Dlaczego niemowlę nie chce spać – to pytanie dręczy wielu niewyspanych i zmęczonych rodziców. Najpierw warto poszukać przyczyny, a potem ustalić, co robić. Podpowiadamy, co na pewno zadziała.
Spis treści:
Przyczyny, dla których niemowlę nie chce spać, mogą być naprawdę różne. Zanim więc rodzice ustalą, co przeszkadza w spaniu ich dziecku, muszą się zwykle nieźle natrudzić. Warto jednak poświęcić temu tematowi trochę uwagi i czasu, by w końcu zapewnić maluszkowi spokojny, zdrowy sen. A przy okazji dać odpocząć sobie.
Najczęstsze przyczyny, przez które niemowlę nie chce spać w dzień lub w nocy, są prozaiczne:
Być może wydaje ci się, że to banalna odpowiedź, ale na początek przeanalizuj, ile snu potrzebuje dziecko w różnym wieku.
Ten problem dotyczy zwłaszcza noworodków. Minie trochę czasu, zanim dziecko przyzwyczai się rytmu dzień-noc. Tymczasem ucz maluszka, że to dwie całkiem inne pory: na noc gaś światło, wieczorem mów ściszonym głosem, nie proponuj ekscytujących zabaw przed snem.
Zadbaj o stały plan dnia i powtarzalne rytuały – to pomoże maluszkowi zasypiać o podobnych porach każdego dnia i wieczoru.
A może pokój jest niewywietrzony? Temperatura w nocy nie powinna przekraczać 21°C, nie może być też niższa niż 18°C.
Nie rezygnuj zbyt szybko z nocnych karmień, bo głód wybudzi ze snu nawet największego śpiocha. Gdy dziecko skończy 6 miesięcy, stopniowo zmniejszaj liczbę nocnych karmień, po 1. roku w nocy podawaj do picia tylko wodę.
Mokra pielucha to nic przyjemnego, przewijaj więc dziecko tuż przed snem, a gdy obudzi się z płaczem, sprawdź, czy ma czysto.
Być może to drapiąca metka albo uciskające body? Na noc zakładaj maluszkowi miękkie, bawełniane ubranka bez zapięć na plecach. Dokładnie sprawdź, czy jakiś element nie drażni skóry.
Przez zapchany nosek trudno oddychać, nic więc dziwnego, że zakatarzone niemowlę nie chce spokojnie spać. Przed snem oczyść choremu dziecku nosek aspiratorem. Skonsultuj się z również lekarzem: zapytaj, czy możesz posmarować okolice noska maścią majerankową lub poproś o polecenie leków.
Odpowiednio dopasowany materac jest niezwykle ważny dla wygody i spokojnego snu. Sprawdź, z czego powinien być zrobiony materac dla niemowlaka.
Czasem, zanim niemowlę zaśnie, trzeba się koło niego naskakać. Na szczęście nie jest tak, że jesteście zupełnie bez szans. Gdy niemowlę nie chce spać, zwykle wystarczy, że rodzice wprowadzą (albo poprawią!) stały plan usypiania. Zobacz, o jakie konkretnie punkty chodzi.
Tak, tak – każdy wie, że dziecko trzeba przed snem wyciszyć. Ale czy wiesz, że wieczorne wyciszanie dziecka warto zacząć już... 2 godziny przed jego planowanym zaśnięciem? To oczywiście nie znaczy, że od tej chwili masz już pogasić światła i położyć dziecko do łóżeczka – na to mamy jeszcze czas. Dobrze byłoby za to przełączyć domowe życie na spokojniejszy tryb: bez głośnej muzyki, łaskotek malucha i zabawy „a kuku!”. Dwie godziny przed usypianiem to czas oglądania książeczek, spokojnej kąpieli, nieśpiesznego karmienia i innych wieczornych rytuałów.
Ciepła woda rozluźnia mięśnie i wycisza zmysły, żeby jednak wieczorna kąpiel sprzyjała szybszemu usypianiu dziecka, nie może przebiegać w nerwowej atmosferze – którą, co tu kryć, wprowadzamy zwykle my, rodzice. Boimy się, że maluch w wodzie zmarznie, że zamoczy sobie uszka (no i co z tego?!), że zacznie płakać itd. – i z każdą chwilą czujemy coraz większe spięcie. A ono łatwo udziela się dziecku. Nawet najmłodsze niemowlę zauważy, że nie patrzysz mu prosto w oczy, że masz gwałtowniejsze ruchy niż zwykle, że mówisz głośniej niż normalnie…
Żeby wyciszyć nerwy, przygotuj sobie wszystko już wcześniej. Ustaw wanienkę tak, żeby było ci wygodnie – np. na podłodze – zgromadź kosmetyki, ręcznik, a jeszcze lepiej dwa (jeden do wytarcia dziecka, drugi do otulenia), powoli rozbieraj maluszka, delikatnie obracając go z boku na bok, a nie szarpiąc go, byle szybciej. Wkładaj do wanienki bokiem i powoli, tak, żeby go nie zaskoczyć nagłą zmianą. Patrz mu w oczy, mów serdecznie i już od pierwszych dni życia dziecka traktuj kąpiel jako miły, wyciszający rytuał. Twoje nastawienie jest naprawdę ważne.
Nie masz już sił nosić i kołysać? W takim razie połóż się z maleństwem albo usiądź obok niego i pogłaszcz je po główce, rączkach (od ramion po dłonie), klatce piersiowej albo plecach. Rób to powoli, rytmicznie i pilnuj, by nie odrywać jednocześnie obu rąk od ciała dziecka (jedna zawsze powinna pozostawać na jego skórze). Wystarczy pięć minut takiego masażu, by rozluźnić mięśnie dziecka. Warto, aby stał się on częścią waszego wieczornego rytuału, nie tylko dlatego, że ułatwia niemowlęciu usypianie, lecz także dlatego, że sprzyja zacieśnianiu się więzi między wami.
Orędownikiem białego szumu jest m.in. słynny amerykański pediatra dr Harvey Karp, który przekonuje, że cisza… przeszkadza niemowlętom w zasypianiu. Z kolei monotonne dźwięki pomagają mu usnąć. Takiego samego szumu maluch słuchał jeszcze przed narodzinami – do jego uszu dochodziły dźwięki spoza brzucha (tłumione przez wody płodowe), a także szum krwi i bicie serca. To dlatego ciche kołysanki, mruczanki albo... szum suszarki do włosów czy odkurzacza działają na niego uspokajająco także i po narodzinach.
Próbujesz uśpić dziecko w łóżeczku? No to się nie dziw, że wcale nie chce zasnąć. Dopóki mieszkało w brzuchu, cały czas doświadczało delikatnego kołysania, dlatego po porodzie to też pomaga mu się zrelaksować. Leżenie w nieruchomym łóżeczku jest dla niego czymś zupełnie nowym. Kołysz niemowlę bardzo delikatnie, najlepiej do przodu i do tyłu (a nie w górę i w dół). W ten sposób nie tylko go uspokajasz, lecz także rozwijasz jego równowagę. Uwaga jednak – czym innym jest kołysanie w ramionach, a czym innym w wózku czy leżaczku. Podczas kołysania ważna jest, oprócz samego ruchu, także bliskość z mamą lub tatą.
Zapach mamy, ciepło jej ciała – to właśnie to, co małe dzieci lubią najbardziej. Kojąca bliskość pomaga dziecku nie tylko rozluźnić napięte mięśnie, lecz także buduje poczucie bezpieczeństwa, wzmacnia jego odporność i wpływa na to, że maluch rośnie. Warto, aby przytulanie przebiegało w kontakcie „skóra do skóry” (np. w chuście), kiedy maluch tuli się do nagiej klatki piersiowej mamy lub taty. To szczególnie ważne nie tylko dla noworodków i wcześniaków, lecz także np. dla dzieci, które nie są karmione piersią (przez co doświadczają mniej fizycznej bliskości mamy) oraz tych, które urodziły się poprzez cesarskie cięcie i potrzebują bardzo dużo dotykowej stymulacji.
W pierwszych tygodniach życia maleństwo najlepiej czuje się, gdy jest ciasno owinięte (razem z rączkami) jak w kokonie. Takie owijanie, czy raczej, jak mówią położne: spowijanie, przypomina maluchowi bezpieczną ciasnotę sprzed porodu, a poza tym, jak tłumaczą pediatrzy, ogranicza mimowolne wymachy rąk, dzięki czemu maluch łatwiej może zasnąć. Po pierwszym miesiącu życia, gdy niemowlę zacznie już bardziej panować nad swoim ciałem, lepiej zastąpić ciasny becik luźną kołderką, by nie ograniczać już dziecku ruchów. Większość dzieci lubi przytulić też przytulić policzek do czegoś miękkiego: możesz podłożyć mu rożek kołdry, pieluszkę tetrową albo twój T-shirt. Dzięki temu maluch będzie czuł twój zapach, a to zadziała na niego jak balsam.
Zobacz też:
Każdy rodzic powinien wiedzieć, czym jest SIDS. Choć wciąż nie znamy przyczyny występowania śmierci łóżeczkowej, jest wiele rzeczy, które możemy zrobić, aby zminimalizować ryzyko jej wystąpienia. Sprawdź, czy SIDS to choroba, i które dzieci są szczególnie zagrożone. Co to jest SIDS? SIDS (z ang. Sudden Infant Death Syndrome ) nazywany także „cichą śmiercią” lub „śmiercią bez patologii”, to zespół nagłej śmierci łóżeczkowej niemowląt. SIDS nie jest chorobą. Jest diagnozą, którą lekarze stawiają w szczególnych okolicznościach nagłej, nieoczekiwanej śmierci dziecka poniżej pierwszego roku życia, które uważane było przez rodziców i lekarzy za zdrowe. Trzeba jednak pamiętać, że SIDS zdarza się wyjątkowo rzadko. Szacuje się, że w Polsce śmierć łóżeczkowa dotyka około 60 niemowląt rocznie. Nie myl SIDS z SUDI (ang. Sudden Unexpected Death in Infancy ). To drugie pojęcie oznacza wszystkie przypadki niespodziewanej śmierci w trakcie snu dziecka poniżej 1. roku życia. 44% przypadków SUDI stanowi nagła śmierć łóżeczkowa (SIDS). SIDS: do kiedy występuje? Śmierć łóżeczkowa występuje u niemowląt do 12. miesiąca życia, najczęściej między 2. a 6. miesiącem życia (zdarza się wtedy 80-90 proc. przypadków SIDS), później jest coraz rzadsze, a po pierwszym roku życia ryzyko praktycznie zanika. Zwykle zdarza się w nocy i wczesnym rankiem, sporadycznie we śnie w ciągu dnia. Jest częstsza u chłopców niż u dziewczynek. W skali światowej częstotliwość występowania SIDS waha się od 0,1 do 6 na 1000 żywych urodzeń. Najwyższy współczynnik występowania SIDS zaobserwowano w Australii i Nowej Zelandii. Czy wiadomo, jakie są przyczyny śmierci łóżeczkowej? Nie wiadomo, jakie są przyczyny występowania SIDS, a sama diagnoza...
Temperatura i wilgotność w pokoju noworodka to kwestie nie bez znaczenia dla komfortu i snu dziecka. Nie ulegaj pokusie, zwłaszcza zimą, by odkręcać kaloryfery i mocno nagrzać powietrze w domu – maluszkowi nie przybędzie od tego zdrowia. Wręcz przeciwnie, gorąco i nieodpowiednie nawilżenie powietrza w pokoju noworodka doprowadzą do przegrzania dziecka oraz do wysuszenia śluzówek w nosie i gardle. Zbyt wysoka temperatura nie jest też dobra do spania. Jaka więc jest optymalna? Opisujemy, jakie warunki powinny panować w pokoju dziecka, że maluszek czuł się w nim dobrze. Spis treści : Jaka powinna być temperatura w pokoju noworodka? Jaka powinna być wilgotność w pokoju noworodka? Jakie powinno być światło w pokoju noworodka? Jakie powinny być dźwięki w pokoju noworodka? Jakie wstawić rośliny do pokoju noworodka? Jaki fotel dla mamy w pokoju noworodka? Jaka powinna być temperatura w pokoju noworodka? Temperatura otoczenia jest bardzo ważna dla noworodka. Tak małe dziecko łatwo może ulec wychłodzeniu lub przegrzaniu, ponieważ jego układ termoregulacji nie działa jeszcze sprawnie. Idealna temperatura, jaka powinna panować w pokoju noworodka, to 20-22°C, także zimą. Optymalna temperatura w nocy w pokoju maluszka powinna być o 2 stopnie niższa, niż ta w dzień. Oznacza to, że nocą powinna ona wynosić 18-20 °C. Podczas kąpieli w łazience może sięgać ok. 24°C. To się może przydać w pokoju noworodka: Termometr – do mierzenia temperatury powietrza w pomieszczeniach. Regulatory temperatury – na grzejnikach, pozwolą sterować temperaturą w pokoju. Przenośny grzejnik – jeśli masz zbyt chłodne mieszkanie. Promiennik ciepła – jeśli dziecko urodziło się przed czasem lub z niską masą, jest bardziej podatne na wychłodzenie. Jaka powinna być wilgotność w pokoju...
Kokon niemowlęcy to materac o charakterystycznym owalnym kształcie. Kokon do spania dla dziecka pozwala na zachowanie wygodnej pozycji, zbliżonej do tej, w jakiej dziecko przebywało w macicy. To dlatego kokon najczęściej wkłada się do łóżeczka noworodka. Kokon niemowlęcy, zwany też gniazdkiem dla niemowląt, ogranicza dziecku przestrzeń i daje poczucie bezpieczeństwa, to zatem idealny sposób na wyciszenie i uspokojenie maluszka. Co to jest kokon niemowlęcy? Kokon dla noworodka i starszego dziecka przypomina łóżeczko, ale jest w całości wykonany z bawełny. Wymyślono go w Szwecji, gdzie szybko zdobył ogromną popularność. Ma kształt litery U i wiązania, za pomocą których można regulować jego wielkość i przestrzeń dla dziecka. Kokon posiada też podwyższone brzegi, przez co czasem nazywany jest także gniazdkiem niemowlęcym. Wypełnienie z silikonowych albo styropianowych kuleczek gwarantuje miękkość i wygodę. Niemowlę w kokonie jest otulone i bezpieczne, nie wypadnie i będzie spało w komfortowej pozycji. Czy warto kupować kokon niemowlęcy? Kokon niemowlęcy może mieć wiele zastosowań, warto więc kupić go podczas kompletowania wyprawki dla noworodka . Kokon dla dziecka przyda się: do spania i do łóżeczka: wielu rodziców wkłada kokon do łóżeczka niemowlęcego , by ograniczyć przestrzeń i stworzyć bardziej przyjazne otoczenie na pierwsze tygodnie życia. Niektórzy wykorzystują go także podczas spania z dzieckiem w łóżku . W czasie rodzinnego wyjazdu kokon niemowlęcy może pełnić rolę łóżeczka. do przewijania: podwyższone boki kokona zabezpieczają dziecko przed upadkiem. Miękki kokon niemowlęcy będzie też znacznie przyjemniejszym miejscem na wieczorną toaletę po kąpieli. do zabawy: kokony dla dzieci mają piękne kolory, które stymulują wzrok maluszka. Kokon można z powodzeniem potraktować jako pierwszą matę do zabaw w ciągu dnia....
