Jeszcze niedawno lekarze uważali, że noworodki (z powodu niedojrzałości układu nerwowego), nie odczuwają bólu. Teraz nikt już nie ma wątpliwości, że czują ból! Ból czują noworodki i wcześniaki urodzone nawet już w szóstym-siódmym miesiącu ciąży.
Ból czują dzieci jeszcze przed porodem, czują wcześniaki i noworodki (różne powody bólu opiszemy niżej). Często ten ból zadają lekarze i pielęgniarki ratujący im życie. Ale można inaczej - można ratować życie bez sprawiania bólu. Jak postępować w szpitalu, jak w domu, noworodek i wcześniak nie czuli bólu? Oto wnioski z ciekawej rozmowy z ekspertem – dr med. Magdaleną Rutkowską, neonatologiem z Kliniki Patologii i Intensywnej Terapii Noworodka Instytutu Matki i Dziecka.
To ciekawe! Już w siódmym tygodniu ciąży pojawia się u płodu wrażliwość okolicy ust na bodźce czuciowe, a do 20. tygodnia wrażliwa staje się cała skóra. Płód reaguje zarówno na bodźce przyjemne, jak i nieprzyjemne, np. w przypadku nakłucia pęcherza płodowego dziecko zaczyna gwałtownie się poruszać, jego tętno ulega podwyższeniu, obserwuje się zachwianie wielu procesów fizjologicznych.
Przez lekarzy nazywany jest bólem jatrogennym. Choć wiele już zmieniło się na lepsze, do bólu noworodków ciągle przyczyniają pielęgniarki i lekarze. Ich działania przynoszą życie, ale przysparzają dzieciom bólu.
• Wcześniak, który trafia na oddział intensywnej terapii, musi mieć zrobione tzw. wkłucie centralne, pobieraną krew, założony wenflon. Te wszystkie procedury są bolesne.
• U wszystkich noworodków z piętki pobiera się krew do badań przesiewowych w kierunku fenyloketonurii i hypotyreozy (wrodzona niedoczynność tarczycy). A przecież pięta to bardzo wrażliwa okolica ciała człowieka.
• Operacje czasem trzeba przeprowadzać już w pierszych dobach po urodzeniu. Każdy dorosły wie, jak bardzo może być to bolesne.
Choć dotyk jest dla wszystkich zdrowych noworodków czymś przyjemnym niektóre wcześniaki, a zwłaszcza te noworodki, które podczas porodu doznały niedotlenienienia, odczuwają dotknięcie jako coś nieprzyjemnego. Objaw ten lekarze nazywają przeczulicą skóry. Takim dzieciom można pomóc, układając je na specjalnym materacyku wypełnionym ciepłą wodą. Noworodek, który przez kilka dni pozostaje w warunkach podobnych do tych, jakie panowały w łonie mamy, czuje się lepiej.
Doświadczony lekarz i pielęgniarka już po samym wyglądzie buzi dziecka i sposobie ułożenia jego ciała mogą domyślać się, że noworodek czuje się źle.. Mniej doświadczeni mogą przy tym posługiwać się specjalnie opracowaną skalą bólu.
Noworodek, który odczuwa ból lub cierpi z innego powodu (np. ciągłego hałasu, ostrego światła, niewygodnej pozycji, ostrej infekcji przewodu pokarmowego)
• odgina główkę do tyłu
• prostuje nóżki
• marszczy brwi i czoło
• na jego buzi widać charakterystyczny grymas świadczący o złym samopoczuciu
• serduszko zaczyna bić zbyt szybko.
Przeżywany przez noworodka długotrwały silny ból, który nie jest leczony, może spowodować poważne powikłania. Dzieje się tak np. u noworodków, operowanych z powodu wad serca, które nie zostały dostatecznie zabezpieczone przed bólem. Ostry ból zakłóca równowagę najważniejszych procesów fizjologicznych, a w okresie pooperacyjnym pogarsza przebieg gojenia. Jeśli w odpowiednim czasie nie zaczniemy zwalczać przewlekłego bólu, potem jego leczenie bywa trudne.
Można zapobiec i zmniejszyć ból noworodka!
- W poprzednim sezonie infekcyjnym 2 razy wzrosła liczba wcześniaków , które musiały być w szpitalu z powodu infekcji wywołanych wirusem RS . Zdarzały się też zgony dzieci urodzonych w 29. i 30. tygodniu ciąży , które nie zostały zabezpieczone - alarmuje prof. dr hab. n. med. Maria Katarzyna Borszewska-Kornacka, prezes Polskiego Towarzystwa Neonatologicznego i kierownik Kliniki Neonatologii i Intensywnej Terapii Noworodka WUM w Szpitalu Klinicznym im. ks. Anny Mazowieckiej w Warszawie. Od wielu lat eksperci i rodzice apelują o to, by wcześniaki i dzieci z wrodzonymi wadami serca dostawały przeciwciała chroniące przed wirusem RS . Do tej pory udało się wywalczyć tylko to, że taką ochroną są objęte wcześniaki urodzone przed 29. tygodniem ciąży oraz z dysplazją oskrzelowo-płucną. Zdaniem ekspertów to za mało, bo wirus RS może wcześniaka czy dziecko z wrodzoną wadą serca nawet zabić. Środek sezonu zachorowań z powodu wirusa RS Wirus RS w Polsce występuje sezonowo od października do kwietnia. Wywołuje 70 proc. infekcji u dzieci do 2. roku życia . U starszych dzieci i dorosłych wirus RS powoduje tylko katar i banalne infekcje. W przypadku wcześniaka infekcja może zakończyć się niewydolnością oddechową , wymagającą stosowania wentylacji mechnicznej , i stanowić zagrożenie życia . Najbardziej narażone są najmniejsze wcześniaki, które urodziły się z bardzo małą masą ciała oraz dzieci z wrodzonymi wadami serca. - U wcześniaka, który ma niedojrzały układ oddechowy , wirus RS może spowodować ciężkie zapalenie oskrzeli , płuc, a nawet być zabójczy – dodaje prof. Borszewska-Kornacka. Ochrona przed wirusem RS jest, ale w Polsce za słaba – Zdarza się, że przez wiele miesięcy ratujemy wcześniaka na oddziale intensywnej terapii w szpitalu, a potem wraca do domu i po kilku tygodniach wraca do szpitala , z zagrożeniem życia. Efekty naszej...
Dziecko, które przyszło na świat przed 37. tygodniem ciąży, nie jest w pełni przygotowane do życia poza łonem mamy. Jest bardzo delikatne, czasem tak maleńkie, że mieści się na dłoni dorosłego człowieka! Dlatego pierwszym chwilom, po powrocie z wcześniakiem do domu, zazwyczaj towarzyszy lęk i rozmaite obawy: jak go karmić, kąpać, przewijać i ubierać, żeby na pewno nie zrobić mu krzywdy? Jak karmić wcześniaka? Dziecko urodzone przed 32. tygodniem ciąży nie potrafi jednocześnie ssać i połykać tak, by się nie krztusić. W szpitalu najmłodsze z wcześniaków są zazwyczaj karmione dożylnie. Trochę starszym jedzenie (mleko mamy lub mieszankę) podaje się sondą i dodatkowo dożywia kroplówką. Pokarm mamy najlepiej chroni dziecko przed infekcjami i wzmacnia jego organizm. Takie mleko różni się składem od mleka matki noworodka donoszonego. Zawiera m.in. więcej białka i potrzebnych mikroelementów oraz inne tłuszcze. Przeczytaj 9 powodów, dla których warto karmić piersią przez wiele miesięcy Jak sprawdzić, że wcześniak się najada? Aby rozbudzić laktację, musisz odciągać pokarm – ręcznie lub laktatorem – minimum osiem razy na dobę. Jak odciągać pokarm? Znamy najlepsze sposoby! Kiedy lekarze wypiszą dziecko do domu, będzie już miało w pełni dojrzały odruch ssania, więc karmienie stanie się łatwiejsze. Ale możesz też poczuć się wtedy nieco bezradna – jak zyskać pewność, czy twój noworodek się najada? W szpitalu regularnie sprawdzano wagę dziecka, ale teraz ważenie przed i po każdym posiłku nie ma sensu. Sprawi tylko, że będziesz się denerwować. Karm na żądanie, nawet jeśli podajesz mieszankę. Pamiętaj, że takie dziecko może chcieć jeść bardzo często, ale w małych ilościach. Podczas kontroli, częstszych niż w przypadku dzieci urodzonych o czasie, pediatra oceni, czy smyk prawidłowo przybiera na wadze. Nowe pokarmy...
Na szczęście nauka nie jest w stanie wszystkiego wyjaśnić i można pokrzepić serce słysząc, jakie cuda dzieją się na świecie. Choć zdaniem lekarzy do przeżycia zdolne są dzieci urodzone po 24. tygodniu ciąży, to wiele zależy także od wagi maluszka. Wcześniaki o wadze niższej niż 1,1 kg mają mniej niż 50 proc. szans na przeżycie . Mała - wielka wojowniczka! Smallest Baby Born? Baby Cherry Weighed Just 375 Grams at Birth https://t.co/pOpUwx3vzU — Yahoo India (@YahooIndia) 20 lipca 2018 O to maleńka Ridhima Ajmani z Indii. Ta maleńka dziewczynka przyszła na świat w lutym tego roku. Niestety nie mogła czekać pełnych 9 miesięcy w brzuchu mamy i urodziła się w czwartym miesiącu ciąży. Dziewczynka ważyła zaledwie 375 gramów i lekarze mieli wątpliwości, czy przeżyje. Rodzice dziewczynki byli przerażeni, kobieta wcześniej miała problemy z donoszeniem ciąży, gdy usłyszała o powikłaniach i w tej, była załamana. Okazało się, że maluszek w brzuchu mamy nie jest w stanie uzyskać odpowiedniej ilości tlenu i składników odżywczych ze względu na niewydolność łożyska . Lekarze postanowili ratować malucha. Dziewczynka po urodzeniu była tak maleńka, że nazywano ją Cherry, a dopiero po 128 dniach otrzymała swoje oficjalne imię Ridhima. Pierwsze miesiące malec spędził inkubatorze. Opieka nad takim wcześniakiem to nie lada wyzwanie, ale dzięki zaawansowanym technikom medycznym i doskonałemu personelowi dziewczynka zaczęła przybierać na wadze i się zdrowo rozwijać . Ridhima po 128 dniach została zwolniona ze szpitala , a zgodnie z dokumentacją medyczną waży już 2 kilogramy. Dzielna wojowniczka! Źródło: dailymail.co.uk Zobacz także: Znamy najlepszy lek dla wcześniaka Maleńki człowiek, duży ból - o bólu noworodka i wcześniaka 7 walecznych wcześniaków. Zobaczcie, jak pięknie się uśmiechają!
