
Jedno jest pewne – nie musisz nic robić na zapas. Alergikom należy rozszerzać dietę tak jak zdrowym dzieciom. Dopiero gdy okaże się, że dziecko ma alergię na jakiś produkt, wyłącza się go z diety. Aby to sprawdzić, nowości wprowadzaj pojedynczo, co kilka dni, i obserwuj dziecko. Gdy okaże się, że dziecko ma reakcję alergiczną na jakiś produkt, zacznij przygotowywać dania bez niego – to jedyny sposób leczenia alergii pokarmowej. Kiedy już wiesz, że twoje dziecko nie może pić mleka, jeść jajek czy produktów z glutenem (to najczęstsze uczulenia u małych dzieci), możesz odetchnąć z ulgą. Teraz wiesz, co masz robić.
1. Mleko krowie
Choć mleko zawiera tak potrzebne dzieciom białko i wapń, jest najczęstszą przyczyną uczuleń pokarmowych. W pierwszym roku życia dzieci powinny pić mleko mamy lub modyfikowane dostosowane do wieku. Objawem uczulenia na białka mleka krowiego jest wysypka, biegunka, obfite ulewanie, bóle brzuszka. W przypadku alergii na mleko trzeba też unikać w diecie masła, jogurtu, kefiru, maślanki.
- Kiedy wprowadzać mleko krowie do diety? Pod koniec pierwszego roku życia (w 11. miesiącu spróbuj podać przetwory mleczne: jogurt, kefir, maślankę, zsiadłe mleko).
- Czym zastąpić mleko w diecie? Dzieci uczulone na białka mleka krowiego powinny pić mieszanki lecznicze, w których białka są rozłożone na drobniejsze cząsteczki o znikomych lub niemal żadnych właściwościach uczulających. Dzieci w pierwszym roku życia nie powinny dostawać mieszanek sojowych – okazało się, że białka soi są nawet silniejszym alergenem niż białka mleka krowiego. Zamiast masła możesz używać masła klarowanego (rozpuść masło na małym ogniu, zbieraj szumowiny – białka mleka opadną na dno, a na górze zbierze się czysty tłuszcz; przelej go do słoika, wstaw do lodówki), miękkiej margaryny bezmlecznej lub oliwy z oliwek (wlej ją do szerokiego pojemnika, wstaw do zamrażarki, gdy zgęstnieje, smaruj nią pieczywo). Do ciasta naleśnikowego dodaj wodę gazowaną – dobrze je spulchni.
Zobacz też: Masło, margaryna czy oliwa? 7 ważnych faktów o tłuszczach dla dziecka
2. Produkty z glutenem
Gluten to białko roślinne, które znajduje się w niektórych zbożach: pszenicy (najwięcej), życie, jęczmieniu, orkiszu, a w niewielkich ilościach także w gryce. Gluten zawierają wszystkie produkty z tych zbóż: mąka, płatki, kasze, pieczywo. Najczęściej objawem alergii jest wysypka, biegunka.
- Kiedy wprowadzać gluten do diety? Dzieciom karmionym piersią w 5. miesiącu, karmionym mieszanką mleka modyfikowanego – w 6. miesiącu (pół łyżeczki kaszki manny w zupce jarzynowej). W kolejnych miesiącach można podawać dziecku większe ilości produktów glutenowych, jeśli nie ma niepożądanych reakcji.
- Czym zastąpić gluten w diecie? Mąkę pszenną – innymi mąkami, które nie zawierają glutenu, np. kukurydzianą, ryżową, ziemniaczaną, gryczaną (zawiera jedynie minimalne ilości glutenu). Dla najmłodszych sprawdza się też mlekozastępczy produkt bezglutenowy. Kupuj pieczywo bezglutenowe w specjalistycznych piekarniach i sklepach ze zdrową żywnością. Szukaj produktów ze znakiem przekreślonego kłosa – te nie zawierają glutenu.
Zobacz też: Co to jest gluten?
3. Białko jajka
Jajka zawierają witaminy, żelazo, wielonienasycone kwasy tłuszczowe i cholesterol – te dwa ostatnie składniki potrzebne są do rozwoju mózgu. Jajka na twardo wywierają na niektórych alergikach mniejsze działanie uczulające, bo ogrzewanie zmienia strukturę białek. Objawem uczulenia jest zwykle wysypka.
- Kiedy wprowadzać jajka do diety? Zarówno dzieciom karmionym piersią, jak i mlekiem modyfikowanym po szóstym miesiącu życia można wprowadzić do diety jajko - całe lub samo żółtko, np. jako dodatek do zupki.
- Czym zastąpić jajka w diecie? Niektóre dzieci lepiej tolerują jajka przepiórcze (trzy przepiórcze zastępują jedno jajko kurze). Ziemniaki lub kleik ryżowy możesz dodać zamiast jajka do kotletów mielonych. Zamiast biszkoptów czy ciast drożdżowych podawaj ciasto francuskie lub tartę – nie zawierają one jajek.
Uważaj także na owoce, orzechy i miód
One też mogą wywoływać alergię pokarmową. Wprowadzaj je ostrożnie (pojedynczo, co kilka dni).
Truskawki i poziomki – pyszne i wartościowe, ale mogą uczulać. Podawaj je ostrożnie, ale nie opóźniaj wprowadzania ich do diety. W postaci przetworzonej, np. w kompocie, są mniej alergizujące.
Cytrusy – czyli pomarańcze, mandarynki, grejpfruty - podając je, obserwuj dziecko.
Kiwi – choć zawiera mnóstwo witaminy C, coraz częściej jest przyczyną uczuleń.
Miód i orzechy – też często powodują uczulenie. Orzechy ze względu na ryzyko zakrztuszenia podawaj po drugim roku życia dziecka, podobnie miód - ze względu na obecność w nim substancji, które mogą zaszkodzić dziecku.
Konsultacja: prof. Mieczysława Czerwionka-Szaflarska, pediatra alergolog gastroenterolog, kieruje Katedrą i Kliniką Pediatrii, Alergologii i Gastroenterologii Collegium Medicum w Bydgoszczy.
Czytaj też na Polki.pl: Gdy jedzenie uczula