Rodzicielstwo bliskości (ang. attachement parenting), nazywane też w skrócie RB, jest jedną z modnych obecnie metod wychowawczych, a także najstarszym i najbardziej naturalnym sposobem opiekowania się dziećmi. Agnieszka Stein, psycholożka, ekspertka nurtu rodzicielstwa bliskości opowiada o siedmiu zasadach bliskości.
Spis treści:
– Myślę, że na pytanie, co to jest rodzicielstwo bliskości, jest wiele różnych odpowiedzi – mówi Agnieszka Stein, psycholożka, ekspertka nurtu rodzicielstwa bliskości. – Jedna z takich, które lubię, mówi, że jest to rodzicielstwo oparte na zaufaniu do dziecka, ale też do siebie. Inna definicja mówi, że to relacja, która na pierwszym miejscu stawia bliskość i kontakt emocjonalny z dzieckiem.
Inne określenie RB mówi, że to rodzicielstwo, w którym traktujemy dziecko podmiotowo, jak takiego samego człowieka, którym my jesteśmy. – To też sposób wychowywania dziecka oparty na poważnej, naukowej wiedzy – dodaje Agnieszka Stein.
Twórcy pojęcia attachement parenting, czyli rodzicielstwo bliskości, William i Martha Searsowie, twierdzą, że to wychowanie zdroworozsądkowe, które uprawialiby wszyscy rodzice, gdyby nikt nie ingerował w ich zdrowe, rodzicielskie odruchy. Bo RB to miłość, opieka, szacunek i odpowiadanie na potrzeby dziecka. A nie zostawianie maleństwa, by się wypłakało, czy słuchanie trenerów, którzy uczą, jak usypiać w pięć minut itp.
Mamy coraz większą wiedzę na temat tego, co się dzieje w naszych głowach, jak działa mózg, jak my działamy. I to potwierdza to, co intuicyjnie czasem robią rodzice realizujący rodzicielstwo bliskości.
Zasady wychowania w duchu rodzicielstwa bliskości jego twórcy, William i Martha Searsowie, ujęli w 7 filarów. Mają one 3 cele:
Oto 7 zasad rodzicielstwa bliskości:
1. Bądź blisko dziecka – czyli od kiedy możesz, a najlepiej od początku, nawiąż kontakt z maluchem, noś dziecko, przytulaj. Bądź z dzieckiem blisko fizycznie, ale przede wszystkim emocjonalnie. Szukaj prawdziwych pobudek zachowania dziecka, odgaduj jego rzeczywiste potrzeby i zaspokajaj je.
2. Słuchaj płaczu swojego dziecka – nie pozwalaj mu płakać nieutulonemu, reaguj na jego potrzebę bliskości. Płacz malucha tratuj jako jego sposób na komunikację. Jeśli twoje dziecko płacze – znaczy, że jest mu zimno, smutno lub czuje jakiś dyskomfort. Naucz się odczytywać potrzeby dziecka, które wyraża płaczem.
3. Karm piersią dziecko – albo karm butelką z miłością i emocjonalną bliskością. Pamiętaj, żeby karmienie odbywało się z poszanowaniem granic dziecka, a także było pełne miłości i szacunku.
4. Noś dziecko przy sobie – we wszystkich kulturach oprócz naszej, zachodniej, małe dzieci są noszone w chustach lub na rękach przez matki. To ogromny zastrzyk bliskości, poczucia bezpieczeństwa i miłości! Noś dziecko na rękach, w nosidełku lub chuście tyle, ile ono potrzebuje.
5. Śpij przy dziecku – spanie z dzieckiem u boku wzbudza wiele kontrowersji, jednak stwierdzono, że dzięki spaniu przy dziecku mamy lepszą możliwość reagowania na płacz, głód i inne potrzeby malucha. Mniejsze jest też wtedy ryzyko śmierci łóżeczkowej. Maluch potrzebuje też przytulenia i poczucia, że rodzic jest blisko.
6. Pamiętaj o równowadze i wyznaczaniu granic – w zapale, by dać dziecku wszystko, czego potrzebuje, pamiętaj o mądrym stawianiu granic. Potrzeby rodziców są również ważne. Prysznic, chwila dla siebie – zadbanie o to pozwala być lepszym, pogodniejszym rodzicem.
7. Wystrzegaj się trenerów dzieci – usypianie w 5 minut, odstawianie od piersi w momencie, który wam nie odpowiada, ale zaleca starsza koleżanka – to nie jest dobre dla dziecka ani dla was, rodziców. Bo tylko wy wiecie, jak odczytywać sygnały płynące od dziecka. Czy jest wrażliwcem, który potrzebuje twoich rąk, czy niejadkiem, który sam reguluje sobie ilość jedzenia – to ty wiesz, jak te potrzeby uszanować.
„Księga Rodzicielstwa Bliskości’’ to książka napisana przez Williama i Marthę Sears – lekarza i pielęgniarkę, męża i żonę, specjalistów, którzy stworzyli termin „rodzicielstwo bliskości” (attachment parenting). William Sears pracował w harwardzkim szpitalu dziecięcym i klinice pediatrycznej w Bostonie. Martha Sears jest pielęgniarką, prowadziła szkołę rodzenia, jest doradczynią laktacyjną. Sami wychowali ośmioro dzieci! „Księga Rodzicielstwa Bliskości” to kompendium wiedzy dla rodziców oraz wskazówki dotyczące opieki i pielęgnacji małego dziecka.
Zobacz też:
Czy kary są konieczne w wychowaniu dziecka? A nagrody? No właśnie ani jedne, ani drugie! – mówi pedagożka, Małgorzata Musiał, autorka książki „Dobra relacja. Skrzynka z narzędziami dla współczesnej rodziny”. Rozmawiamy o tym, na co zwracać uwagę w relacjach z dzieckiem. Małgorzata Musiał – pedagog, żona i mama trójki dzieci. Prowadzi warsztaty, szkolenia i indywidualne konsultacje, jest również jednym z niewielu w Polsce mentorów grup SAFE, programu wspomagającego budowanie bezpiecznej więzi między rodzicami a dziećmi. Autorka bloga DobraRelacja.pl Kto odpowiada za relacje w rodzinie? Małgorzata Musiał: Rodzice. To moje przekonanie ma dużo wspólnego ze zdaniem Jespera Juula (duński terapeuta rodzinny i pedagog – przyp. red.), który kiedyś stwierdził, że to rodzice i wyłącznie rodzice odpowiadają za atmosferę w domu. Mówiąc jednak o relacjach, chciałabym jednak zostawić taki margines, że jeśli z jakimś dzieckiem mamy trudne relacje, to wcale nie musi to znaczyć, że robimy coś źle. Bo na dziecko wpływają różne czynniki, np. genetyczne. Jeśli np. ono nie umie wyrażać emocji w społecznie akceptowalny sposób, to przecież nie musi znaczyć, że rodzice popełnili gdzieś błąd. Na swoim blogu piszesz o budowaniu dobrej relacji z dzieckiem, bez nagród, kar i bez oceniania. Zastanawiam się, czy naprawdę taka ścieżka jest możliwa? I czy w ogóle można się nauczyć czegoś tak abstrakcyjnego jak budowanie relacji? Jestem przekonana, że ścieżka, którą wskazuję, jest dostępna dla wszystkich, bez względu na to, czy ktoś jest cierpliwy, opanowany, refleksyjny, czy porywczy, wybuchowy i jest mu trudniej się opanować w trudnych sytuacjach. Ja sama mam bardzo dynamiczny temperament choleryka, więc jeśli ja daję radę, to głęboko wierzę, że większości ludzi także jest w stanie. A odpowiadając na to, czy dobrej...
Obecność najbliższej dziecku osoby, zwykle mamy, jej czułość i wrażliwość na wysyłane przez maleństwo sygnały jest warunkiem prawidłowego rozwoju dziecka. Jeśli maluch codziennie doświadcza bliskości rodziców lub opiekunów, ich czułości i troski, wie, że jest kochany. Mając możliwość obserwowania innych, a także wyrażania swoich emocji, które najbliżsi właściwie interpretują, niemowlę będzie dobrze się rozwijać, szybciej zacznie mówić, a w przyszłości łatwiej nawiąże kontakty z innymi ludźmi. Kiedy mama jest blisko przez pierwszy rok życia dziecka , jest ono bardziej otwarte, śmielsze i odważniej wyrusza na podbój świata. Dobrze mi z mamą Psycholodzy twierdzą, że dopiero zaspokojenie potrzeby dziecięcej zależności wiedzie ku prawdziwej niezależności. Paradoksalnie, właśnie wtedy dziecko staje się niezależne od matki i nabiera zaufania do siebie samego. Mama musi jednak zapewnić dziecku poczucie bliskości , a jednocześnie pozwalać na powolne wyrastanie z tej potrzeby. Kiedy matka nie daje niemowlęciu pełnego bezpieczeństwa w swoich ramionach, wszystko się komplikuje. Dziecku trudniej jest stać się samodzielnym, niezależnym, a w przyszłości nawiązać trwałe, szczęśliwe związki i przyjaźnie, dawać i odbierać uczucia oraz twórczo spożytkować swoje zdolności. Zawsze, w sposób mniej lub bardziej świadomy, będzie tęskniło do pełnej zależności od matki, do najwcześniejszego dzieciństwa, w którym nie było mu dane czuć się naprawdę bezpiecznie. Poznaję swoje ciało Zanim maluch zacznie odkrywać świat, musi wcześniej poznać własne ciało. Najpierw ssie piąstkę, ogląda rączki, nóżki, paluszki, łapie za swoją stópkę. Powoli zaczyna zdawać sobie sprawę z tego, co jest nim samym, a co resztą świata. Aby tak się stało, dziecko powinno sobie uświadomić, że to ono jest sprawcą różnych czynności. Byłoby to łatwe, gdyby...
