Niedoparki – recenzja książki

Czy tobie również giną skarpetki? Czy kiedykolwiek zastanawiałaś się nad tym, dlaczego skarpetki giną bezpowrotnie i nigdy nie udaje się znaleźć drugiej sztuki do pary? Już 22 października 2012 PREMIERA książki NIEDOPARKI! Niedoparki to domowe stworki żywiące się twoimi skarpetkami. Zawsze biorą tylko po jednej sztuce, zostawiając ci drugą, nie do pary – stąd ich nazwa. Na świecie jest ich mniej więcej tyle samo co ludzi. Mieszkają w każdym domu. Twoim także. Bo chyba nie chcesz powiedzieć, że nigdy w życiu nie zginęła ci skarpetka? Autor, Pavel Šrut, oraz ilustratorka, Galina Miklínová, w książce Niedoparki nie tylko odkrywają odwieczną tajemnicę zaginionych skarpetek. Opowiadają również emocjonującą, zabawną i zarazem piękną historię o przyjaźni, lojalności, odwadze i o tym, że każdy z nas chciałby mieć kogoś „do pary”.      Pełne humoru i świetnie zilustrowane przygody niedoparków szturmem zdobyły serca czeskich dzieci, dorosłych i krytyki, która przyznała im m.in. tytuł Książki Dziesięciolecia dla Dzieci i Młodzieży. W Czechach książka doczekała się już drugiej części, w roku 2013 pojawi się trzecia. Na podstawie Niedoparków powstaje animowany film 3D, którego producentem jest Ondřej Trojan, reżyser m. in. nominowanego do Oscara filmu Żelary. Wraz z książką do Polski trafia pluszowa maskotka – podobizna głównego bohatera – niedoparka Hihlika. Niedoparki to pierwsza książka z serii wydawniczej Czeska Bajka, w której będą wychodzić najciekawsze czeskie pozycje dla dzieci i młodzieży ostatnich lat. www.niedoparki.pl AUTOR Pavel Šrut (ur. 1940); czeski poeta, tłumacz, autor tekstów piosenek, felietonów oraz książek dla dzieci i młodzieży (m.in. kontynuacji popularnych także w Polsce przygód Boba i Bobka – dwóch królików z kapelusza). Laureat m.in. nagrody Jaroslava Seiferta...

Obiecywałam, że po ukazaniu się książki, na pewno wam o niej napiszę. Słowa dotrzymuję. Bo słowo, o czym wiecie nie tylko z książek Starego Doktora, to rzecz najwyższej rangi. W Józkach zresztą nie tylko słowo się liczy. Liczy się poczucie bezpieczeństwa, odróżnianie dobra od zła i przyjaźń. Książkę gorąco polecam i przedstawicielkom płci piękniejszej, bo o niej także jest mowa, i tej odrobinę brzydszej. Wakacje 1908 roku. Na kolonie do Wilhelmówki zjechało stu pięćdziesięciu chłopców, a każdy z nich to gejzer pomysłów, energii, wyobraźni. I najróżniejszych charakterów od tego idealnego po ten wymagający gruntownej naprawy. Dla większości z tej gromady ten kolonijny wyjazd był pierwszym wyjazdem za miasto, dla wielu była to pierwsza w życiu okazja uwolnienia się choćby na chwilę od ojca pijaka, a także do zjedzenia trzech posiłków dziennie. To prawda, że świat przedstawiony przez Janusza Korczaka idealny nie jest, bo problem goni problem, ale prawdą jest i to, że wielu kolonistów udaje się oszlifować, uładzić, opanować. To zasługa nie tylko oddanych wychowawców, ale i chłopców, którym takie normalne życie i  dobre wzorce nagle zaczynają odpowiadać. Pewnie, że jeszcze w pierwszych dniach chłopcy potrafią nabroić, zniszczyć na przykład ptasie gniazdo, wyjeść z kolonijnej spiżarni miód, ale już pod koniec pobytu tych incydentów prawie nie ma. A jeśli nawet się zdarzają, to sąd z kolonii złożony z chłopców z winnym odpowiednio się policzy. Wszystko jak w prawdziwym sądzie, tylko kary bardziej wyszukane. Powiecie pewnie, cóż to za kolonie, na których nie ma dziewczyn. Ależ są, i to niemalże za płotem. Z kolonią chłopaków sąsiaduje bowiem Zofiówka, obóz dla dziewcząt. Jak dziewczyny, to i pierwsze miłości. Tak, ale o tym już w powieści. Nie myślcie jednak, że z kart książki wieje nudą i tanią dydaktyką, bo niby cóż mądrego można...

Specjalnie piszę w tej kolejności, bo bardziej dla mam i tatusiów niż dla Jasiów i Małgoś. Jeśli jednak te bajki będą słuchane lub czytane wspólnie, bawić się będą i jedni i drudzy. Czytelnicy przy okazji zwrócą uwagę na ilustracje Zbigniewa Dobosza, słuchacze z przyjemnością posłuchają Artura Andrusa i Piotra Bałtroczyka. Osiem bajek, a każda jak na bajkę  przystało zakończona morałem, przewrotnym, bo to przecież bajki Artura Andrusa, i pozornie bezsensownym. Jak w kabarecie. Bohaterowie bajek też jakby znajomi, ale całkiem odmienieni. Czerwony Kapturek jest żoną Zielonej Czapki, a Kręcinos i Wiercipięta również znaleźli sobie towarzyszki życia. W każdym razie towarzystwo trochę stoi na głowie, trochę drepcze na jednej nodze. Bo te bajki maja przede wszystkim bawić, a nie na siłę umoralniać. A jeśli mowa o morałach. Na szczęście, bo w bajkach współczesnych wcale nie muszą być takie Krasicko-Mickiewiczowskie, autor te morały zrzucił z moralizatorskich piedestałów. Pisze więc: Bez względu na to, jaki ma się charakter, prawdziwe szczęście można spotkać nawet w bibliotece. Zwłaszcza przy regale z książkami o dinozaurach. Pyszne, a ile w tych dwóch zdaniach ukrytych znaczeń, ile sarkastycznego śmiechu. Mnie najbardziej urzekła w tych opowiastkach zabawa słowem. Dowcipna, inteligentna, zaskakująca. Autor jeszcze raz udowodnił, że z językiem potrafi robić najróżniejsze sztuki. Dla wielu rzecz to w dzisiejszych czasach prawie nieosiągalna. Jeśli zatem chcecie zrobić frajdę dzieciom, nauczyć je wartości słowa, pokazać, jak giętki jest ten nasz język, i jak szybko podąża za myślami polecam Bzdurki. Bo to wcale nie są zwykłe bzdurki, to kawałek dobrej literatury. Bzdurki, czyli bajki dla dzieci i innych Autor: Artur Andrus Ilustrator: Zbigniew Dobosz Czytają: Artur Andrus i Piotr Bałtroczyk Wydawnictwo: Zielona Sowa Kącik małego czytelnika...