
Pierwsze objawy atopowego zapalenia skóry (AZS) najczęściej pojawiają się w drugim albo trzecim miesiącu życia dziecka (najczęściej - ale nie zawsze: czasem atopia ujawnia się w późniejszych latach). Na szyi, policzkach, pod kolanami i w łokciach, na nadgarstkach, nieco rzadziej na tułowiu skóra czerwienieje, zaczyna się łuszczyć i stroszyć. Mogą też powstać na niej szorstkie zgrubnienia, które często pękają, nawet do krwi. Nieodłączną cechą atopowego zapalenia skóry jest uporczywy świąd.
Co wyzwala atopowe zapalenie skóry?
Wiadomo już, że atopia ma podłoże genetyczne, zaś czynników, które ją wyzwalają jest mnóstwo. Najczęściej AZS idzie w parze z alergią pokarmową, jednak jedzenie nie jest jedynym źródłem kłopotów. Zmiany atopowe mogą pojawić się razem z alergią na pyłki albo na roztocza. Zdarza się też, że objawy choroby pojawiają się, gdy malec poznaje nową nianię, idzie do żłobka czy przedszkola, choruje itd. – słowem, gdy w jego życiu pojawia się stres. Podrażnienie mogą wywołać np. szorstkie metki przy body i śpioszkach malca, barwnik użyty w czasie produkcji ubranka, nie wspominając już np. o źle wypłukanym proszku do prania (nawet tego przeznaczonego do dziecięcych ubrań) albo twoich perfumach, z którymi dziecko styka się, kiedy bierzesz go na ręce. Atopowe zmiany nasilają się także pod wpływem potu czy chloru zawartego w wodzie (dziecko powinno zrezygnować z basenu).
Kąpiel atopika powinna być chłodna i szybka
Mycie nie powinno trwać dłużej niż 10 minut, a temperatura wody nie powinna przekraczać 37C. Po wyjęciu dziecka z wanny delikatnie przyciskaj ręcznik do jego skóry miejsce po miejscu (nie trzyj!) i jak najszybciej wsmaruj w skórę mleczko albo balsam nawilżający. Pośpiech jest tu wskazany: nałożone na jeszcze wilgotną skórę kosmetyki zatrzymują w niej wodę i zapobiegają przesuszeniom.
Atopowa skóra potrzebuje częstego nawilżania
Maluszkowi z atopowym zapaleniem skóry nie wystarczy jednak jedna dawka mleczka czy emulsji dziennie – nawilżanie trzeba powtarzać kilka razy w ciągu doby. Ile razy? Wszystko zależy od stanu skóry maluszka. Są dzieci z ciężką postacią AZS, które trzeba smarować dosłownie co godzinę, ale na szczęście to wyjątki. Zwykle wystarczy nawilżyć skórę dwa-trzy razy dziennie: rano, po południu i koniecznie wieczorem po myciu.
AZS grozi powikłaniami bakteryjnymi
U zdrowego dziecka komórki skóry stykają się ze sobą ściśle, jak cegiełki w murze obronnym. U atopika jest inaczej – cegiełek w naskórku brakuje, a przez powstałe luki łatwo wnikają bakterie, grzyby (a także alergeny, środki chemiczne) powodując podrażnienia i stan zapalny. Na domiar złego chore na AZS dziecko ciągle się drapie i może się skaleczyć swoimi paznokciami, otwierając w ten sposób szeroko wrota zarazkom. Aby uniknąć tego ostatniego, często obcinaj paznokcie malucha i w razie potrzeby zakładaj mu na noc cienkie bawełniane rękawiczki albo zszyć rękawki piżamek.