Mów do mnie jeszcze

Ania ma trzy latka, jest z dwujęzycznej rodziny. Nie byłoby nic dziwnego w tym, że mówi po polsku i niemiecku, gdyby nie to, że dziewczynka ma wszczepiony implant ślimakowy! Tak wspaniały rozwój mowy zawdzięcza temu, że poważną wadę słuchu rozpoznano u niej bardzo wcześnie, szybko też rozpoczęto leczenie. Jak to jest ważne, nawet w przypadku niewielkich wad, wyjaśnia dr Anna Piotrowska z Międzynarodowego Centrum Słuchu i Mowy w Kajetanach. Każdy noworodek ma badany słuch. Później też trzeba go sprawdzać? Tak. Ujemny wynik przesiewowego badania słuchu u noworodka wyklucza tylko występowanie wady słuchu w życiu płodowym oraz tuż po porodzie. Nie oznacza jednak, że zaburzenia słuchu nie mogą pojawić się później. Z jakich powodów dziecko zaczyna gorzej słyszeć? Najczęstszą przyczyną są infekcje górnych dróg oddechowych. Nawracające katary mogą m.in. powodować zmiany zapalne w uchu, co czasem prowadzi do upośledzenia słuchu . Mogą je też powodować  urazy głowy, hałas – głośne słuchanie muzyki, kapiszony, petardy. Warto też pamiętać, że niektóre genetycznie uwarunkowane wady słuchu ujawniają się później. Dlatego jeśli w rodzinie u dzieci i młodych osób występuje niedosłuch, to trzeba profilaktycznie badać słuch maluchowi. Problemy mogą pojawić się nagle lub przebiegać przewlekle i mieć charakter postępujący. Niedosłuch czasem pojawia się tylko w jednym uchu (wtedy rodzicom trudniej to zauważyć). Co powinno zaniepokoić rodziców? Kiedy iść z malcem do lekarza? Małe dziecko nie powie, że źle słyszy, dlatego trzeba zwracać uwagę na jego zachowanie. W przypadku niemowlęcia mama powinna sprawdzać, czy dziecko reaguje na głośne dźwięki, a mając 2–3 miesiące nawiązuje kontakt wzrokowy i reaguje na głos oraz zmiany jego tonu. Półroczny maluszek zwykle już zwraca główkę w kierunku, skąd dochodzi odgłos. Na pewno warto iść z dzieckiem...

Jeśli dziecko po 12. miesiącu życia nie wypowiedziało jeszcze pierwszego słowa, przede wszystkim upewnij się, czy dobrze słyszy. Zaburzenia słuchu to najczęstsza przyczyna powolnego rozwoju mowy. Wcześnie wykryte, łatwiej skorygować. Najprostszy test słuchu, który mogą przeprowadzić rodzice to obserwacja, czy dziecko reaguje na dźwięki. Udaj się do laryngologa, jeśli: dziecko nie reaguje na swoje imię lub polecenia wypowiadane do niego dziecko nie odwraca główki w kierunku źródła dźwięku nie reaguje na głośne dźwięki w pobliżu nie interesuje się historyjkami, które mu opowiadasz ani książeczkami, które mu czytasz nie powtarza po Tobie sylab, nie próbuje z Tobą rozmawiać (po swojemu) nie gaworzy Mów do mnie, mamo Jeżeli masz już pewność, że dziecko dobrze słyszy, możesz stymulować jego rozwój mowy. Nie chodzi o to, aby je ‚popędzać’. Raczej wspomóc naturalną umiejętność, która i tak by się rozwinęła. Dobrze, aby dziecko potrafiło się komunikować, zanim pójdzie do przedszkola . Większość 3-latków potrafi wypowiadać proste zdania, a niektóre posługują się już piękną polszczyzną. Dzieci, które mają z tym trudności, często czują się wykluczone. Bywa, że z tego powodu zaczynają zachowywać się agresywnie. Mogą też stawiać opór przed chodzeniem do przedszkola.  Jak stymulować rozwój mowy Zapomnij o edukacyjnych płytach i bajkach. Mowa to żywy organizm i dziecko musi ją ćwiczyć z żywym człowiekiem. Czyli z Tobą, babcią, rodzeństwem, a nawet logopedą, jeżeli uważasz, że to konieczne. Jak najczęściej ćwiczcie razem. Do tego naprawdę nie trzeba być ekspertem!  dużo mów do dziecka, przy każdej okazji zachęcaj je, aby powtarzało po Tobie sylaby i proste wyrazy  czytaj mu książeczki ćwiczcie język - oblizywanie się, próbujcie dotknąć nosa i brody zadawaj dziecku pytania, słuchaj...

Pierwsza reakcja na dźwięki pojawia się u maluszka, kiedy jest jeszcze w brzuchu mamy! Od 13. tygodnia ciąży słuch twojej pociechy jest coraz bardziej rozwinięty. Rozwój słuchu u dziecka – muzyka to żywioł bobasa! Noworodek słuchając znajomej kołysanki, szybciej usypia niż zwykle. Starszy o kilka miesięcy szkrab (chociaż nie umie jeszcze chodzić) będzie radośnie podrygiwał w rytm piosenki – co ciekawe, badania wykazały, że to właśnie na rytmie, a nie melodii, skupia się maluch. Takie zachowania pokazują, jak ważna jest dla dziecka muzyka i jak ogromny wpływ ma na jego zachowanie. Coraz częściej jednak naukowcy przyznają, że rozsławiony kilka lat temu tzw. efekt Mozarta (czyli pozytywny wpływ muzyki klasycznej na rozwój umysłowy maluszka) najpewniej nie istnieje. Uwaga: to dla mnie za głośne Dziecko nastawia ciekawie uszu, ale uważaj – nie każdy dźwięk mu odpowiada. Dzwonek telefonu albo brzdęk szklanki mogą doprowadzić je do łez! W pierwszych miesiącach życia smyk reaguje na takie nagłe i głośne dźwięki tzw. odruchem Moro: rozrzuca ramionka, zaciska pięści i wygina się w łuk. Bobas nie powinien stykać się z hałasem nie tylko dlatego, że się go boi, ale też dlatego, że silne dźwięki mogą uszkodzić jego słuch (ryzyko jest największe w pierwszym półroczu życia). Dlatego: żadnych wyjących autek albo przeraźliwie piszczącego pianinka. Mów do mnie, mamo – mowa rozwija słuch dziecka Twój głos to prawdziwa pieszczota dla uszu maluszka: już dwumiesięczne dziecko słysząc głos mamy, odwraca głowę w stronę, z której on dochodzi. Smyk słyszy nie tylko same dźwięki, ale także inne elementy mowy: czas trwania poszczególnych głosek, barwę, natężenie i wysokość głosu. Dzięki temu uczy się melodii rodzimego języka i chłonie nowe słowa. Wniosek? Im więcej będziesz do niego mówić, tym szybciej usłyszysz jego odpowiedź! Niemowlęta...