi 6-48 godzin. Następnie pojawiają się objawy salmonelli:
- nudności
- wymioty
- bóle brzucha
- gorączka do 39 stopni
- biegunka – bez śladów krwi, wodnista, rzadko w kale pojawia się krew lub śluz.
Czasami zdarza się, że zakażony człowiek staje się bezobjawowym nosicielem salmonelli i jest potencjalnym źródłem zakażenia.
Czy salmonella jest śmiertelna?
Większość zakażonych przechodzi salmonellozę dość łagodnie. Choroba samoistnie się ogranicza i jej objawy ustępują w ciągu 3-7 dni. Nasilone wymioty i biegunka mogą jednak prowadzić do odwodnienia i zaburzeń elektrolitowych. Dlatego salmonella u dzieci, ze względu na ich niską masę ciała, może być groźna, ponieważ maluchy są bardziej od dorosłych podatne na odwodnienie. W przebiegu zakażenia salmonellą u dzieci mogą pojawić się: zaburzenia świadomości, zawroty głowy, senność. Po zaobserwowaniu tych objawów trzeba szybko zabrać dziecko do lekarza.
Czasami zatrucie salmonellą przybiera postać uogólnioną i przechodzi w postać septyczną salmonellozy. W grupie ryzyka są małe dzieci, osoby z zaburzeniami odporności i w podeszłym wieku. Septyczna postać salmonellozy wywołuje znaczące pogorszenie stanu ogólnego chorego, rozsianą bakteriemię, odwodnienie i niebezpieczne spadki ciśnienia tętniczego krwi. Stan ten wymaga leczenia w warunkach szpitalnych, gdyż zagraża życiu.
Salmonella może także doprowadzić do zakażenia układu moczowego, gardła, płuc, trzustki, zapalenia opon mózgowych. Dlatego w przypadku wystąpienia dodatkowych nietypowych objawów i dolegliwości, bezzwłocznie należy skontaktować się z lekarzem.
Diagnozowanie zatrucia salmonellą
Postawienie diagnozy na podstawie samych objawów nie jest możliwe. Dlatego konieczne jest wykonanie badań kału – zwykle pobiera się trzy próbki w odstępie doby. W laboratorium wykonuje się posiew z kału i identyfikuje obecne w nim bakterie. Wykrycie bakterii salmonella potwierdza salmonellozę.
Czasami przeprowadza się też badania serologiczne z krwi. Wtedy bada się, czy krew zawiera specyficzne przeciwciała skierowane przeciwko bakteriom salmonella. W zależności od stężeń poszczególnych klas immunoglobulin (IgM, IgG, IgA) możliwe jest oszacowanie jak dawno doszło do zakażenia salmonellą.
Zapobieganie salmonelli
Zapobieganie zakażeniu bakterią salmonella polega na zachowaniu higieny i przepisów sanitarnych w produkcji żywności i w gastronomii. Bardzo istotne jest częste mycie rąk, zwłaszcza po kontakcie z produktami, które niosą najwyższe ryzyko zakażenia: jajka, mięso drobiowe, owoce, warzywa. Ogromnie ważne jest też prawidłowe przechowywanie żywności i prawidłowa obróbka termiczna.
To, co w warunkach domowych można zrobić, aby zmniejszyć ryzyko zakażenia salmonellą to:
- przechowywanie produktów z tendencją do szybkiego psucia się w lodówce
- właściwa obróbka termiczna żywności, która eliminuje bakterie
- oddzielne przechowywanie w lodówce jaj i mięsa (oddzielne półki)
- częste i dokładne mycie i dezynfekcja blatów w kuchni
- niestosowanie powtórnego zamrażania żywności
- unikanie produktów spożywczych z niesprawdzonych źródeł.
Profilaktyka jest najważniejszym czynnikiem zmniejszającym ryzyko zachorowania na salmonellozę i ciężkiego jej przebiegu.
Zobacz także:

Zawsze gdy u dziecka pojawia się biegunka z krwią, której towarzyszą bóle brzucha, należy skonsultować się z lekarzem. Objawy te uznaje się za alarmujące. Niezwłocznej wizyty u lekarza wymaga każda biegunka, która wybudza malucha w nocy, towarzyszy jej gorączka, bóle kończyn, utrata masy ciała lub spowolnienie rozwoju dziecka. Wystąpienie krwawej biegunki u dziecka jest również wskazaniem do wykonania badania kału na obecność bakterii oraz ewentualnie ich wrażliwości na leki. Sprawdź, co jeszcze należy wiedzieć o krwistych wypróżnieniach dziecka. Przyczyny biegunki z krwią u dzieci Do najczęstszych przyczyn biegunki z domieszką krwi u dziecka należy: zakażenie salmonellą , zakażenie bakterią Shigella zakażenie Escherichia coli zakażenie amebą lub pełzakiem czerwonki antybiotykoterapia Do zakażeń salmonellą, Shigellą lub bakterią Escherichia coli dochodzi w wyniku spożycia skażonego jedzenia lub wody, co może zdarzyć się wszędzie, nie tylko w krajach o niskim standardzie sanitarnym. Skutkiem jest tzw. zatrucie pokarmowe, którego przyczyną mogą też być wirusy wywołujące tzw. grypę jelitową. Biegunka u dziecka ze śladami krwi może wystąpić także po antybiotykoterapii , zwłaszcza jeśli dziecko przyjmowało antybiotyk długo – kilka tygodni. Zaburzenie naturalnej flory bakteryjnej jelit może doprowadzić do zakażenia układu pokarmowego bakterią Clostridium difficile, co prowadzi do tzw. rzekomobłoniastego zapalenia jelit. Krwista biegunka u dziecka może pojawić się także jako objaw zarażenia pierwotniakiem – np. amebą lub pełzakiem czerwonki. Zapalne przyczyny biegunki z domieszką krwi u dziecka Rzadszą, ale i poważniejszą, przyczyną pojawienia się krwistej biegunki u dziecka może być wrzodziejące zapalenie jelita grubego. Charakterystycznym jego objawem jest biegunka u...

Niemowlę karmione piersią może oddawać stolec nawet po każdym posiłku (nie musi to spowodowane biegunką: niektóre dzieci karmione piersią robią kupkę bardzo często, inne raz dziennie lub nawet rzadziej). Jeśli maluszek pije mleko z butelki, zwykle oddaje stolec raz w ciągu dnia; podobnie starsze dziecko. Biegunkę możesz podejrzewać, jeśli następuje zmiana rytmu wypróżniania, kupki są częstsze, bardziej wodniste, często wręcz „strzelające”. Biegunce mogą towarzyszyć nudności i wymioty, złe samopoczucie, gorączka. Dziecko nie chce też jeść ani pić. Faza wymiotów Przyczyną biegunki zwykle jest infekcja wirusowa (spowodowana rotawirusami) lub bakteryjna. Biegunka może też pojawić się z powodu zatrucia pokarmowego, alergii, nietolerancji pokarmowej, a także w trakcie kuracji antybiotykiem – zabija on nie tylko chorobotwórcze bakterie, ale również te, które są organizmowi potrzebne. Najczęściej jednak przyczyną jest infekcja żołądkowo-przełykowa. W jej pierwszej fazie często pojawiają się nudności i wymioty. – Dziecko jest blade, osłabione, wymiotuje nawet po niewielkich ilościach płynów. Na tym etapie bardzo dobrze sprawdza się podanie środków homeopatycznych. Polecam Arsenicum album , pomocny we wszelkiego rodzaju zatruciach i infekcjach żołądkowo-jelitowych. Dołączamy również na tym etapie choroby Ipeca : działa on na skłonność do wymiotów– mówi dr Joanna Gzik, lekarz pediatra. Po to, by dziecko nie odwodniło się, konieczne jest podawanie mu picia, początkowo bardzo często, nawet co 10-15 minut, za to małych ilościach. Najlepiej zaczynać od łyżeczki od herbaty, a potem stopniowo, jeśli dziecko nie wymiotuje po tak małych ilościach, zwiększać ilość płynów do dwóch łyżeczek, łyżki stołowej, kilku łyków, jednocześnie nieco wydłużając odstęp pomiędzy ich podawaniem. Do picia dobra jest woda, którą organizm...

Wymioty u dziecka to jedna z bardziej przykrych dla maluchów dolegliwości zdrowotnych – dziecko jest przestraszone, nie wie, co się dzieje i obawia się reakcji własnego ciała. Nie należy jednak hamować wymiotów, gdyż w sumie są one korzystne dla zdrowia i pomagają w usunięciu szkodliwej substancji z organizmu, np. skażonej bakterią żywności. Na ogół wymioty nie trwają u dziecka zbyt długo i nie są poważną dolegliwością. Trzeba jednak pamiętać, że odpowiednie nawadnianie dziecka podczas wymiotów jest kluczowe dla uniknięcia pogorszenia stanu jego zdrowia. Wymioty u dziecka: charakterystyka objawy przyczyny leczenie domowymi sposobami dieta leki kiedy do lekarza zapobieganie Na czym polegają wymioty u dziecka Wymioty u dziecka to nagłe i gwałtowne wydalenie pod ciśnieniem treści pokarmowej na zewnątrz z żołądka, przez przełyk, jamę ustną, a także przez nos. Towarzyszą im mocne skurcze mięśni przepony, brzucha i klatki piersiowej. Mogą być chlustające (treść żołądkowa wydobywa się pod dużym ciśnieniem) lub nie. Najczęściej są poprzedzone złym samopoczuciem dziecka, tzw. nudnościami i odruchami wymiotnymi. W przeciwieństwie do niemowląt, u których wymioty bardzo często są spowodowane refluksem żołądkowo-przełykowym , wymioty u rocznego dziecka i starszych maluchów często są reakcją obronną organizmu na szkodliwe składniki. Na ogół wymioty u dziecka nie trwają długo i szybko ustępują, dlatego, jeżeli nie towarzyszą im inne niepokojące sygnały bólowe, nie powinny być powodem do stresu. Objawy wymiotów u dziecka Bywa, że dziecko wymiotuje bez innych objawów, jednak zdarza się, że wymiotom towarzyszą następujące dolegliwości: biegunka, bóle brzucha, nudności, brak apetytu, apatia, rozdrażnienie, gorączka , nawet do 40 stopni Celsjusza, ból głowy,...