Wzmożone napięcie mięśniowe: przyczyny, jak leczyć, jak nosić dziecko [OBJAWY]

Wzmożone napięcie mięśniowe neonatolog może stwierdzić zaraz po urodzeniu, gdy noworodek jest badany według skali Apgar. Jeśli mięśnie dziecka są nadmiernie napięte lub przeciwnie – wiotkie, lekarz skieruje dziecko do specjalisty (neurologa). Ale nie zawsze już w tym momencie można stwierdzić problemy z napięciem. Dlatego warto wiedzieć, na co zwrócić uwagę.

Wzmożone lub obniżone napięcie mięśniowe - co oznacza?

Napięcie mięśniowe to pierwsza ważna informacja o stanie i funkcjonowaniu ośrodkowego układu nerwowego i mózgu noworodka. Zaburzenia w tym obszarze mogą świadczyć o chorobach genetycznych i metabolicznych. Od prawidłowego napięcia mięśni zależy rozwój ruchowy dziecka, pokonywanie jego kolejnych etapów, takich jak siadanie, wstawanie, chodzenie.

Wzmożone lub obniżone napięcie mięśniowe to zaburzenie, z którego się nie wyrasta. Dziecko porusza się nie tak jak powinno, ale tak jak pozwala mu na to stan mięśni. Jeśli w porę mu nie pomożemy, problemy mogą się nawarstwiać. Co to oznacza? To zależy od rodzaju zaburzeń. Niewielkie kłopoty ze wzmożonym napięciem mięśniowym mogą w przyszłości zaowocować drobnymi defektami (dziecko będzie miało problem z kopnięciem piłki albo będzie brzydko pisało), te najpoważniejsze prowadzą nawet do niepełnosprawności.

Wzmożone napięcie mięśniowe - przyczyny

Na problemy z napięciem mięśniowym narażone są szczególnie dzieci, które urodziły się przedwcześnie i miały niską wagą urodzeniową. W grupie ryzyka są także dzieci, u których długo utrzymywała się żółtaczka lub były niedotlenione podczas porodu. Warto też, byś zabrała niemowlę do lekarza, jeśli masz choroby układu krążenia, tarczycy, nerek albo podczas ciąży wystąpiły powikłania, np.:

• krwawienie,
• anemia,
• nadciśnienie,
• miałaś przedwczesne skurcze i musiałaś leżeć.

[content:2_1085,8_1392,0_13553,0_5946:CMNews]

Wzmożone napięcie mięśniowe - objawy

Wzmożone napięcie mięśniowe najczęściej powoduje, że dzieci:

• są niespokojne,
• mało śpią,
• dużo płaczą,
• prężą się,
• prostują nóżki,
• trudno im się uspokoić nawet przy piersi.

Obniżone napięcie mięśniowe - objawy

Słabe napięcie mięśniowe objawia się zupełnie inaczej. Dziecko jest ciche, „grzeczne”, zwróć uwagę, czy zazwyczaj niemowlak także:

• jest zazwyczaj zbyt spokojny,
• prawie nie płacze,
• nie unosi nóżek,
• nie cieszy się na twój widok,
• położony na brzuszku nawet nie próbuje unieść główki.

Gdy zmieniasz jego pozycję, np. podczas przewijania, denerwuje się i krzyczy, bo trudno mu wtedy kontrolować swoje ciało.

Wzmożone napięcie mięśniowe u niemowląt - niepokojące objawy

Jeśli któryś z opisanych poniżej objawów wystąpi u twojego dziecka, najpierw wybierz się z nim do waszego pediatry:

Pod koniec 1. miesiąca życia dziecko:

• odgina do tyłu główkę i tułów;
• leżąc na pleckach, jest zgięty w jedną stronę (jak rogalik);
• jest nadmiernie senny lub bardzo mało ruchliwy;
• często podczas jedzenia pręży się, denerwuje, wygina;
• trudno go ubrać, bo ma zbyt napięte rączki lub nóżki.

Pod koniec 3. miesiąca życia dziecko:

• odchyla główkę do tyłu, gdy podciągasz go za rączki do siedzenia;
• kiedy leży na brzuszku, nie unosi główki;
• nie bawi się własnymi rączkami, nie chwyta zabawek;
• jest nadwrażliwy, na głos lub dotknięcie reaguje krzykiem, drżeniem oraz wzmożonym napięciem mięśni.

W wieku 6 miesięcy dziecko:

• nie przekręca się na boki i na brzuszek;
• nie bawi swoimi stópkami;
• ma zaciśnięte piąstki, mocno trzyma kciuk wewnątrz dłoni;
• nadmiernie napina stopy i trzyma je opuszczone.

Wzmożone napięcie mięśniowe - kiedy do lekarza?

Zadbaj, aby odbyła się jak najprędzej. Lekarz oceni rodzaj nieprawidłowości, wyda także zalecenia dla rehabilitanta, który zajmie się dzieckiem. Potem będziecie musieli jeszcze zgłaszać się na kontrole. Pamiętaj, czas jest tu bardzo ważny! Dziecko wiotkie lub zbyt napięte uczy się poruszać tak, jak pozwalają mu na to mięśnie. Każdy nieprawidłowy ruch zostaje zakodowany w mózgu. W ten sposób utrwalają się złe wzory ruchu. Jeżeli zlekceważysz nieprawidłowe napięcie u dziecka, oprócz problemów z rozwojem ruchowym mogą pojawić się u niego także kłopoty z koncentracją uwagi, a gdy pójdzie do szkoły – trudności z ładnym pisaniem i na lekcjach wuefu. Prawidłowa rehabilitacja pomoże odzyskać sprawność. Najlepsze efekty daje jednak, gdy zostanie rozpoczęta w 1. roku życia.

Idź z dzieckiem do neurologa, jeśli:

• jest apatyczne, ciągle śpi lub przeciwnie – jest stale pobudzone, trudno je uspokoić i reaguje lękiem na codzienne zabiegi;
• jest wiotkie, leje się przez ręce albo przeciwnie – jest napięte, „sztywne”, trudno je ubrać;
• leży wygięte „w rogala”. Odgina głowę do tyłu, robi mostki, mocno drżą mu nóżki;
• nie potrafi skupić wzroku na twarzach albo zabawkach (po trzecim miesiącu życia).
• nietypowo reaguje na głos/dotyk: krzyczy lub przeciwnie – zachowuje się obojętnie;
• podnoszone za rączki do siadu nie „ciągnie” za sobą główki;
• rozwija się dużo wolniej niż rówieśnicy, np. po ukończonym szóstym miesiącu życia nie przekręca się na boki.

Uwaga: Żaden z tych objawów nie musi oznaczać, że dziecko ma problemy ze zdrowiem. Maluch jednak powinien zostać zbadany.

Wzmożone napięcie mięśniowe - rehabilitacja, jak ćwiczyć?

Jest ich kilka. O wyborze decyduje lekarz wspólnie z rodzicami. Najczęściej stosowane są dwie metody: 

• Metoda Vojty przynosi szybkie efekty, ale nie jest zbyt przyjemna dla dziecka (podczas ćwiczeń dzieci często płaczą z powodu dyskomfortu). Polega na uciskaniu określonych punktów na ciele. Ich pobudzanie powoduje „naprawę” mózgu. Aby przyniosła skutek, ćwiczenia powinny być wykonywane systematycznie co 3–4 godziny.

 

• Łagodniejsza jest metoda NDT-Bobath – usprawnia dziecko poprzez dostarczanie mu odpowiednich doznań czuciowych i ruchowych. Ruchy ćwiczone z terapeutą rodzice utrwalają w domu przez prawidłową pielęgnację, karmienie, noszenie czy zabawę.

Inne sposoby przezwyciężania problemów z napięciem to m.in.:

• metoda Petö (stosowana u dzieci, które już rozumieją polecenia),
• hipoterapia (jazda konna),
• ćwiczenia w skafandrze kosmicznym,
• masaż i pływanie.

[content:0_3618,,8_1294,0_18964,0_16085:CMNews]